Osoba niepełnosprawna to 

Osoba niepełnosprawna to 

osoba, której stan fizyczny, 

osoba, której stan fizyczny, 

psychiczny lub umysłowy 

psychiczny lub umysłowy 

trwale lub okresowo utrudnia 

trwale lub okresowo utrudnia 

ogranicza lub uniemożliwia 

ogranicza lub uniemożliwia 

wypełnianie ról społecznych, 

wypełnianie ról społecznych, 

a w szczególności zdolności 

a w szczególności zdolności 

do wykonywania pracy 

do wykonywania pracy 

zawodowej, ogranicza 

zawodowej, ogranicza 

funkcje rodzinne, 

funkcje rodzinne, 

uniemożliwia korzystanie z 

uniemożliwia korzystanie z 

dóbr społecznych

dóbr społecznych

 

 

 

 

 

 

Osobą niepełnosprawną jest 

Osobą niepełnosprawną jest 

jednostka w pełni swych praw, 

jednostka w pełni swych praw, 

znajdująca się w sytuacji 

znajdująca się w sytuacji 

upośledzającej ją na skutek 

upośledzającej ją na skutek 

barier środowiskowych, 

barier środowiskowych, 

ekonomicznych i społecznych, 

ekonomicznych i społecznych, 

których z powodu 

których z powodu 

występujących uszkodzeń nie 

występujących uszkodzeń nie 

może przezwyciężać w taki 

może przezwyciężać w taki 

sposób jak inni ludzie

sposób jak inni ludzie

 

 

 

 

 

 

STOPNIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI

STOPNIE NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI



uszkodzenie

uszkodzenie



niepełnosprawność

niepełnosprawność



upośledzenie

upośledzenie

 

 

 

 

Niepełnosprawność – pojęcie 

Niepełnosprawność – pojęcie 

obejmujące następstwa stanu 

obejmujące następstwa stanu 

zdrowia (choroby zaburzenia 

zdrowia (choroby zaburzenia 

lub urazu) w funkcjonowaniu 

lub urazu) w funkcjonowaniu 

człowieka na wymienionych 

człowieka na wymienionych 

trzech poziomach 

trzech poziomach 

(biologicznym, osobistym i 

(biologicznym, osobistym i 

społecznym)

społecznym)

 

 

 

 

 

 

KOMPENSACJA

KOMPENSACJA



istotą kompensacji jest wykorzystanie 

istotą kompensacji jest wykorzystanie 

naturalnych możliwości zastępczych

naturalnych możliwości zastępczych



aby wystąpiła kompensacja, konieczna jest 

aby wystąpiła kompensacja, konieczna jest 

sygnalizacja defektu, uszkodzenia za 

sygnalizacja defektu, uszkodzenia za 

pośrednictwem bodźców dośrodkowych z 

pośrednictwem bodźców dośrodkowych z 

obwodu – do ośrodkowego układu 

obwodu – do ośrodkowego układu 

nerwowego

nerwowego



procesy kompensacyjne powstają 

procesy kompensacyjne powstają 

niezależnie od lokalizacji uszkodzenia

niezależnie od lokalizacji uszkodzenia



kompensacja wymaga stałego utrwalenia

kompensacja wymaga stałego utrwalenia



funkcja kompensacyjna wymaga ciągłego 

funkcja kompensacyjna wymaga ciągłego 

treningu

treningu

 

 

 

 

 

 

ADAPTACJA

ADAPTACJA

 

 

umiejętność dostosowania człowieka 

umiejętność dostosowania człowieka 

do zmiany warunków 

do zmiany warunków 

czynnościowych i socjalnych 

czynnościowych i socjalnych 

występującej w następstwie 

występującej w następstwie 

zaburzenia funkcji organizmu.

zaburzenia funkcji organizmu.