PODSTAWY DIAGNOSTYKI 

W CHOROBACH NEREK

Dr med.  Beata Sulikowska

Katedra i Klinika Nefrologii

i Chorób Wewnętrznych

Akademia Medyczna Bydgoszcz

 

 

BEATA
SULIKOWSKA

      

PODSTAWY DIAGNOSTYKI 

     W CHOROBACH NEREK

BADANIE PODMIOTOWE              
BADANIA
                      i
         PRZEDMIOTOWE                
DODATKOWE

 

 

PODSTAWOWE OBJAWY KLINICZNE CHORÓB 

NEREK

:

- NADCIŚNIENIE TĘTNICZE
- OBRZĘKI
- ZABURZENIA W ODDAWANIU MOCZU
  (dysuria, zmiany w ilości i częstości)
- GORĄCZKA I BÓLE OKOLICY 
LĘDŹWIOWEJ

 

 

ODCHYLENIA W PRZYPADKOWO WYKONANYCH 

BADANIACH LABORATORYJNYCH:

- NIEDOKRWISTOŚĆ

- BIAŁKOMOCZ, KRWINKOMOCZ, 
ROPOMOCZ
   CUKROMOCZ             ( w badaniu ogólnym 
moczu)

-  POZIOMU KREATYNINY

  

 

 

WYWIAD CHOROBOWY:

- wywiad rodzinny
- przebyte choroby nerek i dróg 
moczowych
- nadciśnienie tętnicze
- obrzęki
- objawy ogólne: osłabienie
                              świąd skóry
                              zaburzenia apetytu

 

 

 

 

PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE:

BADANIE OGÓLNE MOCZU (1)

CIĘŻAR WŁAŚCIWY:
- zależy od:                     - diety
                                        - stanu 
nawodnienia
                                        - może być 
wynikiem 
                                          uszkodzenia 
nerek
  badanie musi być wykonane z nocnej 
porcji moczu, 
  gdy jest on zagęszczony

 

 

BADANIE OGÓLNE MOCZU (2)

 

              POCHODZENIE BIAŁKOMOCZU
                         
                            
                   nerkopochodny                     
pozanerkowy     
  
 

pierwotne choroby          choroby

           nerek                  ogólnoustrojowe 
                            (cukrzyca, nadciśnienie, 
otyłość)

 

 

BADANIE OGÓLNE MOCZU (3) 

- wielkość BIAŁKOMOCZU-    

z DUB

                    

  mały                  średni             duży

(< 1 g/d)            (1-3,5 g/d)      (> 3,5 g/d)

- jeżeli „śladowy”  - może to być wynik 
fałszywie (+)
                                              

 

 

BADANIE OGÓLNE MOCZU (4) 

                                 BIAŁKOMOCZ
   NERKOPOCHODNY            
POZANERKOWY
 

KZN pierwotne i wtórne              stan zapalny 

dróg moczowych
 ch. cewkowo- śródmiąższowe,     czynnościowy- 
ortostatyczny
 choroby naczyń                                                    - 
wysiłek fizyczny
 (zwężenie tętnicy nerkowej)         nowotwory,
                                                         chyluria (TG)

                                                         niewydolność 
serca
                                                         
hemoglobinuria, mioglobinuria
                                                         gorączka, 
otyłość

 

 

BADANIE OGÓLNE MOCZU (5)

 

               

KRWINKOMOCZ /  

KRWIOMOCZ

KAMICA    NOWOTWORY      SKAZY           
   KZN        
                                                   
KRWOTOCZNE
                    
                          

NEREK                                     

                IgA
                       MOCZOWODÓW                             
  cienkich błon         
                           PĘCHERZA

 

 

BADANIE OGÓLNE MOCZU (6)

LEUKOCYTURIA
- z obj. dysurycznymi  

POSIEW MOCZU (+)

                                           zakażenie ukł. 
moczowego
- jałowa leukocyturia   

POSIEW na BK

                                           gruźlica
- odczyny toksyczno-alergiczne
  np. przewlekłe niebakteryjne zapalenie 
nerek 

(NLPZ)

- przewlekłe zapalenie dróg rodnych u 
kobiet

 

 

BADANIE OGÓLNE MOCZU (7)

  CUKROMOCZ
  - poziom glukozy we krwi                   

CUKRZYCA

                                 

w normie

     

tubulopatie
                          

(u osób z wywiadem 

alkoholowym)
- 

 

 

PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE:

               KREATYNINA

 w surowicy

                                                                       
               
- jeżeli  to filtracja kłębuszkowa

 

jest < 50%

                                                                       
               

               
             

PNN                        ONN

 

 

PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE:

                           MORFOLOGIA

     niedokrwistość  normocytarna + wzrost 
kreatyniny
                        
             
           

PNN                                  

ONN 

                                        (pokrwotoczna lub 
hemolityczna)

 

 

PODSTAWOWE BADANIA LABORATORYJNE:

INNE:
             GAZOMETRIA
             WAPŃ                                 

ocena stopnia

             FOSFORAN                  

nasilenia  najczęstszych

             KWAS MOCZOWY         

zaburzeń w PNN

             MORFOLOGIA

 

 

 BADANIA OBRAZOWE (1):

USG NEREK

- ocena wielkości  (pomiar w cm ok. 
12cm x 7 cm)
- ocena obrysu      (pozaciągany- w C-Ś 
PZN)
- grubość kory      (ok. 1,5-1,8 cm)
- poszerzenie UKM-ów
- obecność złogów w drogach 
moczowych
                                

 

 

BADANIA OBRAZOWE (2):

USG DOPPLEROWSKIE

ocena przepływu w naczyniach
- nadciśnienie naczynio-nerkowe
- zakrzepica żył nerkowych

 

 

BADANIA OBRAZOWE (3):

UROGRAFIA
- „złoty standard” w kamicy ukł. 
moczowego
- gruźlica układu moczowego
- określenie położenia i motoryki 
pęcherza
- śródmiąższowe zapalenie pęcherza
                              

(cystoskopia i biopsja 

pęcherza)

 

 

BADANIA OBRAZOWE (4):

BADANIA IZOTOPOWE

- ocena filtracji kłębuszkowej i przepływu krwi
   przez nerkę
- ocena przed zabiegiem rewaskularyzacji tętnicy
   nerkowej i nefrektomią
   

(test kaptoprilowy)

 

 

 

BADANIA OBRAZOWE (5):

BADANIA NACZYNIOWE:

ARTERIOGRAFIA

decyduje o ostatecznym rozpoznaniu 
zwężenia 
tętnicy nerkowej

 

 

BIOPSJA NERKI

WSKAZANIA:

- zespół nerczycowy
- białkomocz powyżej 1,5 g/dobę
- ONN trwająca dłużej niż 3 tygodnie
- nefropatie w chorobach układowych
- krwiomocz i krwinkomocz       
               

(po wykluczeniu przyczyn 

urologicznych)

- nefropatie nerki przeszczepionej

 

 

BIOPSJA NERKI

PRZECIWWSKAZANIA:

- brak zgody i współpracy z chorym
- zaawansowana PNN (kreatynina  3 mg%

                                       i obraz małych nerek w USG)
- brak jednej nerki
- skaza krwotoczna
- źle kontrolowane nadciśnienie
- wodo- i roponercze
- nowotwory, tętniaki, wielotorbielowatość 
- zakażenie układu moczowego

 

 

PIŚMIENNICTWO:

1. Choroby nerek  pod red. T. 
Orłowskiego wyd. IV
2. Nefrologia praktyczna pod red. Z. 
Hrubego 
3. Standardy w nefrologii pod red. B. 
Rutkowskiego i
    S. Czekalskiego 2001
4. Interna Harrisona wyd. XIV 2001