background image

Naród

Naród

Jest to duża grupa społeczna, powstała w 

Jest to duża grupa społeczna, powstała w 

wyniku procesu dziejowego jako 

wyniku procesu dziejowego jako 

wspólnota terytorialna o podłożu 

wspólnota terytorialna o podłożu 

gospodarczym, politycznym, społecznym 

gospodarczym, politycznym, społecznym 

i kulturowym, występująca w 

i kulturowym, występująca w 

świadomości swych członków. 

świadomości swych członków. 

Nowoczesna definicja powstała po 

Nowoczesna definicja powstała po 

Wielkiej Rewolucji Francuskiej. 

Wielkiej Rewolucji Francuskiej. 

Decydujące znaczenie miało wówczas 

Decydujące znaczenie miało wówczas 

proklamowanie zasady równości, dzięki 

proklamowanie zasady równości, dzięki 

czemu można było objąć tym pojęciem 

czemu można było objąć tym pojęciem 

przedstawicieli wszystkich stanów.

przedstawicieli wszystkich stanów.

background image

Naród

Naród

- duża zbiorowość społeczna, zamieszkująca 

- duża zbiorowość społeczna, zamieszkująca 

dane terytorium, o silnym poczuciu 

dane terytorium, o silnym poczuciu 

etniczności. Chociaż naród wyróżnia się na tle 

etniczności. Chociaż naród wyróżnia się na tle 

innych zbiorowości, to jednak nie jest możliwe 

innych zbiorowości, to jednak nie jest możliwe 

precyzyjne zdefiniowanie tego pojęcia. W 

precyzyjne zdefiniowanie tego pojęcia. W 

socjologii nie ma jednej definicji tego pojęcia, 

socjologii nie ma jednej definicji tego pojęcia, 

istnieją też rozbieżności między stanowiskiem 

istnieją też rozbieżności między stanowiskiem 

socjologów, antropologów i historyków.

socjologów, antropologów i historyków.

W odróżnieniu od społeczeństwa, które jest 

W odróżnieniu od społeczeństwa, które jest 

przez jednostki zwykle traktowane 

przez jednostki zwykle traktowane 

instrumentalnie

instrumentalnie

, naród jest dla jego 

, naród jest dla jego 

członków 

członków 

wartością autoteliczną

wartością autoteliczną

. /zajmujące 

. /zajmujące 

najważniejsze miejsce w hierarchii wartości /

najważniejsze miejsce w hierarchii wartości /

background image

Tożsamość narodowa

Tożsamość narodowa

To poczucie odrębności wobec innych 

To poczucie odrębności wobec innych 

narodów ukształtowane pod wpływem 

narodów ukształtowane pod wpływem 

czynników narodowotwórczych. 

czynników narodowotwórczych. 

Niezbędnym jest występowanie 

Niezbędnym jest występowanie 

świadomości narodowej – poczucia 

świadomości narodowej – poczucia 

przynależności do narodu i więzi z 

przynależności do narodu i więzi z 

pozostałymi jego członkami. Jej 

pozostałymi jego członkami. Jej 

przejawami są m.in. Utożsamianie się z 

przejawami są m.in. Utożsamianie się z 

historią narodu, poczucia dumy z 

historią narodu, poczucia dumy z 

przynależności do niego oraz 

przynależności do niego oraz 

identyfikacja z symbolami narodowymi.

identyfikacja z symbolami narodowymi.

background image

Czynniki narodowotwórcze

Czynniki narodowotwórcze

Wspólne pochodzenie etniczne /język, 

Wspólne pochodzenie etniczne /język, 

obyczaje/

obyczaje/

Integracja gospodarcza /powstają więzi 

Integracja gospodarcza /powstają więzi 

ekonomiczne między przedstawicielami 

ekonomiczne między przedstawicielami 

mniejszych grup/

mniejszych grup/

Integracja społeczna / więzi między 

Integracja społeczna / więzi między 

małymi grupami/

małymi grupami/

Wspólnota kultury /najważniejszy czynnik 

Wspólnota kultury /najważniejszy czynnik 

narodowotwórczy/

narodowotwórczy/

Wspólnota terytorium /więź emocjonalna 

Wspólnota terytorium /więź emocjonalna 

z terenem/

z terenem/

Organizacja polityczna /z zbiorowości 

Organizacja polityczna /z zbiorowości 

tworzy się naród/

tworzy się naród/

background image

Charakter narodowy i stereotypy 

Charakter narodowy i stereotypy 

narodowe

narodowe

to cechy występujące u znacznej części 

to cechy występujące u znacznej części 

członków narodu. Najczęściej wzory 

członków narodu. Najczęściej wzory 

kulturowe, system wartości, i hierarchia 

kulturowe, system wartości, i hierarchia 

potrzeb, które mają wpływ na 

potrzeb, które mają wpływ na 

postępowanie jednostek

postępowanie jednostek

to pojęcie związane z problemem 

to pojęcie związane z problemem 

charakteru narodowego.

charakteru narodowego.

background image

Postawy wobec narodu

Postawy wobec narodu

Patriotyzm – postawa poszanowania i 

Patriotyzm – postawa poszanowania i 

umiłowania ojczyzny. „Patriotyzm oznacza 

umiłowania ojczyzny. „Patriotyzm oznacza 

umiłowanie tego, co ojczyste, umiłowanie 

umiłowanie tego, co ojczyste, umiłowanie 

historii, tradycji, języka czy samego 

historii, tradycji, języka czy samego 

krajobrazu ojczystego. Jest to miłość, 

krajobrazu ojczystego. Jest to miłość, 

która obejmuje również dzieła narodowe i 

która obejmuje również dzieła narodowe i 

owoce ich geniuszu” – Jan Paweł II

owoce ich geniuszu” – Jan Paweł II

Nacjonalizm jest ideologią, która uznaje 

Nacjonalizm jest ideologią, która uznaje 

własny naród i jego interes za dobro 

własny naród i jego interes za dobro 

najwyższe, nadrzędne wobec interesów 

najwyższe, nadrzędne wobec interesów 

jednostek i innych grup społecznych. 

jednostek i innych grup społecznych. 

/obronny, ekspansywny/

/obronny, ekspansywny/

background image

Postawy wobec narodu

Postawy wobec narodu

Szowinizm jest skrajną formą nacjonalizmu. 

Szowinizm jest skrajną formą nacjonalizmu. 

To przekonanie o wyższości, idealizacją oraz 

To przekonanie o wyższości, idealizacją oraz 

uwielbieniem własnego narodu, połączonym 

uwielbieniem własnego narodu, połączonym 

z wrogością wobec innych narodów.

z wrogością wobec innych narodów.

Kosmopolityzm  to założenie, że ojczyzną 

Kosmopolityzm  to założenie, że ojczyzną 

człowieka jest cały świat a tradycje lokalne i 

człowieka jest cały świat a tradycje lokalne i 

narodowe nie mają znaczenia.

narodowe nie mają znaczenia.

Ksenofobia to postawa wrogości i niechęci 

Ksenofobia to postawa wrogości i niechęci 

wobec innych ras, religii i kultur.

wobec innych ras, religii i kultur.

Rasizm to teoria głosząca, że rasy sobie nie 

Rasizm to teoria głosząca, że rasy sobie nie 

są równe; istnieją rasy lepsze i gorsze. /rasa 

są równe; istnieją rasy lepsze i gorsze. /rasa 

aryjska/

aryjska/

background image

Polskie symbole narodowe

Polskie symbole narodowe

Godło

Godło

1919

1919

1937 

1937 

background image

Polskie symbole narodowe

Polskie symbole narodowe

Barwy narodowe

Barwy narodowe

1831

1831

background image

Polskie symbole narodowe

Polskie symbole narodowe

background image

Polacy na świecie

Polacy na świecie

USA                              10 600 000

USA                              10 600 000

Niemcy                           2 000 000

Niemcy                           2 000 000

Brazylia                          1 600 000

Brazylia                          1 600 000

Francja                           1 050 000

Francja                           1 050 000

Ukraina                           1 000 000

Ukraina                           1 000 000

Białoruś                             950 000

Białoruś                             950 000

Kanada                             850 000

Kanada                             850 000

Argentyna                         360 000

Argentyna                         360 000

Rosja                                350 000

Rosja                                350 000

Litwa                                 235 000

Litwa                                 235 000

Wielka Brytania                220 000

Wielka Brytania                220 000

Australia                           200 000

Australia                           200 000

background image

Czynniki narodowotwórcze

Czynniki narodowotwórcze

Wspólne

terytorium

Wspólna 

kultura

Integracja

Społeczna

Integracja

gospodarcza

Wspólne

poch.

etniczne

Organizacja

polityczna

Czynniki

Narodowo

twórcze


Document Outline