Zasady prawa wyborczego i ich gwarancje

1. Konstytucyjne zasady prawa wyborczego 

(przymiotniki wyborcze) w RP. Problem ich stosowania 

do wyborów do Parlamentu Europejskiego.   

2. Zasada powszechności (eliminacja cenzusów 

wyborczych). 

2. Regulacja konstytucyjna – art. 62 ust. 1 i 2.

3. Problem ograniczenia czynnego (art. 13 i art. 16 

kodeksu cywilnego art. 40 kodeksu karnego, art. 25 ust. 

1 pkt 1 w zw. Z art. 3 ustawy o TS) i biernego prawa 

wyborczego (art. 11 § 2 pkt 2 k. wyb.)

4. .Gwarancje – instytucja rejestrów – 18 k. wyb. i 

spisów wyborców, kontrola sądowa – 22, 37 k. wyb.; 

„nieterytorialne” obwody głosowania.

5. Materiał do przemyślenia – czy ustawodawca ma 

konstytucyjny obowiązek dążyć do zwiększenia 

frekwencji.    

Bezpośredniość 



1. Pojęcie i zakres zasady bezpośredniości , 

rozumienie wąskie i szerokie – wyrok TK z 20 lipca 

2011 r. 



2. Regulacja kodeksowa – art. 227, 268 311 k. wyb. 

(głos oddawany jest na określonego kandydata, choć 

w wyborach do Sejmu ma on „podwójne” znaczenie). 



3. Problem głosowania przez pełnomocnika – art. 54 i 

nast..k. wyb.



i głosowania korespondencyjnego (procedura 

oddawania głosu)– art. 53a i nast.. 

Równość



1. Równość wyborów – teoria – dwa „aspekty” (wyrok 

TK z 20 lipca 2011 r.)



2. Problem wyborów do Senatu – brak wskazania 

zasady równości w art. 97 ust. 2 Konstytucji. 



3. Realizacja równości  w kodeksie wyborczym:



 a) aspekt formalny (art. 3 k. wyb.).



b) aspekt materialny – norma przedstawicielstwa 

202, 260 k. wyb.)

Tajność



1. Tajność – pojęcie (wyrok TK z 20 lipca 2011 r.)



2. Tajność a strona techniczna aktu głosowania – art. 

52 § 5 i 7 k. wyb. 



3. Gwarancje – anonimowe karty do głosowania, art. 

49 § 1 k. wyb., zakazy dowodowe w postępowaniu 

przed sądami i innymi organami państwa, art. 251 

kodeksu karnego.