FIZYKA
Dr inż. Jerzy Wojtkowiak
IFD UG ul Wita Stwosza 57
608-659-072
Treści kształcenia:
Podstawy mechaniki klasycznej
Grawitacja
Zasady zachowania
Mechanika bryły sztywnej
Drgania i fale w ośrodkach sprężystych
Elektryczne i magnetyczne własności materii
Elektryczność prąd stały i zmienny
Fale elektromagnetyczne
Polaryzacja interferencja i dyfrakcja fal
Elementy optyki falowej i geometrycznej
Elementy akustyki, Hałas
Podstawy mechaniki kwantowej.
Budowa atomu i cząsteczki. Elementy fizyki jądrowej
Cząstki elementarne
Elementy kosmologii
Elementy fizyki kwantowej
Wykład opierał się
na następujących
podręcznikach
• J. O’Rear, Fizyka tom 1 i 2
• Resnick Halliday Fizyka tom 1 i 2
• Detlaf Jaworski, Fizyka tom 1 i 2
• Frisz Timoriewa, Fizyka
• Reinhard Kulessa UJ Wykłady z Fizyki
http://users.uj.edu.pl/~kulessa
•
http://pl.wikipedia.org/wiki/Portal:Fizyka
• Wykłady dr Piotra Słomy
•
• Internet – wikipedia (zwłaszcza angielska)
stosowane krytycznie (punktowane
wyłapywanie błędów, których w materiałach
z fizyki jest bardzo mało)
-
C. Kittel, W.D. Knight, M.A. Ruderman: Mechanika,
PWN, Warszawa 1969, lub wznowienia; tłumaczenie z
"Mechanics – Berkeley Physics Course" - Vol. 1
- R.P. Feynman, R.B. Leighton, M. Sands: Feynmana
wykłady z fizyki Tom I, część 1, PWN, Warszawa 1974,
lub wznowienia, tłumaczenie z "The Feynman lectures
on physics"
- D. Halliday, R. Resnick, J. Walker: Fundamentals of
Physics, Fifth Edition, John Wiley & Sons, Inc., New
York 1997
- P.A. Tipler: Physics for scientists and engineers,
fourth edition W.H. Freeman and Company, New York
1999
- A. Piekara: Mechanika ogólna, PWN, Warszawa 1967,
- A. Januszajtis: Fizyka dla Politechnik, Tom I, PWN
1977
-
M. Heller, Logos wszechświata (to dla filozofów)
Ćwiczenia –
tematy z podziałem
na godziny
•
Podstawy mechaniki klasycznej. 1h
•
Układy współrzędnych-wektory w układach: kartezjańskim walcowym i sferycznym 2h
•
Grawitacja. Pole wektorowe i pole skalarne 1h
•
Dynamika bryły sztywnej 2h,
•
Zastosowanie rachunku całkowego w zagadnieniach fizyki 2h
•
Drgania i fale w ośrodkach sprężystych.
•
Oscylator harmoniczny, drgania cząsteczek, 2h
•
Zastosowanie rachunku różniczkowego i operatorowego w zagadnieniach fizyki 2h
•
Elementy akustyki. Propagacja fal 1h
•
Elementy hydromechaniki. 0.5h
•
Elektryczność. Fale elektromagnetyczne.
•
Podstawowe pomiary elektryczne 1.5h
•
Układ RLC, pole elektryczne i magnetyczne 2h
•
Elektryczne i magnetyczne właściwości materii.
•
Propagacja, Polaryzacja, interferencja i dyfrakcja fal. 2h
•
Elementy optyki falowej i geometrycznej.2h
•
Elementy fizyki ciała stałego.1h
•
Promieniotwórczość naturalna i sztuczna. 1h
•
Elementy fizyki jądrowej. 1h
•
Podstawy fizyki kwantowej 2h
•
Elementy kosmologii 1h
Ocena na zaliczenie
1.
Dwa kolokwia w terminach ustalonych przez
studentów. (nie później niż do 15.04, oraz 30.06
2.
Uczestnictwo w zajęciach (- punktowane będą
rudymentarne uwagi, wyłapywanie błędów i
przejęzyczeń prowadzącego, który się starzeje,
wyłapywanie błędów w materiałach
elektronicznych i propozycje zmian w tych
materiałach – zaginanie Mentora)
3.
Rozwiązywanie problemów ad hoc podawanych na
wykładach i ćwiczeniach wraz z punktacją
Egzamin z fizyki
1.
Egzamin pisemny (łatwe zadania takie jak na
ćwiczeniach i w materiałach elektronicznych).
Dobry wynik zaakceptowany przez studenta i
wykładowcę może zwolnic z ustnego
2.
Egzamin ustny. Studenci wskazują ocenę,
którą chcą dostać wiedząc wcześniej
znajomość jakich zagadnień potrzebna jest do
uzyskania danej oceny. Na egzamin ustny
student może przynieść książkę z której
korzystał. Na ocenę dostateczną w praktyce
wymagam znajomości zagadnień z egzaminów
maturalnych (warunek konieczny)
Fizyka miedzy mitologią
a nauką
Między ideami a pomiarami
Złota reguła
filozofii
Veritas intellectus
est adequatio intellectus
et rei.
św. Tomasz
za Arystotelesem
Za Isaakiem Israeli
Tako rzecze Immanuel
Kant
i Jego rewolucja Kopernikańska
Gdyby jednak
postawić pytanie:
jak jest możliwe przyjęcie a priori przyrody jako
ogółu (Inbegriff)
przedmiotów smaku?
– to jest to sprawa mająca związek z teleologią;
musiałoby się bowiem wtedy uważać za cel przyrody,
związany w sposób istotny z jej pojęciem,
ustanawianie przez nią form celowych dla naszej
władzy sądzenia.
Ale słuszność tej hipotezy budzi jeszcze poważne
wątpliwości,
podczas gdy rzeczywistość piękna przyrody jest
dostępna doświadczeniu”.
To, co nazywamy fizyką, obejmuje całą grupę nauk
przyrodniczych, które opierają swe teorie na pomiarach, i
których idee i twierdzenia dają się sformułować za pomocą
matematyki.
[. . .] Fizyka jest zasadniczo nauką opartą na intuicji i
konkretnych faktach. Matematyka stanowi jedynie narzędzie
dla zapisywania praw, które rządzą zjawiskami w przyrodzie.
Albert Einstein (1879–1955)
Cała nauka to fizyka, reszta to filatelistyka. All science is
physics, the rest is the philately
Ernest Rutherford (1871–1937)
The laws of Physics are essentially algorithms for calculations.
Prawa fizyki są zasadniczo algorytmami do
obliczeń
Rolf Landauer (1927–1999)
„dzisiejsza nauka jest bezradna intelektualnie, zawsze wtedy
gdy
oparta jest na procedurach” JW. (kucia bracia się
bać …. )
Co jest
naukowe ?
August Comte (1798-
1857)
Teoria ewolucji wiedzy
patrz CREDO
- faza teologiczna
- faza metafizyczna – gdy ludzie wyjaśniają zjawiska
poprzez abstrakcyjne pojęcia i rozumową spekulację
(najczęściej oderwaną od rzeczywistości);
- faza pozytywna: formułowanie twierdzeń opartych
na faktach i poszukiwanie współzależności między
faktami.. Faza ta jest tożsama z fazą naukową.
nauki abstrakcyjne: matematyka, astronomia, fizyka,
chemia, biologia i socjologia (dawna fizyka społeczna)
Rola obserwacji
Rzeczywistość
poznawana przy pomocy
zmysłów
może być złudzeniem
Pewien eksperymentator wykonał kilkaset
pomiarów
grubości włosa i uzyskał wynik:
100,543678723411 ±
5,8002341789443 [µm]
Jak ten wynik ma się do
rzeczywistości?
100,543
100,543
6
6
787
787
2
2
341
341
1
1
5,800
5,800
2
2
341
341
7
7
894
894
4
4
3
3
m
m
rozmiar
rozmiar
atomu
atomu
rozmiar jądra
rozmiar jądra
rozmiar kwarka
rozmiar kwarka
Pewien eksperymentator wykonał kilkaset
pomiarów
grubości włosa i uzyskał wynik:
100,543678723411 ±
5,8002341789443 [µm]
Pewien uczony mąż wykonał 5 obserwacji
Za pomocą przyrządu.
Jaki jest Jego model rzeczywistości?
Fizycy tworzą modele
dopasowując je do rzeczywistości
Najlepiej widać to na przykładzie modeli atomów
Dalton (1808 )
atom jest najmniejszą cząstką materii to znaczy cząstką elementarną.
(atomos-niepodzielne) za Demokrytem
Thomson (1897-1904)
rodzynki w cieście (Duża masa jako ciasto (+) i małe elektrony jak
rodzynki(-)
odkrycie elektronu jako cząstki o najmniejszym niepodzielnym ładunku
Rutheford (1911)
Cała masa atomu skupiona jest w małym obszarze
Bohr (1913)
model planetarny (elektrony krążą wokół jądra) - odkrycie neutronu
Shrödinger (1926)
model falowy
(1932) odkrycie pozytonu
Chadwick - stało się jasne, że nawet jądra atomowe charakteryzują się
swoistą strukturą.
CIEKAWY WYKŁAD na stronie
http://www.wic.wat.edu.pl/dydaktyka/fizyka_wyk/Iatom_rut.
Narzędzia
Rozwój człowieka
zależy od narzędzi
jakie używa
Homo
internetus
Homo habilitus
Człowiek zręczny
BIONIKA
BIONIKA
podpatrywanie
podpatrywanie
przyrody
przyrody
Widok z lotu ptaka na Europejskie Centrum Badawcze Cząstek
Elementarnych
(CERN), niedaleko Genewy, w Szwajcarii.
Zaznaczony duży okrąg pokazuje przebieg tunelu Large Elektron-
Positron (LEP) collidera, o długości 27 km
Projektowany jest SSC
o obwodzie 85 km !!!!!
Jak w skali makro szukać odpowiedzi
Na świat w skali mikro
Świadectwa kultury
technicznej
Technika
Technika
z gr. technē, sztuka, (Know
z gr. technē, sztuka, (Know
How?) umiejętność - w znaczeniu
How?) umiejętność - w znaczeniu
ogólnym całokształt środków i czynności
ogólnym całokształt środków i czynności
wchodzących w zakres działalności
wchodzących w zakres działalności
ludzkiej związanej z wytwarzaniem dóbr
ludzkiej związanej z wytwarzaniem dóbr
materialnych, a potem także .........
materialnych, a potem także .........
reguły posługiwania się nimi.
reguły posługiwania się nimi.
Lenistwo jest motorem postępu
: )
Skąd się bierze postęp
Techniczny ??
Idee Układy i
jednostki
Potrzebujemy
standardów miar i
wag
SI EMAS ISO PN
Btu vs J
Zegar mechaniczny
Teraz
Zegar
atomowy
Pierwsze określenie
Kalendarza jako
kalendarza kosmicznego.
Rok zwrotnikowy
mierzymy
z dokładnością do pół
sekundy
1s =9192631770
okresów
promieniowania
przejścia
w
Cs
133
55
www.boulder.nist.gov/timefreq/cesium/fountain.htm
POMIARY CZASU
Sekunda [s] [sec] „kropla
czasu”?
Jest to czas równy 9 192 631 770 okresów
promieniowania odpowiadającego przejściu
między dwoma poziomami F = 3 i F = 4
struktury nadsubtelnej stanu podstawowego
2S
1/2
atomu cezu 133
(powyższa definicja
odnosi się do atomu cezu w spoczynku w
temperaturze 0 K)
. Definicja ta,
obowiązująca od
r., została ustalona przez
XIII Generalną Konferencję Miar
. Poprzednio
sekundę definiowano jako 1/31 556 925,9747
część
1900 (XI Generalna
Konferencja Miar z
r.) lub 1/86400 część
r.).
Gdański zegar
• Jest to najdokładniejsze wskazanie
czasu na świecie. Sto razy
dokładniejsze od wskazań zegarów
atomowych - już wskazanie czasu
oparte na sygnale z jednego pulsara
byłoby dużo dokładniejsze od wskazań
zegarów atomowych, a w Gdańsku -
dla uzyskania jeszcze większej
dokładności - użyto danych z sygnałów
wysyłanych przez sześć pulsarów.
Gdański zegar
-(mechaniczny
sterowany pulsarami)
Wielcy
sceptycy
czasu
nego
„Czas nie jest pojęciem empirycznym
wyprowadzonym abstrakcyjnie z
jakiegokolwiek doświadczenia”
Równoczesność lub następstwo
nie pojawiłyby się bowiem same
w spostrzeżeniu, gdyby wyobrażenie
czasu znajdowało się a priori u jego podłoża,
Czym jest czas? Jeśli nie pytasz wiem,
ale kiedy zapytasz nie wiem.
Św. Augustyn nie wierzył w pomiar
czasu na podstawie miejsc w przestrzeni
Czyli w czas astronomiczny.
Metafora „kropla czasu” nawiązuje do
klepsydry
Galileuszowi zdarzyło się mierzyć czas własnym pulsem
Pojęcie przestrzeni i pomiar
odległości
s. 104. „Wszystkie rzeczy jako zewnętrzne
zjawiska są obok siebie w przestrzeni” i
dalej „Rozważania nasze głoszą więc realność
(tzn. przedmiotową ważność) przestrzeni w
odniesieniu do rzeczy, jeżeli je rozum rozważa
same w sobie, tj. bez względu na właściwości
naszej zmysłowości. Stwierdzamy zatem
empiryczną realność przestrzeni (w odniesieniu
do wszelkiego możliwego zewnętrznego
doświadczenia), jakkolwiek zarazem
przyjmujemy jej transcendentalną idealność”
Immanuel Kant Krytyka czystego rozumu s. 102
Po latach szczególna teoria
względności Einsteina oprze
się na dwóch postulatach
- ruch bezwzględny nie może być
wykryty ;
- szybkość światła jest niezależna od
ruchu źródła
czego Galileusz i Newton nie
wiedzieli.
Często w ramach postulatów szczególnej teorii względności
mówimy także o zasadzie kosmologicznej która mówi, że nie
ma wyróżnionego punktu w przestrzeni co jest innym
sformułowaniem zasady (1)
Układy współrzędnych
Na osobnej prezentacji
znajdziecie wszystkie układy
współrzędnych jakich będziemy
używali
21.02.2014. Jednostki Fizyczne
Poniżej
sposób opisu
przestrzeni
trójwymiarowej
Transformacja Galileusza
umożliwia opis tego samego
zjawiska (i prawa) przez różnych
obserwatorów
Włoski scholar (przyjaciel kardynałów ale tylko niektórych)
położył podwaliny pod coś co sam nazywał filozofią naturalną a
co teraz nazywamy fizyką. Obserwował planety przez swoją
lunetę. Był gorącym zwolennikiem teorii Kopernika. Stworzył
paradygmat fizyki nowożytnej opierając ją na modelach
matematycznych i układach współrzędnych
TEORIA WZGLĘDNOŚCI WEDŁUG
GALILEUSZA i NEWTONA
„ruchu bezwzględnego nie da się
wykryć”.
Czy jesteśmy w stanie
ogarnąć przestrzeń
naszym umysłem??
Jeżeli nie to czy potrafimy
ją zmierzyć?
10
0
=1
Metr
10
1
=10
Metrów
10
2
=100
Metrów
10
3
=1000
Metrów
CERN
10
4
=10 000
Metrów
Akcelerato
r LEP
10
5
=100 000
Metrów
Jezioro
Genewskie
10
6
=1000 000
Metrów
10
8
=100 000 000
Metrów
10
7
=10 000 000
Metrów
10
9
=1000 000 000
Meter
Orbita
Księżyca
10
10
=10 000 000 000
Metrów
Droga
Ziemi w 4
dniach
10
11
=100 000 000 000
Metrów
Droga
Ziemi w 6
tygodniac
h
10
12
=1000 000 000 000
Metrów
Układ
Słoneczny
10
13
=10 000 000 000 000
Metrów
Układ
Słoneczny
10
14
=100 000 000 000 000
Metrów
10
20
=100 000 000 000 000 000 000
Metrów
10
21
=1000 000 000 000 000 000
000 Metrów
nasza
Galaktyka
10
23
=100 000 000 000 000 000 000
000 Metrów
10
22
=10 000 000 000 000 000 000
000 Metrów
Nasza Galaktyka
z obłokiem
Magellana
10
26
=100 000 000 000 000 000 000
000 000 Metrów
9325
Galaktyk
Przegląd podstawowych rozmiarów
10
0
=1 Metr
10
-1
=0.1 Metra
10
-2
=0.01 Metra
10
-3
=0.001 Metra
Oko Muchy
10
-4
=0.000 1 Metra
Facetten
10
-5
=0.000 01 Metra
Włosek
10
-6
=0.000 001 Metra
10
-7
=0.000 000 1
Metra
10
-8
=0.000 000 01 Metra
Molekuła DNS
10
-14
=0.000 000 000 000 01 Metra
Jądro Atomowe
10
-15
=0.000 000 000 000 001 Metra
Proton z Kwarkami
10
-10
=0.000 000 000 1 Metra
Atom Węgla
Przegląd podstawowych rozmiarów
Świat jest zasadniczo
matematyczny
.
Liczydło egipskie 500l.p.Chr
Galileo Galilei
(1564-1642)
Przełomy w fizyce
wiązały się zwykle z
nowymi metodami
matematycznymi
ANNUS MIRABILIS
.....pierwszy raz annus mirabilis
(Miraculous year)
miał miejsce na przełomie 1665-
Newton uciekając przed zarazą do swego
domku letniskowego zastosował podstawy
rachunku różniczkowego (Leibniza sic!) i
teorii grawitacji, która była miarą geniuszu Newtona.
• Drugi annus mirabilis (Miraculous year) to
1905 rok licznych publikacji berneńskiego
referenta w Urzędzie Patentowym, który mając
w dorobku odrzuconą kilka lat wcześnie
dysertację nie załamał się i pozostał twórczy jak
dziecko. Niestety ….
WHY NOT TURN YOUR
Einstein 1929r
Podstawowe kontrowersje pomiędzy Einsteinem
a pozostałymi fizykami dotyczyły w gruncie rzeczy problemów
filozoficznych, które ciągle są kwestią otwartą. Chodzi o …..
• problem lokalności
w opisie cząstek (czyli np. określenie przez
jaką szczelinę przeszła cząstka zanim ją zarejestrowano)
Prawa statystyczne są miarą naszej niewiedzy (Poincaré )
• problem realności
pojęć fizycznych (fizyka powinna opisywać
rzeczywistość fizyczną czyli byty realne stanowisko przeciwne mówi, ze
rzeczywistość jest kreowana
• problem kompletności
Mechaniki Kwantowej (Einstein mimo, że
sam chyba jako pierwszy szukał ostatecznego rozwiązania w postaci
wielkiej unifikacji (a może właśnie dlatego) twierdził, że QM jest co
najwyżej etapem przejściowym głównie ze względu na niezadowalające
podstawy filozoficzne. Fizycy po latach zareagowali negacją filozofii co w
praktyce oznacza przyjęcie kryterium wewnętrznej spójności i kompletności
• Problem determinizmu
(ideologiczny bo determinizm wyznawany
był przez bezbożnych marksistów
Oddziaływania
fundamentalne
są odpowiedzialne za siły działające pomiędzy
cząstkami.
Elektromagnetyczne
Słabe
Silne jądrowe
Silne kolorowe
Elektryczne
magnetyczne
Podstawowe oddziaływania:
1. Grawitacyjne
2. Elektrosłabe
3
.
Silne
Dla opisu zjawisk fizycznych byłoby najlepiej,
gdyby istniało tylko jedno oddziaływanie,
zawierające w sobie wszystkie do tej pory
wymienione.
Jesteśmy blisko Teorii Wszystkiego TOE -
unifikacji oddziaływań słabych,
elektromagnetycznych i silnych.
Pomiary i
jednostki
Mierzone wielkości są
zasadniczo fizyczne
Wielkości mają swój wymiar i wymagają
wzorców
Mechanika posługiwała się wtedy pojęciem
przestrzeni i czasu, przy czym czas był
ABSOLUTNY - taki sam niezależnie od układu
współrzędnych, niezależnie od tego czy układ
współrzędnych się poruszał czy spoczywał.
Układ SI: (MKSA)
metr [m] - jednostka długości
kilogram [kg] - jednostka masy,
sekundą [s] - jednostka czasu
Kelvin [K] - jednostka temperatury
Candela [Cd] - jednostka natężenia
światła
Amper [A] - jednostka natężenia
prądu
elektrycznego
Jednostki chyba
uzupełniające
Nazwa Jednostka Wielkość
fizyczna
radian [rad] miara kąta
płaskiego
steradian [sr] miara kąta
bryłowego
mol [mol] liczność
materii
metr
W myśl definicji zatwierdzonej przez XVII
Generalną Konferencję Miar i Wag w 1983
jest to odległość, jaką pokonuje światło w
próżni w czasie 1/299 792 458 s.
(1960 - 1983) XI Generalna Konferencja Miar
(1960) zdefiniowała metr jako długość równą
1 659 763,73 długości fali promieniowania w
próżni odpowiadającego przejściu między
poziomami 2p10 a 5d5 atomu 86Kr (kryptonu
86).
Inne jednostki długości: angstrem, cal, jard,
mikron, parsek, rok świetlny.
Kilogram [1kg]
Masa bezwładna i masa grawitacyjna
Odważnik „wiecznie żywy”
Wzorzec kilograma oparty na izotopie
węgla C
12
to tylko rekomendacja ale
stanowcza
Bureau International des Poids et Mesures
Comité
International
des Poids
et Mesures 94th
meeting (October 2005)
Sekunda [s] [sec]
Jest to czas równy 9 192 631 770 okresów
promieniowania odpowiadającego przejściu
między dwoma poziomami F = 3 i F = 4
struktury nadsubtelnej stanu podstawowego
2S1/2 atomu cezu 133
(powyższa definicja
odnosi się do atomu cezu w spoczynku w
temperaturze 0 K)
. Definicja ta,
obowiązująca od
r., została ustalona przez
XIII Generalną Konferencję Miar
. Poprzednio
sekundę definiowano jako 1/31 556 925,9747
część
1900 (XI Generalna
Konferencja Miar z
r.) lub 1/86400 część
r.).
amper [A]
Definicja 1 A - prąd o natężeniu 1 A, jest to stały prąd
elektryczny, który płynąc w dwóch równoległych,
prostoliniowych, nieskończenie długich przewodach o
znikomo małym przekroju kołowym, umieszczonych w
próżni w odległości 1 m od siebie, spowodowałby
wzajemne oddziaływanie przewodów na siebie z siłą
równą
2 10
-7
[N]
na każdy metr długości przewodu.
Do definicyjnego wyznaczenia jednostki służy waga prądowa. Dokładnością ustępuje
jednak kalibratorom prądu i w praktyce jest przez nie wyparta.
Jeśli przepływający przez dany przekrój prąd ma
natężenie 1 A, oznacza to, że w ciągu 1 s przepływa 1 C
ładunku,
kelwin [K]
kelwin - jednostka temperatury w
układzie SI równa 1/273,16
temperatury termodynamicznej
punktu potrójnego wody, oznaczana
[K]
kandela (świeca)
jednostka światłości źródła światła; jednostka
podstawowa w układzie SI, oznaczana [cd].
Jest to światłość, z jaką świeci w określonym
kierunku źródło emitujące promieniowanie
monochromatyczne o częstotliwości 5,4·1014
Hz, i wydajności energetycznej w tym
kierunku równej (1/683) [W/sr].
Kandela to również światłość 1/600000 m²
ciała doskonale czarnego w temperaturze
krzepnięcia platyny pod ciśnieniem 1
atmosfery fizycznej.
mol [mol]
Mol – podstawowa w układzie SI jednostka liczności materii,
oznaczana [mol].
Jeden mol jest to liczba indywiduów chemicznych (np. atomów,
cząsteczek, jonów, elektronów itp.) równa liczbie atomów zawartych
w 12 gramach izotopu węgla C12 (przy założeniu, że węgiel jest w
stanie niezwiązanym chemicznie, w spoczynku, a jego atomy nie
znajdują się w stanie wzbudzenia). W jednym molu znajduje się
6,02214179±0,00000030 · 10
23
cząstek.
Liczba ta jest nazywana stałą Avogadra[2]. Mol jest szczególnie
istotny dla pojęcia masy molowej, która ma duże znaczenie
praktyczne dla ilościowego doboru składników reakcji chemicznych.
lumen [lm]
- jednostka miary strumienia
świetlnego w układzie SI (jednostka
pochodna układu SI)
1 lm = 1 [cd·sr]
Jest to strumień świetlny wysłany w
jednostkowy kąt bryłowy (steradian)
przez izotropowe punktowe źródło
światła o światłości jednej kandeli
umieszczone w wierzchołku tego kąta
luks [lx]
- jednostka natężenia oświetlenia E w
układzie SI (Jednostka pochodna układu
SI)
1 lx = 1 cd·sr / m
2
Luks określany jest jako oświetlenie wywołane przez
równomiernie rozłożony strumień świetlny o wartości
równej 1 lumen (lm) padający na powierzchnię 1m
2
, a
więc:
1 lx = 1 lm / m
2
.
To jeszcze nie
Koniec
