background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

1

Rachunkowość – wykłady 
(30/15  /  12/9)

2. Uproszczone formy rachunkowości. 

Karta podatkowa. Ryczałt od 

przychodów ewidencjonowanych. 

Opodatkowanie na zasadach ogólnych. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

2

Przydatne linki

• www.rachunkowosc.com.pl
• www.gofin.pl
• www.gazetapodatkowa.pl
• www.portalfk.pl
• www.infor.pl
• www.firma.onet.pl
• http://firma.wieszjak.pl/
• www.podatki.pl
• www.pit.pl
• www.wskazniki.pl

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

3

Pojęcie działalności gospodarczej

Art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o 

swobodzie działalności gospodarczej:

Działalność gospodarcza-zarobkowa 

działalność wytwórcza, budowlana, 
handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, 
rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze 
złóż, a także działalność zawodowa, 
wykonywana w sposób zorganizowany i 
ciągły. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

4

Pojęcie przedsiębiorcy

Zgodnie z art. 4., ust. 1 ustawy z 2 lipca 

2004 r. (Dz.U z 2007 r., nr 155 ze zm.)o 
swobodzie działalności gospodarczej:

Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba 

prawna i jednostka organizacyjna 
niebędąca osobą prawną, której odrębna 
ustawa przyznaje zdolność prawną - 
wykonująca we własnym imieniu 
działalność gospodarczą
.

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

5

Równość wobec prawa

Zgodnie z art. 6., ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. (Dz.U z 

2007 r., nr 155 ze zm.) o swobodzie działalności 
gospodarczej:

Podejmowanie, wykonywanie i 

zakończenie działalności 
gospodarczej jest wolne dla każdego 
na równych prawach, z zachowaniem 
warunków określonych przepisami 
prawa.

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

6

Załatwianie spraw 
przedsiębiorców

Zgodnie z art. 11., ustawy z 2 lipca 2004 r. (Dz.Uz 2007 r., 

nr 155 ze zm.)o swobodzie działalności gospodarczej:

1.Organy administracji publicznej są 

zobowiązane do załatwiania spraw 
przedsiębiorców bez zbędnej zwłoki.

2.Organy administracji publicznej nie 

mogą odmówić przyjęcia pism i 
wniosków niekompletnych ani żądać 
jakichkolwiek dokumentów, których 
konieczność przedstawienia lub złożenia 
nie wynika wprost z przepisu prawa.

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

7

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

8

Kiedy ustawa o rachunkowości

Większość polskich jednostek gospodarczych jest ze 

względu na formę prawną działalności (nie są to 
osoby prawne) i wysokość przychodów zwolniona 
od obowiązku stosowania ustawy o rachunkowości. 
Przedsiębiorstwa takie, jeżeli nie są na ryczałcie, 
stosują dziś uproszczoną ewidencję podatkową w 
postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów. 
Ostatnio krąg podmiotów uprawnionych do jej 
prowadzenia został istotnie zwiększony, gdyż limit 
zwolnienia od stosowania ustawy o rachunkowości, 
wynoszący dotychczas równowartość 800 000 euro, 
podwyższony został o połowę – do 1 200 000 euro, 
przy czym w miarę jak złoty się osłabia, limit ten 
rośnie. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

9

"Do 20 stycznia trzeba (...) zawiadomić 

naczelnika urzędu skarbowego, w jaki sposób 
będziemy płacić podatek w tym roku. Chodzi o 
podatników, którzy rozpoczęli prowadzenie 
firmy od 2010 roku lub zaczęli uzyskiwać 
przychody z najmu. Przedsiębiorcy mogą 
wybrać opodatkowanie: według skali PIT 
(stawki 18 i 32 proc.), liniowym 19-proc. PIT, 
ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych 
lub kartą podatkową. Z kolei najem prywatny 
można rozliczać albo na zasadach ogólnych 
(skala PIT), albo ryczałtem" 

Wybór formy opodatkowania

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

10

Wybór formy opodatkowania i 
rodzaju ewidencji podatkowej

Czy prowadzisz działalność jako osoba prawna?

TAK

TAK

Księgi rachunkowe 

(rachunkowość)

Czy Twoja firma jest jednoosobowa 

lub prowadzone w formie spółki cywilnej, 

spółki jawnej lub spółki partnerskiej?

NIE

NIE

NIE

NIE

Jakie przychody osiągnęła 

Twoja firma w ubiegłym roku?

TAK

TAK

> 150.000 euro

> 150.000 euro

< 150.000 euro

< 150.000 euro

> 1.200.000 euro

> 1.200.000 euro

Podatkowa księga 

przychodów i rozchodów 

Formy zryczałtowane

Karta podatkowa

Ryczałt od przychodów 

ewidencjonowanych

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

11

Ryczałt

• Ryczałt - należna kwota pieniężna w 

wysokości ustalonej z góry — bez 
rozliczania kosztów poszczególnych 
transakcji.

• Ryczałt podatkowy - uproszczona 

metoda naliczania podatku, bez ustalania 
podstawy wymiaru podatku. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

12

Dla kogo ryczałt

Z opodatkowania na zasadach ryczałtu możemy skorzystać, gdy 

jesteśmy osobami fizycznymi prowadzącymi indywidualną 
działalność gospodarczą. Forma ta dostępna jest również dla 
spółek cywilnych osób fizycznych oraz spółek jawnych osób 
fizycznych. 

Na ryczałt możemy się zdecydować gdy: 

- prowadzimy pozarolniczą działalność gospodarczą
- w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskaliśmy 
przychody w wysokości nie przekraczającej 

150 000 € 

- rozpoczniemy wykonywanie działalności w roku 
podatkowym i nie korzystamy z opodatkowania w formie 
karty podatkowej – bez względu na wysokość 
przychodów 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

13

Ustawa o ryczałcie

• Podatnicy, którzy rozpoczną, działalność 

w roku podatkowym i nie korzystają z 
opodatkowania w formie karty 
podatkowej, płacą ryczałt bez względu 
na wysokość przychodów. Tak wyraźnie 
stanowi art. 6 ust. 4 pkt 2 ustawy o 
ryczałcie. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

14

Utrata prawa do ryczałtu

• Przepis ten nie zawiera żadnego odniesienia 

typu: ”z zastrzeżeniem art. 8 ust. 6”, czyli nie 
odnosi się do przepisu zgodnie z którym 
podatnicy, których przychody przekroczą limit 
150 000 euro - tracą prawo do ryczałtu. 

• Niestety organy podatkowe inaczej interpretują 

art. 6 ust. 4 pkt 2 i każą podatnikom, którzy 
rozpoczęli działalność opodatkowaną ryczałtem 
w trakcie roku i przekroczyli limit 150 tys. 
euro obrotów – aby rezygnowali z ryczałtu.

• Tak np. wynika z interpretacji Dyrektora Izby 

Skarbowej w Warszawie z 10 marca 2009 r. (nr 
IPPB1/415-1399/08-5/ES).

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

15

Obowiązki na ryczałcie

Ryczałtowcy (czyli indywidualni przedsiębiorcy i 

spółki, których wspólnicy są opodatkowani w 
formie ryczałtu od przychodów 
ewidencjonowanych) są obowiązani prowadzić 
odrębnie za każdy rok podatkowy:

- ewidencję przychodów, 
- wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i 

prawnych,

- ewidencję wyposażenia, 
- karty przychodów pracowników oraz 
- posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów.

 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

16

Ewidencję oraz dowody, na podstawie których są 

dokonywane wpisy do ewidencji, a także dowody 

zakupu, należy przechowywać w miejscu 

wykonywania działalności lub, jeżeli działalność 

jest prowadzona w formie spółki, w miejscu 

wskazanym przez podatnika lub podatników – 

jako ich siedziba, albo w biurze rachunkowym, 

któremu zostało powierzone prowadzenie 

ewidencji. 

Przez dowody zakupu rozumie się:

- otrzymane faktury, 

- rachunki, 

- paragony, 

- dowody wewnętrzne oraz 

- opis otrzymanego towaru.

Podstawa prawna: art. 16–17 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym 

podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby 

fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.).

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

17

Stawki ogólne od przychodów 
ewidencjonowanych

5 stawek ogólnych
zapłacimy bez względu na to, czy mamy 

zysk czy stratę (!)

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

18

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

19

Karta podatkowa

• Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną 

formie karty podatkowej są zwolnieni z obowiązku 
prowadzenia ksiąg rachunkowych
, składania zeznań 
podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek 
dochodowy. Zobowiązani są jednak do wydawania na 
żądanie klienta rachunków i faktur, stwierdzających 
sprzedaż oraz do przechowywania w kolejności numerów 
kopii tych rachunków i faktur w okresie pięciu lat 
podatkowych, licząc od końca roku, w którym je 
wystawiono.

• Podatnicy karty podatkowej składają roczne zeznanie 

PIT-16A. W zeznaniach wykazują składki zdrowotne 
zapłacone w poszczególnych miesiącach i odliczone od 
karty podatkowej. Zeznanie to składa się do końca 
stycznia każdego roku.

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

20

Stawki karty podatkowej

W Monitorze Polskim opublikowane zostały 

stawki karty podatkowej na 2010 r. M.P. z 
2009 r. nr 72; poz. 912 

Nowe stawki wprowadza obwieszczenie 

Ministra Finansów z dnia 2 listopada 2009 r. 
w sprawie stawek karty podatkowej, kwoty, 
do której można wykonywać świadczenia 
przy prowadzeniu niektórych usług z 
wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz 
kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów 
proboszczów i wikariuszy, obowiązujących w 
2010 r. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

21

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

22

Dla kogo karta podatkowa

Nie każda działalność gospodarcza może rozliczać się dzięki 

karcie podatkowej. Obejmuje ona głównie małe zakłady 
usługowe, wytwórczo-usługowe oraz handlowe. 
Przykładowo mogą to być: usługi zegarmistrzowskie, 
tapicerskie, krawieckie czy transportowe, handel 
detaliczny, niektóre rodzaje działalności 
gastronomicznej, działalność rozrywkowa, wolne 
zawody w zakresie ochrony zdrowia, częściowo 
rolnictwo i inne.
 Wszystkie rodzaje działalności objęte 
rozliczeniem kartą podatkową, wymienione są szczegółowo 
w załączniku nr 3 do Ustawy o zryczałtowanym podatku 
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez 
osoby fizyczne. Ustawę tę znajdziemy w Dzienniku Ustaw z 
1998 r. nr 144, pozycja 930. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

23

Minusy karty podatkowej

Po pierwsze nie mamy możliwości odliczania strat ani prawa do ulg. 

Karta zobowiązuje nas do wydawania na życzenie klienta rachunków 
i faktur VAT, ponadto musimy przechowywać je przez okres 5 lat.

Obowiązki związane z zatrudnieniem pracowników wiążą się z 

koniecznością prowadzenia ewidencji zatrudnienia oraz karty 
przychodów pracowników. 

Wysokość podatku, jaki ustali nam urząd, zależy od rodzaju i zakresu 

prowadzonej działalności, liczby pracowników oraz miejscowości, w 
której znajduje się siedziba firmy. Kwotę ustaloną przez urząd 
skarbowy wpłacamy do 7. dnia każdego miesiąca, zawsze płacimy za 
miesiąc poprzedni. W grudniu musimy zapłacić go do 28. dnia 
miesiąca. 

 Zobowiązani jesteśmy do złożenia deklaracji podatkowej (PIT -16A) do 

31 stycznia. W deklaracji zapisujemy wpłaconą kwotę wraz z 
odliczoną składką ubezpieczenia zdrowotnego. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

24

Podatkowa księga przychodów i 
rozchodów

Podatkowa księga przychodów i rozchodów 

stanowi dowód, pozwalający na określenie 
zobowiązań podatkowych. Zasady 
prowadzenia księgi reguluje 
rozporządzenie Ministra Finansów w 
sprawie prowadzenia podatkowej księgi 
przychodów i rozchodów. Określa ono 
szczegółowy zakres obowiązków podatnika, 
dokumenty będące podstawą zapisów, 
terminy zawiadomienia fiskusa o 
prowadzeniu księgi, jak również inne 
nieodzowne informacje. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

25

Dla kogo pkpir

Obowiązek prowadzenia księgi ciąży na 

wykonujących działalność gospodarczą:

• osobach fizycznych,
• spółkach cywilnych osób fizycznych,
• spółkach jawnych osób fizycznych,
• spółkach partnerskich.
Nie mogą prowadzić księgi spółki cywilne i 

spółki jawne osób prawnych. Takie 
podmioty obowiązane są do prowadzenia 
ksiąg rachunkowych.

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

26

Ustawodawca nie zabrania prowadzenia ksiąg 

rachunkowych przedsiębiorcom, którzy mają obowiązek 

prowadzenia księgi przychodów i rozchodów. 

Prowadzenie księgi należy rozpocząć od początku 

następnego roku podatkowego. 

Ponadto obowiązek prowadzenia księgi dotyczy:
• osób wykonujących działalność na podstawie umów 

agencyjnych i umów na warunkach zlecenia, zawartych na 

podstawie odrębnych przepisów,

• osób prowadzących działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli 

osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg,

• duchownych, którzy zrzekli się opłacania zryczałtowanego 

podatku dochodowego.

Nie mają obowiązku prowadzenia księgi osoby, które:
• opłacają podatek dochodowy w formach zryczałtowanych,
• wykonują wyłącznie usługi przewozu osób i towarów taborem 

konnym,

• wykonują zawód adwokata wyłącznie w zespole adwokackim,
• dokonują sprzedaży środków trwałych po likwidacji 

działalności.

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

27

Zmiany

• Jak stanowi § 10 rozporządzenia MF, 

powinniśmy zakładać księgę na dzień 1 
stycznia roku podatkowego lub na dzień 
rozpoczęcia działalności gospodarczej. 

• Wszelkie zmiany związane z 

prowadzeniem działalności gospodarczej, 
np. zmiana formy opodatkowania, zmiana 
biura prowadzącego księgę czy zmiana 
siedziby, powinny być zgłaszane do 
urzędu skarbowego na właściwych 
formularzach aktualizacyjnych, np. NIP-1. 

background image

 Rachunkowość wykłady – Doc. dr inż. Izabela Wojewoda

28

Podatkowa księga przychodów i 
rozchodów

 

Strona tytułowa podatkowej księgi przychodów i rozchodów 

 

PODATKOWA KSIĘGA PRZYCHODÓW I ROZCHODÓW 

............................................................ 

imię i nazwisko (firma) 

........................................................ 

adres 

 

Rodzaj działalności 

 

UWAGA:  P rzed  rozpoczęciem  zapisów  w  księdze  należy  się  szczegółowo  zapoznać  z  przepisami  rozporządzenia 

i objaśnieniami do tego załącznika. 

  

 

  

  

  

Kontrahent 

 

P rzychód 

Lp.  Data zdarzenia 

gospodarczego 

Nr dowodu 

księgowego 

imię 

i nazwisko 

(firma) 

adres 

Opis zdarzenia 

gospodarczego 

wartość 

sprzedanych 

towarów i usług 

pozostałe 

przychody 

razem przychód 

(7+8) 

  

  

  

  

  

  

zł 

gr 

zł 

gr 

zł 

gr 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

Suma strony 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

P rzeniesienie 

z poprzedniej 
strony 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

Razem od 
początku roku 

  

  

  

  

  

  

  

 

  

Wydatki 

(koszty) 

Zakup towarów 

handlowych 
i materiałów 

wg cen zakupu 

Koszty uboczne 

zakupu 

wynagrodzenia 

w gotówce  

i w naturze 

pozostałe wydatki 

razem wydatki 

(12+13) 

 

 

Uwagi 

zł 

gr 

zł 

gr 

zł 

gr 

zł 

gr 

zł 

gr 

zł 

gr 

  

10 

11 

12 

13 

14 

15 

16 

  

 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

 

 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

 

 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

 

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

  

 


Document Outline