Rynki finansowe

Wykład

Agenda wykładu



Pojęcie finansów



System finansowy



Rynki finansowe



Klasyfikacja rynków finansów



Rynek pieniężny



Rynek kapitałowy



Rynek walutowy



Rynek kredytowy

Wstęp

Właśnie dowiedzieliście się, że NBP zamierza

podnieść bazową stopę procentową o 0,5 p.p.
Jak to może wpłynąć na oprocentowanie

kredytu, którym zamierzasz sfinansować

zakup nowego fantastycznego sportowego

samochodu?
Czy oznacza to, że w przyszłości będziesz

mógł łatwiej pozwolić sobie na kupno domu?
Czy znalezienie pracy w przyszłym roku

stanie się prostsze czy też trudniejsze?

Pojęcie finansów

Finanse potocznie uważane są za równoznaczne ze
znaczeniem terminu zasoby pieniężne.

W terminologii ekonomicznej słowem finanse określa
się stosunki ekonomiczne, polegające na gromadzeniu,
podziale oraz wydatkowaniu zasobów pieniężnych

Finanse  –  dział  nauki,  który  zajmuje  się  badaniem
określonego  elementu  rzeczywistości  ekonomicznej
bazującego  na  pieniądzu  i  formułowaniem  na
podstawie uzyskanych wyników określonych twierdzeń
i praw (Korenik).

Pojęcie finansów

Finanse są to zjawiska i procesy pieniężne.
Finanse – ogół zjawisk pieniężnych powstających w
związku z działalnością gospodarczą i społeczną
człowieka.
Finanse – to środki pieniężne zgromadzone i
wydatkowane przez różne podmioty gospodarcze, do
których zalicza się:

•

państwo,

•

przedsiębiorstwa,

•

gospodarstwa domowe (konsumenci).

Można zatem dokonać podziału na finanse publiczne i
prywatne.

Pojęcie finansów

Gospodarka finansowa obejmuje działania
podmiotów (jednostek gospodarujących) w dziedzinie
zjawisk pieniężnych, polegających na:

•

przygotowaniach do przeprowadzenia
wszelkiego rodzaju operacji pieniężnych, co
obejmuje między innymi ich planowanie,

•

faktyczna realizację tych operacji pieniężnych,

•

ewidencje i analizę operacji pieniężnych
zrealizowanych w przeszłości m.in. w celu
przygotowania decyzji co do działań w
przyszłości.

Pojęcie finansów

Polityka finansowa oznacza dokonywanie
zarówno wyboru celów, które mają być osiągnięte
w wyniku gospodarki finansowej, jak i metod czy
sposobów działania dla osiągnięcia wybranych
celów.

Podział finansów

Niezależnie od różnic w poglądach na zakres
nauki finansów zjawiska finansowe analizuje
się w co najmniej czterech ujęciach:

•

podmiotowym,

•

przedmiotowym,

•

instrumentalnym,

•

funduszowym

System finansowy -

definicja

System  finansowy  -  ogół  norm  prawnych  oraz
zespół  instytucji  finansowych,  których  zadaniem
jest  gromadzenie,  dzielenie  oraz  wydatkowanie
zasobów pieniężnych w państwie.

System  finansowy  -  zespół  logicznie  ze  sobą
powiązanych  form  organizacyjnych,  aktów
prawnych,  instytucji  finansowych  oraz  innych
elementów

umożliwiających

podmiotom

nawiązywanie stosunków finansowych zarówno
w sektorze realnym, jak i sektorze finansowym.

Funkcje systemu

finansowego



funkcja płatnicza



funkcja płatności,



funkcja oszczędności



funkcja akumulacji bogactwa



funkcja kredytowa,



funkcja minimalizacji ryzyka



funkcja polityki gospodarczej,

Rynki finansowe

•

Miejsce na którym transferowane są kapitały
od ludzi, którzy posiadają nadwyżkę
dostępnych funduszy, do tych którzy
odczuwają ich brak.

•

Proces zwiększenia wydajności gospodarczej -
przekazanie funduszy od ludzi, którzy nie
mają dla nich produktywnych zastosowań do
osób, które takie możliwości mają,
zwiększając w ten sposób efektywność
gospodarczą.

Rynek finansowy w

strukturze rynku



system bankowy,



system budżetowy,



system finansowy ubezpieczeń,



system finansowy podmiotów
gospodarczych,



system finansowy ludności (gospodarstw
domowych).

Elementy systemu

finansowego

Klasyfikacja rynków

finansów



ze względu na przeznaczenie kapitału
(terminy płatności);



ze względu na miejsce wykonywania
operacji;



ze względu na miejsce obrotu
instrumentami;



ze względu na charakter instrumentów;

Klasyfikacja ze względu

na charakter

instrumentów



Instrumenty dłużne



Instrumenty właścicielskie

RYNEK

FINANSOWY

PIENIĘŻNY

KAPITAŁOWY

WALUTOWY

PAPIERÓW

WARTOŚCIOWYCH

BANKOWY

Klasyfikacja rynku

finansowego

Tendencje rozwojowe na

rynkach finansowych



informatyzacja,



sekuryzacja,



instytucjonalizacja,



futuryzacja,



liberalizacja,



deregulacja,



internacjonalizacja,



globalizacja.

Rynek pieniężny



Miejsce, w którym dochodzi do
kształtowania się podaży i popytu na
najbardziej płynny instrument
finansowym, czyli pieniądz.



Przedmiotem transakcji są instrumenty o
zapadalności do 1 roku.



Instrumenty te mają charakter
wierzycielski.



Bezpieczeństwo na r. pieniężnym



Cel r. pieniężnego

Bezpieczeństwo na r.

pieniężnym



Jest to rynek bardzo bezpiecznym
gdyż podmioty (rząd, banki czy też
duże przedsiębiorstwa) emitujące
papiery wartościowe są podmiotami
wiarygodnym.



Bezpieczeństwu sprzyja także
wysoka płynność i krótkoterminowy
okres zapadalności instrumentów
finansowych.

Segmenty rynku

pieniężnego



Ze względu na wielkość transakcji



Rynek hurtowy



Rynek detaliczny



Ze względu na dostęp do rynku:



Rynek zamknięty



Rynek otwarty

Instrumenty rynku

pieniężnego



depozyty międzybankowe,



certyfikaty depozytowe,



papiery komercyjne,



bony skarbowe,



bony pieniężne NBP,



warunkowe transakcje repo i sell –
buy – back,



swapy walutowe;

Instrumenty



Krótkoterminowe depozyty i pożyczki
bankowe,



Krótkoterminowe papiery
wartościowe:



Eurocertyfikaty depozytowe,



Euroweksle,



Europapiery handlowe.

Międzynarodowy rynek

pieniężny



Rynek ten cechuje się:



dużym udziałem nierezydentów danego
kraju w transakcjach,



brakiem nadzoru władz monetarnych
kraju,



zawieraniem transakcji w walutach
obcych.



W ramach mrp można wyodrębnić:



rynki narodowe



eurorynki

Rynek kapitałowy



Rynek, na którym dochodzi do

przepływu średnio – i długoterminowych

oraz udziałowych strumieni

finansowych,



Kto tworzy podaż na tym rynku?



Funkcje rynku kapitałowego



alokacyjna



informacyjna



wyceniająca



transformacyjna



dyscyplinująca

Funkcje rynku

kapitałowego



alokacyjna



informacyjna



transformacyjna



wyceniająca



dyscyplinująca

Instrumenty r.

kapitałowe



Akcje



Obligacje



Samorządowe



Korporacyjne



skarbowe

Międzynarodowy rynek

kapitałowy



obejmuje transakcje średnio – i
długoterminowymi zbywalnymi
papierami wartościowymi,
emitowanymi na rynkach
zagranicznych przez podmioty o
wysokim standingu finansowym,



międzynarodowy obrót papierami
wartościowymi dokonywany jest na
wewnętrznych oraz eksterytorialnych
rynkach kapitałowych.

Ceny akcji wg Dow Jones

Industrial Average, w latach

1950 - 1996

Rynek walutowy



Miejsce transferu kapitału z jednego
państwa do innego,



Podstawowe narzędzie przepływu
funduszy miedzy państwami,



Kurs walutowy – cena waluty jednego
kraju wyrażona w walucie innego
kraju

Dwa obszary rynku

walutowego



Rynek bieżący czyli kasowy (spot
market)



Rynek terminowy (forward market)

Notowania kursów na

rynku spot

Waluta

Bid

Ask

Zmiana

Czas

EUR/PLN

3.8673

3.8708

0.0049

0.13