Chirurgia Naczyń

Zegarski

Choroby wywołujące ostre niedokrwienie

Choroby wywołujące przewlekłe

niedokrwienie

Tętniaki i wrodzone lub nabyte przetoki

tętniczo-żylne

Chirurgia tętnic

Tętnice duże –aorta i jej

rozgałęzienia

Ściana tętnicy składa się z trzech
warstw.
Wewnętrznej (śródbłonek i bł.
Podstawna)
Środkowej ( blaszki sprężyste i
komórki mięśni gładkich)
Błony zewnętrznej(tkanka łączna ,
naczynia, włókna nerwowe).

Ostre niedokrwienie

kończyn dolnych

Zator Zatorem może być każde ciało
stałe przemieszczone z prądem krwi.

Najczęściej jest to skrzeplina oderwana od

lewego serca , jego zastawek lub ściany
zmienionej chorobowo.

Około 90 % zatorów powstaje w lewym

sercu

Leczenie ostrego niedokrwienia kończyn

Heparyna
Cewnik Fogarty
Fasciotomia –rozcięcie powięzi

Zator tętnicy krezkowej

Zator tętnicy szyjnej

Leczenie chirurgiczne

niedokrwienia kończyn

dolnych.

Protezy naczyniowe.

Protezy rozwidlone
Protezy proste.
Usuwanie zmian miażdżycowych-

endarteriektomia.

Omijający przeszczep żylny.
Chirurgia endovaskularna stenty

samorozprężalne.

Sympatectomia lędzwiowa.

Objawy niedokrwienia kończyn 1 stop.

Po 1 godz.
Brak tętna,bladość, ból, osłabienie siły

mięśniowej,niedoczulica, przeczulica.

Po 3-4 godz.
Oziębienie znieczulenie,porażenie

nerwów ruchowych.

Niedokrwienie po 6-12 godz.
Stężenie mięśni, odwodnienie

tkanek.

Powyżej 12 godzin.
Postępująca mumifikacja, pęcherze

krwiste, plamy opadowe.

Przewlekłe niedokrwienie

kończyn

Umiarkowane niedokrwienie kończyn

To około 80 % leczonych –leki i nie

rezygnują z pracy.

Objawy i chromanie przestankowe nasilają

się to 10% chorych i powinni się poddać
operacji.

Niedokrwienie znaczne- bóle spoczynkowe,

zmiany martwicze, owrzodzenia.

Niedrożność innych tętnic

Niedrożność pnia trzewnego i
t.krezkowej górnej
Nadciśnienie wywołane zwężeniem
tętnicy nerkowej.

Miażdżyca tętnic

Krążenie oboczne

To przepływ krwi obok głównego

pnia naczyniowego.

Dla powstania krążenia pobocznego

potrzeba- miesięcy –lat.

Zespół dewaskularyzacji- produkty
rozpadu mięśni napływające do krwi
powodują zatrucie organizmu.

Zespół rewaskularyzacji-po operacji
udrażniającej nagłe wypłukanie
produktów rozpadu może spowodować
zatrzymanie akcji serca, niew. Nerek,
nieodwracalne zmiany w płucach.

Tętniak

Przyczyna 90 % miażdżyca
Poszerzenie ściany o 50%
nazywamy tętniakiem
Tętniak prawdziwy
Tętniak rzekomy
Tętniak rozwarstwiający
Lokalizacja

Choroba Raynauda

To zaburzenia naczynioruchowe-
Mogą być pierwotne i wtórne.
Nadwrażliwość na zimno – pojawia
się bladość i zasinienie palców w
zimnej temp.
Pieczenie i drętwienie
Symetria zmian obu rąk.

Choroba Burgera

Miażdżyca dystalnych części kończyn
górnych i dolnych.
Nikotyna czynnikiem uczulającym
U młodych ludzi.
Bez zmian w dużych naczyniach.
Leczenie . Sympatectomia.\
amputacja i odstawienie palenia
papierosów.

Żylaki kończyn dolnych

To rozszerzenie , wydłużenie i skłębienie

powierzchownych żył podskórnych
Dotyczy głównie żyły odpiszczelowej 85% i

odstrzałkowej 15%
Najczęstsza choroba żył rasy białej.
Przyczyna –wrodzona niewydolność zastawek

żylnych
Tylko 10 –15% krwi płynie ukł.pow. Jego

wycięcie chirurgiczne nie up.odpływu.
Wszystkie żyły maja zastawki-blokują refluks.

Zakrzepowe zapalenie Zył

Zapalenie żył powierzchownych- powstaje

najczęściej samoistnie w istniejących

żylakach.
Zapalenie żył głębokich-obrzęk i

bolesność w obrębie łydki,również dotyczy

uda.Może dotyczyć żył biodrowych.

Leczenie: Heparyna
Usuwanie Chirurgiczne
Wszczepianie sitka do żg. dolnej

Zator tetnicy płucnej

Przyczyna –odrywający się materiał

zatorowy z żył kończyn dolnych.

Dostaje się do tetnicy płucnej i może

spowodować nagły zgon.

Zatory mniejszych tętnic wywołują

zawał płuca.

Leczenie –heparyna lub Operacyjne

Objawy i leczenie żylaków

Powiekszające się widoczne

naczynia żylne.
Scieńczenia i przebarwieniaskóry
Uszkodzenia ścian żył
Owrzodzenia.
Profilaktyka. Leczenie operacyjne

usuwanie zmienionych żył.

Ostrzykiwanie.

Rany

Rana to uszkodzenie tkanek z

przerwaniem ich ciagłości

rany

Uszkodzenie może dotyczyć
różnych warstw.

Objawy rany:
Ból
Krwawienie
Rozwarcie brzegów( sa brzegi ściany

i dno)

Zejście zapalenia

Całkowite wchłonięcie nacieku
Wytworzenie ropnia
Przejście w proces przewlekły-
rozplem komórkowy-ziarnina.

Niedrożność jelit

Mechaniczna lub

Czynnościowa

Niedrożność mechaniczna

Prosta z zatkania
Z zadzierzgnięcia
Z niedokrwienia

Wysoka –dwunastnica i jelito czcze
Niska-jelito biodrowe i grube

Mechaniczna prosta-

przyczyny

Zrosty
Guzy zapalne i nowotworowe jamy
brzusznej i jelit
Zatkanie przez kamień żółciowy,
kałowe kamienie lub ciała obce.
W jelicie grubym 90% niedrożności
to rak.

Objawy niedrożności

Czas narastania objawów może być
podstawą rozpoznania niedrożności ostrej
lub przewlekłej.

Objawy to:
Napadowy ból brzucha występujący co
kilka minut –długie przerwy pomiędzy
bólami świadczą o nisko położonej
niedrożności

Objawy niedrożności cd.

Wymioty-wcześnie występujące w
niedrożności wysokiej
Wymioty póżno występujące –
kałowe w niedrożności niskiej
Zatrzymanie gazów i stolca-w
wysokiej niedrożności początkowo
chory oddaje gazy i stolec w
początkowej fazie chor.

Objawy cd.

Wzdęcie brzucha –typowe dla

niedrożności niskiej
Przy osłuchiwaniu brzucha wysokie

metaliczne szmery jelitowe

pojawiające się razem z bólami.
Czasami stojąca pętla jelitowa –

widoczna przez wiotkie powłoki lub

wyczuwalna w badaniu palpacyjnym.

Niedrożność z

zadzierzgnięcia

To uwiężnięcie jelit w przepuklinie
zewnętrznej lub wewnętrznej
Skręt jelita
Wgłobienie.

Objawy niedrożności z

zadzierzgnięcia

Ciągły silny ból umiejscowiony przez
chorego
Uporczywe wymioty
Zatrzymanie gazów i stolca
Podwyższona ciepłota ciała szybkie tętno
Ciężki stan ogólny chorego
Przy osłuchiwaniu –cisza w brzuchu
Bolesność uciskowa brzucza-zaznaczone
objawy otrzewnowe.

Badania diagnostyczne

Badanie RTG- zdjęcie przeglądowe jamy

brzusznej w pozycji stojącej lub w ułożeniu

na boku w 80 % daje rozpoznanie .
Poziomy płynu w jelitach pozwalają

określić przypuszczalną wysokość

niedrożności .
Laboratoryjne-

morfol,hematokryt,jonogram,gazometria,

mocznik ,kreatynina.
Godzinowa`diureza

Leczenie niedrożności

Założenie sondy
Leczenie zaburzeń gospodarki wodno-
elektrolitowej-dobowa utrata do 9 litrów
płynu-uzupełnianie niedoborów chloru,
sodu i w dłużej trwającej niedrożności
uzupełnienie potasu.
Antybiotyki –gdy zagraża martwica jelita.
Operacja!!!!!!

Postępowanie

pooperacyjne i rokowanie

Odsysanie treści żołądkowej i
kontrola diurezy.
Smiertelność w leczeniu
niedrożności wynosi 10%

prosta niedrożność -5%
z zadzierzgnięcia 30%
z niedokrwienia 80%

Kamica żółciowa

W powstawaniu kamicy grają rolę:

Zastój żółci
Zaburzenia w unerwieniu i ukrwieniu

pęcherzyka

Zakażenia
Zmiany składu żółci
Sposób odżywiania
Strefa geograficzna

Diagnostyka

i leczenie

USG –Gold standard
Cholecystectomia laparoskopowa
gold standard
Obecność kamieni żółciowych nie
zawsze jest przyczyną dolegliwości

Choroby pęcherzyka

Kamica bezobjawowa
Zapalenie pęcherzyka żółciowego
Wodniak pęcherzyka
Ropniak pęcherzyka
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka
Kamica żółciowa przewodowa.

Zapalenie trzustki

Kamica żółciowa
Obfity tłusty posiłek i alkohol

Istota choroby polega na trawieniu

narządu przez enzymy trzustkowe.!!!!

Postać:
Obrzękowa
Martwiczo-krwotoczna

Rodzaje ran

Powierzchowne
Głębokie
Drążąca-gdy penetruje głęboko

Zależnie od czasu jaki upłynął :

Świeże –gdy nie wykazują cech zakażenia
niezakażone
Do 8 godzin jest potencjalnie nie zakażoną.

Rodzaje zależnie od

kształtu

Otarcie naskórka
Rana cięta
Rana rąbana
Rana szrpana
Rana tłuczona
Rana miażdżona
Rana kłuta
Rana kąsana
Rana `zatruta
Rana postrzałowa i platowa

Proces gojenia ran

I – okres wysiękowy ostrego zapalenia
,kataboliczny- trwa 5-6 dni - to przejściowy
kurcz naczyń napływ elementów krwi,
odrost nabłonka, napływ fibroblastów,
odrost naczyń krwionośnych , chłonnych i
zak. Nerwowych.
II okres wytwórczy –anaboliczny trwa około
3-14 dni . Wzrost wytrzymałości rany –
dojrzewanie kolagenu-redukcja `naczyń –
modelowanie blizny.

Sposoby gojenia ran

Gojenie przez rychłozrost –
najlepszy sposób
Gojenie opóżnione. Wypełnianie
ziarniną-blizna. Gojenie pod
strupem.

Tak goją się rany które uległy

zakażeniu.

Opracowanie chirurgiczne

rany

Całkowite wycięcie rany-zamieniamy
ranę wypadkową na chirurgiczną.
Częściowe wycięcie rany
Nie wycinamy ran na twarzy i dłoni.
Rozcięcie wykonujemy w ranach
zakażonych-wtedy rany nie
zaszywamy.

Szycie ran

Szew pierwotny
Szew pierwotny odroczony-po kilku
dniach gdy niema zakażenia.
Szew wtórny póżny gdy pojawia się
ziarnina.
Rany gojące się przez rychłozrost nie
wymagają od drugiego dnia
opatrunku.

Powikłania w gojeniu ran

Zakażenie
Krwawienia
Martwica brzeżna raqny
Blizna przerosla bliznowiec.

Zakażenie

Infectio –uszkodzenie komórek i

tkanek gospodarza przez

drobnoustroje.
Ognisko otoczone jest odczynem

zapalnym-którego celem jest

zniszcenie czynnika szkodliwego.

Oraz usunięcie obumarłych tkanek.

Przyczyny –bakterie ,wirusy,ciała

obce, czynniki mech i chemiczne.

Zakażenia

Bakteriemia- to obecność bakterii we
krwi bez objawów chorobowych.
Ropnica-obecność bakterii
ropotwórczych (paciorkowców) – które
tworzą zatory małych tętniczek i ropnie
przerzutowe z ogniska pierwotnego.
Posocznica-to stan septyczny –zwany
zakażeniem ogólnym z typowymi
objawami ogólnymi.

Rodzaje zakażeń

Czyrak –ropień gruczołu potowego lub
mieszka włosowego. Samoistne
gojenie.Powodowany często przez
gronkowca złocistego. Powstawaniu spzryja
obniżona odporność , cukrzyca lub wysoka
zjadliwość gronkowca.
Czyrak gromadny- zlewające się w szereg
czyraki –najczęściej na karku, plecy pośladki
Leczenie obu –nacięcie drenaż -antybiotyk