background image

Uniwersytet Łódzki
Wydział Matematyki i Informatyki, 
Katedra Analizy Nieliniowej

Sieci komputerowe

Architektura Systemów Komputerowych

mgr inż. Michał Misiak

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Sieć komputerowa

Sieć komputerowa to medium 
umożliwiające połączenie grupy 
komputerów lub innych urządzeń ze 
sobą w celu wymiany danych i/lub 
współdzielenia różnych zasobów.

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Początki sieci

Początkowo dostęp do komputerów wyłączenie dla małej grupy 

osób programistów i obsługi

Rozwój techniki spowodował upowszechnienie komputerów, co 

spowodowało, że w latach 60 zdalny dostęp pracy z komputerem 

był standardem przy użyciu terminala

Terminale znajdowały się jedynie w centrach obliczeniowych lub 

miejscach z specjalnie podpiętą linią telefoniczną

W latach 60 Departament Obrony Stanów Zjednoczonych 

rozpoczyna tworzenie sieci komputerowych ARPANET. Celem 

ARPANET było połączenie uniwersytetów.

Opracowanie i implementacja protokołu TCP/IP w Unix pozwoliła na 

zwiększenie liczby komunikujących się komputerów w ramach 

uniwersytetów

Protokół ETHERNET powstała na bazie prac związanych z 

odbiornikami krótkofalarskimi. Protokół ten stał się wyznacznikiem 

standardu sieci lokalnych.

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

BBS

W latach 80 opracowano sposób komunikacji 

punkt-punkt z wykorzystaniem modemów 

Modemy pozwalały na osiągnięcie szybkości na 

poziomie 1200/2400 bps

Z wykorzystaniem modemów stworzono tzw. BBS 

(Bulletin Boards), które pełniły rolę punktów 

kontaktowych do wymiany wiadomości i plików

Minusem BBS było:

ograniczenie związane ilością modemów, które mogą się 

podłączyć do danego BBS

konieczność znania numeru, na który trzeba się zadzwonić 

uwzględniając koszty przy połączeniach międzystrefowych

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Sieci lokalne

Szybki rozwój sprzętu i komputerów powodował 

trudności w podejmowaniu decyzji związanych z 

zakupem wyposażenia komputerowego

Rozwiązanie: standaryzacja sieci lokalnych

Dwa podejścia w zależności od wielkości firmy:

Duże firmy: wprowadzenie centralnego serwera 

biurowego z serwerem plików, wydruków, poczty 

elektronicznej z autoryzacją i autentykacją 

użytkowników

Małe firmy: budowa sieci równorzędnie połączonych 

komputerów

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Internet

W USA rozwiano sieć w ramach projektów 

rządowych, tak że w latach 80 lokalne sieci 

ośrodków badawczych były połączone 

pomiędzy sobą

Problemem był fakt, że sieci były 

budowane z wykorzystaniem różnych 

technologii w miarę rozwoju

W 1990 gdy sieć ARPANET zaczęła się 

dynamicznie rozwijać zmieniono jej nazwę 

na Internet

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Rodzaje sieci

Cechą fizycznej konstrukcji sieci jest jej typ:

WAN (ang Wide Area Network) – łączyły uczelnie ośrodki 

obliczeniowe i placówki naukowo-badawcze

MAN (ang Metropolitan Area Network) – miejskie sieci 

łączące uczelnie, instytucje administracyjne, firmy

LAN (ang Local Area Network) – wykorzystywane do 

łączenia komputerów w poszczególnych ośrodkach 

badawczych

PAN (ang Private Area Network) – sieci instalowane w 

domach lub w ramach kilku stanowisk pracy 

znajdujących się w niedalekiej odległości

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Topologia sieci

Topologia sieci to fizyczny sposób 
łączenia poszczególnych urządzeń:

Magistrala

Pierścień

Gwiazda

Hierarchiczna

Siatka

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Topologia magistrali

Wszystkie urządzenia podłączone do jednego 

współdzielonego medium fizycznego

Medium stanowi kabel z zakończeniami w postaci 

oporników dopasowanych do rodzaju kabla

Wykorzystywana do budowy lokalnych sieci

Zaleta: niska cena wynikająca z małego zużycia 

kabli oraz braku urządzeń pośredniczących, 

łatwość instalacji

Wady: wrażliwość na rozbudowę sieci oraz awarie

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Topologia pierścienia

Bezpośrednie łączenie urządzeń – każde 

połączone jest z dwoma sąsiednimi 

stanowiąc w ten sposób pierścień

Stosowana do budowy lokalnych sieci 

komputerowych

Zasada działania opiera się na 

przekazywaniu żetonu dostępu. Przejęcie 

żetonu umożliwia urządzeniu transmisję

Każde urządzenie pełni rolę wzmacniacza 

regenerującego sygnału

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Topologia pierścienia

Zalety:

Małe zużycie przewodów 

oraz braku aktywnych 

urządzeń

Możliwa duża wydajność 

ponieważ, każdy kabel 

łączy dwa komputery

Wada:

Utrudnienia związane z 

konserwacją i rozbudową 

sieci

Awaryjność: uszkodzenie 

jednego węzła powoduje 

wyłącznie sieci

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Topologia: podwójny 
pierścień

Topologia analogiczna do pojedynczego 

pierścienia z tą różnicą, że urządzenia 

połączone są podwójnymi przewodami

Duża bezawaryjność. Wypadnięcie 

jednego węzła nie powoduje wyłączenia 

sieci

Stosowane do budowy sieci 

szkieletowych lub lokalnych

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Topologia gwiazdy

Urządzenia podłączone do jednego wspólnego punktu, 

którym jest urządzenie aktywne pośredniczące 

(koncentrator) pełniące rolę regeneratora sygnału

Urządzenia mogą być łączone z wykorzystaniem różnych 

mediów transmisyjnych

Zalety: przejrzystość konstrukcji i odporność na awarie 

zarówno łączy jak i urządzeń

Wada: wysoki koszt okablowania oraz koszt dodatkowego 

urządzenia

Aktualnie topologia gwiazdy jest praktycznie standardem w 

konstrukcji sieci lokalnych

Istnieje również pojęcie Topologii rozszerzonej gwiazdy 

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Topologia hierarchiczna

Podobna do topologii gwiazdy jednak 
urządzenie koncentratora pełni 
funkcję sterującą dostępem do sieci 

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Topologia siatki

Typowa dla sieci 

metropolitalnych i 

rozległych

Każdy host ma 

połączenie z 

wszystkimi pozostałymi

Częściowe 

zastosowanie siatki jest 

w Internecie, gdzie 

każde dwa punkty 

łączy klika scieżek

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Rodzaje urządzeń 
sieciowych

Urządzenia końcowe: 

stacje robocze, serwery, drukarki, 

terminale, etc …

Urządzenia sieciowe

Bierne: kable, koncentratory bierne, 

Aktywne: huby, mosty, przełączniki, 

routery, konwertery, modemy, punkty 

dostępowe sieci bezprzewodowych

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Oznaczenia graficzne 
urządzeń

Źródło: http://wazniak.mimuw.edu.pl/index.php?title=Sieci_komputerowe

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Urządzenia bierne

Głównie kable oraz koncentratory bierne

Rodzaje kabli:

Koncentryczny 

Skrętka

Światłowód

Koncentrator bierny

urządzenie do rozdzielenia sygnału w LAN

nie wzmacniał sygnału.

passive hub

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Urządzenia aktywne

Zadanie:

Regeneracja sygnału

Łączenie różnego rodzaju mediów (przetwarzanie sygnału)

Inne zadania: monitorowanie sieci, sterowanie, filtrowanie

Wybór urządzeń aktywny zależy od potrzeb:

Duże odległości 

Określona funkcjonalność

Aktualnie stosowane są najczęściej w sieci lokalnej 

przełączniki oraz routery na styku sieci oraz Internetu

Dla sieci przewodowych stosowanie punktów dostępu 

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Rodzaje modemów

Modemy używają połączeń komutowanych, 

dokonują modulacji sygnału

Rodzaj modemów ze względu na budowę: 

zewnętrzny – wykorzystywany do łączenia 

punkt-punkt.

Wewnętrzny

Modem DSL – podłączanie po sieci 

telefonicznej lub kablowej do Internetu

Modem ADSL, HDSL, SDSL

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Modemy

Modem na PCMCIA 

Modem na ISA

Modem zewnętrzny DSL

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Koncentrator

Urządzenie łączące 

wiele urządzeń w sieci o 

topologii gwiazdy

Koncentrator  jest 

podłączany do routera 

jako rozgałęziacz

Obecnie urządzenia 

wyparte przez 

przełączniki

Zaleta: brak opóźnień.

Hub przenosi cały sygnał 

Przełącznik przenosi ramki

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Punkt dostępowy

Zapewnia stacjom 
bezprzewodowym 
dostęp do zasobów 
sieci w paśmie 
częstotliwości 
radiowych 

Pełni również funkcję 
mostu pomiędzy siecią 
bezprzewodową, a a 
przewodową

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Media konwerter

Urządzenie pozwalające 

na łączenie sieci 

pracujących na różnych 

mediach:

Skrętka/światłowód

Skrętka/kabel 

koncentryczny

etc …

Najczęściej stosowane 

do łączenia dwóch 

odległych linii za 

pomocą kabli 

światłowodowych

Źródło: http://www.teleoptics.com.pl/gfx/km/media_konwerter_001.jpg

Pozwala na połączenie 10Base-T/10Base-FL

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Przełącznik 

Urządzenie pracujące 
w warstwie 2 modelu 
OSI łączące segmenty 
sieci

Realizuje 
przekazywanie ramek 
między segmentami 
do adresacji 
wykorzystywany jest 
adres MAC

Źródło: http://www.purepc.pl/files/Image/news/2007/02/Netgear_gs724t.jpg

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Router

Pełni rolę węzła 

komunikacyjnego 

pomiędzy dwoma 

podsieciami

Pracuje w warstwie 3 

modelu OSI wykorzystuje 

najczęściej adres IP do 

przesyłania pakietów

Najczęściej kojarzony z 

protokołem IP, natomiast 

może obsługiwać inne 

protokoły np. IPX

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Model ISO OSI

Problem: wielość rozwiązań przy budowie sieci 

opartych na różnych specyfikacjach (DECnet Digital 

Equipment Corporation net, TCP/IP, SNA Systems 

Network Architecture ) utrudniała ich łączenie

Rozwiązanie: stworzenie globalnego standardu sieci

W wyniku analizy różnych rozwiązań organizacja ISO 

(International Organization for Standardization) 

opracowała model odniesienia specyfikujący zasady 

współpracy sieci tzw. model OSI Open System 

Interconnection

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Model OSI

Źródło: http://www.3mfuture.com/images/osi-model-7-layers.png

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Model OSI

Definiuje jakie zadania oraz rodzaje danych mogą 

być przesyłane między warstwami abstrakcji (nie 

patrzymy przez aspekty fizyczne, czy też 

algorytmiczne)

Warstwy abstrakcji odnoszą się do: aplikacji, 

sprzętu oraz mediów

Każda warstwa ma przypisany specyficzny protokół 

i świadczy usługi na rzecz warstwy wyższej

Model OSI separuje na tyle funkcjonalność 

poszczególnych warstw, iż jest możliwość budowy 

warstwy w oderwaniu od pozostałych warstw

background image

Wydział Matematyki i Informatyki UŁ, Katedra Analizy Nieliniowej, M.Misiak © 2008

Praktyczne znaczenie modelu 
OSI

Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:UrzadzeniaWojnar.png


Document Outline