PIERWSZA
PIERWSZA
POMOC
POMOC
K. Gontko
K. Gontko
PIERWSZA
PIERWSZA
POMOC
POMOC
K. Gontko
K. Gontko
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
— zespół czynności
— zespół czynności
wykonywanych w razie urazu lub nagłego
wykonywanych w razie urazu lub nagłego
ataku choroby w celu zminimalizowania
ataku choroby w celu zminimalizowania
niekorzystnych następstw, zanim możliwe
niekorzystnych następstw, zanim możliwe
będzie udzielenie specjalistycznej pomocy
będzie udzielenie specjalistycznej pomocy
medycznej (po przewiezieniu do szpitala).
medycznej (po przewiezieniu do szpitala).
Głównymi celami udzielania pierwszej
Głównymi celami udzielania pierwszej
pomocy są:
pomocy są:
1. ochrona ludzkiego życia
1. ochrona ludzkiego życia
2. ograniczanie skutków obrażeń
2. ograniczanie skutków obrażeń
lub choroby
lub choroby
3. przygotowanie do dalszego
3. przygotowanie do dalszego
postępowania lekarskiego
postępowania lekarskiego
Postępuj zawsze ze złotą
Postępuj zawsze ze złotą
maksymą:
maksymą:
"
"
primum non nocere
primum non nocere
"
"
-
-
po
po
pierwsze nie szkodzić
pierwsze nie szkodzić
Rodzaje pierwszej
Rodzaje pierwszej
pomocy:
pomocy:
pierwszą pomoc medyczna
pierwszą pomoc medyczna
(
(
przedlekarską
przedlekarską
),
),
definiowaną jako zespół
definiowaną jako zespół
czynności ratunkowych wykonywanych przez
czynności ratunkowych wykonywanych przez
osoby bez wykształcenia medycznego
osoby bez wykształcenia medycznego
pierwszą pomoc lekarską
pierwszą pomoc lekarską
prowadzoną
prowadzoną
przez lekarza lub ratownika medycznego
przez lekarza lub ratownika medycznego
najczęściej w wyniku interwencji pogotowia
najczęściej w wyniku interwencji pogotowia
ratunkowego
ratunkowego
Łańcuch ratunkowy
jest zespołem czynności ratowniczych
zgrupowanych w trzy ogniwa:
pomoc przedlekarską
pomoc przedlekarską
polegającą na udzielenie podstawowej
polegającą na udzielenie podstawowej
pomocy na miejscu wypadku,
pomocy na miejscu wypadku,
pierwszą pomoc lekarską
pierwszą pomoc lekarską
polegającą na dodatkowej,
polegającą na dodatkowej,
zaawansowanej pomocy medycznej oraz transporcie do placówki
zaawansowanej pomocy medycznej oraz transporcie do placówki
pomocy specjalistycznej (zwykle do szpitala); w ramach tej formy
pomocy specjalistycznej (zwykle do szpitala); w ramach tej formy
pomocy wymienia się także pomoc udzielaną na oddziałach
pomocy wymienia się także pomoc udzielaną na oddziałach
ratunkowych
ratunkowych
pomoc specjalistyczną
pomoc specjalistyczną
prowadzoną zwykle na
prowadzoną zwykle na
wyspecjalizowanych oddziałach szpitalnych.
wyspecjalizowanych oddziałach szpitalnych.
Przebieg akcji ratunkowej powinien pozwolić na łagodne przejście
Przebieg akcji ratunkowej powinien pozwolić na łagodne przejście
do kolejnego ogniwa łańcucha (np. z etapu pomocy
do kolejnego ogniwa łańcucha (np. z etapu pomocy
nieprofesjonalnej do etapu pomocy lekarskiej po przyjechaniu
nieprofesjonalnej do etapu pomocy lekarskiej po przyjechaniu
karetki pogotowia), przez co ogniwa łańcucha ratunkowego przez
karetki pogotowia), przez co ogniwa łańcucha ratunkowego przez
pewien czas nachodzą na siebie.
pewien czas nachodzą na siebie.
W zakres pierwszej pomocy przedlekarskiej
W zakres pierwszej pomocy przedlekarskiej
wchodzą takie czynności jak (istotna
wchodzą takie czynności jak (istotna
kolejność):
kolejność):
1.
1.
zabezpieczenie miejsca wypadku
zabezpieczenie miejsca wypadku
2.
2.
sprawdzenie stanu poszkodowanego
sprawdzenie stanu poszkodowanego
(podstawowych funkcji życiowych - krążenia,
(podstawowych funkcji życiowych - krążenia,
oddechu i świadomości, zlokalizowanie
oddechu i świadomości, zlokalizowanie
odniesionych urazów)
odniesionych urazów)
3.
3.
zapewnienie sobie pomocy, wezwanie pogotowia
zapewnienie sobie pomocy, wezwanie pogotowia
ratunkowego
ratunkowego
4.
4.
prowadzenie RKO
prowadzenie RKO
5.
5.
wykonanie pozostałych/innych czynności
wykonanie pozostałych/innych czynności
ratunkowych zależnych od stanu pacjenta
ratunkowych zależnych od stanu pacjenta
Ze względu na brak specjalistycznego
Ze względu na brak specjalistycznego
wykształcenia, świadek zdarzenia u
wykształcenia, świadek zdarzenia u
poszkodowanego zajmuje się tylko tym, co
poszkodowanego zajmuje się tylko tym, co
najważniejsze, udziela tylko niezbędnej pomocy.
najważniejsze, udziela tylko niezbędnej pomocy.
Wzywanie pomocy:
Wzywanie pomocy:
Wezwania pomocy należy
Wezwania pomocy należy
dokonać po ustaleniu stanu
dokonać po ustaleniu stanu
poszkodowanego, ale przed
poszkodowanego, ale przed
rozpoczęciem udzielania
rozpoczęciem udzielania
pomocy (bezwzględnie
pomocy (bezwzględnie
dotyczy to reanimacji/
dotyczy to reanimacji/
resuscytacji, ale można
resuscytacji, ale można
poświęcić 1 minutę na
poświęcić 1 minutę na
zaopatrzenie obrażeń
zaopatrzenie obrażeń
bezpośrednio
bezpośrednio
zagrażających życiu, jak
zagrażających życiu, jak
krwotok, czy wstrząs) lub –
krwotok, czy wstrząs) lub –
o ile to możliwe –
o ile to możliwe –
równocześnie (np. prosząc
równocześnie (np. prosząc
przechodnia, aby zrobił to
przechodnia, aby zrobił to
za ratownika).
za ratownika).
Numery alarmowe w
Numery alarmowe w
Polsce
Polsce
Policja
Policja
997
997
Straż Pożarna
Straż Pożarna
998
998
Pogotowie
Pogotowie
ratunkowe
ratunkowe
999
999
Jednolity numer
Jednolity numer
alarmowy Unii
alarmowy Unii
Europejskiej
Europejskiej
112
112
Górskie
Górskie
Ochotnicze
Ochotnicze
Pogotowie
Pogotowie
Ratunkowe
Ratunkowe
985
985
Przy zgłaszaniu wezwania należy
Przy zgłaszaniu wezwania należy
podać (istotna kolejność):
podać (istotna kolejność):
1.
1.
miejsce zdarzenia
miejsce zdarzenia
2.
2.
rodzaj zdarzenia (wypadek drogowy,
rodzaj zdarzenia (wypadek drogowy,
wypadek w pracy, etc.)
wypadek w pracy, etc.)
3.
3.
liczbę poszkodowanych
liczbę poszkodowanych
4.
4.
stan poszkodowanych
stan poszkodowanych
5.
5.
imię i nazwisko wzywającego pomocy
imię i nazwisko wzywającego pomocy
6.
6.
numer telefonu, z którego dzwonimy
numer telefonu, z którego dzwonimy
Łączność Alarmowa
Łączność Alarmowa
Łańcuch przeżycia
Łańcuch przeżycia
Obowiązek udzielania pomocy reguluje
Obowiązek udzielania pomocy reguluje
prawo. W Polsce, konsekwencje prawne
prawo. W Polsce, konsekwencje prawne
za zaniechanie takiej pomocy
za zaniechanie takiej pomocy
przewiduje art. 162 KK:
przewiduje art. 162 KK:
§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu
§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu
grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem
grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem
utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu
utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu
nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez
nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez
narażenia siebie lub innej osoby na
narażenia siebie lub innej osoby na
niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego
niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego
uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia
uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia
wolności do lat 3.
wolności do lat 3.
§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela
§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela
pomocy, do której jest konieczne poddanie się
pomocy, do której jest konieczne poddanie się
zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w
zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w
których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony
których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony
instytucji lub osoby do tego powołanej.
instytucji lub osoby do tego powołanej.