4.04.21
1
Zdrowie i choroba
Zdrowie i choroba
Zdrowie i choroba
Zdrowie i choroba
w świetle teorii
socjologicznej
w świetle teorii
socjologicznej
4.04.21
1
Zdrowie i choroba
Zdrowie i choroba
Zdrowie i choroba
Zdrowie i choroba
w świetle teorii
socjologicznej
w świetle teorii
socjologicznej
4.04.21
2
Interakcjonizm symboliczny
Interakcjonizm symboliczny
/H. Becker, F. Schutze, A.Strauss/
/H. Becker, F. Schutze, A.Strauss/
Interakcjonizm symboliczny
Interakcjonizm symboliczny
/H. Becker, F. Schutze, A.Strauss/
/H. Becker, F. Schutze, A.Strauss/
Kładzie nacisk na
subiektywne
postrzeganie zdrowia i
choroby;
Akcentuje
różnorodność definicji
sytuacji-te same
sytuacje są
definiowane na wiele
różnych sposobów ze
względu na specyfikę
partnerów interakcji i
jej miejsce np. pacjent,
lekarz
Wiąże subiektywną
ocenę zdarzeń np.
samopoczucie z
podejmowaniem decyzji
o formie terapii;
Uznaje społeczne
definiowanie choroby
czyli tzw. społeczne
przypisanie-
etykietowanie lub
usprawiedliwianie;
Na subiektywną ocenę
zdarzeń wpływa
sytuacja społeczna.
4.04.21
3
Koncepcja funkcjonalno-
Koncepcja funkcjonalno-
strukturalna
strukturalna
/T. Parsons, E. Freidson/
/T. Parsons, E. Freidson/
Zdrowie jednostki definiuje
jako optymalne
umiejętności normalnego,
sprawnego wywiązywania
się z ról i zadań
wyznaczonych jej przez
proces socjalizacji;
Według tej koncepcji stan
choroby uniemożliwia
wykonywanie normalnych
ról i zadań. Choroba jest
rolą dewiacyjną. Upośledza
funkcjonowanie człowieka
i systemu społecznego;
Osadza problem zdrowia
w kontekście struktury
społecznej;
Koncentruje się na
funkcjonowaniu systemu
opieki zdrowotnej oraz
wzroście znaczenia
instytucji medycyny;
Szczególne
zainteresowanie rolami
pacjenta i lekarza, ich
asymetrią i konfliktem.
4.04.21
4
Podejście systemowe
Podejście systemowe
/A.C.Twaddle/
/A.C.Twaddle/
Podejście systemowe
Podejście systemowe
/A.C.Twaddle/
/A.C.Twaddle/
Zdrowie jest traktowane
jako dynamiczny proces
ukierunkowany na
przywracanie stale
zakłócanej równowagi
organizmu związanej ze
zmianami zachodzącymi
wewnątrz niego i w
otaczającym środowisku
Jednostka funkcjonuje w
systemie społecznym
przez uczestnictwo w
podsystemach np. w
podsystemie rodzinnym.
Dla utrzymania
równowagi w systemie
ważne jest zachowanie
granic między
podsystemami;
Wadliwie funkcjonujący
system naraża
jednostki na
zaburzenie równowagi,
stąd choroba;
Jednostka może być
nosicielem choroby
systemu, w którym
funkcjonuje.
4.04.21
5
Zdrowie jako wartość
Zdrowie jako wartość
Zdrowie jako wartość
Zdrowie jako wartość
Przyjęty przez jednostkę system wartości ma
istotny wpływ na jej zachowania, jest on
układem odniesienia, który służy człowiekowi
do interpretacji i oceny rzeczywistości oraz
kierowania własnym postępowaniem.
Układ wartości tworzy u jednostki swoistą ich
hierarchię: od najważniejszych do mniej
istotnych.
Wyróżnić można: wartości instrumentalne i
autoteliczne.
4.04.21
6
Zdrowie jako wartość
Zdrowie jako wartość
Zdrowie jako wartość
Zdrowie jako wartość
Wartości instrumentalne to te, które są uważane
za środek do osiągnięcia pozytywnych celów.
Wartości autoteliczne to takie, których realizacja
lub uznanie nie wymaga uzasadnień, gdyż same
w sobie są wartościami.
Zdrowie dla większości ludzi stanowi wartość,
dla jednych instrumentalną, dla innych
autoteliczną.
Wartość zdrowia może zmieniać swoje miejsce w
hierarchii wartości w zależności od sytuacji.
4.04.21
7
Zdrowie jako wartość
Zdrowie jako wartość
Zdrowie jako wartość jest określone
grupowo i kulturowo.
Normy określające co jest zdrowiem, a co
chorobą są różne w różnych kulturach.
Sposób rozumienia wartości zdrowia
zależy ściśle od klasy społecznej.
W przypadku zagrożenia zdrowia lub jego
utraty wartość ta postrzegana jest ze
wzmożoną siłą.
4.04.21
8
Definicje socjologiczne a
Definicje socjologiczne a
zdrowie
zdrowie
Definicje socjologiczne a
Definicje socjologiczne a
zdrowie
zdrowie
Choroba i zdrowie są
fenomenami socjokulturowymi.
Socjologiczne definicje zdrowia i
choroby podkreślają społeczne
problemy człowieka chorego
oraz społeczno-kulturowe
uwarunkowania zjawisk
zdrowia i choroby.
4.04.21
9
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę
Zapraszam do
dyskusji
Zapraszam do
dyskusji