PowerPoint Presentation

Pojęcie prawa karnego międzynarodowego

„Jest to zbiór norm określających zasady indywidualnej

odpowiedzialności

karnej za najpoważniejsze zbrodnie

międzynarodowe, stanowiący dla

potrzeb oceny

charakteru prawnego tych norm część prawa
międzynarodowego publicznego”

Królikowski/Wiliński/Izydorczyk

Tak rozumiane prawo karne międzynarodowe dzielimy na:

1) zasady i reguły o charakterze materialnym;

2) zasady i reguły o charakterze procesowym oraz

3) reguły ustrojowe.

Źródła prawa karnego międzynarodowego:

(wg art. 38 ust.1 statutu MTS)

1) Konwencje międzynarodowe i specjalne, ustalające reguły

wyraźnie uznane przez strony;

2) Zwyczaj międzynarodowy jako dowód istnienia powszechnej

praktyki, przyjętej jako prawo;

3) Zasady ogólne prawa, uznane przez narody cywilizowane;

4) Orzecznictwo sądowe oraz dorobek doktryny.

Najważniejsze umowy i zasady z zakresu międzynarodowego
prawa karnego:

1) zasady norymberskie;
2) Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z
1948 r.
3) I-IV Konwencje Genewskie o ochronie ofiar wojny z 1949 r.
4) Konwencja o niestosowaniu przedawnienia wobec zbrodni
wojennych i

zbrodni przeciwko ludzkości z 1968 r.

5) Konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu z 1973 r.
6) I Protokół Dodatkowy do Konwencji Genewskich dotyczący
ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych z 1977 r.
7) II Protokół Dodatkowy do Konwencji Genewskich dotyczący
ochrony

ofiar niemiędzynarodowych konfliktów zbrojnych

z 1977 r.

1) „zasady norymberskie” przyjęte na mocy Rezolucji ZO ONZ nr
177(II) z dnia 21 listopada 1947 roku – przygotowane przez Komisję
Prawa Międzynarodowego.
Przyjęte ostatecznie przez ONZ w 1950 r.

1) każdy, kto dopuszcza się zbrodni przeciwko prawu
międzynarodowemu, ponosi

za to odpowiedzialność i karę;

2) jeżeli prawo wewnętrzne nie przewiduje kary, nie zwalnia to od
odpowiedzialności;
3) funkcja głowy państwa lub funkcjonariusza nie zwalnia od
odpowiedzialności;
4) działanie na rozkaz nie zwalnia od odpowiedzialności;
5) oskarżony ma prawo do bezstronnego i rzetelnego procesu;
6) zbrodniami międzynarodowymi są: zbrodnie przeciwko pokojowi,
zbrodnie

przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne;

7) udział w każdej z w/w w pkt. 6 zbrodni stanowi zbrodnię
międzynarodową.

2) Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni
ludobójstwa z 1948r.

• art. II za ludobójstwo uważa się którykolwiek z niżej popełnionych
czynów, dokonany w zamiarze zniszczenia w całości lub części grup
narodowych, etnicznych, rasowych lub religijnych, jako takich:

• zabójstwo członków grupy;
• spowodowanie poważnego uszkodzenia ciała członków grupy;
• rozmyślne stworzenie warunków życia, obliczonych na
spowodowanie całkowitego lub częściowego zniszczenia
fizycznego;

• stosowanie środków, które maja na celu wstrzymanie narodzin w
obrębie grupy;

• przymusowe odbieranie i przekazywanie dzieci.

3) I-IV Konwencje Genewskie o ochronie ofiar wojny z 1949 r.

a) o polepszeniu losu rannych i chorych w armiach czynnych (I KG);

b) o polepszeniu losu rannych, chorych i rozbitków sił zbrojnych na

morzu

(II KG)

c) o traktowaniu jeńców wojennych (III KG);

d) o ochronie osób cywilnych podczas wojny (IV KG).

art. 1 – strony KG zobowiązują się przestrzegać i dopilnować

przestrzegania KG we wszelkich okolicznościach.

art. 2 – KG ma zastosowanie w czasie wojny lub jakiegokolwiek innego

konfliktu zbrojnego między dwiema lub więcej stronami KG.

art. 3 – gwarantuje minimalne reguły postępowania, także w

przypadku konfliktu zbrojnego nie posiadającego charakteru
międzynarodowego.

4) Konwencja o niestosowaniu przedawnienia wobec zbrodni wojennych
i

zbrodni przeciwko ludzkości z 1968 r.

• dot. zbrodni określonych w Statucie Norymberskiego MTW;

• państwa mają obowiązek zmiany przepisów krajowych oraz

• obowiązek ekstradycji osób podejrzanych o w/w zbrodnie.

5) Konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu z 1973 r.

"zbrodnia apartheidu", obejmujące politykę i praktyki

podobne
do segregacji oraz dyskryminacji rasowej, stosowane w Afryce
Południowej, będzie miało zastosowanie do następujących czynów
nieludzkich, popełnianych w celu tworzenia lub utrzymywania przewagi
jednej grupy rasowej nad jakąkolwiek inną grupą rasową i
systematycznego jej ciemiężenia:
- poprzez zabójstwa, nielegalne więzienie, wyniszczanie fizyczne,
podejmowanie kroków legislacyjnych mających na celu np.
ograniczenie lub wykluczenie z życia politycznego etc.

6) I Protokół Dodatkowy do Konwencji Genewskich dotyczący
ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych z 1977 r.

„[…] konflikty zbrojne, w których ludy walczą przeciw panowaniu

kolonialnemu i obcej okupacji oraz przeciw reżimom rasistowskim,
wykonując swe prawo do samostanowienia, zawarte w Karcie NZ […]”.

7) II Protokół Dodatkowy do Konwencji Genewskich dotyczący
ochrony

ofiar niemiędzynarodowych konfliktów zbrojnych z

1977 r.

„[…] dot. wszystkich konfliktów zbrojnych (…) które toczą się na

terytorium Wysokiej Układającej się Strony między jej siłami zbrojnymi a
rozłamowymi siłami zbrojnymi lub innymi zorganizowanymi uzbrojonymi
grupami, pozostającymi pod odpowiedzialnym dowództwem i
sprawującymi taką kontrolę nad częścią jej terytorium, że mogą
przeprowadzać ciągłe i spójne operacje wojskowe […]”.

Document Outline