K R I O T E R A P I A

KRIOTERAPII (KRYOS-

zimno)

- krótki rys historyczny

2500r p.n.e. w Egipcie stosowano zimne

okłady do leczenia stanów zapalnych

(papirus)

Hipokrates (460-370r p.n.e.) stosował

zimno do zmniejszenia obrzęków, bólów i

krwawienia

Celsus (25r n.e.) - stosował zimno do

leczenia martwej skóry

Frej (lata 40) dał podstawy nowoczesnej

kriochirurgii

Toshimo Yamauchi (1979) - opublikował

prace z zastosowaniem ciekłego azotu

Od 1984r zastosowanie kriostymulacji

ciekłym azotem w Polsce

(Zakł. Rehabilitacji

AWF, Wrocław)

W 1978r pierwsza kriokomora Yamauchi

W 1989r skonstruowano w Polsce pierwszą

kriokomorę

TERMOTERAPIA

Ciepłolecznictwo

Zimnolecznict

Miejscowe

Ogóln

* Dostarczanie energii

cieplnej

* Wzbudzanie energii

cieplnej w tkankach

* Krioterapia ( z użyciem

nośników o temp. < 0

* Leczenie zimnem (z

użyciem nośników > 0

K R I O T E R A P

I A

kriodestrukcja

kriochirurgia

kriostymulacja

Kriostymulacja-definicja

- schładzanie ciała przy użyciu

niskich temperatur będących intensywnym bodźcem

wywołującym w organiźmie wiele reakcji odwracalnych o

charakterze miejscowym i ogólnym

K R I O C H I R U R G I A



Stany przedrakowe (rogowacenie starcze, leukoplakia)



Naczyniaki zwykłe



Nabłoniaki (okolice oczu, nosa, powiek)



Kłykciny kończyste



Rak prostaty



Rak szyjki macicy



Ropne rany



Żylaki



w okulistyce

Nacięcie chirurgiczne + krio
Elektrokonizacja + krio
Krio + nacięcie chirurgiczne + krio
Farmakoterapia + krio

Najważniejsze wskazania

lecznicze

Metody - kontaktowa (zewnętrznie i sonda

wewnętrzna),

- natryskowe, sonda - nóż chirurgiczny

REAKCJA ORGANIZMU NA

OZIĘBIENIE

Reakcja zachowania

ciepła

Reakcja kompensacyjna

(przy rezerwie ciepła i

zachowaniu termoregulacji)

* zaróżowienie skóry,

pobudzenie

krążenia obwodowego

* rozluźnienie mięśni

* uczucie rozgrzania

Zaburzenie termoregulacji

(przy małej rezerwie ciepła)

* zasinienie skóry

* zwiększenie napięcia mięśni

(drżenie mięśniowe)

* dyskomfort psychiczny

* zaburzenie świadomości

REAKCJA ZACHOWANIA

CIEPŁA

REAKCJA KOMPENSACYJNA



Skurcz naczyń (zblednięcie skóry)



Zmniejszenie łożyska naczyniowego (skurcz

dużych naczyń, naczyń trzewi i skóry



Wzrost ciśnienia krwi



Zwolnienie akcji serca



Zwiększenie termogenezy



Zwiększenie napięcia mięśni, drżenie mięśniowe



Pobudzenie aktywności, rześkość



Zwiększenie wydalania moczu

Objawy reakcji zachowania

ciepła

Objawy reakcji kompensacyjnej

Rozszerzenie naczyń, zaróżowienie
skóry
Pobudzenie krążenia obwodowego
Uczucie rozgrzania, odświeżenia
Przyspieszenie akcji serca
Rozluźnienie mięśni
Obniżenie ciśnienia krwi

Układ termoregulacji

• 1. Termoreceptory

: a)wewnętrzne

b)zewnętrzne

• 2. Ośrodek

termoregulacji

(podwzgórze)

• 3. Efektory

: a)

termoreg.fizyczna(

reakcje ukł.krążenia,

gruczoły potowe )

termoreg.metaboliczna(mięśnie,

wątroba, tkanka tł. brunatna

)

ZACHOWANIE SIĘ TEMPERATURY

SKÓRY PODCZAS I PO KRIOTERAPII

MIEJSCOWEJ NA KOŃCZYNY DOLNE

przed

120

240

30,5

32,5

30,8

Wg.: Jezierski Cz., Narkiewicz F.: Kriomedpol 1994 (Ochładzanie ciekłym azotem na stawy kończyn
dolnych, 3 min.

minuty

EFEKTY DZIAŁANIA ZIMNA

NA USTRÓJ



zależą od:



czasu trwania ekspozycji na

zimna



powierzchni



stopnia ochłodzenia



różnicy temperatur pomiędzy

źródłem zimna a organizmem

Stopień ochładzania

różnych części i okolic

ciała

• *

Skóra

- szybkie schładzanie

• *

Mięśnie-

wolniejsze i dłuższe, powrót

wyjściowej temp. po godz.

• *

Stawy

- obniżenie temp.przez 2 godz.

• *

Kończyny dolne

ochładzane są

intensywniej niż tułów

• Kończyna ochładzana

- obniżenie

temp. koło 10 stopni w drugiej

KRIOSTYMULACJA

biologiczne działanie



PRZECIWBÓLOWE



PRZECIWZAPALNE



PRZECIWOBRZĘKOWE



PRZECIWKRWOTOCZNE



ROZLUŹNIAJĄCE MIĘŚNIE



ODPORNOŚCIOWE

Właściwości działania

leczniczego

Reakcje ustrojowe wywołane

bodźcem zimna

KRĄŻENIOWE
POBUDZENIE MECH.
TERMOREGULACJI
HORMONALNE
PRZECIWBÓLOWE
PRZECIWOBRZĘKOWE
NERWOWO-MIĘŚNIOWE
IMMUNOSTYMULACYJNE,
ZWIĘKSZENIE ODPORNOŚCI

Trzy fazy reakcji naczynioruchowych

zachodzących pod wpływem

kriostymulacji

Krótki skurcz naczyń skóry

Przemieszczenie krwi z małych do dużych

naczyń

Uruchamianie mechanizmów termoregulacji

Skurcz - rozkurcz, naprzemiennie, falowanie (Reakcja Lewisa)

Trening naczyniowy

Rozkurcz naczyń

tętniczych

Zwiększenie

zaopatrzenia

tkanek w tlen

Przekrwienie czynne

Zwiększenie ukrwienia

tkanek

KRIOSTYMULACJA

mechanizmy działania

przeciwbólowego

Blokowanie receptorów

bólowych

w skórze

Blokowanie receptorów

bólowych

w skórze

Zmniejszenie

napięcia mięśni

(na wrzecionka

m. i

włókna gamma)

Zmniejszenie

napięcia mięśni

(na wrzecionka

m. i

włókna gamma)

Zmniejszenie

przewodnictwa

nerwowego w

dośrodkowych

nerwach

bólowych

Zmniejszenie

przewodnictwa

nerwowego w

dośrodkowych

nerwach

bólowych

Zwiększenie

wydzielania

endorfin

Zwiększenie

wydzielania

endorfin

Przeciwbólo

we działanie

kriostymulac

Przeciwbólo

we działanie

kriostymulac

KRIOSTYMULACJA

mechanizmy działania

przeciwzapalnego i

przeciwbólowego

Skurcz naczyń- uszczelnienie

śródbłonka

Zmniejszenie ciśnienia

śródtkankowego

Zmniejszenie impulsacji

nocyceptywnych

mechanoreceptorów

Zmniejszenie wysięku, zmniejszenie

migracji leukocytów w ognisku

zapalnym

łagodzenie bólu

zwolnienie procesów zapalnych

Zmniejszenie metabolizmu w komórkach

ogniska zapalnego + zwiększenie

uszczelniania naczyń

Zmniejszenie nacieku komórkowego

ogniska zapalnego

Zmniejszenie stanu zapalnego

KRIOSTYMULACJA

mechanizmy zmniejszenia napięcia

mięśniowego

Zmniejszenie przewodnictwa w

nocyceptywnych nerwach i

zmniejszenie napływu impulsów do

rdzenia kręgowego

Zmniejszenie aktywności

wrzecionek mięśniowych

Zmniejszenie stymulacji

segmentarnych motoneuronów

rdzenia , przerwanie dróg ruchowych

Działanie analgetyczne

DZIAŁANIE KRIOSTYMULACJI

NA UKŁAD HORMONALNY



wzrost stężenia ACTH i kortyzolu we

krwi



wzrost wydzielania adrenaliny i

noradrenaliny



wzrost testosteronu u mężczyzn



wzrost wydzielania tyroksyny

KORZYSTNE DZIAŁANIE

KRIOSTYMULACJI

OGÓLNOUSTROJOWEJ NA STAN

PSYCHICZNY CZŁOWIEKA



Poprawa nastroju



Ustępowanie zmęczenia



Poprawa snu



Zmniejszenie objawów
depresyjnych



Zwiększenie chęci do aktywności
fizycznej

RÓŻNICE W REAKCJACH

ORGANIZMU NA BODŹCE CIEPŁA I

ZIMNA

REAKCJ E, OBJ AWY

KLINICZNE

CIEPŁOLECZNICTWO ZIMNOLECZNICTWO

Nasilenie reakcji

organizmu na bodźce

termiczne

mniejsze

większe

Rozszerzenie naczyń

wszystkich

tylko tętnic

Rozluźnienie mięśni

bezpośrednio po

działaniu ciepła

drogą pośrednią

Temperatura ciała

podwyższa się

nie zmienia się

Mechanizm

powstawania ciepła

droga przewodzenia

ciepło wewnętrzne

Aktywność

psychomotoryczna

zwolniona

zwiększona

METODYKA MIEJSCOWEGO

STOSOWANIA

KRIOTERAPII

Miejscowy nadmuch parami azotu

Ciśnienie par azotu 4-5 atm

Odległość dyszy od ciała 10-15 cm.

Czas 1-2-3 min (dłużej na duże stawy i u

otyłych krócej na małe stawy

Zaczynać zabiegi od miejsc dobrze

umięśnionych

1- 2 razy dziennie z przerwą 3-4 godz.

Seria zabiegów minimum 10

Bezpośrednio po zabiegu, najdalej do 3

godz. wykonywać ćwiczenia

Kojarzenie krioterapii z innymi metodami leczniczymi:

- krioterapia

+ leki niesterydowe + kinezyterapia (RZS)

- krioterapia + impuls. pole

magnetyczne + kinezyterap

- laser He-Ne + krioterapia + kinezyterapia

- ocieplenie +

krioterapia + kinezyterapia

METODYKA

OGÓLNOUSTROJOWEJ

KRIOTERAPII

Zabiegi w komorze o temp. - 110 do 170

leczenie rozpoczynamy od 110

Czas zabiegu 1- 3 min.

Seria zabiegów 10-15

Seanse w komorze najlepiej 2-krotne z

odstępem 4 godz.

Po wyjściu z komory - kinezyterapia

Uwagi:

Chorzy wchodzą do komory w stroju

kąpielowym z osłoniętymi ustami i

nosem maseczką, w skarpetkach, drewniakach,

w komorze należy się poruszać

WSKAZANIA LECZNICZE DO

KRIOTERAPII MIEJSCOWEJ

(1)

Ostre i przewlekłe choroby zapalne stawów RZS,

ZZSK, dna moczanowa, zespół Reitera, infekcyjne

zapalenie stawów, liszaj rumieniowaty

Choroba zwyrodnieniowa

stawów( kolanowych i biodrowych )

Reumatyzm tkanek miękkich: zapalenie

ścięgien, entezopatie, mialgie, zapalenie

okołostawowe

Fibromialgia

Zapalenie okołostawowe barku

Zespoły bólowe: kręgosłupa szyjnego i

lędźwiowego, rwa kulszowa, dyskopatie

Stany po operacji dysku lędźwiowego

Stany po urazach stawów i mięśni: skręcenia ,

nadciągnięcie mięsni, stłuczenia zwichnięcia ,

obrzęki po urazach

Choroby neurologiczne



Spastyczne niedowłady po udarach mózgowych



Choroba Parkinsona



Zapalenie rogów przednich rdzenia



Ostre zapalenie nerwów obwodowych



Stwardnienie rozsiane



Rozsiane zapalenie mózgu



Miastenia

Choroba Sudecka

Przykurcze w stawach

Łokieć „ tenisisty”

Obrzęki po operacjach chirurgicznych ( np. po

usunięciu łąkotki)

Ropnie kości , przetoki

WSKAZANIA LECZNICZE DO

KRIOTERAPII MIEJSCOWEJ

(2)

WSKAZANIA DO

KRIOTERAPII

OGÓLNOUSTROJOWEJ (1)

Gościec zapalny: RZS, ZZSK, dna, zapalenie

łuszczycowe, liszaj rumieniowy

Dyskopatie

Kolagenozy

Reumatyzm tkanek miękkich

Udar cieplny

Przełom tarczycowy (?)

Stany pourazowe, w tym sportowe

Częste infekcje nieswoiste-zapobiegawczo

Odnowa biologiczna

Przeciążenie narządu ruchu

WSKAZANIA DO

KRIOTERAPII

OGÓLNOUSTROJOWEJ (2)

Oparzenia ; wcześnie po incydencie, najlepiej

do 30 min.

Żylaki kończyn dolnych

Obrzęki limfatyczne

Zapobieganie odleżynom

Świąd odbytu

Krwawienie z nosa

Stany po przeciążeniu pracą fizyczną

Depresja

PRZECIWWSKAZANIA DO

KRIOTERAPII

Ciężkie choroby serca i niewydolność

układu krążenia

Stany po zawale serca

Nadciśnienie tętnicze

Choroby płuc

Nadwrażliwość na zimno

Hemoglobinuria napadowa

Zespół Raynauda

Odmrożenie

Wyniszczenie i osłabienie ogólne

Choroba nowotworowa

Otwarte rany , owrzodzenie

Zaawansowana miażdżyca

Zmiany zakrzepowo-zatorowe i zapalne w

układzie żylnym

Stany gorączkowe

Document Outline