background image

 

 

 

 

Wielkie 

Wielkie 

odkrycia 

odkrycia 

geograficz

geograficz

ne

ne

 

 

background image

 

 

Wielkie odkrycia 
geograficzne

 

Popularne określenie odkryć geograficznych 

dokonanych na przełomie XV i XVI wieku, 
a w szczególności: opłynięcie Przylądka 
Dobrej Nadziei przez Diasa w 1488 roku, 
odkrycie Ameryki przez K. Kolumba 
dnia12 X 1492 roku, a następnie jej 
podbój, podróż Vasco da Gamy do Indii w 
1498 roku oraz pierwsza podróż dookoła 
świata Magellana w latach 1519-1522.

 

background image

 

 

background image

 

 

Początek ery wielkich 
odkryć

 

Za przełomową datę i początek ery 

wielkich odkryć należy uznać rok 1415, 
kiedy to Portugalczycy zdobyli port na 
mauretańskim wybrzeżu, który był 
doskonałą bazą wypadową do dalszej 
ekspansji w kierunku Atlantyku i wnętrza 
kontynentu afrykańskiego.

We wczesnej fazie okresu wielkich odkryć 

pojawiają się dwie koncepcje dotarcia do 
Indii. Pierwsza to "droga wschodnia" – 
dookoła Afryki, druga to "droga 
zachodnia" – dookoła świata.

background image

 

 

Pierwszym znacznym sukcesem 

Portugalczyków, aczkolwiek 

nie przesądzającym jeszcze 

niczego, jest podróż Diasa, 

który w roku 1488 zdołał 

dotrzeć do południowego 

przylądka kontynentu 

afrykańskiego. W dziesięć lat 

później, w 1498 roku inny 

sławny odkrywca Vasco da 

Gama opłynąwszy całą Afrykę 

dopływa do Kalikatu.

background image

 

 

    Sześć lat przed sukcesem Krzysztof 

Kolumb udał się w swą pierwszą wyprawę 

na zachód, która doprowadziła do odkrycia 

nowego kontynentu. Kolumb po krótkiej 

podróży z Wysp Kanaryjskich dotarł w 

1492 do stałego lądu, który, jak sądził, był 

wschodnimi wybrzeżami Indii. W istocie 

dotarł do Karaibów. Kolumb w czasie 

swych czterech podróży, z których ostatnia 

się odbyła w latach 1502-1504 odwiedził 

Haiti, Kubę, Jamajkę, Portoryko, Trynidad. 

Opłynął też półwysep Jukatan i dotarł do 

kontynentu w okolicach Wenezueli i 

Panamy.

Odkrycie 
Ameryki

 

background image

 

 

background image

 

 

Krzysztof 
Kolumb

 

ur. prawdopodobnie pomiędzy 25 

sierpnia a 31 października 1451 w 

Genui, zm. 20 maja 1506 w Valladolid 

Europejski żeglarz i nawigator 

Kapitan wyprawy, która płynęła na 

trzech okrętach Santa María, Niña i 

Pinta pod flagą Kastylii w 

poszukiwaniu zachodniej drogi 

morskiej do Indii. Jako pierwsza 

wyprawa w historii nowożytnych 

odkryć geograficznych pokonała 

zwrotnikowy Ocean Atlantycki i 12 

października 1492 dotarła do Indii 

Zachodnich u wybrzeży Ameryki - 

kontynentu nieznanego w ówczesnej 

Europie. 

background image

 

 

Amerigo 
Vespucci

 

Odkrywcą, od którego nazwę wzięła Ameryka. 

Był kupcem i bankierem z Florencji. Przeniósł 

się do Hiszpanii i tam, poznawszy Krzysztofa 

Kolumba, zainteresował się podróżami.

 

Nikt dokładnie nie wie, ile razy Vespucci 

przemierzał Atlantyk, nawet jego własne 

relacje są niejednoznaczne. 

Relacje z jego wypraw zawarte w listach do 

przyjaciół różniły się między sobą, a dane co 

do długości i szerokości geograficznych nie 

zawsze były zgodne z prawdą. W pierwszą 

podróż udał się prawdopodobnie w 1497 

roku. Vespucci twierdził później, że to właśnie 

wtedy, rok przed Kolumbem, ujrzał Amerykę 

Południową. 

background image

 

 

W latach 1499 i 1500 z pewnością 

uczestniczył w hiszpańskiej ekspedycji 

żeglarza Alfonso Ojeda. W tej podróży odkrył 

ujście Amazonki. 

Dwa lata później znowu znalazł się w 

Ameryce Południowej, z portugalską 

ekspedycją, badając jej linię brzegową w 

kierunku południowym. To właśnie podczas 

tej podróży doszedł do przekonania, że 

Ameryka jest oddzielnym kontynentem, a nie 

częścią Azji, jak sądził Kolumb. Aby 

upamiętnić to odkrycie, w 1507 roku ląd ten 

nazwano Ameryką.

 

background image

 

 

Odkrycie drogi morskiej 
do Indii

Wysłany przez króla Manuela Vasco da Gamma 

jako dowódca trzech okrętów, mając pod sobą 

160 ludzi, wyruszył 8 lipca 1497 . Trasa 

wyprawy wiodła  koło Wysp Kanaryjskich i 

Wysp Zielonego Przylądka oraz Przylądka 

Dobrej Nadziei. W kwietniu 1498 wyprawa 

opuściła wybrzeża dzisiejszej Kenii i ruszyła 

przez Ocean Indyjski docierając do wybrzeża 

indyjskiego w okolicy Kalikat 20 maja. Gama 

nie uzyskał od indyjskiego księcia Kalikat zgody 

na założenie portugalskiej faktorii, na skutek 

nieprzyjaznych machinacji Arabów, 

obawiających się utraty swego monopolu 

handlowego. Opuścił wybrzeże indyjskie 5 

października, po trzech miesiącach rejsu 

osiągnął wybrzeża afrykańskie, we wrześniu 

1499 powrócił do portu macierzystego.

 

background image

 

 

W latach 1502-1503 Gama powtórzył swoją 

wyprawę do Indii, dowodząc tym razem flotyllą 

13 okrętów wojennych. W czasie jej trwania 

założył forty i kolonie handlowe w Somalii i 

Mozambiku. W nagrodę za zasługi dla korony 

portugalskiej otrzymał w 1503 tytuł hrabiego 

de Vidigueira. W 1524 mianowany wicekrólem 

wyruszył ponownie do Indii, gdzie działały już 

liczne portugalskie kolonie handlowe. Zmarł 

wkrótce po przybyciu na miejsce. Jego ciało 

zostało przewiezione do Portugalii i pochowane 

w Vidigueira w 1539.

background image

 

 

Na czarno zaznaczono trasę pierwszej 
podróży Vasco da Gamy do Indii.

 

background image

 

 

Vasco da Gama

 

ur. ok. 1469 roku w Sines, zm. 

24 grudnia 1524 w Koczinie 

żeglarz portugalski, odkrywca 

morskiej drogi do Indii 

W latach 1502-1503 Gama 

powtórzył swoją wyprawę do 

Indii, dowodząc tym razem 

flotyllą 13 okrętów wojennych. 

W czasie jej trwania założył forty i 

kolonie handlowe w Somalii i

Mozambiku 

background image

 

 

Opłynięcie 
świata

 

W 1519 zorganizował wyprawę do Wysp  

Korzennych drogą zachodnią. W styczniu 1520 

dotarł do La Platy i rozpoczął poszukiwania 

cieśniny łączącej Ocean Atlantycki i Spokojny, 

badając przy tym całe południowe wybrzeże 

Ameryki Południowej 

W październiku 1520 wyprawa dotarła do cieśniny, 

zwanej do dziś Cieśniną Magellana, i wypłynęła na 

ocean, który żeglarze nazwali Spokojnym. 

Karawele wzięły kurs na Moluki, ale wskutek 

nieścisłości ówczesnych map dopłynęły do 

Marianów, a następnie do Filipin. Tu Magellan 

zginął walcząc z tubylcami (27 kwietnia 1521). 

Wyprawa była jednak kontynuowana, dzięki czemu 

przeszła do historii jako pierwsza wyprawa 

dookoła świata.

background image

 

 

Trasa podróży dookoła 
świata

 

background image

 

 

Ferdynand 
Magellan

 

ur. wiosną 1480, zm. 27 kwietnia 

1521 

żeglarz portugalski w służbie 

hiszpańskiej, odkrywca i morski 

podróżnik,

Nazwał Ocean Spokojny (Pacyfik). 

20 września 1519 roku wyruszył z 

Hiszpanii drogą zachodnią, czyli 

przez Ocean Atlantycki, do Wysp 

Korzennych w Archipelagu 

Malajskim. Wyprawa, która 

wypłynęła pod jego dowództwem 

jako pierwsza opłynęła Ziemię

background image

 

 

Przyczyny odkryć 
geograficznych

 

przyczyny społeczne 

ciekawość świata 

chęć zdobycia sławy i bogactwa 

chęć podbicia lądów w imię szerzenia 
chrześcijaństwa 

rozwój myśli humanistycznej 

obowiązująca w Europie zasada dziedziczenia 

legendy o bogactwie Lewantu 

przyczyny polityczne 

brak pracy dla rycerstwa 

niekorzystne warunki handlu z państwami Wschodu 
(Turcy zajęli Konstantynopol, przez który biegł 
główny szlak handlowy ze wschodu na zachód) 

dążenie Kościoła do rozszerzenia swoich wpływów 

background image

 

 

przyczyny gospodarcze 

poszukiwanie surowców 
(złoto, srebro, 
przyprawy, towary 
luksusowe) 

poszukiwanie 
bezpiecznej drogi do 
Indii 

rozwój kartografii 

poszukiwanie nowych 
rynków zbytu

 

background image

 

 

Skutki wielkich odkryć 
geograficznych

 

skutki gospodarcze 

nowe uprawy i plantacje 

rozwój techniki morskiej 

zwiększenie liczby kupców , nowe rynki zbytu 

spadek cen towarów 

eksploatacja nowych lądów - nowe źródła 
dochodów 

skutki społeczne 

rozwój oświaty 

zmiana świadomości mieszkańców Europy 

odkrycie, że Ziemia jest większa niż 
przypuszczano , potwierdzenie tezy, że Ziemia 
jest okrągła 

nowe sposoby nawigacji 

background image

 

 

skutki polityczne 

niszczenie starych kultur 

rywalizacja morska 

rywalizacja lądowa 

zwiększenie się liczby piratów 

osłabienie pozycji państw nad Morzem 
Czarnym 

background image

 

 

Koni
ec.


Document Outline