OCENA ODDZIAŁYWANIA PLANOWANYCH ZABIEGÓW 

URZĄDZENIOWO-ROLNYCH NA ŚRODOWISKO

*Każdy opracowywany projekt powinien zawierać ocenę oddziaływania na 
środowisko

* Ma to na celu podjęcie właściwych i racjonalnych decyzji 
administracyjnych i gospodarczych, związanych z gospodarowaniem 
zasobami środowiska

Oceny oddziaływania na środowisko obejmują analizy dotyczące 

zasobów:

1. Środowiska (gleba, woda, powietrze, klimat, fauna i flora, 

krajobraz)

2. Zdrowia i warunków życiowych

3. Dóbr materialnych

4. Zabytków

5. Dostępności do złóż kopalin

       Ocena środowiska pozwala na:
* określenie rodzajów oraz skali zagrożeń wywołanych 
działalnością człowieka
* wskazanie rozwiązań alternatywnych

* zidentyfikowanie możliwych do zastosowania działań 
minimalizujących negatywne skutki inwestycji

Czynniki wpływające na elementy środowiskowe:
* czynniki inwestycyjne – występują tymczasowo tylko w okresie 

budowy

* czynniki lokalizacyjne – są to efekty, które mają swoje źródło w 

specyficznej przestrzennej lokalizacji inwestycji (np. zajęcie 
terenów pod inwestycję)

* czynniki eksploatacyjne –do tych czynników należą oddziaływania 

wynikające z rozwoju przedsięwzięcia (np. emisja spalin)

Materiałami pomocniczymi do opracowania 

projektu ogólnego są opracowania studialne

 (na mapie ewidencyjnej w skali 1:5 000 lub 1:10 000)

1.

Studium stanu władania gruntami.

2.

Studium glebowo – rolnicze.

3.

Studium stanu zagospodarowania gruntów.

4.

Studium zainwestowania terenu.

5.

Studium hipsograficzne (wysokościowe).

Studium stanu władania gruntami

Analiza  występujących  na  badanym  obszarze  form  własności  i 

władania gruntami. Przedstawienie struktury właścicieli terenów 

na obszarach miejskich i wiejskich. 

Przykładowe formy własności i władania:

1.

Skarb Państwa

2.

Własność prywatna

3.

Spółdzielnie

4.

Wspólnoty gruntowe

5.

Kościoły i związki wyznaniowe

6.

Własność jednostek samorządu terytorialnego

7.

Własność spółek

8.

Skarb Państwa w użytkowaniu osób prawnych i fizycznych

Studium glebowe

Gleba - jest czynnikiem najważniejszym i 
jednocześnie z uwagi na jej zdolności 
najtrudniejszym do oceny.

Oceny warunków glebowych dokonuj się 
w oparciu o studium glebowo rolnicze, 
które zawiera takie informacje jak:

•Kompleksy rolniczej przydatności gleb

•Kompleksy glebowo-uprawne

•Typ i podtyp gleb

•Gatunki gleb

Materiałami pomocniczymi do 
opracowanie projektu ogólnego są



Studium stanu zagospodarowania gruntów z wykazami

•

Gruntów zdewastowanych

•

Odłogowanych

•

Źle zagospodarowanych

•

O średniej i wysokiej kulturze rolnej



Studium zainwestowania terenu



Koncepcje projektu urządzeniowo rolnego dla obiektów, 

które nie mają jeszcze opracowanych planów miejscowych 

ogólnych i szczegółowych planów zagospodarowania 

terenów budowlanych, opracowuje się przed formalnym 

podjęciem postępowania w postaci studiów gospodarczych i 

przestrzennych. W przypadku istnienia takich planów , 

studia te mają charakter uzupełniający.

Problematyka studium obejmuje:



Obszary wodno- błotne oraz inne obszary o płytkim zaleganiu wód 
podziemnych



Obszary wybrzeży



Obszary górskie lub leśne



Obszary objęte ochroną, w tym strefy ochronne ujęć wody i obszary 
ochronne zbiorników wód śródlądowych



Obszary wymagające specjalnej ochrony ze względu na 
występowanie gatunków rośli, zwierząt i ich siedlisk przyrodniczych 
objętych ochroną. W tym obszary przeznaczone do ochrony w 
ramach Europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000



Obszary w których standardy życiowe zostały przekroczone



Obszary zamieszkałe przez ludność



Obszary o krajobrazie mającym znaczenia historyczne, kulturowe 
lub archeologiczne

Ocenę rzeźby terenu wykonujemy biorąc pod uwagę:
1. Przebieg  linii  szkieletowych  –  powstałych  na  mapie 

warstwicowej z połączenia załamań sąsiednich warstwic.

2. Wystawę  terenu(ekspozycję)  –  jest  to  orientacja 

płaszczyzny pochylenia terenu względem stron świata, ze 

względu  na  zróżnicowanie  intensywności  i  czasu 

naświetlania  oraz  nagrzewania  ziemi  promieniami  słońca, 

odgrywa ważną rolę w:

- organizacji przestrzeni rolniczej,
- przy szczegółowej lokalizacji budynków,
- przy wyborze terenu dla rekreacji i wypoczynku.

3. Amplitudę rzeźby terenu - różnica pomiędzy podstawą,       

       a wierzchołkiem danej formy terenu.

4.  Intensywność urzeźbienia – wskazuje stopień pofałdowania 

terenu.

5. Średnia wysokość terenu.
6. Spadki terenu.

Na  podkładach  mapowych  rzeźba  terenu 

najczęściej jest określona:



Liniami o stałym przewyższeniu nad przyjętym 

poziomem 

odniesienia, 

zmianami 

warstwicowymi.



Rzędnymi 

charakterystycznych 

punktów 

ukształtowania 

pionowego 

(wierzchołki 

wzniesień, dna dolin, wąwozów itp.).



Położeniem 

szczegółów 

sytuacyjno 

– 

wysokościowych  takich  jak:  skarpy,  nasypy, 

wykopy,  urwiska,  hałdy,  wysypiska  oraz  inne 

formy  terenu  nie  dające  się  przedstawić  w 

formie warstwic.

Podstawowe 
działania 
projektowe na 
obszarach 
wiejskich

Wymagany podkład odniesienia

Skali mapy

Cięcie 
warstwicowe

1) Organizacja 

gospodarstw 
wielkoobszarowych

1:10 000
1:5 000

5m i 2,5m

1) Ochrona gleb przed 

erozją

1:10 000
1: 5 000
1: 2 000
1: 1 000

2,5 m
1,25 m
1,0 m

1) Scalenie i wymiana 

gruntów

1:5 000
1:2 000

2,5 m
1 m
0,5 m

1) Projektowanie terenów 

budowlanych

1: 2 000
1: 1 000

1 m
0,5 m

1) Melioracja 

szczegółowa

1:2 000
1:1 000
1: 500

0,5 m
0,25 m

1) Projektowanie sieci 

dróg

1:2 000
1:1 000
1: 500

0,5 m
0,25 m

Wskaźnik R

R1 – Średnia powierzchni działek w gospodarstwie

R2 – Średnia powierzchnia parcel gruntowych

R3 – wskaźnik racjonalności usytuowania działek i parcel gruntowych ze  
        względu na warunki i potrzeby melioracji przestrzennych oraz  
        rekultywacji gruntów ze wzoru:

 

      gdzie:

P – powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwie
P1 – powierzchnia użytków rolnych, na których występują ograniczenia 

warunków 
                      (powierzchnie pól mniejsze od 0,5 ha, nieregularny kształt pól, obszary 
                      wymagające transformacji użytków, pola o zróżnicowaniu jakości 
większym niż 
                      3 klasy bonitacyjne)

P2 – powierzchnia działek lub ich części, która wymaga prac 

rekultywacyjnych

R4 – straty brzegowe z tytułu występowania granic władania oraz granic 
użytków dla 
         gospodarstw. 

Określamy je wg wzoru:

      gdzie:

P – powierzchnia użytków rolnych gospodarstwa
S – powierzchnia strat brzegowych przy granicach działek i użytków liczona 

przy 
                     założeniach:
                        - szerokość między 0,3 m
                        - straty w powierzchniach parcel ornych: 0,5 m wzdłuż dłuższych oraz 
1,0 m 
                          wzdłuż krótszych boków pola
                        - straty w powierzchni parcel innych użytków – 0,5 m wzdłuż granic

R5 – racjonalność usytuowania działek i parcel gospodarstw ze względu na 
rzeźbę 
         terenu

Określamy wg wzoru:

      gdzie:

P – powierzchnia użytków rolnych gospodarstwa
P1 – powierzchnia użytków rolnych o spadku podłużnym w przedziale 6-12 % 

lub 
                      spadkach poprzecznych powyżej 12 % oraz powierzchnia pastwisk o 
spadku 
                      powyżej 12 %

P2 – powierzchnia użytków rolnych o spadku podłużnym powyżej 12 % lub 

spadkach 
                     poprzecznych powyżej 18 % oraz powierzchnia pastwisk o spadkach 
powyżej 18 %