background image

Układy z elementów logicznych

1

Elementami logicznymi (bramkami logicznymi) są 
urządzenia o dwustanowym sygnale wyjściowym i 
dwustanowych sygnałach wejściowych, których 
działanie (zależność wartości sygnału wyjściowego od 
stanu sygnałów wejściowych) opisuje określona funkcja 
logiczna. 

Elementy logiczne są realizowane w różnych technikach, 
np. elementy elektryczne, pneumatyczne, hydrauliczne, 
o różnych parametrach sygnałów odpowiadających 
wartościom „0” i „1”.

Podstawowym działaniem projektowania układów z 
elementów logicznych jest tworzenie tzw. schematów 
strukturalnych
, złożonych z symboli elementów 
logicznych informujących jedynie o rodzaju realizowanej 
funkcji logicznej (a nie o technice realizacji elementu).

Do realizacji dowolnie złożonych układów logicznych 
niezbędny jest zestaw elementów realizujących funkcje 
logiczne tworzące system funkcjonalnie pełny.

background image

Układy z elementów logicznych

2

1. Wg PN-78/M-42019 
"Automatyka 
przemysłowa. 
Pneumatyczne 
elementy i układy 
dyskretne. Symbole 
graficzne i zasady 
przetwarzania 
schematów 
funkcjonalnych

2.  Wg normy "IEEE 
Standard Graphic 
Symbols for Logic 
Diagrams" IEEE Std. 
91 - 1973 

3. Wg normy 
branżowej BN-
71/3100-01 “Binarne 
elementy cyfrowe. 
Symbole graficzne”

background image

Układy z elementów logicznych

3

sygnał 
wejściowy 1

sygnał 
wejściowy 0

sygnał 

wyjściowy

Przykłady pneumatycznej realizacji elementów logicznych

sygnał 
wejściowy 0

sygnał 
wejściowy 1

Element 
alternaty
wy

W elemencie tym energia sygnału wyjściowego pochodzi z energii 
sygnałów wejściowych – jest to element bierny (pasywny).

background image

Układy z elementów logicznych

4

Element 
koniunkcj
i

sygnał wyjściowy 

1

sygnały 
wejściowe 1

sygnał 

wyjściowy 0

sygnał 
wejściowy 1

sygnał 
wejściowy 0

Jest to także 
element bierny. 

background image

Układy z elementów logicznych

5

Pneumatyczny element 
negacji

sygnał wyjściowy y

sygnał 
wejściowy x

ciśnienie 
zasilania

x

wylot do 
atmosfery

Energia sygnału wyjściowego pochodzi z energii 
zasilania;
jest to element czynny (aktywny).  

background image

Układy z elementów logicznych

6

Układy z elementów alternatywy, 
koniunkcji i negacji  

Przykład 1: Zrealizować alternatywną postać funkcji zdefiniowanej 
w postaci tablicy Karnaugha.

4

2

2

1

3

1

x

x

x

x

x

x

y

background image

Układy z elementów logicznych

7

Przykład 2: Zrealizować koniunkcyjną postać funkcji zdefiniowanej 
w postaci tablicy Karnaugha.

)

(

)

(

)

(

3

2

4

1

2

1

x

x

x

x

x

x

y

background image

Układy z elementów NOR, NAND

8

Funkcja NOR i także funkcja NAND są 
jednoelementowymi systemami funkcjonalnie pełnymi.

Z elementów NOR lub NAND można zbudować układy zastępujące 
elementy alternatywy, koniunkcji i negacji.

background image

Układy z elementów NOR

9

4

2

2

1

3

1

4

2

2

1

3

1

4

2

2

1

3

1

4

2

2

1

3

1

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

y

Przykład 1: Zrealizować alternatywną postać funkcji zdefiniowanej 
w postaci tablicy Karnaugha, wykorzystując elementy NOR.

y

background image

Układ z elementów NOR

10

Przykład 2: Zrealizować koniunkcyjną postać funkcji zdefiniowanej 
w postaci tablicy Karnaugha, wykorzystując elementy NOR.

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

)

(

3

2

4

1

2

1

3

2

4

1

2

1

3

2

4

1

2

1

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

y

y

background image

Układy z elementów NAND

11

y

Przykład 3: Zrealizować alternatywną postać funkcji zdefiniowanej 
w postaci tablicy Karnaugha, wykorzystując elementy NAND.

4

2

2

1

3

1

4

2

2

1

3

1

4

2

2

1

3

1

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

y

y

background image

Układy z elementów NAND

12

3

2

4

1

2

1

3

2

4

1

2

1

3

2

4

1

2

1

3

2

4

1

2

1

)

(

)

(

)

(

)

(

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

x

y

Przykład 4: Zrealizować koniunkcyjną postać funkcji zdefiniowanej 
w postaci tablicy Karnaugha, wykorzystując elementy NAND.

y

background image

Układy z elementów NOR, NAND

13

Zastępowanie wielowejściowych elementów NOR, NAND 
elementami dwuwejściowymi

3

2

1

x

x

x

3

2

1

x

x

x

3

2

1

x

x

x

3

2

1

x

x

x

background image

Hazard statyczny

14

2

1

3

1

x

x

x

x

y

Przebiegi sygnałów w stanie gdy 

x

2

 = x

3

 = 1

 

2

1

3

1

x

x

x

x

y

3

2

x

Równanie układu bez hazardu

Hazard statyczny w jedynkach

background image

Hazard statyczny

15

)

(

)

(

3

1

2

1

x

x

x

x

y

Przebiegi sygnałów w stanie gdy 

x

2

 = x

3

 = 0

 

Równanie układu bez hazardu

Hazard statyczny w zerach

)

(

)

(

3

1

2

1

x

x

x

x

y

)

(

3

2

x

b

a

background image

Hazard dynamiczny

16

Hazard 
dynamiczny  

Ilustracja przyczyn powstawania hazardu dynamicznego

background image

Zajęcia współfinansowane przez Unię Europejską w 

Zajęcia współfinansowane przez Unię Europejską w 

ramach 

ramach 

Europejskiego Funduszu Społecznego

Europejskiego Funduszu Społecznego

Dziękuję za uwagę

Dziękuję za uwagę


Document Outline