W języku potocznym
- katalog dóbr (zasiłki
finansowe, rzeczowe) i usług świadczonych
przez odpowiednie organizacje potrzebującym
pomocy
w sensie ustawowym
- pomoc społeczna jest
instytucją polityki społecznej państwa, mającą
na celu umożliwienie osobom i rodzinom
przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych,
których nie są w stanie pokonać wykorzystując
własne środki, możliwości i uprawnienia.
Zadaniem pomocy społecznej
jest
zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym
przez podejmowanie działań zmierzających
do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin
oraz ich integracji ze środowiskiem.
Przysługuje:
osobom posiadającym
obywatelstwo polskie
mającym
miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej;
cudzoziemcom
mającym miejsce zamieszkania i
przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
a) na podstawie zezwolenia na osiedlenie się, na pobyt
rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, na
zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z
okolicznością, lub w związku z uzyskaniem w
Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony
uzupełniającej,
b) na podstawie zgody na pobyt tolerowany - w formie
schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku
celowego;
mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
obywatelom
państw członkowskich Unii Europejskiej
,
państw
członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym
Handlu (EFTA)
- stron umowy o Europejskim Obszarze
Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz
członkom ich rodzin w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy
z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z
tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii
Europejskiej i członków ich rodzin, posiadającym
prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
Pomoc społeczna polega w szczególności na:
przyznawaniu i wypłacaniu świadczeń,
pracy socjalnej,
prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury
socjalnej,
analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie
na świadczenia z pomocy społecznej,
realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb
społecznych,
rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i
samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb.
Świadczenia pomocy społecznej udzielane są na wniosek:
osoby zainteresowanej,
jej przedstawiciela ustawowego,
innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej
przedstawiciela ustawowego.
Pomoc społeczna może być także udzielana z urzędu.
Osoba lub rodzina może zgłosić się o przyznanie pomocy do
ośrodka pomocy społecznej w miejscu zamieszkania (ośrodki
znajdują się w każdej gminie).
Decyzje o przyznaniu lub odmowie przyznania pomocy
wymagają uprzednio przeprowadzenia przez pracownika
socjalnego rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Decyzje w sprawach świadczeń pomocy społecznej –
wydawane
w formie pisemnej
. (Od każdej decyzji służy prawo odwołania.)
Kryterium dochodowe
(próg wejścia do
systemu pomocy społecznej)
Wystąpienie jednego z ryzyk socjalnych
(w
odniesieniu do osoby lub rodziny),
wymienionych w ustawie o pomocy
społecznej
Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z
powodu:
1.
ubóstwa;
2.
sieroctwa;
3.
bezdomności;
4.
bezrobocia;
5.
niepełnosprawności;
6.
długotrwałej lub ciężkiej choroby;
7.
przemocy w rodzinie;
8.
potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
9.
potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
10.
bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia
gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub
wielodzietnych;
11.
trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej
Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą;
12.
trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
13.
alkoholizmu lub narkomanii;
14.
zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
15.
klęski żywiołowej lub ekologicznej.
Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje
osobom i rodzinom, których posiadane dochody nie
przekraczają kryteriów dochodowych ustalonych w
oparciu o próg interwencji socjalnej.
dla osoby
samotnie gospodarującej
- dochód nie
przekraczający kwoty
542 zł
dla
osoby w rodzinie
– kwota
456 zł
Rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć
kwoty uprawniające do zasiłków okresowego i
celowego.
Przysługuje:
pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej,
niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie
niezdolnej do pracy, jeżeli
jej dochód jest niższy od
kryterium dochodowego osoby samotnie
gospodarującej
;
pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej
do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do
pracy,
jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę
w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na
osobę w rodzinie.
Zasiłek stały ustala się w wysokości:
w przypadku osoby samotnie gospodarującej -
różnicy
między kryterium dochodowym
osoby samotnie
gospodarującej
a dochodem tej osoby
, z tym że kwota
zasiłku
nie może być wyższa niż 529 zł miesięcznie
;
w przypadku osoby w rodzinie - różnicy między
kryterium dochodowym na osobę w rodzinie a
dochodem na osobę w rodzinie.
Kwota zasiłku stałego nie może być niższa niż
30 zł miesięcznie.
Nie przysługuje
gdy nastąpił zbieg uprawnień do
zasiłku stałego i:
renty socjalnej,
świadczenia pielęgnacyjnego
Lub gdy nastąpił zbieg uprawnień do:
dodatku z tytułu samotnego wychowywania
dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych
na skutek upływu ustawowego okresu jego
pobierania
Przysługuje w szczególności ze względu na:
długotrwałą chorobę,
niepełnosprawność,
bezrobocie,
możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do
świadczeń z innych systemów zabezpieczenia
społecznego
Komu:
osobie samotnie gospodarującej, której d
ochód jest
niższy od kryterium dochodowego
osoby samotnie
gospodarującej;
rodzinie, której
dochód jest niższy od kryterium
dochodowego rodziny.
ustala się w przypadku:
osoby samotnie gospodarującej -
do wysokości
różnicy
między
kryterium dochodowym
osoby
samotnie gospodarującej
a dochodem tej osoby
, z
tym że kwota zasiłku
nie może być wyższa niż
418 zł miesięcznie
;
rodziny - do wysokości różnicy między kryterium
dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Kwota zasiłku okresowego ustalona zgodnie z ust. 2
nie może być niższa niż 50 % różnicy
między:
kryterium dochodowym osoby samotnie
gospodarującej a dochodem tej osoby;
kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej
rodziny.
Kwota zasiłku okresowego nie może być
niższa niż 20 zł miesięcznie.
Gdy osoba objęta kontraktem socjalnym, która pobiera
zasiłek okresowy, podejmie zatrudnienie to zasiłek
może być nadal wypłacany niezależnie od dochodu.
Warunki wypłacania zasiłku w tej sytuacji
Zasiłek wypłacany jest:
do dnia wynikającego z decyzji przyznającej zasiłek
okresowy,
nie dłużej
jednak
niż do 2 miesięcy
od dnia, w którym
osoba została zatrudniona.
W tej sytuacji zasiłek okresowy jest
wypłacany
niezależnie od dochodu nie częściej niż raz na 2 lata
.
Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy,
ustala ośrodek pomocy społecznej
na podstawie
okoliczności sprawy.
Rada gminy, w drodze uchwały, może podwyższyć
minimalne kwoty zasiłku okresowego.
Definicja: świadczenie przyznawane na
zaspokojenie niezbędnej potrzeby bytowej, czyli na
pokrycie części lub całości kosztów zakupu
żywności,
leków i leczenia,
opału,
odzieży,
niezbędnych przedmiotów użytku domowego,
drobnych remontów i napraw w mieszkaniu,
kosztów pogrzebu.
Osobom bezdomnym i innym osobom nie
posiadającym dochodu oraz możliwości uzyskania
świadczeń zdrowotnych może być przyznany
zasiłek celowy
na pokrycie części lub całości
wydatków na świadczenia zdrowotne.
może być przyznany również
w formie biletu
kredytowanego
.
może być przyznany
w celu realizacji postanowień
kontraktu socjalnego
.
Zasiłek celowy na pokrycie wydatków
powstałych w wyniku zdarzenia losowego
Świadczenie to może być przyznane osobie albo
rodzinie, które poniosły straty w wyniku zdarzenia
losowego.
W takim przypadku może być przyznany
niezależnie od dochodu i może nie podlegać
zwrotowi.
Zasiłek celowy na pokrycie wydatków
związanych z klęską żywiołową lub
ekologiczną
Świadczenie to może być przyznane osobie albo
rodzinie, które poniosły straty w wyniku klęski
żywiołowej lub ekologicznej.
W takim przypadku może być przyznany
niezależnie od dochodu i może nie podlegać
zwrotowi.
Specjalny zasiłek celowy
Świadczenie może być przyznane w szczególnie
uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o
dochodach przekraczających kryterium ustawowe -
w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio
kryterium dochodowego osoby samotnie
gospodarującej lub rodziny.
Świadczenie to nie podlega zwrotowi.
Zasiłek celowy na zasadach zwrotu
Świadczenie to może być przyznane w szczególnie
uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o
dochodach przekraczających kryterium dochodowe,
ale pod warunkiem zwrotu części lub całości kwoty
zasiłku.
świadczona osobie lub rodzinie bez względu na
osiągany przez nią dochód.
świadczona jest na rzecz poprawy funkcjonowania
osób i rodzin w ich środowisku społecznym.
Prowadzona jest:
z osobami i rodzinami w celu rozwinięcia lub
wzmocnienia ich aktywności i samodzielności
życiowej;
ze społecznością lokalną
Działania z zakresu pomocy społecznej wykonują
organy administracji rządowej i samorządowej.
Współpracują w tym zakresie z:
organizacjami społecznymi,
Kościołem katolickim, innymi kościołami,
związkami wyznaniowymi,
fundacjami, stowarzyszeniami,
pracodawcami oraz osobami fizycznymi i
prawnymi.
Ustawa z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U z 2 lipca
2008 r. Nr 115 poz. 728 - tekst jednolity )
Ustawa z 8 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o pomocy
społecznej – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych
innych ustaw (Dz.U.
z dnia 6 listopada 2008, Nr 220, poz. 1431), która w art. 6 zmienia
niektóre zapisy ustawy o pomocy społecznej.
Ustawa z 26 stycznia 2007 r. o zmianie ustawy o pomocy
społecznej
(Dz. U. z 28 lutego 2007 r., Nr 36, poz. 226)
Ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o pomocy
społecznej oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2011 r., Nr 81, poz.
440)
Z dniem 11 maja 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 22 lutego
2013r.
O zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. poz. 509). Nowelizacja wprowadziła przede
wszystkim liczne zmiany do ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o
pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U.
z 2013 r., poz. 182, z późn. zm.)
http://www.mpips.gov.pl/pomoc-spoleczna/system
-pomocy-spolecznej-w-polsce/
http://www.eapn.org.pl/expert/files/Pomoc_spolec
zna_w_Polsce_-_dr_P.B-W.pdf