Marek Grzybicki
1
Transport ręczny
Transport ręczny
Zasady bezpiecznego
podnoszenia
i przenoszenia ciężarów
Marek Grzybicki
1
Transport ręczny
Transport ręczny
Zasady bezpiecznego
podnoszenia
i przenoszenia ciężarów
2
2
2
Wysiłek fizyczny
• Wydatek energetyczny,
• Obciążenie statyczne,
• Monotypowość wykonywanych
ruchów.
3
3
3
Koszt fizjologiczny
pracy jest pojęciem
używanym
dla
określenia
stopnia
psychofizjologicznego obciążenia ustroju.
Jest to pojęcie szersze od pojęcia
kosztu
energetycznego
pracy, który oznacza tylko
ilość energii zużytej podczas wykonanej
pracy.
4
4
4
Koszt fizjologiczny
pracy oznacza się
zarówno na podstawie wartości wydatku
energetycznego, jak i na podstawie zmian
czynnościowych zachodzących w ustroju
pod wpływem wykonanej pracy, na przykład
zmian częstości skurczów serca, objętości
wyrzutowej serca, wentylacji minutowej
płuc i innych.
5
5
5
Praca fizyczna
występuje w dwóch zasadniczych
postaciach:
Dynamicznej
( tzw. praca rytmiczna ) związanej z
przemieszczaniem
się
ciała
ludzkiego
lub
poszczególnych
jego
części
w
przestrzeni,
zewnętrznym objawem tej pracy jest ruch; mięśnie
podczas pracy wykonują rytmiczne skurcze i rozkurze,
Statycznej
– jej efektem jest utrzymywanie ciała lub
jego poszczególnych części w określonej pozycji;
mięśnie są w stałym napięciu.
6
6
6
Podczas
pracy dynamicznej
mięsień działa na
krążenie krwi jak
motopompa
: skurcz powoduje
wyparcie krwi, a następujący po nim rozkurcz
umożliwia
ponowne
napełnienie
naczyń
krwionośnych mięśnia krwią. Krążenie krwi zostaje
dzięki temu wielokrotnie zwiększone, mięsień
faktycznie otrzymuje od 10 do 20 razy więcej krwi
niż w stanie spoczynku. Przepływająca przez
mięsień krew dostarcza mu energotwórczy cukier
(glukozę ) i tlen, powstające zaś podczas przemian
produkty rozkładu
( głównie kwas mlekowy ) zostają jednocześnie
podczas skurczu wydalone z mięśnia.
7
7
7
Podczas
pracy statycznej
mięsień znajduje się w
ciągłym napięciu i dlatego utrudniony jest dopływ i
odpływ krwi z mięśnia; mięsień nie otrzymuje z krwi
ani cukru ( glukozy), ani tlenu i musi je czerpać ze
swoich rezerw, kwas mlekowy zaś, który powstaje,
nie jest usuwany z mięśnia i zalegając w nim
powoduje ból sygnalizujący zmęczenie mięśniowe
(potocznie tzw. zakwasy).
Przy
statycznej
pracy
mięśni
zahamowanie
przepływu krwi jest tym większe, im większy jest
nakład zużywanej siły.
Jeśli
siła ta wynosi 60% siły maksymalnej,
to dopływ
krwi praktycznie ustaje. Przy użyciu siły wynoszącej
mniej niż 15-20% siły maksymalnej ukrwienie
statycznie pracującego mięśnia nie powinno być
upośledzone.
8
Obowiązki osoby
Obowiązki osoby
kierującej
kierującej
pracownikami
pracownikami
9
Sprawdzenie stanu
Sprawdzenie stanu
technicznego
technicznego
sprzętu pomocniczego oraz
sprzętu pomocniczego oraz
środków ochrony zbiorowej
środków ochrony zbiorowej
i indywidualnej
i indywidualnej
stosowanych przez
stosowanych przez
pracowników.
pracowników.
10
Szczegółowe poinformowanie o:
Szczegółowe poinformowanie o:
•
przemieszczanych przedmiotach -
przemieszczanych przedmiotach -
ich masie
ich masie
położeniu środka ciężkości, rodzaju
położeniu środka ciężkości, rodzaju
substancji
substancji
•
zagrożeniach wynikających z wykonywanej
zagrożeniach wynikających z wykonywanej
pracy i urazach, na jakie mogą być narażeni
pracy i urazach, na jakie mogą być narażeni
pracownicy
pracownicy
Szczegółowe poinformowanie o:
Szczegółowe poinformowanie o:
11
•
sposobie bezpiecznego i najmniej
sposobie bezpiecznego i najmniej
uciążliwego
uciążliwego
wykonania zadania
wykonania zadania
•
wskazanie rodzaju sprzętu
wskazanie rodzaju sprzętu
pomocniczego i środków
pomocniczego i środków
ochrony indywidualnej
ochrony indywidualnej
Szczegółowe poinformowanie o:
Szczegółowe poinformowanie o:
12
Do prac transportowych mogą
Do prac transportowych mogą
być zatrudnione osoby,
być zatrudnione osoby,
którym lekarz wydał orzeczenie
którym lekarz wydał orzeczenie
o braku przeciwwskazań do
o braku przeciwwskazań do
zatrudnienia na tym
zatrudnienia na tym
stanowisku.
stanowisku.
13
W transporcie ręcznym
W transporcie ręcznym
nie wolno
nie wolno
zatrudniać
zatrudniać
pracowników:
pracowników:
•
głuchych
głuchych
•
niemych
niemych
•
o słabym wzroku
o słabym wzroku
•
chorujących na epilepsję
chorujących na epilepsję
•
umysłowo upośledzonych
umysłowo upośledzonych
•
o poważnych schorzeniach serca
o poważnych schorzeniach serca
•
cierpiących na przepuklinę
cierpiących na przepuklinę
•
chorujących na dyskopatię
chorujących na dyskopatię
14
Zapewnienie przerw w pracy na
Zapewnienie przerw w pracy na
odpoczynek celu ograniczenia
odpoczynek celu ograniczenia
długotrwałego wysiłku fizycznego.
długotrwałego wysiłku fizycznego.
Ograniczenie do minimum odległości
Ograniczenie do minimum odległości
ręcznego przemieszczania przedmiotów
ręcznego przemieszczania przedmiotów
Zapewnienie wystarczającej przestrzeni
Zapewnienie wystarczającej przestrzeni
niezbędnej do swobodnego
niezbędnej do swobodnego
wykonywania ruchów i zapobiegającej
wykonywania ruchów i zapobiegającej
konieczności pochylania się i skręcania
konieczności pochylania się i skręcania
tułowia
tułowia
15
Podczas transportu ręcznego
Podczas transportu ręcznego
najczęściej dochodzi obrażeń
najczęściej dochodzi obrażeń
•
urazu kręgosłupa
urazu kręgosłupa
•
urazu mięśni
urazu mięśni
•
przygniecenia kończyn górnych i dolnych
przygniecenia kończyn górnych i dolnych
•
przygniecenia brzucha i miednicy
przygniecenia brzucha i miednicy
•
przygniecenie innych części ciała
przygniecenie innych części ciała
•
oparzenia
oparzenia
•
zatrucia
zatrucia
•
zaprószenie oczu
zaprószenie oczu
16
Należy wykluczyć prace:
Należy wykluczyć prace:
•
•
wykonywanie czynności tylko za
wykonywanie czynności tylko za
pomocą skrętu tułowia
pomocą skrętu tułowia
•
•
niestabilną i nienaturalną pozycję ciała
niestabilną i nienaturalną pozycję ciała
•
•
pochylenia tułowia o kąt większy niż 45°
pochylenia tułowia o kąt większy niż 45°
•
•
możliwość nagłych ruchów
możliwość nagłych ruchów
przemieszczanego przedmiotu
przemieszczanego przedmiotu
17
•
•
statyczną pozycję stojącą lub siedzącą
statyczną pozycję stojącą lub siedzącą
•
•
przenoszenie przedmiotów
przenoszenie przedmiotów
podtrzymywanych od spodu, których
podtrzymywanych od spodu, których
środek ciężkości znajduje się powyżej
środek ciężkości znajduje się powyżej
połowy wysokości przedmiotu
połowy wysokości przedmiotu
Należy wykluczyć prace:
Należy wykluczyć prace:
18
Przystępując do podnoszenia
Przystępując do podnoszenia
ciężarów należy:
ciężarów należy:
•
podejść jak najbliżej do ładunku i jeżeli jest
podejść jak najbliżej do ładunku i jeżeli jest
to możliwe okraczyć go, stopy powinny być
to możliwe okraczyć go, stopy powinny być
lekko rozwarte
lekko rozwarte
•
przykucnąć obok podnoszonego ciężaru
przykucnąć obok podnoszonego ciężaru
•
wyprostować grzbiet i mocno uchwycić
wyprostować grzbiet i mocno uchwycić
ładunek w taki sposób, aby nie wysunął się z
ładunek w taki sposób, aby nie wysunął się z
rąk
rąk
•
podnosić ładunek przez prostowanie nóg
podnosić ładunek przez prostowanie nóg
19
Prawidłowa pozycja pracownika przy
Prawidłowa pozycja pracownika przy
podnoszeniu ciężaru z pozycji przysiadu
podnoszeniu ciężaru z pozycji przysiadu
poprzez wyprostowanie kolan
poprzez wyprostowanie kolan
20
Praca stała -
Praca stała -
ręczne
przemieszczanie przedmiotów,
ładunków lub materiałów przy
powtarzalnym obciążeniu.
Praca dorywcza -
Praca dorywcza -
ręczne
ręczne
przemieszczanie przedmiotów,
przemieszczanie przedmiotów,
ładunków lub materiałów nie częściej
ładunków lub materiałów nie częściej
niż 4 razy na godzinę, jeżeli łączny
niż 4 razy na godzinę, jeżeli łączny
czas wykonywania tych prac nie
czas wykonywania tych prac nie
przekracza 4 godziny na dobę
przekracza 4 godziny na dobę
21
1 - obciążenie
2 - kręg
3 - dysk
międzykręgowy
4 - kąt pochylenia
ŹLE
DOBRZE
22
Po schodach wolno przenosić ciężary
Po schodach wolno przenosić ciężary
jeżeli kąt nachylenia
jeżeli kąt nachylenia
nie przekracza 60
nie przekracza 60
º
º
.
.
<
<
60
60
º
º
23
Niedopuszczalne jest przenoszenie
i przetaczanie przedmiotów
po pochylniach, nie związanych w
sposób stały z
konstrukcją budynku, o kącie
nachylenia
ponad 15º
Po pochylniach wolno przenosić ciężary
jeżeli kąt nachylenia
nie przekracza 45
º
.
15
15
º
º
24
Po schodach i pochylniach na wysokość
Po schodach i pochylniach na wysokość
do 4
do 4
m
m
mogą być przenoszone ciężary o masie
mogą być przenoszone ciężary o masie
nie większej niż 50 kg
nie większej niż 50 kg
50
k
g
50
k
g
d
o
4
,
0
d
o
4
,
0
m
m
25
Po schodach i pochylniach
na wysokość
ponad 4 m
mogą być przenoszone
ciężary
o masie nie większej
niż 30 kg
30
30
kg
kg
p
o
n
a
d
4
p
o
n
a
d
4
m
m
26
Przedmioty o kształtach okrągłych
Przedmioty o kształtach okrągłych
Masa ręcznie przetaczanych
Masa ręcznie przetaczanych
przedmiotów po terenie poziomym nie
przedmiotów po terenie poziomym nie
może przekraczać 300 kg na jednego
może przekraczać 300 kg na jednego
pracownika
pracownika
27
Przedmioty o kształtach
Przedmioty o kształtach
okrągłych
okrągłych
Po pochylni o kącie nachylenia do
Po pochylni o kącie nachylenia do
15
15
°
°
jednemu pracownikowi wolno przetaczać
jednemu pracownikowi wolno przetaczać
beczki o masie nie przekraczającej
beczki o masie nie przekraczającej
50
50
kg
kg
max – 50
kg
max.15
º
28
Praca stała
Praca stała
Przy pracy stałej masa
Przy pracy stałej masa
przenoszonego
przenoszonego
ładunku nie może przekraczać
ładunku nie może przekraczać
25
25
kg
kg
29
Praca dorywcza
Praca dorywcza
Przy pracy dorywczej masa
Przy pracy dorywczej masa
ładunku nie może przekraczać
ładunku nie może przekraczać
42
42
kg
kg
30
Przedmioty o dużych
Przedmioty o dużych
wymiarach
wymiarach
min.
40cm
min.
40cm
min.
30cm
31
Przy przemieszczaniu materiałów
Przy przemieszczaniu materiałów
ciekłych: gorących, żrących lub
ciekłych: gorących, żrących lub
szkodliwych dla zdrowia przez jednego
szkodliwych dla zdrowia przez jednego
pracownika masa wraz z naczyniem i
pracownika masa wraz z naczyniem i
uchwytem nie powinna
uchwytem nie powinna
przekraczać 25
przekraczać 25
kg
kg
32
Niedopuszczalne jest przenoszenie
Niedopuszczalne jest przenoszenie
balonów
balonów
z materiałami które mogą stwarzać
z materiałami które mogą stwarzać
zagrożenie dla zdrowia lub życia
zagrożenie dla zdrowia lub życia
(żrące, trujące, pylące)
(żrące, trujące, pylące)
na plecach lub przed sobą.
na plecach lub przed sobą.
33
Masa ładunku łącznie z masą taczki
Masa ładunku łącznie z masą taczki
po nawierzchni twardej nie może
po nawierzchni twardej nie może
przekraczać
przekraczać
100 kg
100 kg
34
Masa ładunku łącznie z masą
Masa ładunku łącznie z masą
taczki po nawierzchni
taczki po nawierzchni
nieutwardzonej nie może
nieutwardzonej nie może
przekraczać
przekraczać
75 kg
75 kg
Marek Grzybicki
35
Transport taczkami:
Transport taczkami:
po pochyleniach większych niż 8
po pochyleniach większych niż 8
%
%
na odległość większą niż 200 m
na odległość większą niż 200 m
jest
jest
ZABRONIONY
ZABRONIONY