background image

 

 

Prędkość fali akustycznej 

w różnych ośrodkach.

Opór akustyczny.

Opracowała Agnieszka 

Wasik

background image

 

 

Prędkość rozchodzenia 
się dźwięków w 
ośrodkach zależy od 
własności tego ośrodka 
takich jak:

   - jego sprężystość 

objętościowa

    - gęstość

background image

 

 

Zależność 
prędkości od 
tych 
parametrów:

     

B           to moduł 
sprężystości 
objętościowej
p           to 
gęstość

background image

 

 

Prędkość rozchodzenia się 
dźwięków w ośrodkach:
Powietrze 330 m/s
Lód 3300 m/s
Woda 1450 m/s
Żelazo 5130 m/s
Granit 6000 m/s                            
                        

background image

 

 

Ośrodek absorbuje część energii 
rozchodzącej się fali, co prowadzi do 
jej osłabienia. Natężenie fali 
dźwiękowej maleje ekspotencjalnie 
wraz ze wzrostem grubości 
przenikanej warstwy X, zgodnie z 
prawem absorbcji:

              to początkowa wartość natężenia 

fali

    to współczynnik pochłaniania

background image

 

 

Wielkości, które 
charakteryzują 
zdolność ośrodka 
do pochłaniania 
fal dźwiękowych 
to: 

    - współczynnik 

pochłaniania

    - grubość warstwy 

połowiącej

           

Jest to taka 
grubość warstwy 
ośrodka, która 
spowoduje 
zmniejszenie 
natężenia fali o 
połowę.

background image

 

 

Na granicy ośrodków, które różnią 

się własnościami, fala ulega :              

           

ODBICIU

 i 

ZAŁAMANIU

Kąt padania = kąt odbicia
Stosunek sin kąta padania i 

załamania =               = stosunkowi 

prędkości rozchodzenia się fal w obu 

ośrodkach
Fala padająca, odbita i załamana 

rozchodzi się w jednej płaszczyźnie

background image

 

 

Odbicie i złamanie fali na 

granicy ośrodków:

Zachodzi 

jednocześnie
Proporcja 

     
   oraz proporcja

Zależą od własności 

ośrodków

  

background image

 

 

Opór akustyczny

Iloczyn prędkości 
rozchodzenia się 
fali i gęstości 
ośrodka

Z = V  p   

Opór akustyczny 
jest formalnym 
odpowiednikiem 
oporności 
elektrycznej     

background image

 

 

Stosunki          oraz         
zależą od oporów 
akustycznych     oraz  

              graniczących ze sobą 

ośrodków

         

background image

 

 

Im mniejsza jest różnica               
czyli im bliższe są sobie wartości 
oporów akustycznych, tym lepiej 
fala będzie przechodziła z jednego 
ośrodka do drugiego.

    

Przy nieznacznej różnicy między 

oporami akustycznymi sąsiadujących 
ośrodków fala padająca przejdzie do 
drugiego ośrodka w większości, a 
jedynie mała jej część ulegnie odbiciu.

background image

 

 

Na granicy ośrodków nieznacznie 
różniących się oporem akustycznym, 
część fali ulegnie odbiciu, a 
natężenie fali przechodzącej głębiej 
będzie ulegało zmniejszeniu.

Opór akustyczny   

     Znacznie różni się od 

oporu ośrodka 

poprzedzającego, 

dlatego fala na granicy 

ulega odbiciu.                

                                      

                                

background image

 

 

Podobna sytuacja ma miejsce, gdy 
weźmiemy pod uwagę akustyczne 
własności wnętrza ludzkiego ciała. 
Większość tkanek posiada  niewiele 
różniące się od siebie opory 
akustyczne.

background image

 

 

       Odbicie fali dźwiękowej 
będzie przeważało na granicy 
takich ośrodków 
                               jak

W pozostałych przypadkach 
większość fali będzie 
przechodziła z jednego ośrodka 
do drugiego, ulegając na granicy 
nieznacznemu odbiciu.

background image

 

 

Fala odbita na granicy ośrodków 
wraca po czasie     do źródła 
dając efekt ECHA.

 

    

Zakładając, że prędkość fali jest 

stała między źródłem, a granicą 
ośrodków oraz znając czas 
powrotu echa        można obliczyć 
odległość między źródłem, 

     a odbijającą granicą. 

background image

 

 

Organizm człowieka jest 
przykładem ośrodka, który 
składa się z wielu warstw, 
różniących się w małym stopniu 
oporami akustycznym, ale nie 
różniącymi się istotnie 
prędkościami rozchodzenia się 
fali.

Powstałe echa będą 

powracały do źródła 

z czasem, 

zależącym 

wyłącznie od 

odległości między 

granicą a źródłem

.

Odbicia mogą 

powstawać  na 

każdej granicy 

między warstwami

background image

 

 

Gdy fala rozchodzi się w postaci 
skoncentrowanej wiązki 

efekt 

echa

 możemy zarejestrować 

miejscu wysłania fali

, pod 

warunkiem, 
że 

powierzchnia odbijająca 

leży prostopadle do kierunku 
rozchodzenia się fali.

 

Wpływ powierzchni granicznej 

między      

            ośrodkami na EFEKT ECHA

background image

 

 

    

Natomiast, jeśli

 

skoncentrowana 

wiązka

 

odbije się od

 

powierzchni 

chropowatej

ale

 

nie 

prostopadłej

 

do kierunku 

rozchodzenia się fali, dojdzie do

 

rozproszenia 

odbitej fali i 

wówczas możliwe będzie

 

wykrycie 

echa w miejscu wysłania fali.


Document Outline