Zakład Medycyny Ratunkowej i Medycyny Katastrof

Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Uniwersytetu Medycznego w Łodzi

Elektroterapia

 

 

 

 

Defibrylacja

Defibrylacja

 

 

 

 

Definicja:

Definicja:

Defibrylacja to zadziałanie impulsem 

prądu stałego ma włókna mięśnia 
sercowego.

Zadaniem jest wywołanie jednoczasowego 

skurczu wszystkich „migoczących” włókien 
mięśnia sercowego i przerwanie migotania 
na ok. 5 sekund.

W tym czasie istnieje szansa na podjęcie 

spontanicznej pracy komórek układu 
bodźcoprzewodzącego serca i powrót 
rytmu rytmy zatokowego.

 

 

 

 

Na skuteczność defibrylacji mają wpływ:

Uwarunkowania metabolizmu pacjenta

Stopień niedokrwienia mięśnia sercowego

Przyjmowanie w okresie poprzedzającym leków

Przebieg samej akcji resuscytacyjnej

 

 

 

 

Czynniki wpływające na skuteczność defibrylacji:

Oporność ściany klatki piersiowej

Energia impulsu

Defibrylacja dwufazowa

Położenie elektrod

Bezpieczeństwo 

 

 

 

 

Oporność klatki piersiowej

 

czynniki wpływające na skuteczność defibrylacji

Rozmiar elektrod

Pokrycie powierzchni elektrod żelem

Ilość i odstęp od poprzednich defibrylacji

Faza oddechu (wydech)

Odległość pomiędzy elektrodami (ok. 13 cm)

Siła nacisku na elektrody (po 10 kg na każdą)

 

 

 

 

Energia impulsu

 

czynniki wpływające na skuteczność defibrylacji

W przypadku defibrylacji jednofazowej 

zaleca się defibrylację pojedynczym 
impulsem o energii 360 J

W następnych, powtarzanych w razie 

potrzeby co 2 minuty – pojedynczych 
360 J

W przypadku defibrylacji dwufazowej 

zaleca się pierwsza defibrylację energią 
150-200 J 

W następnych, powtarzanych w razie 

potrzeby co 2 minuty – 150-360 J

 

 

 

 

Defibrylacja dwufazowa 

czynniki wpływające na skuteczność defibrylacji

Defibrylacja impulsem 
dwufazowym:

pozwala na zmniejszenie wartości 

impulsu

zwiększa jej skuteczność.

 

 

 

 

Ułożenie elektrod 

czynniki wpływające na skuteczność defibrylacji

1.Okolica podobojczykowa prawa– 

przymostkowo i koniuszek serca

2.Przód - tył: okolica przedsercowa i 

łopatkowa lewa

3.Okolica podobojczykowa prawa 

przymostkowo i łopatkowa lewa

 

 

 

 

Bezpieczeństwo 

czynniki wpływające na skuteczność defibrylacji

Pacjent ułożony na suchym podłożu

Informowanie zespołu o zamiarze 

przeprowadzenia wyładowania

Ładowanie defibrylatora tylko w sytuacji, kiedy 

łopatki aparatu przylegają do klatki piersiowej 
pacjenta (nigdy, kiedy łopatki znajdują się w 
powietrzu)

Zaprzestanie podawania wlewów dożylnych w 

czasie defibrylacji

Odłączanie źródła tlenu od pacjenta w czasie 

defibrylacji

W czasie impulsu zespół odseparowany od 

pacjenta i przedmiotów mających z nim 
styczność

 

 

 

 

Kardiowersja 

defibrylacja zsynchronizowana

Zadziałanie impulsem prądu stałego, 

zsynchronizowane z załamkiem R

Zabezpieczenie przed podaniem impulsu 

w fazie ranliwej R na T

Mniejsza energia

Podobne miejsce ułożenia elektrod

Często potrzeba znieczulenia pacjentów

 

 

 

 

Kardiowersja 

wskazania

Szybkie rytmy nadkomorowe i komorowe, 

w przebiegu których doszło do 
wystąpienia:

Ostrej niewydolności lewokomorowej 

(obrzęk płuc).

Silnego bólu stenokardialnego.

Objawów wstrząsu kardiogennego.

Hipoperfuzji mózgowej (utrata 

przytomności).

 

 

 

 

Kardiostymulatory

Ryzyko uszkodzenia mechanicznego 

elektrody w czasie masażu serca

Ryzyko oparzenia wsierdzia, przy 

przewiedzieniu prądu przez elektrodę 
endokawitarną w czasie defibrylacji

Ryzyko uszkodzenia kardiostymulatora 

przez prąd z ze zbyt blisko przyłożonych 
łopatek defibrylatora

Obowiązuje ułożenie łopatek 

Obowiązuje ułożenie łopatek 

defibrylatora w odległości 12 – 15 cm od 

defibrylatora w odległości 12 – 15 cm od 

kardiostymulatora!!!

kardiostymulatora!!!

 

 

 

 

Podsumowanie:

Podsumowanie:

Dla pacjenta z rozpoznanym 

migotaniem komór jedyny efektywnym 
leczeniem, zdolnym przywrócić 
spontaniczna czynność serca jest 
defibrylacja.

Skuteczność defibrylacji zależy od 

ustalenia właściwych wskazań, 
przestrzegania procedur i stosowania 
się do zasad bezpieczeństwa.

 

 

 

 

Kardiowersja 

zaburzenia rytmu serca

Zadziałanie impulsem prądu stałego na włókna 

mięśnia sercowego, zsynchronizowanym z 
załamkiem R zapisem elektrokardiogramu.

Synchronizacja z załamkiem R zapobiega 

wyzwoleniu impulsu na szczycie i zstępującej 
części załamka T (odpowiada to okresowi refrakcji 
względnej włókien mięśnia sercowego) – fenomen 
R/ T i wyzwoleniu migotania komór.

Mniejsza wartość energii (0.5 – 1.5 J/ kg).

Często konieczność znieczulenia pacjenta.

Wskazania:

Szybkie rytmy komorowe i nadkomorowe 

współistniejące z:

hipoperfuzją mózgową
bólem stenokardialnym
ostrą niewydolnością lewokomorową
wstrząsem kardiogennym.

 

 

 

 

Stymulacja elektryczna serca

Stymulacja elektryczna serca

 

 

 

 

Klasyfikacja elektrycznej stymulacji serca

Nieinwazyjna:

Nieinwazyjna:

uderzanie w klatkę piersiową

stymulacja przezskórna.

Inwazyjna:

Inwazyjna:

wprowadzenie elektrody dosercowej 

przez nakłucie żyły

wszczepienie kardiostymulatora.

 

 

 

 

Uderzanie w okolicę przedsercową 

stymulacja nieinwazyjna serca

Wskazana przy znacznego stopnia 

bradykardii u przytomnego pacjenta.

Dobrze tolerowana przez przytomnych.

Brak możliwości wdrożenia farmako- i 

elektroterapii.

Jest w stanie wyzwolić pobudzenie 

elektryczne serca i powstanie skurczu 
serca (QRS najczęściej zniekształcony).

Skuteczna na krótki okres prowadzenia 

czynności ratowniczych.

 

 

 

 

Stymulacja przezskórna 

stymulacja nieinwazyjna serca

Charakterystyka:

Krótki czas przygotowania.

Technika łatwa do nauczenia – nie jest potrzebne 

długotrwałe szkolenie.

Nie pociąga za sobą ryzyka powikłań związanego 

np. z kaniulacja żył centralnych.

Może być wykonywana przez lekarzy, pielęgniarki i 

paramedyków.

Powoduje dyskomfort u pacjentów (skurcze mięśni 

klatki piersiowej).

Wymaga użycia specjalistycznego sprzętu (oraz

 

bezwarunkowego podłączenia pacjenta do monitora 
ekg, który synchronizował będzie pracę rozrusznika.

Pacjent często musi być poddany sedacji i leczeniu 

bólu.

Pacjent musi mieć zabezpieczony dostęp dożylny.

Pacjent musi mieć prowadzoną tlenoterapię.

Należy być przygotowanym do wdrożenia procedur 

reanimacyjnych.

 

 

 

 

Stymulacja przez elektrodę wprowadzoną drogą 
nakłucia żyły 

stymulacja inwazyjna serca

Specjalnie przeszkolony personel.
Jałowość sali operacyjnej.
Zestaw narzędzi do wprowadzenia tzw. śluzy 

naczyniowej.

Konieczność użycia aparatu do ekg w celu 

określenia położenia elektrody.

Pożądana skopia w celu oceny położenia 

elektrody w komorze (przyparcie – odwrócony 
znak zapytania).

Niedogodności:

Wysoki próg stymulacji (3 V).
Zaburzenia przewodzenia prądu przez elektrodę.
Zmiany położenia elektrody w sercu.

 

 

 

 

Wszczepienie kardiostymulatora 

stymulacja inwazyjna serca

Połączenie elektrody wprowadzonej do 

serca z elektrostymulatorem 
wszczepionym w tkankę podskórną 
(najczęściej lewa okolica podobojczykowa).

W czasie defibrylacji łopatki defibrylatora 

muszą być oddalone o 12 – 15 cm od 
rozrusznika.

Wszczepiane defibrylatory/ 
kardiowertery (ICDs)

 

 

 

 

Podsumowanie:

Podsumowanie:

Nieinwazyjna stymulacja serca jest 

szybkim i łatwym do wdrożenia 
sposobem leczenia zaburzeń rytmu 
serca o charakterze bradykardii

Nieinwazyjna stymulacja serca 

powinna być prowadzona do czasu 
przyspieszenia częstości pracy serca 
lub do chwili implantowania 
rozrusznika serca.