Adolf Hitler
Adolf Hitler
Adolf Hitler
Adolf Hitler
Adolf Hitler
Adolf Hitler
jako niemowlę
jako niemowlę
Wczesne lata
Urodził się w federacji
Węgierskiej, na terenie
dzisiejszej Austrii, w miejscowości
am Inn, w
rodzinie austriackiego urzędnika
. W edukacji nie
odnosił sukcesów i nie przystąpił do
Jego pierwszą pasją stała się wówczas sztuka,
zwłaszcza malarstwo, temat jaki najczęściej preferował
to pejzaż górski, lub miejski, techniką jaką najczęściej
się posługiwał była akwarela. W latach
i
czynił bezskuteczne wysiłki, aby studiować malarstwo w
, utrzymując się ze sprzedaży malowanych przez
siebie pocztówek i akwarel. Pracował przejściowo jako
pomocnik
. Po dwukrotnie niezdanym egzaminie
na studia opuścił
. Na podstawie datowanych
jego prac można wyciągać wnioski, iż po tych
niepowodzeniach nadal podejmował próby powrotu do
malarstwa, zanim został kanclerzem. Zaprojektował np.
symbole
, w tym flagę.
Flaga zaprojektowana
przez Hitlera
W czasie pobytu w Wiedniu znalazł się pod
wpływem socjaldemokratycznej koncepcji partii
masowej, nawiązując kontakty z
organizacją Pangermańskich Nacjonalistów, której
przewodził Georg Ritter von Schönerer oraz
stworzoną przez
Partią
Chrześcijańsko-Społeczną. W
wyjechał do
Monachium, gdzie bezpośrednio po wybuchu
światowej w 1914 walczył jako ochotnik w
armii niemieckiej. W czasie wojny awansował na
. Został dwukrotnie odznaczony
Żelaznym z rąk adiutanta regimentu
Gutmanna. O zawieszeniu broni dowiedział się w
wojskowym szpitalu w
, gdzie przebywał
około pół roku po czasowym oślepieniu
.
Kapitulację Niemiec uznał za zdradę.
Mimo braków w formalnym wykształceniu Hitler
cenił wiedzę przydatną w sprawowaniu władzy.
Dużo czytał, miał dużą prywatną bibliotekę.
Często otrzymywał książki w prezencie od swoich
współpracowników i podwładnych. Czytając
książki robił notatki na ich marginesach. Po II
wojnie światowej nie przykładano dużej wagi do
określenia wpływu czytanych przez niego lektur
na głoszoną i realizowaną politykę.
Działalność w NSDAP
Działalność polityczną
rozpoczął jako
Reichswehry. Podczas swych
wystąpień wskazywał na
winnych klęski Niemiec w I
wojnie światowej oraz
1918,
którymi jego zdaniem byli
,
,
i
–
na fali frustracji społecznej
spowodowanej klęską
wojenną, zyskał tym sobie
grupy zwolenników.
Hitler w roku 1920.
Hitler w roku 1920.
W 1919 wstąpił do
(Deutsche Arbeitspartei, DAP), której nazwę w
następnym roku zmieniono na NSDAP. 29 lipca
1921 został jej przewodniczącym z tytułem wodza
(niem.
) oraz niemalże dyktatorską władzą.
W tym samym roku zreorganizował partyjne
bojówki tworząc w dniu
listopada 1921
"Oddziały Szturmowe" SA (niem. Sturmabteilung)
– zajmujące się później m.in. fizyczną likwidacją
przeciwników politycznych, walką z
i
pogromami Żydów. Z partyjnego pisma
Beobachter, które NSDAP nabyła w grudniu 1920,
uczynił ogólnokrajowy dziennik (od
), który przez następne 25 lat stanowił jeden z
filarów
nazistowskiej.
Spotkanie członków NSDAP.
Po nieudanym
monachijskim w dniu
1923 (inaczej pucz piwiarniany)
został skazany na pięć lat
więzienia i osadzony w
). Napisał
tam książkę
Kampf (Moja
walka), w której sformułował
program ruchu nazistowskiego.
Książka ta stała się swoistą
"biblią" narodowych socjalistów,
do 1939 została przetłumaczona
na 11 języków, a jej nakład
osiągnął 5 mln egzemplarzy. Jej
tezy powtórzył w Das zweite
Buch, książce nieopublikowanej
za jego życia, a odnalezionej
przez historyków w latach
dziewięćdziesiątych.
Po przedterminowym zwolnieniu z więzienia w
grudniu
roku skupił wokół siebie grono
ambitnych i bezwzględnych
współpracowników, reaktywując działalność
partyjną NSDAP.
Hitler zrzekł
się austriackiego obywatelstwa, ale dopiero w
1932 uzyskał niemieckie. Momentem
kluczowym dla jego partii był kryzys
gospodarczy w
. Wówczas bowiem
wyborcy zwrócili się w stronę dwóch skrajnych
partii – komunistów i Narodowych Socjalistów.
Jego partia po wyborach we wrześniu 1930 otrzymała
107
do
i stała się najpierw drugą,
a potem pierwszą frakcją w parlamencie (po utworzeniu
w
sojuszu z niemieckimi ugrupowaniami
tzw. frontu harzburskiego).
Zwycięstwo wyborcze ułatwił znacznie fakt pozyskania w
1929 przez nazistów niemieckiego przemysłowca Alfreda
Hugenberga, który przez wiele następnych lat wspierał
ich finansowo – dzięki temu NSDAP mogła zorganizować
zakrojoną na szeroką skalę kampanię propagandową i
zapewnić sobie stałe źródło funduszy na bieżącą
działalność.
W styczniu
W styczniu
Hitler i inni działacze nazistowscy
Hitler i inni działacze nazistowscy
spotkali się w
spotkali się w
z grupą 300 przemysłowców
niemieckich, zaniepokojonych ekspansją komunistów
niemieckich, zaniepokojonych ekspansją komunistów
niemieckich. Nazistom i Hitlerowi, jako gwarantującym
niemieckich. Nazistom i Hitlerowi, jako gwarantującym
interesy wielkiego przemysłu, przyrzeczono znaczną
interesy wielkiego przemysłu, przyrzeczono znaczną
pomoc finansową, dzięki której mogli przygotować się do
pomoc finansową, dzięki której mogli przygotować się do
wyborów w marcu 1932 i zorganizować kampanię
wyborów w marcu 1932 i zorganizować kampanię
przedwyborczą. Podczas spotkania,
przedwyborczą. Podczas spotkania,
,
,
, powiedział
, powiedział
iż:
iż:
tylko duch narodowosocjalistyczny i duch jego
tylko duch narodowosocjalistyczny i duch jego
przywódcy mogą zmienić losy kraju
przywódcy mogą zmienić losy kraju
. Hitlera
. Hitlera
, tylko w latach 1933-
, tylko w latach 1933-
1934 koncern chemiczny
1934 koncern chemiczny
(oskarżony po wojnie
(oskarżony po wojnie
w
w
o
),
),
przekazał nazistom 84,2 mln
przekazał nazistom 84,2 mln
, a koncern
, a koncern
stalowy
stalowy
12 mln do roku 1939.
W roku 1932 przegrał wybory prezydenckie, otrzymując
36,8
głosów (ok. 13,4 mln wyborców), przy
wysokiej frekwencji wyborczej.
do Reichstagu, Hitler doszedł do władzy w sposób legalny,
gdy NSDAP, będące w koalicji z
(niem. Deutschnationale Volkspartei), wygrało wybory
parlamentarne z wynikiem 43,9% głosów (288 na 444
miejsc w parlamencie). Wówczas, 30 stycznia 1933 roku w
południe ówczesny prezydent Rzeszy –
Paul von Hindenburg powierzył Hitlerowi tekę kanclerza
(premiera) Rzeszy. Następnie Hitler, dzięki rozporządzeniu
prezydenta Rzeszy wydanym po pożarze Reichstagu,
zastraszając przeciwników politycznych i opozycję
doprowadził do uchwalenia przez
(parlament
niemiecki) Ustawy w Celu Pomocy Narodowi i Państwu w
Potrzebie (Gesetz zur Behebung der Not von Volk und
Reich) zwanej w niemieckiej historiografii Ustawą o
Pełnomocnictwach (Ermächtigungsgesetz). Zaowocowało
to przejęciem
władzy, w ten sposób że wspomnianą
ustawą parlament przekazywał rządowi Rzeszy
kierowanemu przez Hitlera swą moc ustawodawczą.
Socjotechnika
Hitler starannie planował wszystkie wystąpienia
publiczne stosując metody
wychodził z założenia, iż odpowiednia oprawa
przemówień aspirującego do roli przywódcy narodu
charyzmatycznego oratora jest kluczowa do osiągnięcia
sukcesu politycznego, pozwoli bowiem na kontrolowanie
woli odbiorcy i ukierunkowanie jego emocji w stronę
bezkrytycznego uwielbienia lidera politycznego i partii.
W celu osiągnięcia pożądanych efektów godzinami
ćwiczył przed lustrem gestykulację i
,
jednocześnie zlecając fotografom wykonywanie zdjęć
podczas tych prób, które później bezustannie analizował
pod kątem prawidłowości zastosowanych póz. Większość
oratorskich gestów przejął od
komika,
Ferdla Weissa, a inne triki aktorskie m.in. od
niemieckiego aktora
Langa. Przed każdym
wystąpieniem osobiście sprawdzał
hal, a
swoich przemówień zwykle uczył się na pamięć.
Początkowo Hitler przybrał pozę szalonego i słabo
kontrolującego emocje
oratora, w
rzeczywistości jednak wszystkie występy były
starannie opracowane przez doradców, a
"szaleństwo" prezentowane tłumom na pokaz. W
późniejszym okresie, zwłaszcza po zdobyciu
władzy, wizerunek ten zmienił się – przemówienia
nabrały cech wystąpień natchnionego lidera
religijnego, osłabła też znacznie polityczna treść
przekazu, który przemienił się niemalże w
filozoficzne rozważania bez merytorycznej
zawartości.
Pierwowzorem wystąpień politycznych Hitlera stała się
opera
, decydująca dla jego
wyboru życiowego miało też być obejrzenie innej opery
Wagnera –
. Referując stosunek Hitlera do muzyki,
Danuta Gwizdalanka pisze:
Z twórczością Richarda Wagnera zetknął się w wieku 12
lat. Zaprowadzono go wtedy na przedstawienie
Lohengrina, które wprawiło go w niewysłowiony
zachwyt. Parę lat później jeszcze większe wrażenie
wywarła na Hitlerze opera Rienzi. Bohaterem jej libretta
jest średniowieczny trybun ludowy, który pragnie
wskrzesić dawną świetność Rzymu. Po zobaczeniu
Rienziego na scenie opery w Linzu Hitler wpadł w takie
uniesienie, że po przedstawieniu długo roztaczał przed
towarzyszącym mu tego wieczora przyjacielem wizję
swojego posłannictwa wobec narodu niemieckiego.
"Wtedy to się narodziło", powiedział trzydzieści lat
później wspominając ów wieczór i przypisując
Wagnerowi "ojcostwo" swojej "misji dziejowej".
W 1923 roku Hitler odwiedził Bayreuth i wkrótce stał się
częstym oraz nadzwyczaj serdecznie przyjmowanym
gościem rodziny Wagnerów.
(...) 22 lipca 1924 roku, kiedy po dziesięciu latach
przerwy w Bayreuth zainaugurowano kolejny festiwal
oper Wagnera, stał się on wydarzeniem politycznym. W
centrum uwagi znalazł się Hitler, który niedawno opuścił
więzienie, Wagnera obwołano jednym z ojców
duchowych narodowego socjalizmu, a przedstawienie
Śpiewaków norymberskich przeobraziło się w
nacjonalistyczną demonstrację."
Hitler uważał, iż muzyka nieodłącznie wiąże się z polityką i
w połączeniu z innymi elementami (np. naprzemienne
postulowanie pomysłów zarówno radykalnych jak i
) tworzy skuteczną broń propagandową
umożliwiającą pozyskanie poparcia mas społecznych.
Strategia ta umożliwiła Hitlerowi opanowanie niemieckiego
społeczeństwa i uzyskanie niemalże całkowitego i
bezkrytycznego poparcia dla planów ekspansji militarnej w
Europie i dyskryminacji mniejszości etnicznych.
Kwestie religijne
Hitler dorastał w rodzinie katolickiej, ale już jako
chłopiec odrzucał niektóre aspekty tej religii. Po
opuszczeniu domu rodzinnego nigdy nie
uczęszczał na
, ani też nie przyjmował
katolickich sakramentów. Przez dalszą cześć życia
odnosił się do religii z niechęcią, aż po wrogość.
Powtarzał, że "wiarę w
powinno się tracić tak
jak
, sekretarka
Hitlera, wspomniała w swych wydanych po latach
pamiętnikach: "Hitler nie był przywiązany do
Kościoła. Uważał religię chrześcijańską za
przeżytek, obłudny wynalazek służący do
uzależniania ludzi".
von Below, adiutant
Hitlera, napisał o postawie religijnej Hitlera w
swych wydanych po latach wspomnieniach:
"Nigdy nie zauważyłem u niego żadnych oznak
pobożności (...)". Wspominał także, że Hitler
wygłaszał publicznie "pogróżki pod adresem
Kościołów".
Inny autor twierdzi, że Hitler "bez opanowania dawał się
ponosić nienawiści do Żydów,
,
Habsburgów". Istnienie u Hitlera planu rozprawienia się z
chrześcijaństwem potwierdza Werner Maser, który
przytacza jego słowa na ten temat. Stwierdził on
mianowicie, że jeśli chodzi o
katolicki, to
pewnego dnia trzeba będzie "wytrzebić go siłą".
Traktował go jako konkurenta, ale jednocześnie realną
siłę, z którą tymczasowo należy się liczyć – stały za nim
bowiem znaczące warstwy niemieckiego społeczeństwa.
Plany Hitlera dotyczące rozprawienia się z religią
potwierdza również były dygnitarz hitlerowski,
Rauschning, który wspominał pewną wypowiedź Hitlera
na temat Kościoła i
. Hitler miał powiedzieć:
"Teraz my jesteśmy najsilniejsi i dlatego usuniemy
jednych i drugich, zarówno Kościół jak i masonerię”.
Hitler prezentował poglądy bliskie agnostycyzmowi.
Jednym z mistrzów życia duchowego był dla Hitlera
Schopenhauer, który uważał, że
jako
nie jest tworem
, lecz zostało
zmontowane z koncepcji starożytnych religii pogańskich,
indyjskich, egipskich i wschodnich, zwłaszcza
.
Jeden z biografów dyktatora, były dygnitarz hitlerowski,
w swych wspomnieniach opisał stosunek Hitlera do
Opatrzności: "Gdzie jednak jest Bóg, o którym
wielokrotnie wspomina w swoich tyradach Hitler,
nazywając go Opatrznością i Wszechmogącym? Bóg to
człowiek piękny, człowiek boski, (...). Bóg to sam Hitler".
Ponadto Hitler wierzył w idee
mówiące o międzyrasowej walce o przetrwanie.
Gobineau opisał rasę aryjską, jako tę, którą Opatrzność
wybrała do niesienia pochodni cywilizacji. W koncepcji
Hitlera
byli wrogami wszelkiej cywilizacji.
Publicznie, kwestie religijne traktował w sposób
instrumentalny, użyteczny dla swej polityki. Chwalił
chrześcijańskie dziedzictwo, niemiecką kulturę
chrześcijańską i wiarę w
Jednocześnie w swoich przemówieniach i publikacjach
podkreślał, że chrześcijaństwo jest jego główną
motywacją do
. Oznajmił też, że: "Jako
chrześcijanin nie mam powinności do bycia
oszukiwanym, ale mam powinność do bycia
wojownikiem o prawdę i sprawiedliwość". Dualizm
oficjalnych i nieoficjalnych postaw oraz obsesje
antyżydowskie i
potwierdzają relacje z
ostatnich lat jego życia, kiedy to wspominał motyw
tzw. judeochrześcijaństwa, wskazując na żydowskie
wpływy w wierzeniach chrześcijańskich. W
szczególności podkreślał to w wypowiedziach
krytycznych względem
.
Co więcej, na potrzeby nazizmu został
stworzony specjalnie spreparowany
system wierzeń, oparty na
terminologii chrześcijańskiej – tzw. "
chrześcijaństwo". Został
on oczyszczony z wszelkich obiekcji,
jakie Hitler wysuwał wobec
chrześcijaństwa, a Jezus
przedstawiany był w nim jako
bojownik antyżydowski. W
promowany był ideał
Niemca wierzącego w Boga, ale
oderwanego od konkretnego
wyznania.
Spośród wyznań chrześcijańskich Hitler
faworyzował
, który jest
najbardziej otwarty na reinterpretację. W
odróżnieniu od innych prominentów
nazistowskich nie skłaniał się ku
wierzeniom
,
i
. Wyśmiał je
w "
Kampf". Wyrażał uznanie dla
tradycji militarnej. W
prywatnej rozmowie z osobą zaufaną
miał wyrazić opinię:
Religia mahometańska pasowałaby
do nas dużo bardziej niż
chrześcijaństwo. Dlaczego musiało to
być chrześcijaństwo z jego
potulnością i słabością...".
Okres po dojściu do władzy
roku, dzięki poparciu sfer
konserwatywnych, większości generalicji i czołowych
przedstawicieli przemysłu i finansjery, został kanclerzem
(powołany na to stanowisko przez
), i stanął na czele koalicyjnego rządu. Poparcia
specjalnym pełnomocnictwom dla jego
udzieliła
chadecka Partia Centrum.
. Hitler – przy biernej postawie prezydenta
Hindenburga, rozwiązał
rozprawy z komunistami i uchwalenia w dniu
1933 ustawy O ochronie narodu i państwa (niem. Zum
Schutz von Volk und Staat), faktycznie zawieszającej
prawa obywatelskie i konstytucję Republiki Weimarskiej.
marca 1933 przyjęto kolejne prawo, Ustawę o
pełnomocnictwach (niem.Ermächtigungsgesetz),
oznaczającej w praktyce przekazanie Hitlerowi pełni
władzy, gdyż ta ustawa konstytucyjna dawała prawo
rządowi Hitlera do uchwalania ustaw (bez zgody
Reichstagu).
Hitler doprowadził do rozbicia Wolnych
Zawodowych. "Skoncentrowane" finansowanie partii w
znacznym stopniu przejęła utworzona w tym celu
czerwca przez wielkich przemysłowców Fundacja
Gospodarki Niemiec Adolfa Hitlera (niem.
Adolf-Hitler-Spende der deutschen
Faktyczny monopol polityczny
został ostatecznie
potwierdzony przyjęciem
lipca 1933 Ustawy o
zapobieganiu tworzenia nowych partii (niem. Gesetz
gegen die Neubildung von Parteien), na mocy której
zakazano działalności wszystkich, poza NSDAP, partii
politycznych. Władza Hitlera ugruntowała się na dobre po
przeprowadzonych
listopada wyborach
parlamentarnych, w których partia nazistowska zdobyła
92,2% głosów.
Wobec spadku wpływów wyborczych
NSDAP, rozprawił się z opozycją,
tworząc dla określonych grup ludności (
Żydzi, homoseksualiści,
,
antyhitlerowcy, księża oraz
)
Pierwszy z nich powstał w
,
marca 1933. Później, w czasie wojny,
obozy te zapełniły się także więźniami z
terenów okupowanych.
Po śmierci
w dniu
1934 nie przeprowadził nowych wyborów
prezydenckich, uznając, że urząd prezydenta
został zawieszony. Na mocy przyjętej dzień
wcześniej,
sierpnia 1934 Ustawy o
Naczelniku Rzeszy Niemieckiej (niem. Gesetz
über das Staatsoberhaupt des Deutschen
Reiches), połączył urzędy prezydenta i
kanclerza, przejmując ich kompetencje jako
Wódz i Kanclerz Rzeszy (niem.
Reichskanzler) oraz został wodzem
naczelnym
.
Po uzyskaniu pełni władzy podjął działania w polityce
zagranicznej Niemiec, zmierzające do uspokojenia
opinii światowej. W tym celu zastosował zarówno
gesty pojednawcze i propagandowe, mające na celu
ukazanie pokojowego stylu sprawowania władzy. W
maju 1933 wygłosił w Reichstagu wielką przemowę
pokojową, w tym samym miesiącu przedłużył
porozumienie z
(tzw.
Rapallo z
).
Pragnąc zaprezentować się jako zwolennik Kościoła,
doprowadził w lipcu
do podpisania konkordatu z
papież
potępił nazizm w encyklice "
Sorge" (pol. z palącą troską). W styczniu
doprowadził do podpisania pomiędzy Polską i
Niemcami układu o niestosowaniu przemocy (tzw.
układ o nieagresji), proponując jednocześnie podobne
porozumienia dwustronne z
i
– w tym czasie prowadził już niejawne przygotowania
do następnej wojny.
Hitler kilka lat przed wojną
Nie chcąc być związanym zobowiązaniami
międzynarodowymi, w październiku
podjął
decyzję o wystąpieniu Niemiec z
W
roku bezwzględnie rozprawił się z
opozycją w łonie SA oraz innymi przeciwnikami
noży z
na
czerwca zamordowano około 400 osób,
oskarżonych potem o przygotowywanie zamachu
stanu, w tym najbardziej zagrażającego
hitlerowskim planom hegemonii politycznej
Röhma i poprzedniego kanclerza
Od chwili objęcia władzy w 1933, Hitler pogłębiał
nazyfikację struktur państwowych i totalitarną
kontrolę nad jednostką. W tym celu zaczął
przeprowadzać uniformizację, tzw. "ujednolicenie"
(niem. Gleichschaltung) wszystkich dziedzin życia
społecznego, politycznego i kulturalnego. W związku z
tym procesem Hitler m.in. zlikwidował autonomię
krajów związkowych Niemiec, wprowadził też nowy
podział administracyjny kraju na okręgi (niem. Gau),
gdzie władzę sprawowali miejscowi namiestnicy
NSDAP. Proces unifikacji zgodnej z
narodowego socjalizmu obejmował także
wyznaniowe, nad którymi naziści próbowali zacieśniać
kontrolę państwa – głównie dotyczyło to dominujących
w Niemczech wyznań
i
.
Różna sytuacja tych kościołów
spowodowała, iż zastosowano wobec
nich odmienne środki nacisku.
Ujednolicenie objęło w różnym stopniu
sferę
m.in.
Hitler zakazał
przyjmowania przez Niemców
[28] ustanawiając jej
nazistowską wersję – "Niemiecką
Nagrodę Narodową w Dziedzinie Nauki
i Sztuki". Jako pierwszy został nią
wyróżniony przez Hitlera niemiecki
konstruktor
.
W drugiej połowie lat 30. Hitler doprowadził
do podpisania szeregu sojuszy
międzynarodowych umacniających reżim
faszystowski, w dniu
doszło
do podpisania
wymierzonego w komunistyczny
,
choć rzeczywisty charakter tego
porozumienia miał cechy sojuszu polityczno-
gospodarczego państw aspirujących do
władzy nad światem. Kolejnym
porozumieniem był zawarty
stalowy i jego rozszerzenie z
berliński – od tego
momentu jego sygnatariusze, Niemcy,
tworzyły faktyczny sojusz zwany
osi, działający w latach 1940-
.
Działania wojenne w latach 30.
Hitler rozpoczął politykę zbrojeń i
"pokojowych podbojów".
wprowadził powszechny obowiązek służby
wojskowej w nowo utworzonych siłach
zbrojnych – Wehrmachcie.
zerwał
lokarneński remilitaryzując
.
przyłączenia Austrii do Niemiec (
Austrii). Pozorując działania pokojowe,
września 1938 na zjeździe NSDAP w
, potwierdził uznanie granic z
i
za ostateczne.
Uległe wobec jego żądań Francja i
Brytania udzieliły zgody
,
na mocy postanowień
monachijskiego, na zajęcie
w październiku 1938. W konsekwencji
spowodowało to w 1939 rozbiór
i utworzenie przez Hitlera
w dniu
marca 1939
Moraw. W tydzień później,
marca 1939, Hitler zmusił
do
przekazania Niemcom okręgu
.
W marcu 1939 rozkazał ostateczne
opracowanie planów agresji na Polskę,
znanych jako Fall Weiss. Wcześniej, w
lutym 1939, przejął osobiście dowództwo
nad niemieckimi siłami zbrojnymi.
kwietnia zaakceptował plan "Fall Weiss",
kwietnia 1939 Hitler wygłosił słynne
przemówienie w Reichstagu, w którym
otwarcie ogłosił plany uzyskania przez
Niemcy "przestrzeni życiowej" na
wschodzie (niem.Lebensraum), nazwał
twórców
"podżegaczami wojennymi", ogłosił
jednostronne anulowanie niemiecko-
brytyjskiego układu morskiego z
.
Hitler przez cały 1939 rok zgłaszał pretensje do
, domagając się likwidacji polskich
uprawnień do tego miasta gwarantowanych przez
z jego inicjatywy
podpisano układ ze
Radzieckim, znany
jako
Ribbentrop-Mołotow. Był to faktyczny
wstęp do
światowej. Wykonując założenia
paktu,
września 1939 wojska niemieckie
Polskę wkraczając na jej terytorium
bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny.
Działania te zgodnie z przewidywaniami Hitlera nie
pociągnęły za sobą reakcji zbrojnej Francji i
Brytanii. Kraje te poprzestały na
wypowiedzeniu
września wojny III Rzeszy,
ograniczając się do pozorowanej demonstracji siły
w strefach przygranicznych, rozpoczynając okres
tzw. dziwnej wojny.
Adolf Hitler był inicjatorem akcji planowej
zagłady Żydów w terminologii nazistowskiej
zwanejostatecznym rozwiązaniem kwestii
żydowskiej (
.
), która jako całość prześladowań i
eksterminacji tego narodu określana jest
mianem
. W wyniku tej polityki
wymordowano 5.5 – 6 milionów Żydów.
Doprowadził do podpisania
dyskryminujących Żydów
norymberskich w dniu
czego dalekim skutkiem były masowe
pogromy mniejszości żydowskiej w
Niemczech, określane jako
(niem. Kristallnacht) z 9 i
.
Okres końcowy
W wyniku działań wojennych przez pewien czas
znaczna część Europy znalazła się pod panowaniem
niemieckim. W
zdecydował się na uderzenie na
– niemiecka armia przystąpiła do realizacji
Barbarossa. Po przegranej
(grudzień
) przejął osobiste dowództwo nad
kampanią wschodnią i w efekcie kierowania się
względami ideologicznymi bardziej niż militarnymi
doprowadził do klęski armii niemieckiej w wojnie z
ZSRR.
W latach 1943-
skoncentrowane uderzenia alianckie
odebrały III Rzeszy inicjatywę na wszystkich frontach. Po
rozpoczętym przez aliantów
czerwca 1944
Normandii, Hitler nie mógł się zdecydować na konkretny
wariant obrony, nie odpowiadał mu zarówno plan
Rommla jak i
Rundstedta. W konsekwencji
armia niemiecka utraciła szansę na skuteczną obronę
Normandii, a
czerwca 1944 Hitler oskarżył generałów i
Do końca wojny liczył na skonstruowanie przez naukowców
niemieckich, a następnie wprowadzenie do masowej
produkcji "cudownej broni" (niem. Wunderwaffe), która
pozwoliłaby mu zmienić losy wojny – wiązał duże nadzieje
z
, jednak jego oczekiwania
w tej mierze nie sprawdziły się, gdyż "Wunderwaffe"
pojawiły się zbyt późno i w zbyt małej liczbie. W obliczu
zbliżającej się klęski Niemiec
grupa
spiskowców z
Stauffenbergiem na czele
dokonała w
zamachu na życie
Hitlera.
W 1945, wobec nieuchronnej klęski III Rzeszy,
pozbawił przywilejów i stanowisk przywódców
nazistowskich, których uważał za zaufanych (
i
) – za próbę porozumienia się
z aliantami.
kwietnia 1945 w swoim
testamencie politycznym Hitler pozbawił
Himmlera członkostwa w
. Göring został
uznany przez Hitlera za zdrajcę, gdy
1945 zadeklarował gotowość zastąpienia Hitlera i
podjęcia negocjacji z aliantami – z polecenia
Hitlera został pozbawiony wszystkich stopni
wojskowych, wyrzucony z partii nazistowskiej, a
następnie aresztowany przez
w dniu
kwietnia 1945. Hitler wydał również
1945 rozkaz zamordowania Göringa, jego żony i
córki – jednak oficer SS Bernhard Frank, który
polecenie otrzymał, wykorzystując wojenne
zamieszanie odmówił jego wykonania.
, podczas
oblężenia Berlina, Hitler wraz z
poślubioną dzień wcześniej
Powszechnie przyjmuje się, że
uczynił to strzelając z pistoletu w
usta lub rozgryzając fiolkę z
(niektórzy, głównie
sowieccy historycy utrzymują, iż
w rzeczywistości został
zastrzelony przez swoich
adiutantów lub straż przyboczną),
w
Rzeszy w
(wcześniej
zarządzając w celu zbadania
skuteczności trucizny, otrucie
swojego psa –
). Miał wtedy
56 lat.
w miejscu gdzie był
Führera odsłonięto tablicę informująca zarówno o
budowli, jak i o fakcie popełnienia w tym miejscu
samobójstwa przez Hitlera.
Zwłoki dyktatora i jego małżonki zostały spalone
przez
ze straży przybocznej.
Informacje o okolicznościach śmierci i fakt
bezspornej identyfikacji odnalezionych w Berlinie
przez Rosjan zwłok obojga został na wiele lat
utajniony, gdyż prawda nie odpowiadała wersji
głoszonej przez oficjalną propagandę.
W latach 1946-
prowadziło
przesłuchania
Günschego – zastępcy
osobistego adiutanta Hitlera oraz Heinza
Lingego – ordynansa Hitlera i innych świadków
ostatnich chwil w bunkrze pod Kancelarią
Rzeszy. Ich zeznania, wyjaśniające okoliczności
samobójstwa i spalenia zwłok, zostały utajnione
i zamknięte w osobistym archiwum Stalina. Po
raz pierwszy dostęp do materiałów śledztwa
umożliwił Komisji Ideologicznej Komitetu
Centralnego KPZR Chruszczow w 1959, ale
dopiero po otwarciu archiwum partyjnego
w 1991 stały się dostępne dla historyków.
Było to powodem powstania hipotez
mówiących, że w rzeczywistości Hitler uciekł z
oblężonego Berlina i wyjechał do Argentyny.
Przeciwko ich prawdziwości świadczył między
innymi fatalny stan psychiczny i fizyczny Hitlera
(m.in. w styczniu 1945 stwierdzono u
niego chorobę Parkinsona).
Spalone szczątki byłego przywódcy III Rzeszy
zostały pogrzebane we wschodnich Niemczech
przez agentów KGB, a w 1970 ostatecznie
spalone. W 1993 w byłych archiwach
radzieckich znaleziono dwa fragmenty czaszki,
mające należeć do Hitlera.
Bunkry
Hitlera
Bunkier w Berlinie
Radzieje, bunkry
hitlerowskie 20
km od Kętrzyna.
W lesie niedaleko
wioski znajdują
się dobrze
zachowane
bunkry
hitlerowskie z
czasów II wojny
światowej. Swoją
kwaterę miał tu
szef kancelarii
Rzeszy - SS-
Obergruppenfü
hrer Hans
Lammers.
Bunkier Hitlera w Stępinie na Podkarpaciu
Wilczy Szaniec w Gierłoży
Wilczy Szaniec (niem.
Wolfsschanze) – w latach 1941-
1944 kwatera główna Hitlera i
Naczelnego Dowództwa Sił
Zbrojnych w lesie gierłoskim.
Wilczy Szaniec był jedną z kwater
głównych Hitlera (niem.
Führerhauptquartier) , gdzie w
1944 r. dokonano nieudanego
zamachu na jego życie.
Plan Wilczego Szańca:
1. Pomieszczenia biurowe i mieszkalne gwardii przybocznej FBB Hitlera
2. Budynek gwardii przybocznej FBB i służby bezpieczeństwa RSD
3. Awaryjny generator prądu
4. Bunkier
5. Budynki szefa prasy dra Otto Dietricha
6. Barak Speera, mapiarnia, miejsce nieudanego zamachu na Hitlera z 20 lipca
1944
7. Służba bezpieczeństwa RSD
8. Schron dla gości
9. Gwardia przyboczna Hitlera FBB
10. Budynek służb stenograficznych
11. Służba bezpieczeństwa RSD, dowódca RSD Rattenhuber, szef Abt.I/RSD
Högl, poczta
12. Węzeł łączności, centrale dalekopisowa i telefoniczna
13. Garaże
14. Kierowcy
15. Kino
16. Kotłownia
17. Przedstawiciele przy kwaterze: Bodenschatz, Hewel, Voss, Wolff, Fegelein, Dr
Morell
18. Magazyn żywności
19. Dom Martina Bormanna, osobistego sekretarza Hitlera
20. Schron przeciwlotniczy Bormanna i jego personelu
21. Osobista adiutantura Hitlera i OKW, urząd personalny OKW
22. Kasyno II
23. Gen. Alfred Jodl, szef sztabu (WFA/WFSt) OKW
24. Basen przeciwpożarowy
25. Pomieszczenia służbowe przedstawicielstwa ministerstwa spraw
zagranicznych
26. Dr Fritz Todt, a po jego śmierci Albert Speer
27. Hotel FBB
28. Schron przeciwlotniczy ogólnego użytku z działami przeciwlotniczymi i
karabinami maszynowymi na dachu
29. Kasyno I
30. Nowa herbaciarnia
31. Feldmarszałek Wilhelm Keitel - szef OKW
32. Stara herbaciarnia
33. Dom Hermanna Göringa marszałka Rzeszy
34. Schron przeciwlotniczy Göringa ze stanowiskami dział przeciwlotniczych,
karabinów maszynowych oraz reflektorów
35. Przedstawicielstwo naczelnego dowództwa Luftwaffe
36. Przedstawicielstwo naczelnego dowództwa Kriegsmarine
37. Bunkier ze stanowiskami dział przeciwlotniczych
38. Linia kolejowa Kętrzyn - Węgorzewo
Bunkry w Darłówku
Koniec
Dziękuję za obejrzenie mojej
prezentacji.
