OCZYSZCZANIE

ŚCIEKÓW

OKREŚLENIE DANYCH

WYJŚCIOWYCH

DO PROJEKTOWANIA

OCZYSZCZALNI

ŚCIEKÓW

OKREŚLENIE DANYCH WYJŚCIOWYCH

DO PROJEKTOWANIA

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

Zgodnie z przepisami Prawa budowlanego

projektowanie

miejskich oczyszczalni ścieków obejmuje

sporządzenie:

• koncepcji programowo-przestrzennej (KPP),

• projektu podstawowego (PP),

• projektu budowlanego (PB),

• projektu wykonawczego (PW).

Niekiedy przed opracowaniem koncepcji

programowo

przestrzennej (KPP) należy opracować studia

prognozy i programu

związane z budową oczyszczalni ścieków miejskich.

Porządkowanie gospodarki ściekowej bardzo

często związane

jest z koniecznością budowy nowej oczyszczalni.

Podjęcie przez

władze gminne decyzji o wdrożeniu określonego

systemu

oczyszczania (mowa tu o liczbie oczyszczalni w

gminie) winno być

poprzedzone szczegółową analizą techniczno-

ekonomiczna.

OKREŚLENIE DANYCH WYJŚCIOWYCH

DO PROJEKTOWANIA

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

Władze gminy podejmując działania zmierzające
do porządkowania gospodarki ściekowej winny zlecić
(w drodze przetargu lub w innym trybie)
specjalistycznej jednostce projektowo-badawczej
opracowanie wielowariantowej koncepcji
programowo-przestrzennej. Głównym celem takiego
opracowania winna być odpowiedź na pytanie. JAK W
SPOSÓB NAJTAŃSZY UPORZĄDKOWAĆ
GOSPODARKĘ ŚCIEKOWĄ W GMINIE ?
Czy budować jedną oczyszczalnię zbiorczą, z
rozbudowanym systemem kanałów tranzytowych i
pompowniami ścieków, czy budować dwie lub więcej
mniejszych oczyszczalni ? Tylko rzetelny rachunek
kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych stanowi
podstawę do podjęcia decyzji o rozległości systemu
kanałów tranzytowych ścieków i liczbie oczyszczalni
w gminie.

OKREŚLENIE DANYCH WYJŚCIOWYCH

DO PROJEKTOWANIA

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW

Przykładowo w gminie Rudna wybudowano kilka
lokalnych oczyszczalni ścieków i jedną zbiorczą o
przepustowości 1200 m

3

/d dla miejscowości Rudna i

miejscowości przyległych. Natomiast w gminie Jelcz-
Laskowice wdrażany jest system zbiorczej –gminnej
oczyszczalni ścieków (dla miejscowości
administracyjnie przynależnych do gminy oraz
niektórych miejscowości pozagminnych, leżących w
zlewni oczyszczalni o przepustowości 4500 m

3

/d –

etap I. Wdrażany system obejmuje ok. 50 pompowni
(przydomowych, pośrednich i innych) oraz
kilkadziesiąt kilometrów rurociągów przerzutowych.

DANE WYJŚCIOWE DO

OPRACOWANIA DOKUMENTACJI

PROJEKTOWEJ OCZYSZCZALNI

ŚCIEKÓW MIEJSKICH

Poprawne zaprojektowanie oczyszczalni ścieków

miejskich

wymaga przede wszystkim ustalenia:

a) miarodajnej ilości doprowadzanych do

oczyszczalni ścieków,

b)miarodajnego składu ścieków surowych,

c) miarodajnego składu ścieków oczyszczanych,

d)uzyskanie niezbędnych uzgodnień

przedprojektowych.

Ad. a) – miarodajna ilość oczyszczanych ścieków

Ilość doprowadzanych do oczyszczalni ścieków

można określić następująco:

• na podstawie obliczeń z wykorzystaniem

literatury specjalistycznej (gdy zlewnia nie jest

uzbrojona w system kanalizacji),

• na podstawie pomiarów natężenia spływu

ścieków ze zlewni dla której projektuje się

oczyszczalnię (tylko w takim przypadku, gdy

zlewnia jest uzbrojona w system kanalizacyjny).

DANE WYJŚCIOWE DO OPRACOWANIA

DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW MIEJSKICH

Ad. b) – miarodajny skład ścieków surowych
Skład ścieków surowych doprowadzanych do
oczyszczalni może być określony następująco:

• na podstawie obliczeń opartych o literaturę
specjalistyczną,
• na podstawie wyników miarodajnych analiz
ścieków (tylko wtedy, gdy zlewnia uzbrojona jest
w kompletny system

kanalizacji).

Ad. c) – miarodajny skład ścieków
oczyszczonych
Miarodajny skład ścieków oczyszczonych winien
być określony przez właściwy organ administracji
publicznej (starosta lub wojewoda w zależności od
przepustowości oczyszczalni ścieków).

OKREŚLENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW

SUROWYCH

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI

ŚCIEKÓW METODAMI OBLICZENIOWYMI

W zależności od celu opracowania (koncepcja

programowo

przestrzenna, plan ogólny, programowanie rozwoju)

wymagany

jest różny stopień dokładności i szczegółowości

informacji.

Dlatego dla określenia ilości ścieków można

stosować różne

metody:

• metoda z zastosowaniem uogólnionych

wskaźników zapotrzebowania wody (ilości

ścieków) na cele bytowo- gospodarcze i

produkcyjne – w przeliczeniu na jednego

mieszkańca,

• metody z zastosowaniem scalonych wskaźników

zapotrzebowania wody (ilości ścieków) dla

różnych grup odbiorców na terenie jednostki

osadniczej – w przeliczeniu na jednego

mieszkańca,

• metody bilansowania ilości ścieków

odpowiadających zużyciu wody do różnych

celów występujących na terenie jednostki

osadniczej z zastosowaniem szczegółowych

wskaźników jednostkowego zapotrzebowania

wody (ilości ścieków).

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI

ŚCIEKÓW METODAMI

OBLICZENIOWYMI

Metoda z zastosowaniem uogólnionych

wskaźników zapotrzebowania wody

Metodę tę stosuje się zazwyczaj w

opracowaniach przedprojektowych,
przeznaczonych do oceny gospodarki ściekowej
zlewni (koncepcje rozwiązań gospodarki wodno-
ściekowej).

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI

ŚCIEKÓW METODAMI

OBLICZENIOWYMI

Metoda wskaźników scalonych

Metodę z zastosowaniem scalonych wskaźników

zapotrzebowania

na wodę stosuje się przy sporządzaniu elementów

planów

zagospodarowania przestrzennego w zakresie

gospodarki

ściekowej, programów ogólnych lub założeń

techniczno

ekonomicznych.
Cechą charakterystyczną tej metody jest

posługiwanie się

wskaźnikami scalonymi zróżnicowanymi wg wielkości

jednostek

osadniczych, przy założeniu ich wielofunkcyjnego

charakteru

Łączna ilość ścieków przeliczana na 1 M (jednego

mieszkańca)

stanowi w tym przypadku sumę cząstkowych

odpływów

określonych dla różnych grup użytkowników,

ustaloną na

podstawie szczegółowych wskaźników jednostkowych

oraz założeń

dotyczących warunków życia ludności miejskiej w

perspektywie.

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI

ŚCIEKÓW METODAMI

OBLICZENIOWYMI

Metoda wskaźników szczegółowych

Metoda bilansowania ilości ścieków przy wykorzystaniu

wskaźników

szczegółowych pozwala na zwiększenie dokładności obliczeń w

stosunku do

poprzednich dwóch metod.
Obliczeniową ilość doprowadzanych ścieków do

projektowanej oczyszczalni

obliczać należy wg równania:
Q

NOM

= Q

b-g

+ Q

p

+ Q

zup

+ Q

inf

..

gdzie:

Q

NOM

- obliczeniowa średniodobowa ilość doprowadzanych

ścieków, m

3

/d

Q

b-g

- obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków bytowo-

gospodarczych, m

3

/d

Q

p

- obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z zakładów

przemysłowych, m

3

/d

Q

zup

- obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z zakładów

i instytucji użyteczności publicznej, m

3

/d

Q

inf

. - obliczeniowa średniodobowa ilość wód infiltracyjnych i

przypadkowych, m

3

/d

WSKAŹNIKI SCALONE ILOŚCI

ŚCIEKÓW DLA RÓŻNEJ WIELKOŚCI

MIAST (ROK 2000), W dm

3

/M

.

d

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI

ŚCIEKÓW METODAMI

OBLICZENIOWYMI

Za podstawę służy tu część opisowa i rysunkowa planu
zagospodarowania przestrzennego oraz szczegółowe wskaźniki
ilości ścieków, przypisywane poszczególnym odbiorcom wody.
Metoda ta pozwala dokładniej analizować strukturę potrzeb w
ujęciu przestrzennym na terenie rozpatrywanej jednostki
osadniczej i nadaje się do bilansowania ścieków tylko z
mniejszych miejscowości, wydzielonych osiedli, fragmentów
powierzchni dużych miast tworzących określone zlewnie
kanalizacyjne, dla których wymagane jest zaprojektowanie
kanałów współpracujących z kolektorami, pośrednich
pompowni kanalizacyjnych czy też lokalnych oczyszczalni
ścieków. Z uwagi na znaczną pracochłonność, metody tej na
ogół nie stosuje się do wymiarowania głównych kolektorów,
pompowni końcowych i oczyszczalni obsługujących duże
miasta lub aglomeracje miejsko-przemysłowe. Średnią dobową
ilość ścieków w tym przypadku określa się sumując
zapotrzebowania cząstkowe poszczególnych odbiorców
występujących na danym terenie, natomiast maksymalne ilości
ścieków (dobowe i godzinowe) oblicza się stosując odpowiednie
współczynniki nierównomierności.

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI

ŚCIEKÓW METODAMI

OBLICZENIOWYMI

Dla mieszkalnictwa wytyczne różnicują wskaźniki
zapotrzebowania na wodę odpowiednio do perspektywicznych
założeń jego rozwoju w zakresie struktury
i standardu wyposażenia mieszkań w urządzenia techniczno-
sanitarne.
Czynnikiem różnicującym zapotrzebowanie na wodę w
budownictwie wielorodzinnym jest stopień dostawy ciepłej
wody z centralnej ciepłowni,
a w rejonach budownictwa ekstensywnego – możliwość
stosowania lokalnych rozwiązań kanalizacyjnych.
Określenie ilości ścieków odprowadzanych z instytucji i
innych zakładów pracy, z obiektów usługowych oraz z
przemysłu rozpatruje się indywidualnie, korzystając ze
wskaźników szczegółowych. Również ilość wód
przypadkowych, infiltracyjnych i drenażowych określa się
analizując warunki miejscowe.
Maksymalną dobową ilość ścieków określa się jako sumę
iloczynów średniego dobowego zapotrzebowania na
poszczególne cele i odpowiednio dobranych współczynników
nierównomierności dobowej Nd

max

.

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW

BYTOWO-GOSPODARCZYCH

Ilość ścieków bytowo-gospodarczych
doprowadzanych do projektowanej oczyszczalni
oblicza się następująco:

Q

b-g

= M  q

j

[m

3

/d]

gdzie:

Q

b-g

– natężenie dopływu ścieków bytowo-

gospodarczych,

M – ilość mieszkańców,
q

j

– jednostkowy wskaźnik ilości ścieków od

mieszkańca,

[m

3

/M d] równy

jednostkowemu zużyciu wody.

Ilość mieszkańców określana jest z reguły w
Planie Zagospodarowania Przestrzennego.

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

MIASTA

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

WSIE

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

WSIE

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

WSIE

Lp.

Wyszczególnienie

Jednostka

Wskaźnik

zużycia wody

na jednostkę

dm

3

/d

Współczynnik

nierównomierności

dobowej

N

d

1

2

3

4

5

4. Obsługa pojazdów mechanicznych i warsztatów
1. Kombajny

kombajn

500,0

1,10

2. Traktory

traktor

300,0

1,10

3. Samochody ciężarowe

samochód

500,0

1,10

4. Samochody osobowe

samochód

150,0

1,10

5. Przyczepy

przyczepa

300,0

1,10

5. Podlewanie zieleńców i upraw
1. Zieleńce i tereny sportowe (4 miesiące)

m

2

1,5

-

2. Uprawy w inspektach (7 miesiecy)

m

2

4,0

-

3. Uprawy w szklarniach (12 miesięcy)

m

2

3,0

1,10

4. Uprawy grządkowe warzyw (4

miesiące)

m

2

3,0

-

5. Uprawy grządkowe kwiatów (4

miesiące)

m

2

2,0

-

ZESTAWIENIE WSKAŹNIKÓW

ZAPOTRZEBOWANIA WODY

WSIE

Lp.

Wyszczególnienie

Jednostka

Wskaźnik

zużycia wody

na jednostkę

dm

3

/d

Współczynnik

nierównomierności

dobowej

N

d

1

2

3

4

5

6. Przemysł rolno-spożywczy

pracownicy

biurowi

osoba

33,0

1,10

1. Wszystkie zakłady

pracownicy

fizyczni

osoba

66,0

1,10

2. Zlewnia mleka

skup mleka

dm

3

0,3

1,10

3. Mleczarnia

przerób mleka

dm

3

5,0

1,10

4. Serowarnia

przerób mleka

dm

3

5,0

1,10

5. Masarnia

przerób mięsa

kg

50,0

1,10

6. Zakład owocowo-

warzywny

przerób owoców i

warzyw

kg

5,0

1,10

7. Gorzelnia

produkcja

spirytusu

dm

3

70,0

1,10

8. Browar

produkcja piwa

dm

3

5,0

1,10

przerób bydła

kg

4,0

1,10

9.

Rzeźnia z

produkcją

wyrobów mięsnych

przerób trzody

chlewnej

kg

8,0

1,10

10. Cukrownia

produkcja cukru

kg

110,0

1,10

11. Wytwórnia

makaronu

produkcja

makaronu

kg

1,4

1,10

12. Piekarnia

produkcja

pieczywa

kg

1,5

1,10

13. Drożdżownia

produkcja

drożdży

kg

100,0

1,10

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z

ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

Jednostkowy wskaźnik ilości ścieków q

j

jest

uzależniony od wyposażenia domostw lub mieszkań

w instalacje sanitarne. Dla mieszkańców miast qj

wynosi od 70150 dm

3

/M d.

Ilość ścieków pochodzących od jednego

mieszkańca przyjmuje się równą ilości zużytej przez

niego wody na cele bytowo-gospodarcze, a więc

korzystać można z przeciętnych norm

zapotrzebowania wody dla poszczególnych grup

odbiorców.

Średnie zużycie wody na mieszkańca zależy od

klasy wyposażenia mieszkań w instalacje sanitarne.

W zależności od rodzaju obszaru

urbanistycznego, dla którego projektowana jest

oczyszczalnia mogą występować w nich budynki o

wyższym lub niższym standardzie wyposażenia. Dla

dużych miast jednostkowy wskaźnik ilości ścieków

jest zazwyczaj wyższy niż dla miast mniejszych.

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY

NA JEDNEGO MIESZKAŃCA W

GOSPODARSTWACH DOMOWYCH

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z

ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

Obliczeniową ilość ścieków przemysłowych

doprowadzanych

do oczyszczalni miejskiej można określić na

podstawie:

a) operatów wodno-prawnych zakładów

przemysłowych, w których podany jest rodzaj

oraz charakterystyczne ilości ścieków

generowanych przez dany zakład przemysłowy,

b)wskaźników jednostkowych zużycia wody

podawanych na jednostkę produktu

c) ankiet.

Ad. A)

Każdy zakład przemysłowy zobowiązany jest do

opracowania

operatu wodno-prawnego na odprowadzanie

ścieków.

W operatach znajdują się wszystkie niezbędne

informacje

dotyczące ilości i jakości ścieków odprowadzanych

do kanalizacji

miejskiej.

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z

ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

Ad. B)
Wskaźniki jednostkowe ilości ścieków dla różnych gałęzi
przemysłu podawane są w literaturze specjalistycznej.
Wskaźniki podawane są najczęściej w m

3

ścieków na

jednostkę masy danego produktu. W zestawieniach często
przedstawiane są również wartości maksymalne i minimalne.
Ilość ścieków z zakładów przemysłowych określa się ze
wzoru:

i

i

p

n

i

jp

p

G

q

Q







1

gdzie:

Q

p

– obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z

zakładów

przemysłowych,

m

3

/d

q

jpi

– wskaźniki jednostkowej ilości ścieków np. m

3

/t

produktu

G

pi

– dobowa produkcja, t/d

n – ilość zakładów przemysłowych odprowadzających

ścieki do

miejskiej oczyszczalni

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

GÓRNICTWO

1 t węgla

wody dołowe

1,0

4,5

1,5

1 t węgla

ścieki z płuczki węgla

3,0

6,0

Kopalnie węgla

1 t węgla

ścieki ogólne

0

0

1,0

1 t brykietów

ścieki ogólne

0,2

3,6

1

Fabryki brykietów

1 t koksu

ścieki z gaszenia koksu

0

0,5

0,4

1 t wsadu węgla

woda pogazowa

0,05

0,25

0,15

1 t wsadu węgla

ścieki z płuczki amoniakalnej

(sposób pośredni)

0,05

0,25

0,22

(sposób półpośredni)

0,15

(sposób

skraplaczowo-

wyparkowy)

0,05

Koksownie

1 t koksu

ścieki ogólne

0,5

3,8

2

1 t benzolu

kondensat

1

Fabryka benzolu

wody chłodnicze

100

1 t węgla

wody wytlewnicze

0,1

1,2

Wytlewnie węgla

brunatnego

1 t brykietów

wody wytlewnicze

0,1

0,15

1 t karnalitu

roztwory końcowe

0,5-1

1 t soli surowej

roztwory końcowe

0,15

1 t soli

glauberskiej

roztwory końcowe

1

Górnictwo soli

1 t K

2

O

ścieki ogólne

1

70

15

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

PRZEMYSŁ SUROWCOWY I ŚRODKÓW PRODUKCJI

Produkcja sody 1 t CO

3

ścieki ogólne

10

100

20

Fabryki

pięciosiarczku

antymonu

1 t

pięciosiarczku

ścieki ogólne

180

200

Produkcja

kwasu

siarkowego

1 t SO

3

5

100

50

Synteza

amoniaku

zakład

ścieki ogólne

ok.1000

m

3

/h

Produkcja

superfosfatu

ścieki ogólne

ok.10

m

3

/h

Fabryki fluoru zakład średniej

wielkości

ścieki ogólne

ok.1000

m

3

/h

Przeróbka

uranu

1 kg uranu

ścieki ogólne

20

Produkcja

cementu

1 t cementu

ścieki ogólne

0,5

1 t surówki

wody chłodnicze

10

50

1 t surówki

ścieki z płuczki gazu

20

Huty żelaza

1 t surówki

ścieki ogólne

22

Produkcja stali 1 t surówki

ścieki ogólne

10

Stalownie

Thomasa

1 t surówki

3

4

Stalownie

Siemensa-

Martina

1 t surówki

wody chłodnicze

12

18

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

PRZEMYSŁ SUROWCOWY I ŚRODKÓW PRODUKCJI

1 t zużytego

kwasu

wody płuczące

10

20

Trawialnie

żelaza

1 t zużytego

kwasu

kąpiel odpadkowa

3

5

1 t blachy

żelaznej

wody płuczące

0,1

Trawialnie

blachy

cienkiej

1 t blachy

żelaznej

kąpiel odpadkowa

10

Wyrób blachy

transformatorow

ej

1 t blachy

ścieki ogólne

25

Galwanizernie

na płuczkę

ścieki ogólne

ok.0,9

m

3

/h

1 t

nitrogliceryny

wody z mycia

2

4

1 t

nitrocelulozy

wody z mycia

50

750

1 t

trójnitrotoluol

u

wody z mycia

10

Produkcja

materiałów

wybuchowych

1 t

trójnitrotoluol

u

wody chłodnicze

20

1 t celulozy

ług odpadkowy

9

12

Produkcja

celulozy

siarczynowej

1 t celulozy

bielonej

wody z mycia

1000

1 t celulozy

kondensaty powarzelne

0,135

1 t celulozy

kondensaty

kadziowe

i

dyfuzyjne

0,27

1 t celulozy

kondensat pary

13

15

1 t celulozy

wody z mycia

1000

Produkcja

celulozy

siarczanowej

1 t celulozy

ścieki ogólne

100

1000

300

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

PRZEMYSŁ SUROWCOWY I ŚRODKÓW PRODUKCJI

Fabryki ścieru

drzewnego

1 t ścieru

ścieki ogólne

30

130

35

Produkcja papy

1 t kartonu

(papy)

ścieki ogólne

10

1000

200

1 t papieru

ścieki ogólne

40

1000

200

1 t papieru

pakunkowego

ścieki ogólne

125

1 t papieru

gazetowego

ścieki ogólne

200

Produkcja papieru

1 t papieru

gatunkowego

ścieki ogólne

400

1 t słomy lnianej roszenie zbiornikowe

20

Roszarnie lnu i

konopi

1 t słomy lnianej roszenie kanałowe

40

60

Warzelnie

jedwabiu

1 t surowego

jedwabiu

ścieki ogólne

15

70

Produkcja

Sztucznego

kauczuku

1 t produktu

ścieki ogólne

750

Rafineria ropy

1 t ropy

ścieki ogólne

3

70

17

Zakłady

uwodorniania

1 t benzyny

ścieki ogólne

1,0

1,25

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

PRZEMYSŁ KONSUMPCYJNY

Pralnie wełny

1 t wełny

ścieki ogólne

8

15

1 t bawełny

roztwory warzelnicze

4

5

Bielniki bawełny

1 t bawełny

ścieki ogólne

400

4000

1000

1 t włókna

(sposób wizkozowy)

30

1000

100

Fabryki sztucznego

jedwabiu i wiskozy 1 t trójoctanu

(sposób acetylocelulozowy)

10

15

Przędzalnie

1 t przędzy

ścieki ogólne

3

250

125

Tkalnie

1000 m

2

tkaniny

ścieki ogólne

10

350

50

Farbiarnie

1 t materiału

ścieki ogólne

30

160

Garbarnie

1 t skóry

ścieki ogólne

0,7

5,0

1,0-1,5

Produkcja skóry

1000 m

2

skóry

ścieki ogólne

280

450

400

1 t kości

ścieki ogólne

8

1 t mokrej skóry

klejowej

ścieki ogólne

30

140

Fabryki kleju

1 t kleju skórnego ścieki ogólne

300

1200

Fabryki jedwabiu duży zakład

ścieki ogólne

ok.200

m

3

/h

Fabryki świec

zakład średn.

wielk

ścieki ogólne

ok. 50 m

3

/h

Odlewnie i kuźnie 1 t surowca

ścieki ogólne

1

30

10

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY

1 t buraków

ścieki spławiakowe

5

7

1 t buraków

ścieki z dyfuzji i pras

1,4

2

1 t buraków

ścieki barometryczne

4

5

Cukrownie

1 t buraków

ścieki ogólne

10

20

Scukrzenie

drewna

(hydroliza

kwasowa

drewna)

1 t cukru

ścieki ogólne

1,7

2,4

1 t ziemniaków ścieki z myjni

5

8

1 t ziemniaków wody owocowe

7

12

1 t ziemniaków ścieki z pralni krochmalu

1

3

1 t ziemniaków ścieki z pras pulpy

0,4

0,6

Produkcja

krochmalu

ziemniaczanego

1 t ziemniaków ścieki ogólne

20

Produkcja

krochmalu z

kukurydzy,

pszenicy i ryżu

1 t krochmalu ścieki ogólne

24

28

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY

Fabryki

drożdży

prasowanych

1 t melasy

ścieki ogólne

15

80

1 t ziemniaków ścieki ogólne

8,5

25

1 t żyta

ścieki ogólne

10

Gorzelnie

1 t winogron

ścieki ogólne

0,75

Produkcja

spirytusu z

ługów

posiarczynowych

1 t celulozy

ścieki ogólne

9

10

Słodownie

1 t jęczmienia ścieki ogólne

5

18

10

1 m

3

piwa

(bez słodowni)

3

17

15

Browary

1 m

3

piwa

(ze słodownią)

15

60

33

Napoje

bezalkoholowe

1 m

3

napoju

ścieki ogólne

1

10

6

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

PRZEMYSŁ SPOŻYWCZY

1 m

3

przerobionego

mleka

ścieki technologiczne

0,5

3

1 m

3

prze-

robionego mleka

wody chłodnicze

2

4

Mleczarnie

1 m

3

przerobionego

mleka

ścieki ogólne

2

7

5

1 t oleju

roślinnego

wody z mycia

0,9

1 t oleju

roślinnego

wody zużyte

0,17

1 t tłuszczów

jadalnych

ścieki rafineryjne

0,06

1 t tłuszczów

jadalnych

ścieki z pestkarni

0,02

Fabryki

margaryny i

olejarnie

1 t tłuszczów

jadalnych

ścieki ogólne

2

3

Fabryki konserw

1 t owoców-

warzyw

ścieki ogólne

5

500

35

1 t surowca

ścieki z krwią

0,005

0,1

1 t surowca

wody z pras i wirówek

0,65

1,0

1 t surowca

wody kondensacyjne

5

10

Fabryki mączki

rybnej

1 t surowca

ścieki ogólne

50

30

JEDNOSTKOWE ILOŚCI ŚCIEKÓW

Z PRZEMYSŁU

Ilość ścieków, m

3

Zakład

przemysłowy

Jednostka

miary

Rodzaj ścieków

min. maks.

śr.

1

2

3

4

5

6

INNE ZAKŁADY

Elektrownie

1000 kWh

ścieki ogólne

1

600

200

Produkcja gazu

1000 m

3

gazu

ścieki ogólne

1

23

10

Pralnie komunalne 1 t bielizny

ścieki ogólne

10

40

15

Rzeźnie

1 ubój

ścieki ogólne

0,3

4,0

1,0

1 t bydła ubojow. ścieki ogólne

2

40

14

Masarnie

1 t mięsa

ścieki ogólne

0,3

7,5

2

Zakłady

utylizacyjne

1 t surowca

ścieki ogólne

2

30

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA

WODY DLA ROBÓT

BUDOWLANYCH

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY

W ZAKŁADACH PRZETWÓRSTWA

ROLNO-SPOŻYWCZEGO

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY W

FERMACH I OBIEKTACH

INWENTARSKICH

Przeciętne normy zużycia wody

Lp.

Zwierzęta

Jednost.

odniesienia

[j.o.]

obiekty

inwentarskie

drobnotowarow

e

dm

3

/j.o. · dobę

m

3

/miesiąc

obiekty i fermy

wielkotowaroweg

o przemysłowego

chowu

dm

3

/j.o. · dobę

m

3

/miesiąc

1

2

3

4

5

6

7

1. Konie

Źrebięta

1 zwierzę

1 zwierzę

50

30

1,5

0,90

65

40

2,00

1,20

Krowy

a) mleczne i sztuki

wyrośnięte

1 zwierzę

70

2,10

120

3,60

b) bydło mleczne

(do 1,5 roku)

1 zwierzę

35

1,00

40

1,20

c) jałówki i bukaty

powyżej 1,5 roku 1 zwierzę

40

1,20

60

1,80

2.

d) buhaje

1 zwierzę

80

2,40

100

3,00

Świnie

a) tuczniki

1 zwierzę

20

0,60

30

0,90

b) prosięta do 4 m.-

cy

1 zwierzę

10

0,30

15

0,45

c) maciory z

przychówkiem

1 zwierzę

70

2,1

50

1,50

3.

d) knury

1 zwierzę

25

0,75

35

1,00

Kozy, owoce

a) dorosłe

1 zwierzę

8

0,27

10

0,30

4.

b) jagnięta

1 zwierzę

5

0,15

7

0,21

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY W

FERMACH I OBIEKTACH

INWENTARSKICH

Przeciętne normy zużycia wody

Lp.

Zwierzęta

Jednost.

odniesienia

[j.o.]

obiekty

inwentarskie

drobnotowarow

e

dm

3

/j.o. · dobę

m

3

/miesiąc

obiekty i fermy

wielkotowaroweg

o przemysłowego

chowu

dm

3

/j.o. · dobę

m

3

/miesiąc

1

2

3

4

5

6

7

Drób

a) brojlery

1 ptak

0,3

0,01

0,5

0,015

b) kury

1 ptak

1,0

0,03

1,4

0,042

c) kaczki

1 ptak

11

0,33

16,5

0,50

d) gęsi

1 ptak

17

0,51

23

0,70

5.

e) indyczki

1 ptak

2,0

0,06

4,0

0,12

Nutrie

a) chów wodny

- sztuki dorosłe

-

matki

z

młodymi

1 zwierzę

1 zwierzę

30

45

0,90

1,40

6.

b) chów suchy

- sztuki dorosłe

-

matki

z

młodymi

1 zwierzę

1 zwierzę

6

8

0,20

0,20

8

11

0,24

0,33

7. Lisy, norki

1 zwierzę

6

0,20

8

0,24

8. Króliki

1 zwierzę

9. Lecznice

weterynaryjne

- zwierzęta małe

- zwierzęta duże

1 zwierzę

1 zwierzę

40

80

-

-

50

100

1,25

2,50

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY DO

CHEMICZNEJ OCHRONY ROŚLIN ŚRODKAMI:

A - OWADOBÓJCZYMI; B - GRZYBOBÓJCZYMI;

C - CHWASTOBÓJCZYMI

Przeciętne normy zużycia

wody

Lp.

Rodzaj upraw

Środek

chemiczn

y x ilość

zabiegów

Jednost.

odniesienia

[j.o.]

Przeciętne

normy

zapotrzebowa

nia wody

m

3

/j.o. zabieg

m

3

/j.o. rok

łącznie na

zabiegi

m

3

/ha rok

1

2

3

4

5

6

7

1. Drzewa owocowe

- młode

- stare

a x 4

b x 8

c x 2

a x 5

b x 10

c x 2

ha

ha

ha

ha

ha

ha

0,5

0,5

0,3

1,5

1,5

0,5

2,0

4,0

0,6

7,5

15,0

1,0

6,6

23,5

2. Krzewy jagodowe

a x 4

b x 4

c x 1

ha

ha

ha

0,5

0,5

0,3

2,0

2,0

0,3

4,3

3. Kapusta

a x 3

c x 1,5

ha

ha

0,3

0,3

0,9

0,45

1,35

4. Cebula

a x 1

b x 2

c x 2

ha

ha

ha

0,3

0,3

0,3

0,3

0,9

0,6

1,8

5. Pomidory

b x 2

c x 1

ha

ha

0,6

0,3

1,2

0,3

1,5

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY DO

CHEMICZNEJ OCHRONY ROŚLIN ŚRODKAMI:

A - OWADOBÓJCZYMI; B - GRZYBOBÓJCZYMI;

C - CHWASTOBÓJCZYMI

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY DO

CHEMICZNEJ OCHRONY ROŚLIN ŚRODKAMI:

A - OWADOBÓJCZYMI; B - GRZYBOBÓJCZYMI;

C - CHWASTOBÓJCZYMI

Przeciętne normy zużycia

wody

Lp.

Rodzaj upraw

Środek

chemiczn

y x ilość

zabiegów

Jednost.

odniesienia

[j.o.]

Przeciętne

normy

zapotrzebowa

nia wody

m

3

/j.o. zabieg

m

3

/j.o. rok

łącznie na

zabiegi

m

3

/ha rok

1

2

3

4

5

6

7

14. Groch

(a+b) x 2

c x 1

ha

ha

0,45

0,40

0,9

0,4

1,3

15. Chmiel

a x 2

b x 6

ha

ha

2,0

2,0

4,0

12,0

16,0

16. Zboża

b x 2

c x 6

ha

ha

0,4

0,45

0,8

0,45

1,25

17. Kukurydza

a x 1

ha

0,4

0,4

0,4

18. Truskawki

a x 1

b x 2

c x 1

ha

ha

ha

0,4

1,0

0,4

0,4

2,0

0,4

2,8

19. Len

a x 1

c x 1

ha

ha

0,4

0,4

0,4

0,4

0,8

20. Tytoń

- odkażanie ziemi

- pod rozsadę

a x 2

b x 1

ha

ha

0,4

1,6

0,8

1,6

0,8

1,6

21. Mycie i płukanie

sprzętu ochrony

roślin

1 zabieg

½ pojemności zbiornika opryskowego

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY

DLA OBIEKTÓW WOJSKOWYCH -

RESORTÓW OBRONY I SPRAW

WEWNĘTRZNYCH

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z

ZAKŁADÓW PRZEMYSŁOWYCH

Ad. C)
O ile zakład nie posiada aktualnej decyzji
wodnoprawnej na odprowadzanie ścieków i nie ma
zawartej umowy z właścicielem odbiornika lub sieci
kanalizacyjnej projektant (Jednostka Projektowa) w
celu ustalenia miarodajnej ilości ścieków
odprowadzanych z zakładu może w drodze
wywiadów dokonać rozpoznania. Najczęściej zakłady
przemysłowe wypełniają stosowaną ankietę.

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z

ZAKŁADÓW USŁUGOWYCH I

INSTYTUCJI UŻYTECZNOŚCI

PUBLICZNEJ

Określenie obliczeniowej ilości ścieków z
zakładów i instytucji użyteczności publicznej opiera
się na wskaźnikach jednostkowych zapotrzebowania
wody (ilości ścieków) podawanych w dm

3

/d w

przeliczeniu na różne jednostki w zależności od
rodzaju instytucji.
Na wartość Q

zup

składają się ścieki ze szpitali, hoteli,

zakładów usługowych, restauracji, komunikacji
zbiorowej, mycia ulic i placów itp.
Zestawienie wskaźników zapotrzebowania wody
dla zakładów i instytucji użyteczności publicznej
podawane są w literaturze specjalistycznej.

OBLICZENIE ILOŚCI ŚCIEKÓW Z

ZAKŁADÓW USŁUGOWYCH I

INSTYTUCJI UŻYTECZNOŚCI

PUBLICZNEJ

Ilość ścieków z zakładów i instytucji użyteczności
publicznej określa się sumując iloczyny wskaźników
jednostkowych i ilości jednostek przeliczeniowych





d

m

N

q

Q

i

n

i

j

zup

i

/

3

1









gdzie:

q

ji

– wskaźnik jednostkowy zużycia wody w

danym

zakładzie (np.w szpitalu ilość

wody przypadająca na 1

łóżko [ m

3

/łóżko ·

d],

N – ilość jednostek przeliczeniowych (np.

ilość łóżek)

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody

Lp.

Rodzaj zakładu

Jednost. odniesienia

[j.o.]

dm

3

/j.o. · dobę m

3

/j.o. · miesiąc

1

2

3

4

5

I. Ochrona zdrowia i opieka społeczna

1. Żłobki

a) Dzienne

b) Tygodniowe

1 dziecko

1 dziecko

130

150

3,9

4,5

2. Przychodnie

lekarskie,

ośrodki zdrowia

1 zatrudniony

16

0,48

3. Izby porodowe

1 łóżko

500

15,0

4. Szpitale ogólne wielodziałowe 1 łóżko

650

19,5

5. Sanatoria z hydroterapią

1 łóżko

700

21,0

6. Apteki

1 zatrudniony

100

3,0

7. Domy

małego

dziecka,

rencisty i pomocy społecznej

1 łóżko

175

5,3

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody

Lp.

Rodzaj zakładu

Jednost. odniesienia

[j.o.]

dm

3

/j.o. · dobę m

3

/j.o. · miesiąc

1

2

3

4

5

II. Oświata i nauka

8. Przedszkola

a) Dzienne

b) Tygodniowe, miesięczne

1 dziecko

1 dziecko

40,0

150,0

1,0

4,5

9. Szkoły

a) bez stołówki

b) ze stołówką

1 uczeń

1 uczeń

15,0

25,0

0,45

0,8

10. Szkoły zawodowe i szkoły

wyższe

a) bez laboratoriów

b) z laboratoriami

1 uczeń (student)

1 uczeń (student)

15,0

25,0

0,45

0,8

11. Internaty i domy studenckie 1 uczeń (student)

100

2,4

12. Szkoły z internatami

1 uczeń

100

2,4

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody

Lp.

Rodzaj zakładu

Jednost. odniesienia

[j.o.]

dm

3

/j.o. · dobę m

3

/j.o. · miesiąc

1

2

3

4

5

II. Oświata i nauka

13. Placówki wychowania

pozaszkolnego

a) bez stołówki

b) ze stołówką

1 uczeń

1 uczeń

15,0

25,0

0,45

0,80

14. Zakłady opiekuńczo-

wychowawcze (domy dziecka,

pogotowia opiekuńczego,

ośrodki szkoleniowo-

wychowawcze)

a) bez natrysków

b) z natryskami

1 łóżko

1 łóżko

80,0

160,0

2,4

4,8

15. Instytuty

i

placówki

naukowo-badawcze

a) bez laboratoriów

b) z laboratoriami

1 zatrudniony

1 zatrudniony

15,0

25,0

0,45

0,80

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody

Lp.

Rodzaj zakładu

Jednost. odniesienia

[j.o.]

dm

3

/j.o. · dobę m

3

/j.o. · miesiąc

1

2

3

4

5

IV. Sport i turystyka

21. Hotele i motele kat. lux

(*****)

a) z zapleczem gastronomicz.

Hotele kat. (****)

Hotele kat. (***)

Hotele pozostałe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

200,0

250,0

150,0

100,0

80,0

6,0

7,5

4,5

3,0

2,4

22. Pensjonaty i domy

wypoczynkowe

a) kategorii I

b) kategorii II

c) kategorii III

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

200,0

150,0

100,0

6,0

4,5

3,0

23. Schroniska

i

domy

wycieczkowe

a) kategorii I

b) kategorii II

c) kategorii III

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

150,0

100,0

80,0

4,5

3,0

2,4

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody

Lp.

Rodzaj zakładu

Jednost. odniesienia

[j.o.]

dm

3

/j.o. · dobę m

3

/j.o. · miesiąc

1

2

3

4

5

IV. Sport i turystyka

24. Obozowiska turystyczne

1. camping

a) kategorii I

b) kategorii II

c) kategorii III

2. pola biwakowe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

1 miejsce noclegowe

133,0

100,0

66,0

33,0

4,0

3,0

2,0

1,0

25. Pływalnie kryte

1korzystający

160,0

4,8

26. Pływalnie otwarte

a) wyczynowe

b) o

wykorzystaniu

masowym

1korzystający

1korzystający

200,0

400,0

6,0

12,0

27. Sale i hale sportowe z

zapleczem sanitarnym dla

ćwiczących

1 ćwiczący

66,0

2,0

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

PRZYJĘTE NORMY ZUŻYCIA WODY

W USŁUGACH

Przeciętne normy zużycia wody

Lp.

Rodzaj zakładu

Jednost. odniesienia

[j.o.]

dm

3

/j.o. · dobę m

3

/j.o. · miesiąc

1

2

3

4

5

VI. Zakłady pracy

42. Zakłady pracy, z wyjątkiem

określonych w 1p. 43

1 zatrudniony

15,0

0,45

43. Zakłady pracy

a) w których wymagane jest

stosowanie natrysków

b) przy pracach szczególnie

brudzących

lub

ze

środkami toksycznymi

1 zatrudniony

1 zatrudniony

60,0

90,0

1,5

2,25

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY

DLA OBSŁUGI POJAZDÓW

MECHANICZNYCH, MASZYN

ROLNICZYCH I WARSZTATÓW

PRZECIĘTNE NORMY ZUŻYCIA WODY

DO PODLEWANIA OGRODÓW

PRZYDOMOWYCH I UPRAW

ROLNICZYCH

Przyjmuje się, że przeciętne podlewanie

upraw odbywa

się w ciągu:

a) 15 dni/m-c w okresie 15.05-15.09
b)20 dni/m-c w ciągu całego roku
c) 30 dni/m-c w ciągu całego roku

OBLICZENIE ILOŚCI WÓD

INFILTRACYJNYCH I

PRZYPADKOWYCH

W wielu miastach o rozległej sieci kanalizacyjnej obecność
ścieków jest na ogół większa od objętości wody pobranej z
wodociągu, głównie z powodu przenikania do kanalizacji wody
gruntowej. Objętość wód infiltracyjnych zależy od głębokości
położenia kanałów w stosunku do poziomu wód gruntowych
oraz od szczelności sieci kanalizacyjnej, a także od ilości
niekontrolowanych przyłączeń.
Obliczenie ilości wód infiltracyjnych, przypadkowych i
drenażowych uzależniona jest od warunków miejscowych,
które należy dokładnie zbadać i przeanalizować.
W starej nieszczelnej kanalizacji infiltracja może wynosić
35÷115 m

3

/d na 1 km kanalizacji. W nowej kanalizacji

rozdzielczej dopływ wód infiltracyjnych nie powinien
przekraczać 45 litrów/d na 1 km kanału i 1 mm średnicy. To
znaczy, że dla nowego kanału o średnicy 500 mm i długości 1
km dopływ wód infiltracyjnych nie powinien przekraczać 0,045
m

3

/d · 500 = 22,5 m

3

/d na 1 km długości.

OBLICZENIE ILOŚCI WÓD

INFILTRACYJNYCH I

PRZYPADKOWYCH

W czasie trwania deszczu objętość ścieków
miejskich doprowadzanych do oczyszczalni za
pośrednictwem kanalizacji ogólnospławnej oraz
półrozdzielczej jest większa o część ścieków
opadowych. Przy intensywnych deszczach nadmiar
ścieków opadowych z kanalizacji ogólnospławnej
odprowadzany jest do zbiorników wyrównawczych
lub za pośrednictwem przelewów burzowych do
odbiornika.
Często gdy nie ma szczególnych przesłanek do
przyjęcia większej ilości wód infiltracyjnych i
przypadkowych przyjmuje się wartość ok. 10% Q

NOM

Q

inf

. = 0,1 · Q

NOM

OGÓLNA ŚREDNIODOBOWA

ILOŚĆ ŚCIEKÓW

Ogólna średniodobowa ilość ścieków doprowadzanych do
oczyszczalni jest sumą wszystkich omówionych poszczególnych
grup ścieków.
Średni dobowy dopływ z kanalizacji rozdzielczej i
ogólnospławnej w okresie bezdeszczowym wynosi:

Q

NOM

= Q

b-g

+ Q

p

+ Q

zup

+ Q

inf

gdzie:

Q

NOM

- obliczeniowa średniodobowa ilość doprowadzanych

ścieków, m

3

/d

Q

b-g

- obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków bytowo-

gospodarczych,

m

3

/d

Q

p

- obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z zakładów

przemysłowych, m

3

/d

Q

zup

- obliczeniowa średniodobowa ilość ścieków z

zakładów i instytucji

użyteczności publicznej,

m

3

/d

Q

inf

.. - obliczeniowa średniodobowa ilość wód

infiltracyjnych i

przypadkowych, m

3

/d

OKREŚLENIE

CHARAKTERYSTYCZNYCH

PRZEPŁYWÓW ŚCIEKÓW

Ścieki pogody bezdeszczowej są charakteryzowane przez
przepływy miarodajne, z których najważniejszymi są: przepływ
średni dobowy i maksymalny dobowy oraz maksymalny
godzinowy.
W miarę potrzeby ustala się również inne przepływy
miarodajne takie jak: przepływ dzienny, nocny, minimalny,
tygodniowy itp.
Średnia dobowa ilość ścieków Q

śrd

wyrażana jest najczęściej

w m

3

/d lub jest odnoszona do wartości godzinowych i

sekundowych:





h

m

Q

Q

śr

d

śr

h

/

24

3







s

dm

s

m

Q

q

śr

h

śr

/

,

/

3600

3

3



OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYCZNYCH

PRZEPŁYWÓW ŚCIEKÓW

Przepływ maksymalny Q

h

max

zależy od średniej

dobowej ilości ścieków i współczynników
nierównomierności.

 

h

m

N

Q

N

N

Q

Q

og

śr

d

h

d

śr

d

h

/

24

24

3

max

max

max















s

dm

s

m

Q

q

h

/

lub

/

3600

3

3

max

max



gdzie: N

d

max

, N

h max

i N

og

– współczynniki

nierównomierności: dobowy maksymalny,
godzinowy maksymalny, ogólny.

OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYCZNYCH

PRZEPŁYWÓW ŚCIEKÓW

Przy projektowaniu oczyszczalni ścieków za
miarodajne przyjmuje się różne wartości
charakterystyczne natężeń przepływu ścieków,
zależnie od rodzaju obliczeń oraz od projektowanych
obiektów.
Do obliczeń ogólnych jak np. niezbędnego stopnia
oczyszczania, obliczeń ekonomicznych, przy
porównaniu wariantów (np. kosztów pompowania),
obliczeniach zużycia chemikaliów, ładunku BZT

5

i

innych wskaźników zanieczyszczeń, obciążenia
osadu itp. jako miarodajne uważa się z zasady

Obiekty podstawowe wymiaruje się również na
.

24

śr

d

Q

24

śr

d

Q

24

śr

d

Q

24

śr

d

Q

24

śr

d

Q

OKREŚLENIE CHARAKTERYSTYCZNYCH

PRZEPŁYWÓW ŚCIEKÓW

Q

maks

h

stanowi podstawę do wymiarowania:

• zbiorników retencyjnych uśredniających,
• rurociągów i kanałów,
• stacji dmuchaw,
• pompowni ścieków surowych,
• pompowni recyrkulacji osadu powrotnego,
• urządzeń do recyrkulacji azotanów.

NIERÓWNOMIERNOŚĆ DOPŁYWU

ŚCIEKÓW DO OCZYSZCZALNI

Nierównomierność dopływu ścieków do oczyszczalni

0

1

2

3

4

5

6

0

5

10

15

20

25

30

35

Średni dobowy dopływ ścieków, tys. m

3

/d

S

to

s

u

n

e

k

d

o

d

o

p

ły

w

u

ś

re

d

n

ie

g

o

Dopływ max. godzinowy
Dopływ max. dobowy
Dopływ śr. dobowy
Dopływ min. dobowy
Dopływ min. godzinowy

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

(PRZYKŁAD 1)

Określenie ilości ścieków bytowo-gospodarczych od

mieszkańców

Aktualna liczba mieszkańców miasta A wynosi:

18.491 M

W okresie perspektywicznym liczba mieszkańców

zgodnie z Planem Zagospodarowania
Przestrzennego wyniesie:19.300 M

Jest to miasto niewielkie, w którym przeważa

zabudowa niska, często jednorodzinna z klasą
wyposażenia mieszkań w instalacje sanitarne II
(pełne wyposażanie).

Jednostkowe zużycie wody, a więc i ilość ścieków

przyjęto q

j

= 0,15 m

3

/M · d.

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

(PRZYKŁAD 1)

Średniodobowa ilość ścieków bytowo-
gospodarczych wynosi:

• aktualnie: Q

śr

. d = 18.491 M · 0,15 m

3

/M · d =

2773,6 m

3

/d

• docelowo: Q

śr

. d = 19.300 M · 0,15 m

3

/M · d =

2895 m

3

/d

• współczynnik nierównomierności dobowej N

d

max

= 1,3

Maksymalne dobowe ilości ścieków:

• aktualnie: Q

max d

= 1,3 · 2773,6 m

3

/d = 3605,68

m

3

/d

• docelowo: Q

max

d

= 1,3 · 2895 m

3

/d = 3763,5 m

3

/d

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

(PRZYKŁAD 1)

Określenie ilości ścieków z zakładów przemysłowych
Na terenie miasta A znajdują się następujące

zakłady przemysłowe:

• Zakłady Mechaniczne – produkcja

elektrobębnów, przekładni,

reduktorów, konstrukcji stalowych,

• Zakłady Piwowarskie – słodownia,

• Spółdzielnia Dziewiarska – pralnia dżinsu,

• Nasycalnia Podkładów Kolejowych,

• Zakłady Przetwórstwa Mięsnego,

Do oczyszczalni odprowadzać ścieki również

będzie znajdująca się w pobliżu miasta mleczarnia.

W oparciu o ankiety rozesłane do zakładów

przemysłowych określić można ilość ścieków
odprowadzanych z przemysłu do kanalizacji.

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

(PRZYKŁAD 1)

Ilość ścieków, m

3

/d

Lp.

Zakład

obecnie

docelowo

1

2

3

4

1.

Mechaniczny

15

15

2.

Piwowarski

156

156

3.

Pralnia dżinsu

200

300

4.

Nasycalnia podkładów kolejowych

100

140

5.

Przetwórstwa Mięsnego

90

134

6.

Mleczarnia

120

173

RAZEM:

681

918

Zestawienie ilości ścieków z zakładów
przemysłowych
miasta A (wg ankiet)

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

(PRZYKŁAD 1)

Określenie ilości ścieków z zakładów i instytucji

użyteczności publicznej

• 3 apteki (6 pracowników),

• Urząd Miasta i Gminy (35 pracowników),

• 2 poczty (10 pracowników),

• 2 lecznice weterynaryjne dla małych zwierząt

(przyjmujące ok. 30

• zwierząt na dobę),

• 2 kina (po 15 pracowników),

• 2 ośrodki zdrowia (po 40 pacjentów),

• 8 szkół (po 400 dzieci),

• 4 przedszkola (po 120 dzieci),

• 5 zakładów fryzjerskich (po 10 pracowników),

• 2 bary (po 25 miejsc),

• 2 restauracje (po 40 miejsc),

• 1 szpital (na 85 łóżek),

• 1 Dom Pomocy Społecznej (200 mieszkańców),

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI ŚCIEKÓW

DOPROWADZANYCH DO OCZYSZCZALNI

Zestawienie ilości ścieków odprowadzanych z zakładów i

instytucji

użyteczności publicznej

Lp.

Zakład użyteczności publicznej

Ogólna ilość

pracowników lub

innej jednostki

przeliczeniowej

[szt.]

Wskaźnik

zużycia

wody na

jednostkę

[m

3

/d]

Ilość

ścieków

Q

śr. d

[m

3

/d]

Maksymalna

dobowa ilość

ścieków

Q

max d

= N

d

· Q

śr. d

[m

3

/d]

1

2

3

4

5

6

1. Apteki (3x6 prac.)

18 prac.

0,1

1,8

1,3 x 1,8 = 2,34

2. Urząd Miasta i Gminy

35 prac.

0,02

0,7

1,3 x 0,7 = 0,91

3. Poczta (2x10 prac.)

20 prac.

0,02

0,4

1,3 x 0,4 = 0,52

4. Lecznica

weterynaryjna

zwierząt (2x30 zwierząt)

60 zwierząt

0,04

2,4

1,3 x 2,4 = 3,12

5. Kino (2x15 prac.)

30 prac.

0,005

0,15

1,3x 0,15 =

0,195

6. Ośrodek zdrowia (2x40

pacjent/d)

80 pacjentów

0,017

1,36

1,3 x 1,36 =

1,76

7. Szkoła (8x400 dzieci)

3200 dzieci

0,02

64

1,1 x 64 = 70,4

8. Przedszkole (4x120 dzieci)

480 dzieci

0,075

36,0

1,3 x 36 = 46,8

9. Zakład fryzjerski (5x10 prac.)

50 prac.

0,166

8,3

1,3 x 8,3 =

10,79

10. Bar (2x25 miejsc)

50 miejsc

0,20

10

1,3 x 10 = 13

11. Restauracja (2x40 miejsc)

80 miejsc

0,160

12,8

1,3x 12,8 =

16,64

12. Szpital

85 łóżek

0,3

25,5

1,3x 25,5 =

33,15

13. Dom Pomocy Społecznej

200 miejsc

0,20

40

1,3 x 40 = 52,0

14. Komunikacja zbiorowa

19300 M.

0,004

77,2

1,2 x 77,2 =

92,6

RAZEM:

280,61

344,225

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

(PRZYKŁAD 1)

Określenie ilości wód infiltracyjnych i

przypadkowych

Ilość wód infiltracyjnych i przypadkowych

przyjmuje się zazwyczaj na poziomie: 10% Q

śr

d

PRZYKŁAD OBLICZENIOWY ILOŚCI

ŚCIEKÓW DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

(PRZYKŁAD 1)

Ogólna ilość ścieków doprowadzanych do

oczyszczalni

Ogólna ilość ścieków doprowadzanych do

oczyszczalni jest sumą wszystkich składowych
określonych dla poszczególnych rodzajów ścieków.

Lp.

Rodzaj ścieków

Q

śr d

aktualne Q

śr d

docelowe

Q

max h

docelowe

1

2

3

4

5

1.

Bytowo-gospodarcze

2773,6

2895

2.

Przemysłowe

681

918

3.

Z

zakładów

użyteczności

publicznej

280,61

280,61

Razem bez wód infiltracyjnych i

przypadkowych

3735,2

4093,6

4.

Wody infiltracyjne i przypadkowe

373,5

409,4

Ogólna ilość ścieków

4108,7 m

3

/d

4503 m

3

/d

562,8

Ogólna ilość ścieków doprowadzanych do oczyszczalni
w mieście A w okresie pogody bezdeszczowej

WYZNACZENIE MIARODAJNEJ ILOŚCI

OCZYSZCZANYCH ŚCIEKÓW W

OPARCIU O BADANIA POLOWE

Gdy do projektowanej oczyszczalni doprowadzane

są ścieki

istniejącym systemem kanalizacji, wyznaczenie

obliczeniowych

natężeń dopływu ścieków winno bazować na

pomiarach

rzeczywistego natężenia spływu ścieków. Takie

pomiary dla

kanalizacji rozdzielnej muszą trwać kilka tygodni.

Dla sieci

ogólnospławnej czas trwania badań nie powinien być

krótszy niż

kilka miesięcy, ze względu na określenie wpływu

opadów

atmosferycznych na wielkość natężenia przepływu

ścieków.

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

NA PODSTAWIE POMIARÓW

(PRZYKŁAD 2)

Na podstawie pomiarów natężenia przepływu

ścieków przeprowadzonych zgodnie z zaleceniami
jak wyżej wyznaczono wartość:

Q

NOM

= 3825 m

3

/d

Celem wykorzystania wyników rzeczywistych

pomiarów natężenia przepływu ścieków do
wyznaczenia przepływu miarodajnego w okresie
perspektywicznym należy znać:

a) aktualną liczbę mieszkańców rzeczywistych

mieszkających w zlewni w okresie badań,

b)docelową ilość mieszkańców rzeczywistych

(dane z Planu Zagospodarowania
Przestrzennego)

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

NA PODSTAWIE POMIARÓW

(PRZYKŁAD 2)

Ad. a)
Ilość mieszkańców rzeczywistych, która
zamieszkiwała na terenie zlewni odprowadzającej
ścieki do punktu pomiarowego wynosiła: 18.491 M

Ad. b)
Ilość mieszkańców rzeczywistych, która będzie
zamieszkiwała na terenie zlewni odprowadzającej
ścieki do oczyszczalni wg Planu Zagospodarowania
Przestrzennego będzie wynosić:

19.300 M

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

NA PODSTAWIE POMIARÓW

(PRZYKŁAD 2)

Aby określić docelową ilość ścieków
doprowadzanych do projektowanej oczyszczalni
ścieków należy:

• wyznaczyć jednostkową ilość ścieków
odprowadzanych od mieszkańca rzeczywistego w
okresie pomiarów, która wynosi:

d

M

m

M

d

m

mieszk

il

Q

q

NOM

j









/

206

,

0

18491

/

3825

.

.

3

3

•określić wartość nominalnego dopływu ścieków
w okresie docelowym wg równania:

Q

NOM

= M · q

j

= 19300 M · 0,206 m

3

/d · M =

3975,8 m

3

/d

po zaokrągleniu 3980 m

3

/d.

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

NA PODSTAWIE POMIARÓW

(PRZYKŁAD 2)

Wyznaczenie przepływów charakterystycznych
polega na odczytaniu współczynników
nierównomierności z rysunku. Dla Q

NOM

= Q

śr.d

=

3980 m

3

/d współczynniki nierównomierności

wynoszą:

•współczynnik maksymalnego dopływu
dobowego:

k

d

max

= 1,95

•współczynnik minimalnego dopływu dobowego:

k

d

min

= 0,55

•współczynnik maksymalnego dopływu
godzinowego:

k

h

max

= 2,90

•współczynnik minimalnego dopływu
godzinowego:

k

h

min

= 0,30

PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

NA PODSTAWIE POMIARÓW

(PRZYKŁAD 2)

Znając Q

NOM

i współczynniki nierównomierności

wyznacza się przepływy charakterystyczne wg
równań:

• przepływ maksymalny dobowy:

Q

max d

= Q

NOM

· k

d

max

= 3980 m

3

/d · 1,95 = 7761

m

3

/d

• przepływ minimalny dobowy:

Q

min d

= Q

NOM

· k

d

min

= 3980 m

3

/d · 0,55 = 2189

m

3

/d

• przepływ maksymalny godzinowy:

• przepływ minimalny godzinowy:

h

m

d

m

k

Q

Q

h

NOM

h

/

481

9

,

2

24

/

3980

24

3

3

max

max











h

m

d

m

k

Q

Q

h

NOM

h

/

75

,

49

30

,

0

24

/

3980

24

3

3

min

min











PRZYKŁAD WYZNACZENIA MIARODAJNEJ

WARTOŚCI NATĘŻENIA PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW

NA PODSTAWIE POMIARÓW

(PRZYKŁAD 2)

Zestawienie charakterystycznych wartości natężeń

przepływu ścieków

OKREŚLENIE MIARODAJNEGO

SKŁADU ŚCIEKÓW SUROWYCH

Wyznaczenie miarodajnego składu ścieków surowych

doprowadzanych do oczyszczalni ma bardzo duże znaczenie.

Zaniżenie wartości stężeń i wskaźników zanieczyszczeń

może doprowadzić do zaprojektowania oczyszczalni o zbyt
małej skuteczności. Zawyżenie wartości stężeń i wskaźników
zanieczyszczeń może doprowadzić do przewymiarowania
oczyszczalni.

Oczyszczalnię ścieków miejskich projektuje się na okres

20÷25 lat. Oznacza to, że przez ten okres czasu musi być
zachowana, wymagana skuteczność oczyszczania przy
zmieniającej się ilości ścieków i niekiedy zmianie ich składu
(a więc obciążenia urządzeń oczyszczalni ładunkiem
zanieczyszczeń).

Miarodajny skład ścieków, który stanowić będzie podstawę

do obliczania NSO i wymiarowania urządzeń oczyszczalni
może być określony następująco:

• na podstawie wyników analiz próbek ścieków,

odprowadzanych z danej

aglomeracji, miasta lub

terenu, dla którego projektuje się oczyszczalnię,

• na podstawie teoretycznych obliczeń bilansowych.

OKREŚLENIE MIARODAJNEGO

SKŁADU ŚCIEKÓW NA PODSTAWIE

POMIARÓW

Celem wyznaczenia rzeczywistego składu ścieków oraz
określenia miarodajnych wartości wskaźników i stężeń
zanieczyszczeń należy przeprowadzić pomiary natężenia
przepływu ścieków oraz wykonać analizy fizyko-chemiczne
własności i składu ścieków.
Analizy należy wykonywać zgodnie z obowiązującymi w
Polsce przepisami. Pomiary nierównomierności spływu ścieków
należy przeprowadzać przez okres kilku tygodni, a w wypadku,
gdy sieć kanalizacyjna jest siecią ogólnospławną lub
półrozdzielczą albo mieszaną pomiary takie winny trwać kilka
miesięcy w celu wyznaczenia zależności między opadami
atmosferycznymi a ilością dopływających ścieków. Wyniki tych
pomiarów winny być wykorzystane do wymiarowania
zbiorników retencyjnych (przed oczyszczalnią ścieków) lub
ewentualnie przelewów burzowych na sieci kanalizacyjnej.

POMIARY ILOŚCI I SKŁADU ŚCIEKÓW

DOPROWADZANYCH DO GMINNEJ

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W JELCZU-

LASKOWICACH

(PRZYKŁAD 3)

Metodyka poboru prób
W celu określenia aktualnego, średniego składu

ścieków surowych dopływających do oczyszczalni
Jelcz-Laskowice pobrano próby ścieków w dobie
5.01.99/6.01.99. w godzinach
13

oo

– 12

oo

(24 próby).

POMIARY ILOŚCI I SKŁADU ŚCIEKÓW

DOPROWADZANYCH DO GMINNEJ

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W JELCZU-

LASKOWICACH

(PRZYKŁAD 3)

Metodyka wykonywania oznaczeń

Analizy fizyko-chemiczne ścieków wykonano zgodnie z

obowiązującymi przepisami państwowymi. W każdej próbie

oznaczono:

• odczyn,

• zasadowość,

• BZT5,

• ChZT,

• azot amonowy,

• azot organiczny,

• azot azotynowy,

• azot azotanowy,

• azot TKN,

• azot ogólny,

• suchą pozostałość,

• substancje rozpuszczone,

• zawiesiny,

• fosfor ogólny,

• ortofosforany.

POMIARY ILOŚCI I SKŁADU ŚCIEKÓW

DOPROWADZANYCH DO GMINNEJ

OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W JELCZU-

LASKOWICACH

(PRZYKŁAD 3)

Zakres oznaczeń oraz norm, według których wykonano
analizy

ZESTAWIENIE GODZINOWYCH

DOPŁYWÓW ŚCIEKÓW SUROWYCH W

DOBIE 5.01/6.01.99

(PRZYKŁAD 3)

Lp.

Numer analizy /data pobrania

/godzina pobrania

Przepływ godzinowy

[m

3

/h]

1

2

3

1.

1/05.01.99/13:00

159

2.

2/05.01.99/14:00

159

3.

3/05.01.99/15:00

150

4.

4/05.01.99/16:00

184

5.

5/05.01.99/17:00

122

6.

6/05.01.99/18:00

167

7.

7/05.01.99/19:00

132

8.

8/05.01.99/20:00

133

9.

9/05.01.99/21:00

162

10.

10/05.01.99/22:00

157

11.

11/05.01.99/23:00

120

12.

12/06.01.99/0:00

110

13.

13/06.01.99/1:00

107

14.

14/06.01.99/2:00

115

15.

15/06.01.99/3:00

117

16.

16/06.01.99/4:00

106

17.

17/06.01.99/5:00

80

18.

18/06.01.99/6:00

113

19.

19/06.01.99/7:00

122

20.

20/06.01.99/8:00

90

21.

21/06.01.99/9:00

117

22.

22/06.01.99/10:00

115

23.

23/06.01.99/11:00

130

24.

24/06.01.99/12:00

113

NIERÓWNOMIERNOŚĆ NATĘŻENIA

PRZEPŁYWU ŚCIEKÓW – OCZYSZCZALNIA

JELCZ-LASKOWICE

(PRZYKŁAD 3)

Nierównomierność natężenia przepływu ścieków

w dobie 05.01/06.01.99

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Godzina

P

rz

e

p

ły

w

,

m

3

/h

CHARAKTERYSTYKA JAKOŚCIOWA

ŚCIEKÓW SUROWYCH

(PRZYKŁAD 3)

Godzina Prze-

pływ

BZT

5

ChZT

Azot

organ.

Azot

amonowy

Azot

ogólny

Zawiesiny Fosfor

ogólny

Zasadowość

[h]

[m

3

/h] [gO

2

/m

3

] [gO

2

/m

3

] [gN/m

3

] [gN/m

3

] [gN/m

3

]

[g/m

3

]

[gP/m

3

]

[mol/m

3

]

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

13

159

410

824

25,2

96,6

121,8

282

17,93

15

14

159

250

640

23,8

46,9

70,7

228

9,39

6,1

15

150

230

568

16,8

40,6

57,4

230

6,93

5,6

16

184

240

536

22,4

40,6

63

168

10,43

6

17

122

190

440

14

35

49

168

9,13

5,6

18

167

310

656

30,8

41,3

72,1

174

18,78

5,4

19

132

230

568

15,4

38,5

53,9

190

10,43

5,6

20

133

200

504

15,4

39,9

55,3

152

10,17

5,8

21

162

260

512

22,4

42

64,4

342

9,13

5,6

22

157

380

652

21,7

43,4

65,1

664

10,43

5,2

23

120

260

616

16,1

43,4

59,5

268

10,43

5,8

24

110

220

440

14

46,2

60,2

138

8,48

5,8

1

107

300

1608

26,6

49

75,6

500

11,74

5

2

115

260

640

18,9

41,3

60,2

452

10,43

5,4

3

117

205

420

11,9

47,6

59,5

196

9,39

6,2

4

106

30

76

8,4

17,5

25,9

6

2,35

4,3

5

80

32,5

84

7

18,9

25,9

32

2,61

4

6

113

30

84

12,6

17,5

30,1

28

2,61

3,7

7

122

31,2

92

6,3

16,8

23,1

28

2,74

4,1

8

90

220

600

17,5

44,8

62,3

340

7,82

6

9

117

140

320

22,4

74,2

96,6

216

9,13

8,3

10

115

450

1100

32,9

82,6

115,5

778

14,34

8,2

11

130

370

770

22,4

88,2

110,6

376

16,3

10,7

12

113

920

2400

60,9

111,3

172,2

400

29,34

11,1

WARTOŚCI WSKAŹNIKA BZT

5

W ŚCIEKACH

SUROWYCH DOPŁYWAJĄCYCH NA

OCZYSZCZALNIĘ JELCZ-LASKOWICE

(PRZYKŁAD 3)

Wartość wskaźnika BZT

5

w ściekach surowych dopływających na

oczyszczalnię J elcz - Laskowice

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Godzina

S

tę

ż

e

n

ie

B

Z

T

5

,

g

O

2

/m

3

WARTOŚCI ŁADUNKÓW BZT

5

W ŚCIEKACH

SUROWYCH DOPŁYWAJĄCYCH NA

OCZYSZCZALNIĘ JELCZ-LASKOWICE

(PRZYKŁAD 3)

Ładunek BZT

5

w ściekach surowych dopływających na

oczyszczalnię ścieków w J elczu - Laskowicach

0

20

40

60

80

100

120

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

Godzina

Ł

a

d

u

n

e

k

g

o

d

z

in

o

w

y

B

Z

T

5

,

k

g

O

2

/h

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

Ł

a

d

u

n

e

k

B

Z

T

5

w

k

g

O

2

n

a

ra

s

ta

ją

c

o

w

d

o

b

ie

DOBOWE ŁADUNKI ZANIECZYSZCZEŃ

ŚCIEKÓW SUROWYCH

(PRZYKŁAD 3)

Lp.

Wskaźnik lub zanieczyszczenie

Jednostka

Wartość

1

2

3

4

1.

Przepływ

m

3

/d

3080

2.

Zasadowość

kmol/d

20,11

3.

BZT

5

kgO

2

/d

811,64

4.

ChZT

kgO

2

/d

1949,00

5.

Azot amonowy

kgN/d

151,05

6.

Azot organiczny

kgN/d

63,70

7.

Azot azotynowy

kgN/d

-

8.

Azot azotanowy

kgN/d

-

9.

Azot TKN

kgN/d

214,75

10.

Azot całkowity

kgN/d

214,75

11.

Sucha pozostałość

kg/d

-

12.

Substancje rozpuszczone

kg/d

-

13.

Zawiesiny

kg/d

1560,61

14.

Fosfor ogólny

kgP/d

33,08

MIARODAJNE STĘŻENIA I WARTOŚCI

WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ W

ŚCIEKACH SUROWYCH

(PRZYKŁAD 3)

Na podstawie rzeczywistego dopływu ścieków do

oczyszczalni Jelcz-Laskowice – w ilości Q = 3080
m

3

/d – oraz wartości ładunków zanieczyszczeń,

określono średnie stężenia i wartości wskaźników
zanieczyszczeń w ściekach surowych. Obliczenia
wykonano według wzoru:















3

3

;

10

m

g

Q

Ł

C

śr

ŚREDNIE STĘŻENIA I WARTOŚCI

WSKAŹNIKÓW ZANIECZYSZCZEŃ W

ŚCIEKACH SUROWYCH

(PRZYKŁAD 3)

Lp.

Wskaźnik lub zanieczyszczenie

Jednostka

Wartość

1

2

3

4

1.

Przepływ

m

3

/d

3080

2.

Zasadowość

mol/d

6,53

3.

BZT

5

gO

2

/m

3

263,52

4.

ChZT

gO

2

/m

3

632,79

5.

Azot amonowy

gN/m

3

49,04

6.

Azot organiczny

gN/m

3

20,68

7.

Azot azotynowy

gN/m

3

-

8.

Azot azotanowy

gN/m

3

-

9.

Azot TKN

gN/m

3

69,72

10. Azot całkowity

gN/m

3

69,72

11. Sucha pozostałość

g/m

3

-

12. Substancje rozpuszczone

g/m

3

-

13. Zawiesiny

g/m

3

506,69

14. Fosfor ogólny

gP/m

3

10,74

OKREŚLENIE ŁADUNKÓW ZANIECZYSZCZEŃ W

OKRESIE PERSPEKTYWICZNYM NA PODSTAWIE

POMIARÓW SKŁADU ŚCIEKÓW

(PRZYKŁAD 4)

Dane do obliczeń:

• liczba mieszkańców w okresie badań

21.000

• liczba mieszkańców w okresie
perspektywicznym 34.000
• ładunki zanieczyszczeń ścieków z okresu badań.

Znając ilość mieszkańców w perspektywie określa
się ilość ścieków oraz ładunki zanieczyszczeń
ścieków surowych mnożąc wartość z badań przez
współczynnik wzrostu ludności mieszkającej w
zlewni.

DOBOWE ŁADUNKI ZANIECZYSZCZEŃ

ORAZ DOBOWY DOPŁYW ŚCIEKÓW

SUROWYCH

(PRZYKŁAD 4)

OKREŚLENIE MIARODAJNEGO

SKŁADU ŚCIEKÓW METODĄ

ANALITYCZNĄ

Dla wyznaczenia miarodajnego składu ścieków
doprowadzanych do projektowanej oczyszczalni, przy braku
wyników pomiarów rzeczywistych należy:

• obliczyć miarodajną ilość ścieków doprowadzanych do
oczyszczalni,
• obliczyć miarodajną wartość dobowych ładunków
zanieczyszczeń doprowadzanych do oczyszczalni,
pochodzących z poszczególnych źródeł.

Znając miarodajne wartości natężeń przepływu oraz
ładunków zanieczyszczeń, stężenia i wskaźniki zanieczyszczeń
oblicza się z równania:

]

/

[

;

3

m

g

Q

Ł

C







gdzie:

C – wartość stężenia lub wskaźnika zanieczyszczeń, [g/m

3

],

Ł – wartość średniodobowego ładunku zanieczyszczeń,
[kg/d].

OBLICZENIE MIARODAJNYCH

ŁADUNKÓW ZANIECZYSZCZEŃ

DOPROWADZANYCH DO

PROJEKTOWANEJ OCZYSZCZALNI

Ładunek ścieków bytowo-gospodarczych
Ładunek zanieczyszczeń ścieków bytowo-
gospodarczych obliczać należy wg równania:

gdzie:

Ł – obliczeniowy ładunek zanieczyszczeń, [kg/d],
M – ilość mieszkańców rzeczywistych w okresie
na który

projektuje się oczyszczalnie,

l

j

– ładunek jednostkowy zanieczyszczeń

powstających od 1 mieszkańca, [g/M · d]

]

/

[

;

1000

d

kg

l

M

Ł

j





JEDNOSTKOWE WARTOŚCI ŁADUNKÓW

W g/M · d, BEZ UWZGLĘDNIANIA WÓD

OSADOWYCH

Informacje o ilości mieszkańców należy zaczerpnąć z

aktualnego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. Wartości
jednostkowych wskaźników zanieczyszczeń powstających od
jednego mieszkańca winny być przyjmowane wg Imhoffa i
normy ATV-DVWK-A 131 P następująco:

OKREŚLENIE ŁADUNKU

ZANIECZYSZCZEŃ ŚCIEKÓW BYTOWO-

GOSPODARCZYCH

(PRZYKŁAD 5)

Przy docelowej ilości mieszkańców M = 19.300
dobowe ładunki zanieczyszczeń ścieków bytowo-
gospodarczych wynoszą:

Ł

BZT

5

= 19.300 M · 60 gO

2

/M · d = 1158 kgO

2

/d

Ł

ChZT

= 19.300 M · 120 gO

2

/M · d = 2316 kgO

2

/d

Ł

zaw

= 19.300 M · 70 gSM/M · d = 1351 kgSM/d

Ł

TKN

= 19.300 M · 11 gN/M · d = 212,3 kgN/d

Ł

P

= 19.300 M · 1,8 gP/M · d = 34,74 kgP/d

ŁADUNEK ZANIECZYSZCZEŃ

ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH

Ładunek zanieczyszczeń ścieków przemysłowych

można określić następująco:

a) z wykorzystaniem współczynników WAGNERA,
b)z wykorzystaniem miarodajnego składu ścieków

z danej gałęzi przemysłu.

Ad. a)
Współczynnik WAGNERA określa jedynie

zanieczyszczenia ścieków przemysłowych
ładunkiem BZT

5

. Zakładając iż

60 gO

2

/M · d jest jednostkowym ładunkiem

zanieczyszczeń odprowadzanych od jednego
mieszkańca WAGNER podał wartości liczb RLM
(równoważnej liczby mieszkańców) dla ścieków
odprowadzanych z poszczególnych gałęzi
przemysłu.

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Górnictwo i Energetyka

Brykietownie węgla brunatnego 1 t węgla

1 kg subst. stałej

wywołujące mętność

50

5

-

-

Elektrownie parowe

1 pracownik

3

Gaszenie koksu

1 t węgla

10

Gazownie

1 t węgla

300

Generatory węgla brunatnego

1 t węgla

500

-

Generatory węgla kamiennego

1 t węgla

500

-

Koksownie

1 t węgla

300

Płuczki rud

1 pracownik

40

Płuczki węgla

1 t węgla

1

kg

substancji

wywołuj. mętność

100

10

Wytlewnie węgla brunatnego

1 t węgla

500

-

Wzbogacanie rud

1 pracownik

1

kg

substancji

wywołuj. mętność

40

10

-

-

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Przemysł metalowy

Fabryki maszyn

1 pracownik

1

-

Galwanizernie

1 pracownik

100

-

Walcownie

1 pracownik

1

-

Warsztaty

kolejowe

i

tramwajowe

1 pracownik

10

-

Wytrawialnie aluminium

1 pracownik

10*)

Wytrawialnie miedzi

1 pracownik

15*)

Wytrawialnie metali lekkich

1 pracownik

10*)

Wytrawialnie metali

1 pracownik

15*)

Wytrawialnie żelaza

1 pracownik

10*)

Zakłady

metalowe

bez

wytrawialni żelaza

1 pracownik

1

-

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Przemysł celulozowo-drzewny

Fabryki celulozy siarczanowej

siarczynowej

słomowej

sodowej

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg celulozy

50

500

50

50

-

350 [3]

32 [4]

-

Fabryki scukrzania drewna

suchej destylacji drewna

1 hl alkoholu

100

kg

węgla

drzewnego

700

200

-

-

Produkcja papieru

z celulozy i ścieru drzewnego

z innych surowców

100 kg produktu

100 kg produktu

20

100

5125 [17]

-

Ścieralnie drewna

ścier biały

ścier brązowy

100 kg drewna

100 kg drewna

10

30

5123 [17]

61200 [17]

Tekturownie

100 kg tektury

100

107 [8], 90 [9]

8,429,9 [17]

Wytwórnie galanterii papierowej 1 pracownik

1

-

Wytwórnie tektury słomowej

100 kg produktu

250

2650 [10]

166186 [17]

Zakłady produkcji wiskozy

100 kg produktu

70

3050 [20]

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Przemysł włókienniczy

Bielarnie bawełny

1-krotne gotowanie

2-krotne gotowanie

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg produktu

50

-

-

-

21 [11]

26 [11]

Bielenie tkanin nadtlenkami

1-krotne gotowanie

2-krotne gotowanie

100 kg produktu

100 kg produktu

-

-

13,9 [11]

18,1 [11]

Drukowanie tkanin

1 pracownik

40

-

Fabryki sztucznego jedwabiu

100 kg produktu

70

-

Farbiarnie

barwniki indygo

barwniki kadziowe

barwniki naftalenowe

barwniki siarkowe

barwniki substantywne

barwniki wywołujące

barwniki zasadowe

1 pracownik

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg produktu

100 kg produktu

80

-

-

-

-

-

-

-

-

-

5595 [17]

15,9 [11]

28,4 [11]

4,6 [11]

79,391 [11]

1320 [11]

2224 [11]

31 [11]

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Zakłady skórzane i utylizacyjne

Fabryki kleju

100 kg kleju

100

-

Garbarnie

Chromowe

Roślinne

100 kg skór

100 kg skór

100 kg skór

500

-

-

52200 [17]

244 [11]

150 [11]

Wytwórnie mączki rybnej

100 kg ryby

20

3774 [3]

Zakłady obuwnicze i skórzane

1 pracownik

1

-

Zakłady utylizacyjne

1 szt. duża

1 szt. mała

1 t przerobu

300

150

-

-

-

89 [17]

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Przemysł spożywczy

Browary (bez słodowni)

1 hl piwa

100

32 [2]

10 (16,125,7) [22]

7,117,6 [14]

814 [15]

12,838,1 [16]

Cukrownie

końcowe odpływy melasowe

ścieki dyfuzyjne i z prasowania

wysłodków

ścieki spławiakowe i z mycia

ścieki z defekosaturacji

wody barometryczne

100 kg buraków

100 kg buraków

100 kg buraków

100 kg buraków

100 kg buraków

100 kg buraków

70

-

-

-

-

-

28 [12], 11,1 [4]

12,6 [11]

6,0 [11]

4,2 [4]

4,0 [11]

5,0 [4]. 2,2 [11]

0,9 [4], 0,4 [11]

1,0 [4]

Fabryki pieczywa

1 pracownik

1,5

-

Gorzelnie melasowe

1 hl melasy

600

-

Gorzelnie zbożowe

100 kg zboża

200

-

Gorzelnie ziemniaczane

100 kg ziemniaków

150

-

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Przemysł spożywczy

Kiszenie kapusty

100 kg surowca

50

-

Kiszenie ogórków

100 kg surowca

50

-

Krochmalnie

krochmal z kukurydzy

obieg otwarty

z recyrkulacją ścieków

obiegi całkowicie zamknięte

krochmal z pszenicy

obieg otwarty

obiegi wodne częściowo

zamknięte

krochmal ryżowy

100 kg surowca

100 kg kukurydzy

100 kg kukurydzy

100 kg kukurydzy

100 kg pszenicy

100 kg pszenicy

100 kg ryżu

50

-

-

-

-

-

-

-

2528 [18]

1020 [18]

1,52,5 [18]

160170 [18]

90106 [18]

1017 [18]

Mleczarnie

zlewnia mleka

produkcja masła dodatkowo

serownia dodatkowo

z odpływem serwatki

z odpływem serwatki

mleko skondensowane

mleko w proszku

1000 l mleka

100 kg masła

100 kg sera

1000 l mleka

100 kg sera

100 kg produktu

1000 l mleka

1000 l mleka

30

100

100

-

400

10

-

-

15 [11]

62 [4]

-

167 [8]

-

-

8,5 [11]

18,5 [11]

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Przemysł spożywczy

Masarnie z własnym ubojem

1 szt. duża

1 szt. mała

200

100

-

-

Palarnie kawy

1 pracownik

1,5

-

Rzeźnie

1 szt. duża

1 szt. mała

1 ubój

1 ubój w małym

zakładzie

1 ubój w dużym

zakładzie

200

100

-

-

-

19,6 [11]

3070 [17]

7,5 [11]

28 [17]

63 [5]

42 [8]

23 [8]

Słodownie

100 kg jęczmienia

10

11 [3], 810 [17]

Tłocznie olejów jadalnych

100 kg produktu

50

-

Wędzarnie ryb i fabryki konserw

rybnych

100 kg ryb

50

-

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Przemysł spożywczy

Wytwórnie margaryny

100 kg produktu

50

-

Wytwórnie marmolady

100 kg produktu

50

-

Wytwórnie moszczów owocowych 100 kg owoców

50

-

Wytwórnie drożdży prasowanych 1 hl melasy

600

-

Wytwórnie

płatków

ziemniaczanych

100 kg ziemniaków

50

-

Wytwórnie syropu

100 kg buraków

25

-

Wytwórnie środków spożywczych 1 pracownik

1,5

-

Wytwórnie tłuszczów jadalnych 100 kg produktu

50

-

Zakłady cukiernicze

1 pracownik

3

-

WSPÓŁCZYNNIKI ZANIECZYSZCZEŃ

DLA ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH (W

MIESZKAŃCACH RÓWNOWAŻNYCH

MR)

Liczba równoważnych

mieszkańców MR

Rodzaj zakładu

Układ odniesienia dla

współczynnika

zanieczyszczeń

wg

Wagnera

wg innych autorów

za Meinck [46]

1

2

3

4

Różne

Chemiczne czyszczenie tkanin

1 pracownik

4

-

Fabryki farb i lakierów

1 pracownik

20

-

Fabryki mydeł i środków

piorących

100 kg produktu

100

-

Płuczki piasku i żwiru

1 pracownik

1

kg

substancji

wywołuj. mętność

40

5

-

-

Pralnie bielizny

100 kg bielizny

-

35 [3], 52 [8]

80140 [17]

Szlifiernie i trawialnie szkła

1 pracownik

400

-

Wytwórnie kosmetyków

1 pracownik

10

Wytwórnie luster

1 pracownik

10

ŁADUNEK ZANIECZYSZCZEŃ ŚCIEKÓW

PRZEMYSŁOWYCH

*) Zasadnicze znaczenie dla szkodliwości ścieków ma m.in. zużycia
kwasów i alkaliów w zakładzie. Na każdą zużytą w ciągu miesiąca tonę
kwasu solnego lub azotowego o normalnym stężeniu handlowym
należy przyjmować co najmniej współczynnik 2, na każdą tonę kwasu
siarkowego i fluorowodorowego współczynnik 4, jeżeli otrzyma się
przez to wyższe wartości. Przy unieszkodliwianiu kąpieli
potrawiennych współczynniki odpowiednio maleją. Na każdą zużytą w
ciągu miesiąca tonę ługu sodowego i pozostałych chemikaliów należy
przyjmować co najmniej współczynnik 4.

Z uwagi na to, że wskaźniki WAGNERA pozwalają
określić jedynie BZT

5

ścieków przemysłowych nie

zaleca się stosowania tej metody do prac
projektowych. Jak wiadomo poza BZT

5

bardzo

istotnymi wskaźnikami i stężeniami zanieczyszczeń
są: ChZT, zawiesiny, a zwłaszcza związki azotu i
fosforu.

ŁADUNEK ZANIECZYSZCZEŃ ŚCIEKÓW

PRZEMYSŁOWYCH

Ad. b)
Bardziej dokładną metodą określania ładunków
zanieczyszczeń ścieków przemysłowych jest ich obliczanie na
podstawie znajomości składu ścieków przemysłowych i
miarodajnego natężenia przepływu.
Ładunek ścieków przemysłowych odprowadzanych z danego
zakładu można obliczać wg równania:

Ł = Q · C

gdzie:

Ł – ładunek zanieczyszczeń ścieków przemysłu,
Q – natężenie przepływu ścieków przemysłowych,
C – stężenie ścieków przemysłowych.

• Ilość ścieków przemysłowych odprowadzanych z danego
zakładu należy określać następująco:

•na podstawie ankiet,

•wg literatury.

CHARAKTERYSTYCZNE WARTOŚCI

WSKAŹNIKÓW I STĘŻEŃ ZANIECZYSZCZEŃ

SUROWYCH ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH

(PODAWANE W LITERATURZE

SPECJALISTYCZNEJ

CHARAKTERYSTYCZNE WARTOŚCI

WSKAŹNIKÓW I STĘŻEŃ ZANIECZYSZCZEŃ

ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH WG BADAŃ

AUTORA W LATACH 1971 – 2001 ORAZ

INNYCH PUBLIKACJI

Lp.

Rodzaj

przemysłu

Olejarnia

Garbarnie

Brzeg Opolski

Zakłady

Chemiczne

Gorzelnia

Orsk

Zakłady

Utylizacyjne

Fabryka

Czekolady

Zakłady

Cukiernicze Cukrownie

BZT

5

1

[gO

2

/m

3

]

1012

3700

1300

3200

7800

1850

ChZT

2

[gO

2

/m

3

]

23000

2060

3850

3230

5400

13800

2350

Zawiesina og.

3

[g/m

3

]

6200

466

150

582

3500

4424

4400

700

N

TKN

4

[gN/m

3

]

8,8

178,1

NO

3

50

37,8

2500

106

10

N

NH4+

5

[gN/m

3

]

0,4

127

165

3,0

1000

7,0

4,3

27,2

P

ogólny

6

[gP/m

3

]

14,7

3,59

105

10,4

5

26

2,5

0,8

Odczyn

7

[pH]

1,92,2

8,52

6,18,2

5,12

7,4

5,9

4,6

58,9

Temp.

8

[C

o

]

30

40

20

35

40

20

Specyficzne

9

[g/m

3

]

tłuszcze -

15600

Cr - 1,3

tłuszcze -

170

tłuszcze - 102

H

2

S - 1,45

tłuszcze -

1000

tłuszcze -

2194

cukry -

1570

cukry -

3000

cukry - 240

10

Wskaźnik

jednostk.

233%n. buraki

11

UWAGI

Q = 1180

m

3

/d

Q = 150

m

3

/d

Q = 10 m

3

/d

Q = 3950 m

3

/d

kampania trwa

95100 dni

OKREŚLENIE ŁADUNKÓW

ZANIECZYSZCZEŃ ŚCIEKÓW

PRZEMYSŁOWYCH

(PRZYKŁAD 6)

Lp

Wskaźnik

Miano

A

B

C

D

E

F

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1. BZT

5

gO

2

/m

3

33,7

1000

255

150

616

1340

2. ChZT

gO

2

/m

3

35,8

3000

490

320

1163

1900

3. Zawiesiny

ogólne

g/m

3

42

500

130

160

802

400

4. Azot TKN

gN/m

3

6,3

80

35,7

15

171

7,1

5. Azot NH

4

gN/m

3

2,1

60

26,6

5

27

7,1

6. Fosfor ogólny gP/m

3

1,14

30

5,87

5,2

15,34

4,2

Zestawienie charakterystycznych wartości wskaźników i

stężeń zanieczyszczeń ścieków przemysłowych

A – Zakład Mechaniczny

D – Nasycalnia

Podkładów Kolejowych
B – Zakład Piwowarski

E – Przetwórnia Mięsa

C – Pralnia Dżinsu

F – Zakład Mleczarski

OKREŚLENIE ŁADUNKÓW

ZANIECZYSZCZEŃ ŚCIEKÓW

PRZEMYSŁOWYCH

(PRZYKŁAD 6)

Zestawienie charakterystycznych wartości ładunków

zanieczyszczeń ścieków przemysłowych

Lp Wskaźnik

Miano

A

B

C

D

E

F

Razem

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1. Ilość ścieków m

3

/d

15

156

300

140

134

173

2. BZT

5

gO

2

/d

0,50

156

76,5

21

82,54

231,82 568,36

3. ChZT

gO

2

/d

0,537

468

147

44,8

155,84

328,7 1144,88

4. Zawiesiny

ogólne

g/d

0,63

78

39

22,4

107,5

69,2

316,73

5. Azot TKN

gN/d

0,094

12,48

10,71

2,1

22,91

1,23

49,52

6. Azot NH

4

gN/d

0,031

9,36

7,98

0,7

3,61

1,23

22,9

7. Fosfor

ogólny

gP/d

0,017

4,68

1,76

0,73

2,02

0,73

9,93

A – Zakład Mechaniczny

D – Nasycalnia Podkładów

Kolejowych
B – Zakład Piwowarski

E – Przetwórnia Mięsa

C – Pralnia Dżinsu

F – Zakład Mleczarski

ŁADUNEK ZANIECZYSZCZEŃ WÓD

INFILTRACYJNYCH I

PRZYPADKOWYCH

W obliczeniach bilansu ładunków zanieczyszczeń
doprowadzanych do oczyszczalni ścieków zakłada się
ładunek zanieczyszczeń wód infiltracyjnych równy 0.
Oznacza to, że w bilansie ładunków
zanieczyszczeń ich nie uwzględnia się.

ŁADUNEK ZANIECZYSZCZEŃ

ŚCIEKÓW OPADOWYCH

Ładunek zanieczyszczeń odprowadzanych do
oczyszczalni ścieków miejskich uwzględnia się
jedynie wtedy, gdy kanalizacja doprowadzająca
ścieki do oczyszczalni ma charakter kanalizacji
ogólnospławnej lub mieszanej.

WYZNACZENIE MIARODAJNYCH WARTOŚCI

WSKAŹNIKÓW I STĘŻEŃ ZANIECZYSZCZEŃ W

ZMIESZANYCH ŚCIEKACH DOPŁYWAJĄCYCH

DO OCZYSZCZALNI

Miarodajne (średnie) stężenia i wskaźniki zanieczyszczeń
obliczać należy wg wzoru:

gdzie:

C – stężenie średnie ścieków surowych, [g/m

3

],

ΣŁ – suma ładunków zanieczyszczeń, [kg/d],
ΣQ – suma przepływu obliczeniowego ścieków, [m

3

/d]

Zakładając, że ładunek zanieczyszczeń ścieków z zakładów i
instytucji użyteczności publicznej został ujęty przy obliczaniu
ładunku ścieków bytowo-gospodarczych oraz, że wody
infiltracyjne są wodami umownie czystymi ładunek
zanieczyszczeń ścieków dopływających do projektowanej
oczyszczalni będzie wynosił (przy kanalizacji sanitarnej – bez
ścieków opadowych).





3

/

;

m

g

Q

Ł

C







SUMARYCZNY ŁADUNEK ŚCIEKÓW

SUROWYCH DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

Wskaźnik

Bytowe

Przem. Z.U.Publ.

Infilt.

Deszcz.

Razem

1

2

3

4

5

6

7

BZT

5

1158

568,36

0

0

0

1726,36

ChZT

2316

1144,88

0

0

0

2302,88

Zawiesiny

ogólne

1351

316,73

0

0

0

1667,73

Azot TKN

212,3

49,52

0

0

0

261,82

Azot NH

4

106,15

22,9

0

0

0

129,05

Fosfor ogólny

34,72

9,93

0

0

0

44,65

SUMARYCZNY ŁADUNEK ŚCIEKÓW

SUROWYCH DOPROWADZANYCH DO

OCZYSZCZALNI

Charakterystyczny skład ścieków przy
przepływie:

ΣQ = 2895 + 280,61 + 408 + 918 = 4500 m

3

/d

wyniesie:

Wskaźnik

Wartość

1

2

BZT

5

383 gO

2

/m

3

ChZT

511 gO

2

/m

3

Zawiesiny ogólne

370 g/m

3

Azot TKN

58,2 gN/m

3

Azot NH

4

28,6 gN/m

3

Fosfor ogólny

9,92gP/m

3

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

WARUNKI GRUNTOWO-WODNE

Przed przystąpieniem do opracowania projektów
oczyszczalni ścieków należy dokonać wstępnych
uzgodnień ze stosownymi organami administracji
publicznej i instytucjami.
Nośność gruntu i poziomu zwierciadła wód
podziemnych rzutuje na rozwiązania konstrukcyjne
obiektów oczyszczalni. Badania hydrogeologiczne
winny być przeprowadzone przez specjalistyczne
przedsiębiorstwa dysponujące odpowiednim
sprzętem i laboratoriami badania gruntu i składu
wody.
Termin oraz zakres badań gruntu i składu oraz
własności wód podziemnych (korozyjność w
stosunku do betonu) zgodnie z Prawem
geologicznym i ustawą Prawo chrony środowiska
winien być zatwierdzony decyzją administracyjną
przez właściwy organ administracji publicznej.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

WARUNKI GRUNTOWO-WODNE

Ilość

otworów geologicznych i głębokość wierceń jest

uzależniona od rodzaju gruntu oraz wielkości inwestycji.
Minimalna ilość odwiertów w terenie, na którym ma być
budowana oczyszczalnia wynosi od 1 do 20 w zależności od
wielkości działki.
Wymagana ilość otworów badawczych niezbędnych dla
prawidłowego projektowania sieci kanalizacyjnej wynosi 1
otwór/ 50 mb.
Głębokość otworów uzależniona jest od rodzaju gruntu
jednak zawsze należy badania prowadzić tak głęboko, aż
stwierdzi się wymaganą stabilną nośność. Zalecana ilość
otworów badawczych na inwestycjach sieciowych (kanał
doprowadzający i odprowadzający ścieki) wynosi od 20 do 10
na teren projektowanego kolektora.
Zakres badań hydrogeologicznych winien spełniać warunki
Ustawy i Prawa Geologicznego.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

DOSTAWA WODY

Jednostka projektowa przed przystąpieniem do
opracowania dokumentacji winna zwrócić się do
właściwego przedsiębiorstwa wodociągowego o
wskazanie miejsca, z którego można doprowadzić
wodę do oczyszczalni. Wniosek o uzgodnienie
lokalizacji przyłącza wodociągowego winien
zawierać:

• plan z naniesieniem terenu projektowanej
oczyszczalni ścieków,

• bilans zapotrzebowania na wodę
uwzględniający zapotrzebowanie na cele:

 technologiczne,

 bytowo-gospodarcze załogi,

 pożarowe.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

ENERGIA ELEKTRYCZNA

Jednostka projektowa przed przystąpieniem do
opracowania dokumentacji winna zwrócić się do
Rejonowego Zakładu Energetycznego z wnioskiem o
wydanie warunków zasilania w energię elektryczną.
Wniosek winien obejmować zapotrzebowanie
oczyszczalni w energie elektryczna w rozbiciu na
kolejne etapy rozbudowy oczyszczalni oraz wskazanie
przez Zarządcę Sieci Energetycznej podstawowego i
rezerwowego zasilania.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

ODBIÓR ODPADÓW

W procesie oczyszczania ścieków miejskich

powstają następujące odpady:

•skratki,

•piasek,

•tłuszcze,

•osady.

Jedną z metod ostatecznego unieszkodliwiania

skratek, tłuszczów, osadów i piasku jest ich

odprowadzenie na składowisko. W takim przypadku

jednostka projektowa przed przystąpieniem do

opracowania dokumentacji winna zwrócić się z

wnioskiem do właściciela lub eksploatatora

składowiska odpadów o podanie warunków, jakim

winny odpowiadać odpady z oczyszczalni ścieków by

mogły być ostatecznie unieszkodliwione przez

składowanie.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

ODBIÓR ODPADÓW

Wniosek winien obejmować określenie:

• ilości odpadów,

• częstości ewakuacji odpadów z oczyszczalni,

• sposobu zabezpieczenia odpadów podczas
transportu z oczyszczalni do składowiska.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

DROGA DOJAZDOWA DO

OCZYSZCZALNI

Jednostka projektowa przed przystąpieniem do
opracowania dokumentacji winna zwrócić się z
wnioskiem do właściciela lub użytkownika drogi o
wydanie pozwolenia na jej użytkowanie do
transportu dla potrzeb projektowanej oczyszczalni.
Wniosek winien między innymi zawierać określenie:

• maksymalnego obciążenia powierzchni drogi,
• częstości wykorzystywania drogi dla dostawy
niezbędnych środków dla prawidłowej pracy
oczyszczalni,
• maksymalną nośność środków transportu.

Wniosek winien uwzględniać wytyczne zawarte w
Rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki
Morskiej z dnia 2.03.1999.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

OCHRONA ARCHEOLOGICZNA

Jednostka projektowa przed przystąpieniem do
opracowania dokumentacji winna zwrócić się do
właściwego konserwatora zabytków z wnioskiem o
podanie warunków związanych z projektowaniem
oczyszczalni, które stawia Konserwator Zabytków.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

LOKALIZACJA ZRZUTU ŚCIEKÓW

DO ODBIORNIKA

Jednostka projektowa przed przystąpieniem do
opracowania dokumentacji winna zwrócić się do
właściciela lub użytkownika odbiornika ścieków o
uzgodnienie lokalizacji zrzutu ścieków do
odbiornika.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

TELEFON

Jednostka projektowa przed przystąpieniem do
opracowania dokumentacji winna zwrócić się do
właściciela lokalnej sieci telefonicznej o podanie
warunków jakie należy spełnić, by oczyszczalnia była
wyposażona w łączność telefoniczną.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

OCHRONA OCZYSZCZALNI PRZED

POWODZIĄ

Jednostka projektowa przed przystąpieniem do
opracowania dokumentacji winna zwrócić się do
właściwego (najczęściej wojewódzkiego) Komitetu
Ochrony Przeciwpowodziowej z wnioskiem o
ustalenie warunków ochrony przeciwpowodziowej.
Zwykle oczyszczalnię należy chronić przed
powodzią, która zdarza się raz na 40 lat (woda
2,5%). Lokalny Komitet Przeciwpowodziowy może
żądać ochrony przeciwpowodziowej oczyszczalni dla
wody większej niż 2,5%.

UZGODNIENIA PRZEDPROJEKTOWE

KOLIZJE SIECIOWE

Podczas projektowania oczyszczalni ścieków
mogą zachodzić kolizje (skrzyżowania) pomiędzy
projektowanymi kanałami dopływowymi i
odpływowymi z oczyszczalni, wodociągiem
doprowadzającym wodę do oczyszczalni z
istniejącymi sieciami wodociągowymi,
kanalizacyjnymi, elektro-energetycznymi
światłowodowymi, gazowymi i innymi.
O ile takie kolizje występują, należy uzgodnić
sposób ich rozwiązań z właścicielem lub
użytkownikiem sieci istniejących.