Spawalność stali – równoważnik węgla C

E

 - węgiel 

 (krzem) 

                        C

E

 = C + Mn/6 + (Cr+V+Mo)/5 + 

(Ni+Cu)/15  

Cr –chrom, Mn-mangan, V-wanad, Ni-nikiel, Cu+miedz, 

Mo+Molibden 

C

E

 < 0,42% stal dobrze spawalna

C

E 

= 0,42-0,60% podgrzewanie elementu przed 

spawaniem

Ok. 2% węgla - stal jest twarda, krucha, mało odporna na zginanie i trudna 

do obróbki. 

Ok. 0,5% węgla – stal jest łatwo kowalna, giętka i miękka. 

Stal damasceńska do produkcji broni białej

 :

- twarda (nie szczerbi się),
- giętka (aby nie pękać), 
- kowalna (formowanie w pożądany kształt). 

          C% 

Wytrzymałość fc, ft

Kruchość - 
odkształcalność

Spawalność

Korozyjność

Gatunki stali budowlanej

Niestopowa konstrukcyjna/ zbrojeniowa

    

StOS

 – stal bez gwarantowanej granicy plastyczności, stal nieuspokojona 

    

St3 i St4

 – konstrukcje stalowe

Niskostopowa 

– stal oznaczona symbolami określającymi skład chemiczny 

stopu
   Stale grupy 

18G2

 – stale o podwyższonej wytrzymałości

Ulepszona cieplnie

   Stal niskostopowa węglowo-manganowa oznaczona symbolem 

T 

(np.E420T)

Do produkcji rur

   Stal węglowa ze zmniejszoną zawartością węgla i manganu 
    

R35, R45 i 12X

Trudno rdzewiejąca

   Stal z dodatkiem miedzi, fosforu i chromu (powyżej 13% chromu). 
   

10H, 10HA, 10HAV, 10HAVP, 10HNAP, 12HIJA, 12HNPA

Staliwo

   Elementy konstrukcyjne w postaci odlewów (przeguby, łożyska)
   
Litera L oraz liczba określająca minimalną wytrzymałość na rozciąganie w MPa

Klasa 

stali

Znak 

gatunku 

stali

Nomi

n. śr.

  

[mm]

Oblicz.gr

. plast. 

[MPa]

Zastosowanie

A-0

StOS-b

5,5 do 

40

190

Zbrojenie rozdzielcze (strzemiona) oraz 
konstrukcyjne; stal bez gwarantowanej granicy 
plastyczności- stal nieuspokojona.

A-I

St3SX-b
St3SY-b
St3S-b

210

Zastosowanie takie jak prętów klasy A-0; środowisko 
agresywne. Konstrukcje przenoszące obciążenia 
dynamiczne -stal gładka..

A-II

St50B

6 do 

32

310

St50B – nie może być spawana łukiem elektrycznym.
Żebrowana (śrubowo) powierzchnia boczna; 
Zbrojenie konstrukcji przenoszących obciążenia 
dynamiczne, 
- stal żebrowanie spiralne.

18G2-b

20G2Y-b

6 do 

28

A-III

25G2S

6 do 

40

350

Zaleca się do powszechnego stosowania jako 
zbrojenie konstrukcyjne,
- stal żebrowanie w jodełkę.

35G2Y

6 do 

20

34GS

6 do 

32

A-IIIN

20G2VY-
b

6 do 

28

420

Zbrojenie elementów zginanych przenoszących duże 
obciążenia. Nie wolno stosować do zbrojenia 
elementów narażonych na obciążenia dynamiczne 
-stal żebrowana. 

Pręty zbrojeniowe stali klasy A-
II. 

Pręty zbrojeniowe ze stali klasy A-III i A-IIIN: 
a) Gatunek 34GS (A-III),    b) gatunek 2OG2YY (A-IIIN). 

Tabela. Parametry wody korozyjnej wobec miedzi w porównaniu z parametrami wody pitnej. 

 parametr, jednostka

wartość dla wody

 korozyjnej 

wartość dopuszczalna 

dla

 wody pitnej 

wskaźniki podstawowe (wartości, 
dla których woda jest korozyjna 
wobec miedzi)  

      

 odczyn pH     

                <7 

          6,5 - 9,5

 stężenie jonów amonowych (NH

4

+

) 

mg/litr 

              >0,5

          0,5  (1,5*)

 Z

ogólna

/[SO

4

2-

] **

                <2 

         nie określono

wskaźniki dodatkowe 
("wspomagające" korozyjność)  

stężenie jonów chlorkowych (Cl-) 
mg/litr 

              >30 

                 250  

(Cl

-

 + SO

4

2-

)***mg/litr

              >50

                 500 

* dla niechlorowanych wód podziemnych 
** stosunek stęż. molowego jonów siarczanowych  [SO

4

2-

] do zasadowości ogólnej (wg. normy: 

PN-90/C-04540.03).
*** suma stężeń jonów chlorkowych i siarczanowych 

Woda o niskiej twardości lub niskim pH wypłukuje miedź z instalacji.
Spożywanie nadmiaru miedzi prowadzić może do zaburzeń pokarmowych i uszkodzenia 
wątroby. 
Dawka śmiertelna miedzi to około 30 g siarczanu miedzi (górne spożycie wynosi 10 
mg/dzień). 

 Dopuszczalna zawartość ołowiu w przesyłanej wodzie.