Transport wodny

dodatkowe informacje

Wady i zalety transportu wodnego

śródlądowego

Zalety transportu śródlądowego:

• -         niski poziom emitowanych zanieczyszczeń,
• -         niska energochłonność,
• -         niska emisja hałasów,
• -         duża oszczędność w zajmowaniu dodatkowej powierzchni terenu.

Prócz tych zalet, transport śródlądowy charakteryzuje się:

• -      dużą trwałością środków transportu i infrastruktury,
• -      dużą przestrzenią ładunkową środków transportu,
• -      małą liczbą kolizji i związanych z tym kosztów usuwania następstw

wypadków.

Wady:

• Uzależnienie od warunków atmosferycznych (zalodzenie, niski stan

wody),

• Mała dostępność,
• Wysokie koszty rozbudowy infrastruktury liniowej,
• Niskie prędkości przemieszczania

Śródlądowe drogi wodne

Infrastruktura liniowa, drogi wodne.

Klasyfikacja dróg wodnych w Europie wg CEMT oraz EKG-ONZ

Drogi wodne klasyfikacja.

Europejska sieć dróg wodnych

Drogi wodne w Polsce

Połączenie Odra-Dunaj

Drogi wodne systemy regulacji.

Rys. 7.3. System poprzeczny regulacji [

182

]: 1 – wrzynka,

2 – skrzydełko, 3 – linia regulacyjna.

Rys. 7.4. System podłużny regulacji [

182

]: 1 – poprzeczka,

2 – opaska, 3 – umocnienia brzegu, 4 – tama podłużna.

Drogi wodne zasady kanalizacji.

Rys. 7.7. Kanalizacja stopniami niskimi: ZW – zwierciadło wody przed kanalizacją,

WSp. – zwierciadło wody spiętrzonej bez uwzględnienia cofki hydrodynamicznej,

min.

– wymagana minimalna głębokość dla żeglugi, h – głębokość w rzece przed

kanalizacją.

WSp.

min

min.

Proces śluzowania

Podział przestrzenny statku

Wymiary liniowe statków

L w k

W K

P S

P P

P ła s z c z y z n a

o w r ę ż a

Współczynnik pełnotliwości

Wielkości ciężarowe

P r ó c z w i e l k o ś c i l i n i o w y c h s t a t e k c h a r a k t e r y z o w a n y j e s t p r z e z w i e l k o ś c i c i ę ż a r o w e :

  c ię ż a r s ta tk u p r z y d a n y m z a n u r z e n iu , r ó w n y w y p o r n o ś c i W ,

  c ię ż a r s ta tk u p u s te g o w y p o s a ż o n e g o P

  n o ś n o ś ć , c z y li m a k s y m a ln y c ię ż a r ła d u n k u i z a p a s ó w P

  ła d o w n o ś ć c z y li m a k s y m a ln y c ię ż a r ła d u n k u P

  c ię ż a r z a p a s ó w P

R ó ż n i c a m i ę d z y n o ś n o ś c i ą a ł a d o w n o ś c i ą o k r e ś l a c i ę ż a r z a p a s ó w P

. O g ó l n i e

z a c h o d z ą n a s t ę p u j ą c e z a l e ż n o ś c i :









Tonaż rejestrowy

Tona rejestrowa jest jednostką objętości, a nie wagi.
Historycznie 1 TR = 100 stóp sześciennych = 2,83 m*3
Określano tonaż rejestrowy brutto BRT, tonaż rejestrowy netto

NRT

Obecnie (zalecenie IMO 1969r) :
Pojemność rejestrowa – objętość w m*3 określonych

pomieszczeń statku.

Zasady pomiaru określają odpowiednie przepisy o pomierzaniu

statku.

Pojemność rejestrowa mimo, że określa pewną objętość

traktowana jest jako liczba bezwymiarowa. Rozróżnia się:

• Pojemność brutto (GT)
• Pojemność netto (NT)

Ładunki w transporcie wodnym

Masowe przewożone luzem: węgiel, cement, ruda, zboże,
Drobnica: ładunki zjednostkowane w pakietach, worki,

palety, kontenery, pojemniki, itp.

Ładunki inne: wielkogabarytowe, pojazdy, produkty

żywnościowe, ładunki mrożone, drewno, zwierzęta,

Płynne: ropa naftowa, produkty ropopochodne, gaz

skroplony, inne produkty płynne,

Z rodzajem ładunku związany jest podział i klasyfikacja

statków.

Podział floty

Kryteria podziału:

Wg rejonu pływania:

Statki morskie – rejon nieograniczony

rejon I
rejon II
rejon III

Statki śródlądowe – rejon 1 (fala o wysokości

h1/10 do 2m)

rejon 2 (fala o wysokości h

1/10 do

1,2m)

rejon 3 (fala o wysokości

h1/10 do 0,6m)

rejon 4

Podział i klasyfikacja statków

Do przewozu ładunków masowych;

Masowce: uniwersalne (bulk carrier), rudowiec (ore carrier),

cementowiec (cement carrier),

OB – (oil – bulk) ropo- masowiec

OO – (oil – ore) ropo- rudowiec,

OBO – (oil-bulk-ore) ropo-rudo-masowiec

Do przewozu ładunków płynnych:

zbiornikowce (tankowce),

produktowce (ładunki o określonych parametrach np. temp.

zapłonu, prężność par itp.),

chemikaliowce – płynne chemikalia,

gazowce (LPG, LNG)

Podział i klasyfikacja statków

Statki do przewozu ładunków drobnicowych

Drobnicowiec,
Kontenerowiec (LO-LO; lift on lift off)
Statek RO-RO (roll on- roll off),
Chłodnicowiec,
Drewnowiec,
Prom

Inne – specjalne np. rybackie, obsługi (supply vessel),

ratownicze, holownik, itp.

Statki śródlądowe, podział

Flota towarowa: barki motorowe, barki pchane, pchacze trasowe,

statki

pasażerskie, promy , barki specjalne

Flota pomocnicza: pchacze portowe, holowniki portowe, statki

zaopatrzeniowe, statki ratownicze, pożarnicze, dźwigi pływające

Flota specjalna: statki hydrograficzne, tabor pogłębiarski

(pogłębiarki, szalandy, kotwiarki), łodzie patrolowe, lodołamacze,
warsztaty pływające,

koszarki, statki do usuwania

zanieczyszczeń,...

Flota śródlądowa

Kontenerowiec rzeczny

Kontenerowiec reński

Zestaw pchany

Barka typu RO-RO

Transport ładunków wielkogabarytowych

Pchacz na płytkie wody

Kontenerowiec

Kontenerowiec typu FEEDER

• Statek ro-ro

- statek specjalnie przeznaczony do przewozu

jednostkowych ładunków przemieszczanych za pomocą środków
transportu kołowego i gąsienicowego , przy założeniu ich
poziomego załadunku i wyładunku.

Statek typu RO-RO

• Chłodniowiec

- statek z chłodzonymi i izolowanymi

ładowniami,
przystosowanymi do przewozu różnorodnych łatwo psujących
się ładunków.

Port elementy składowe

Każdy port składa się z trzech zasadniczych części,

1. akwatorium,
2. nabrzeża lub basenu z nabrzeżami przeładunkowymi,
3. terytorium.

Podstawowe parametry charakteryzujące port:

• Powierzchnia akwenów,
• Długość nabrzeży,
• Maksymalne zanurzenie przyjmowanych statków,
• Powierzchnia składowa,
• Powierzchnia magazynowa,
• Wyposażenie cumownicze i przeładunkowe,
• Zdolność przeładunkowa (tony, ilości TEU),
• Parametry połączeń z systemem dróg kołowych, kolejowych,

śródlądowych,

• Standardy zaplecza technicznego, socjalnego,

Klasyfikacja portów

• I – powyżej 100 mln ton rocznie
• II – od 50 do 100 mln ton rocznie
• III – od 25 do 50 mln ton rocznie
• IV – do 25 mln ton rocznie

Podział i klasyfikacja:

W zależności od przeznaczenia i
funkcji:

- porty pasażerskie(przeznaczone wyłącznie do
obsługi pasażerów,

- porty handlowe(do załadunku i wyładunku
towarów,przeładunku z wagonów i samochodów
lub odwrotnie.

-porty przemysłowe(obsługujące duże zakłady
przemysłowe,położone przy drogach wodnych),
-porty rybackie(przeznaczone do postoju
jednostek rybackich),

-porty zimowe(służą do chronienia statków w
okresie zimy oraz do przeprowadzania
remontu),

-porty wojskowe(to porty
wydzielone,podlegające specjalnemu
zarządowi,slużą do postoju i
remontu,zaopatrzenia)