ASERTYWNOŚĆ

Obrona własnych praw i nie 

pozwalanie, aby ktoś nas 

wykorzystał

Komunikowanie w jasny 

sposób własnych potrzeb, 

respektowanie własnych praw 

i uczuć oraz praw i uczuć 

innych

Zdolność do uczciwego wyrażania w 

odpowiedni sposób swoich uczuć, 

opinii i potrzeb

PRAWA H. FENSTERHEIMA

• Rób, co chcesz, ale nie rań innych
• Zachowuj swoją godność przez asertywne 

zachowanie – masz prawo ranić, dopóki 
twoje intencje są asertywne (nie agresywne)

• Przedstawiaj prośby, ale pamiętaj, że ktoś 

ma prawo ci odmówić

• Masz prawo przedyskutować każdą sprawę z 

inną osobą i wyjaśniać swoje prawa

• Masz prawo korzystać ze swoich praw

AGRESJA

Wyrażając uczucia, postawy, życzenia, 

opinie lub interesy nie respektujemy 
tego samego u innej osoby

• Czynna – krzyk, przemoc
• Bierna – złośliwość, uszczypliwość
• Manipulacja – realizowanie swoich 

interesów kosztem interesów innych 
za pomocą oszustwa, przekłamania

CO RYZYKUJESZ?

• Konflikty
• Utrata szacunku do siebie i innych
• Stres
• Brak akceptacji
• Przemoc
• Rezultaty przeciwne do zamierzonych

ULEGŁOŚĆ

Rezygnacja z wyrażania swoich uczuć, 

opinii lub interesów na rzecz 
podporządkowania się agresorowi

• Autoagresja
• Działanie na własną szkodę
• Inni decydują o naszych prawach

CO RYZYKUJESZ?

• Utrata poczucia własnej wartości
• Poczucie krzywdy
• Dominacja innych
• Wybuch skumulowanej agresji

ASERTYWNOŚĆ

Wyrażanie uczuć, życzeń, opinii, dbanie 

o swoje prawa i interesy w sposób 

bezpośredni, stanowczy i uczciwy, 

a jednocześnie respektujący uczucia, 

postawy, życzenia, opinie i prawa 

innych osób.

• Ujawnianie uczuć pozytywnych 

i negatywnych

• Nie narusza praw innych osób

CO RYZYKUJESZ?

• Niechęć otoczenia (za wyrażanie 

uczuć)

• Etykietę człowieka idącego 

przebojem przez życie

• Zmianę w relacjach z innymi

PROŚBY – CZEGO SIĘ BOIMY?

• Bo będę musiał uzasadnić
• Bo ujawnię swoją słabość
• Bo mi odmówią
• Bo muszę się zrewanżować

KONSTRUKTYWNA KRYTYKA

Udzielenie rzeczowej informacji na temat 

zachowań, działań i wrażenia jakie osoba 

wywiera na krytykującym

• Wytłumacz, co według ciebie się stało
• Poproś o komentarz osobę krytykowaną
• Wytłumacz konsekwencje jej działań
• Przypomnij krytykowanemu, że doceniasz 

jego pracę i to, co robi dobrze

• Poproś, by krytykowany pracował lepiej
• Poczekaj na zapewnienie poprawy

NAJPROŚCIEJ

• NIE JESTEM ZADOWOLONY
• OTO DLACZEGO NIE JESTEM 

ZADOWOLONY 

• A OTO, CO SPRAWI, ŻE BĘDĘ 

ZADOWOLONY

ZASTANÓW SIĘ, DLACZEGO
ZASTANÓW SIĘ, CO CI TO DAJE
ZASTANÓW SIĘ, CZY CHCESZ TO 

ZMIENIĆ

ZASTANÓW SIĘ, CO MOŻESZ ZYSKAĆ, 

A CO STRACIĆ