Wykład 11
Analiza wskaźnikowa
sprawozdań finansowych
Wykład 11
Analiza wskaźnikowa
sprawozdań finansowych
Analiza wskaźnikowa sprawozdań
finansowych
Wyróżniamy następujące grupy wskaźników:
Płynności – mierzą zdolność firmy do spłaty bieżących
zobowiązań, określają krótkoterminowe bezpieczeństwo
finansowe,
Operacyjności (sprawności, aktywności) – służą do
pomiaru efektywności zarządzania zapasami, należnościami
oraz zobowiązaniami,
Zadłużenia (długu, struktury kapitału, wspomagania
finansowego) pozwalają określić stopień zadłużenia firmy w
relacji do różnorodnych grup aktywów lub kapitałów
(funduszy). Poziom zadłużenia jest związany bezpośrednio z
ryzykiem finansowym.
Rentowności – mierzą zdolność firmy do generowania
zysków,
Rynku kapitałowego – mierzą relacje istotne dla
inwestorów, mogą stanowić podstawę podejmowania decyzji
inwestycyjnych na rynku kapitałowym.
Analiza wskaźnikowa sprawozdań
finansowych
chcąc dokonać obiektywnej oceny za pomocą
wskaźnika trzeba odnieść się do pewnych wielkości
wzorcowych, którymi mogą być:
Wskaźniki historyczne – porównanie z
wielkościami osiąganymi w poprzednich okresach,
Wielkości planowane - porównanie z wielkościami
planowanymi,
Benchmark –porównanie ze wskaźnikami
osiągniętymi przez inne firmy z tej samej branży.
Wskaźniki – grupy
zainteresowanych
właściciele,
potencjalni inwestorzy,
wierzyciele (kredytodawcy),
dostawcy,
odbiorcy,
pracownicy,
przedsiębiorstwa konkurencyjne,
lokalne otoczenie,
organy administracji rządowej i lokalnej.
Wskaźnik Q -Tobina
cena rynkowa firmy
Wskaźnik Q –Tobina = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
koszty odtworzenia aktywów firmy
wskaźnik wykorzystywany przy analizie przejęcia
przedsiębiorstwa
rozważa się dwa rozwiązania – przejęcie firmy
poprzez jej zakup lub zbudowanie firmy od podstaw
w praktyce występuje problem z właściwą wyceną
kosztów odtworzenia firmy
Wskaźnik Q -Tobina
firmy posiadające niski wskaźnik Q –Tobina
stanowią dla inwestorów atrakcyjny obiekt do
przejęcia
wskaźnik mniejszy od 1 – korzystniej przejąć
firmę przez jej zakup, niż budować firmę od
podstaw
im wskaźnik bardziej znacząco przewyższa 1,
tym korzystniej budować firmę od podstaw
Model DuPonta – zależność
między wskaźnikami
podstawą budowy tego modelu jest rentowność aktywów (ROA
= zysk netto/aktywa ogółem),
dzieląc zarówno licznik, jak i mianownik ROA (czyli zysk netto
oraz aktywa ogółem) przez przychody ogółem otrzymujemy
zależność:
ROA =rentowność sprzedaży x wskaźnik obrotu aktywami
ROA =rentowność sprzedaży x wskaźnik obrotu aktywami
rentowność aktywów można poprawiać, zwiększając rentowność
sprzedaży oraz przyspieszając obrót aktywami
obniżając odpowiednie pozycje kosztowe, zwiększając
przychody ze sprzedaży, powodujemy wzrost rentowności
sprzedaży
Model DuPonta – zależność
między wskaźnikami
zmniejszając wielkość zaangażowanych aktywów
potrzebnych do realizacji określonej sprzedaży
powodujemy wzrost wskaźnika obrotu aktywami
Rentowność aktywów uzależniona jest od:
osiąganych przychodów,
osiąganych przychodów,
ponoszonych kosztów,
ponoszonych kosztów,
wielkości (struktury) aktywów.
wielkości (struktury) aktywów.
Zmodyfikowany model
DuPonta
podstawą budowy zmodyfikowanego modelu DuPonta jest
rentowność kapitału własnego (ROE),
ROE poprzez pomnożenie licznika i mianownika z
przychodami ze sprzedaży oraz aktywami przyjmuje
następującą postać:
ROE =ROS x wskaźnik obrotu aktywami x poziom
ROE =ROS x wskaźnik obrotu aktywami x poziom
zadłużenia
zadłużenia
wzrost rentowności kapitałów własnych zależy od:
-
zwiększenia rentowności sprzedaży,
zwiększenia rentowności sprzedaży,
- zwiększenia obrotu aktywami,
- zwiększenia obrotu aktywami,
- zwiększenia poziomu zadłużenia
- zwiększenia poziomu zadłużenia
.
.
Zalety i wady modelu
DuPonta
Zalety:
Zalety:
spójność i zwartość konstrukcji, która pozwala w
sposób uporządkowany zaprezentować zależności
między wskaźnikami,
prezentuje, że zjawiska ekonomiczne w
przedsiębiorstwie są ze sobą logicznie powiązane,
Wady:
Wady:
nie są w nim reprezentowane wskaźniki płynności,
nazwa pochodzi od znanej amerykańskiej firmy, w
której kierownictwo opracowało powyższe
zależności,
Wskaźniki finansowe
obliczane na podstawie cash
flow
gotówka operacyjna
▬▬▬▬▬▬▬
zobowiązania krótkoterminowe
Gotówka operacyjna to przepływy pieniężne netto
z działalności operacyjnej
Wskaźnik ten mierzy zdolność firmy do
regulowania zobowiązań bieżących z
wygenerowanej gotówki na działalności
operacyjnej
Wskaźniki finansowe
obliczane na podstawie cash
flow
Wskaźnik gotówka operacyjna /zobowiązania
krótkoterminowe mierzy w bardziej obiektywny
sposób zdolność firmy do obsługi zobowiązań
bieżących
Bieżące zobowiązania spłaca się z wpływów z
działalności operacyjnej
gotówka operacyjna
▬▬▬▬▬▬▬▬
zobowiązania ogółem
Wskaźniki finansowe
obliczane na podstawie cash
flow
Wskaźnik mierzy zdolność przedsiębiorstwa
do regulowania wszystkich zobowiązań z
wygenerowanej gotówki z działalności
operacyjnej
gotówka operacyjna
▬▬▬▬▬▬▬▬▬
wydatki inwestycyjne
Wskaźnik mierzy zdolność przedsiębiorstwa
do finansowania wydatków inwestycyjnych
wpływami z działalności operacyjnej
Wskaźniki finansowe
obliczane na podstawie cash
flow
Im więcej inwestycji jest przedsiębiorstwo w
stanie realizować z własnych źródeł tym łatwiej
będzie jemu uzyskać kredyt współfinansujący
inwestycję
Wskaźniki oparte na cash flow stanowią
uzupełnienie analizy wskaźnikowej
Struktura aktywów
Aktywa determinują strukturę kosztów (koszty stałe,
koszty zmienne) np. duży udział majątku trwałego
może być związany z wysokimi kosztami stałymi i
niskimi kosztami zmiennymi
Jeżeli udział kosztów stałych w kosztach ogółem jest
wysoki to wrażliwość zysku operacyjnego (EBIT) na
wahania sprzedaży jest również wysoka
Zjawisko zmian EBIT pod wpływem zmian sprzedaży
określa się mianem dźwigni operacyjnej, i wyraża się
stopniem dźwigni operacyjnej (DOL).
Dźwignia operacyjna
Stopień dźwigni operacyjnej (DOL –
Degree of Operating Leverage)
DOL mierzy wpływ, jaki względna zmiana
sprzedaży wywiera na względną zmianę
zysków operacyjnych
Δ EBIT /EBIT
DOL = ▬▬▬▬▬▬▬▬
Δ S /S
Dźwignia operacyjna
Inna formuła DOL:
przychody ze sprzedaży – koszty
zmienne
DOL = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
przychody – koszty zmienne –
koszty stałe
Dźwignia operacyjna
Gdy firma osiąga przychody ze
sprzedaży tylko jednego produktu,
wówczas:
ilość * (cena - jednostkowy koszt zmienny)
DOL = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
ilość * (cena - jednostkowy koszt zmienny)–
koszty stałe
Dźwignia operacyjna
Gdy DOL > 1 to oznacza, że 1% zmiana sprzedaży
powoduje większą niż 1% zmianę zysku
operacyjnego
Im większy stopień dźwigni operacyjnej tym zysk
jest bardziej wrażliwy na wahania wielkości
sprzedaży.
Ponieważ wysoka wrażliwość EBIT na zmiany
sprzedaży jest przejawem wysokiego ryzyka, więc
DOL może być traktowany jako jedna z miar ryzyka
(tzw. ryzyka operacyjnego)
Struktura pasywów
Angażowanie aktywów w działalność
gospodarczą wymaga podjęcia decyzji
dotyczących struktury finansowania
Struktura finansowania (pasywa)
determinuje strukturę kapitału
Wykorzystanie struktury kapitału do
zwiększenia siły zarobkowej kapitału
własnego nosi nazwę zjawiska dźwigni
finansowej
Gdy:
przedsiębiorstwo korzysta z kapitału obcego
i
koszt kapitału obcego (odsetek) jest niższy
od rentowności majątku,
to:
zwiększa się rentowność kapitałów własnych
(siła zarobkowa kapitału własnego, stopa
zwrotu z kapitału własnego) z tytułu
zachodzącej dźwigni finansowej
Dźwignia finansowa
Jeśli przedsiębiorstwo nie używa kapitałów
obcych i nie ponosi z tego tytułu kosztów
dźwignia finansowa nie zachodzi.
Opłaca się pozyskiwać nowe kapitały obce
tak długo, jak długo wypracowane przez
nie zyski operacyjne EBIT będą wyższe niż
całkowite koszty użycia tych kapitałów
.
Dźwignia finansowa
Dźwignia finansowa
Warunki dodatniego efektu dźwigni finansowej:
zyskowność całego kapitału przedsiębiorstwa
(obliczona jako stosunek zysku przed spłatą odsetek i
opodatkowaniem do łącznej wartości kapitału)
będzie
wyższa od stopy oprocentowania długu
(ROA > r, gdzie ROA = EBIT / IC)
zachowanie właściwej struktury kapitału -
pozwala oszacować ryzyko finansowe, które
jest uzależnione od struktury finansowania
Stopień dźwigni finansowej
(DFL)
Dźwignia finansowa mierzy wpływ, jaki
wywierają względne zmiany zysków
operacyjnych (EBIT) na względne zmiany
zysków netto
DFL = % zmiana zysku netto / %zmiana zysku
operacyjnego
Gdy DFL = 1 to dźwignia nie występuje
Dźwignia finansowa
Inna formuła DFL:
Δ EPS /EPS
DFL = ▬▬▬▬▬▬▬
Δ EBIT /EBIT
EPS - zysk netto przypadający na jedną akcję
Dźwignia finansowa
Inna formuła DFL:
EBIT
DFL = ▬▬▬▬▬▬▬▬
EBIT – koszt kapitałów obcych
koszt kapitałów obcych – wyrażone złotowo odsetki
zapłacone kredytodawcom w danym okresie
Dźwignia finansowa
Inna formuła DFL:
koszt kapitałów obcych – wyrażone złotowo odsetki
zapłacone kredytodawcom w danym okresie
przychody ze sprzedaży – koszty zmienne – koszty
stałe operac.
DFL = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
przychody – kosz. zmienne – kosz. stałe operac. –
kosz. stałe fin.
Dźwignia finansowa
Gdy firma osiąga przychody ze
sprzedaży tylko jednego produktu,
wówczas:
ilość * (cena - jednostkowy koszt zmienny) – koszty stałe
operac.
DFL = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
ilość * (cena - jednostkowy koszt zmienny)– koszty stałe
operc. - odsetki
Dźwignia całkowita
Dźwignia całkowita (DTL)
DTL =
dźwignia finansowa * dźwignia
operacyjna
Dźwignia całkowita
Dźwignia całkowita (DTL) mierzy wpływ,
jaki wywierają względne zmiany
sprzedaży na względne zmiany zysków
netto (ekwiwalentnie: zysków na jedną
akcję)
Δ
zmiana zysku netto/ zysk netto
DTL = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
Δ S /S
Dźwignia całkowita
Inna formuła DTL:
koszt kapitałów obcych – wyrażone złotowo odsetki
zapłacone kredytodawcom w danym okresie
przychody ze sprzedaży – koszty zmienne
DTL = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
przychody – kosz. zmienne – kosz. stałe fin. – kosz.
stałe operac.
Dźwignia całkowita
Gdy firma osiąga przychody ze sprzedaży
tylko jednego produktu, wówczas
:
ilość * (cena - jednostkowy koszt zmienny)
DTL = ▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬▬
ilość * (cena – jedn. koszt zmienny)– stałe kosz. finan. – stałe kosz.
operacyjne
Dziękuję