background image

Aktywność

 ruchowa – 

 ruchowa – 

jak przeciwdziałać 

jak przeciwdziałać 

siedzącemu trybowi życia

siedzącemu trybowi życia

 

 

?

?

 

 

 

 

dr n. med. J. Piwoński

dr n. med. J. Piwoński

 Instytut Kardiologii w Warszawie

 Instytut Kardiologii w Warszawie

Aktywność

 ruchowa – 

 ruchowa – 

jak przeciwdziałać 

jak przeciwdziałać 

siedzącemu trybowi życia

siedzącemu trybowi życia

 

 

?

?

 

 

 

 

dr n. med. J. Piwoński

dr n. med. J. Piwoński

 Instytut Kardiologii w Warszawie

 Instytut Kardiologii w Warszawie

background image

Ruch  może  zastąpić 

Ruch  może  zastąpić 

niemal  każde  lekarstwo, 

niemal  każde  lekarstwo, 

ale  wszystkie  leki  razem  

ale  wszystkie  leki  razem  

wzięte

wzięte

 

 

nie  zastąpią  ruchu”

nie  zastąpią  ruchu”

/S. Oczko/

/S. Oczko/

background image

Hipokinezja-brak ruchu domena cywilizacji

Brak lub uboga aktywność ruchowa 

    przyczyna upośledzonej motoryczności i 

wydolności fizycznej dziecka

uboga aktywność ruchowa /fizyczna/
zmniejszenie ilości krwi krążącej oraz liczby 
czerwonych krwinek             ograniczenia 
wielkości pułapu tlenowego

Choroby cywilizacyjnych /otyłość, miażdżyca

Choroby psychospołeczne /depresje, nerwice, 
lęki/

Wady postawy

Hipokinezja a zdrowie 

Hipokinezja a zdrowie 

młodzieży

młodzieży

Hipokinezja a zdrowie 

Hipokinezja a zdrowie 

młodzieży

młodzieży

background image

Korzyści aktywności 

Korzyści aktywności 

ruchowej

ruchowej

Korzyści aktywności 

Korzyści aktywności 

ruchowej

ruchowej

Aktywność korzystnie wpływa na:

Aktywność korzystnie wpływa na:

Metabolizm lipidów i węglowodanów

Metabolizm lipidów i węglowodanów

Proces krzepnięcia krwi

Proces krzepnięcia krwi

Układ nerwowy

Układ nerwowy

Układ krążenia

Układ krążenia

Układ oddechowy

Układ oddechowy

Układ ruchowy

Układ ruchowy

background image

2500 lat temu Arystoteles 

2500 lat temu Arystoteles 

powiedział:

powiedział:

.. 

.. 

Nic tak nie rujnuje 

Nic tak nie rujnuje 

człowieka, jak ciągły  

człowieka, jak ciągły  

bezruch

bezruch

.”

.”

2500 lat temu Arystoteles 

2500 lat temu Arystoteles 

powiedział:

powiedział:

.. 

.. 

Nic tak nie rujnuje 

Nic tak nie rujnuje 

człowieka, jak ciągły  

człowieka, jak ciągły  

bezruch

bezruch

.”

.”

background image

OSOBY

  O  WYSOKIM  POZIOMIE  

  O  WYSOKIM  POZIOMIE  

AKTYWNOŚCI  FIZYCZNEJ

AKTYWNOŚCI  FIZYCZNEJ

Projekt „Bridging East-West Health 
Gap”

Źródło: Drygas i wsp. Medicina 
Sportiva 2001

6,4

21,3

30,2

12,3

20,7

21,8

23,7

7,0

13,4

19,3

16,8

32,7

10,7

25,6

5,5

20,9

29,2

28,1

0

5

10

15

20

25

30

35

FINLANDIA HISZPANIA NIEMCY

POLSKA

ROSJA

WĘGRY

%

Razem

Kobiety

Mężczyźni

background image

Projekt „Bridging East-West Health 

Projekt „Bridging East-West Health 

Gap”

Gap”

Źródło: Drygas i wsp. Medicina 

Źródło: Drygas i wsp. Medicina 

Sportiva 2001 

Sportiva 2001 

OSOBY O  „SIEDZĄCYM”  TRYBIE  ŻYCIA

74

72,9

10,5

43,4

27,3

11,6

27

38,8

8,2

28,6

24,9

8,6

49,9

30,4

71,4

14

25

12,6

0

10

20

30

40

50

60

70

80

FINLANDIA HISZPANIA NIEMCY

POLSKA

ROSJA

WĘGRY

%

Razem

Kobiety

Mężczyźni

background image

29,9

12,1

19,919,2 17,6

39,9

13,9

55,3

6,9

58,2

5,9

76

0

20

40

60

80

%

FINLANDIA NIEMCY HISZPANIA

ROSJA

WĘGRY

POLSKA

Wysoki poziom  aktywności fizycznej

"Siedzący" tryb życia

AKTYWNOŚĆ  FIZYCZNA  W  CZASIE  

WOLNYM  

OD  PRACY  W  SZEŚCIU  KRAJACH 

EUROPEJSKICH

Źródło: Drygas i wsp.

Źródło: Drygas i wsp.

background image

Aktywność

 fizyczna 

 fizyczna 

mieszkańców Łodzi

mieszkańców Łodzi

Jedynie 10% badanych chodzi zazwyczaj pieszo lub 

jeździ na rowerze do pracy, a tylko 5% poświęca 

na to więcej niż 15 minut dziennie

Ponad 70% badanych nie wykonuje żadnych ćwiczeń 

fizycznych trwających co najmniej 30 minut bez 

przerwy

Regularne ćwiczenia fizyczne trwające >=30 minut 

przynajmniej 2-3 x w tygodniu wykonuje zaledwie 

13% badanych, sporadycznie (kilka razy w 

miesiącu) – ok. 11%

Projekt: „Bridging the East-West 

Projekt: „Bridging the East-West 

Health Gap”

Health Gap”

Źródło: Drygas i wsp.

Źródło: Drygas i wsp.

background image

AKTYWNOŚĆ  FIZYCZNA  DZIECI  I  

AKTYWNOŚĆ  FIZYCZNA  DZIECI  I  

MŁODZIEŻY

  W  POLSCE

  W  POLSCE

Z  badań przeprowadzonych  przez Woynarowską i 

wsp. (1999) 

wynika, że

26% chłopców i 42% dziewcząt wykonuje zbyt 

rzadko intensywne ćwiczenia fizyczne (1 x 

tygodniowo lub rzadziej)

33% chłopców  i 52% dziewcząt przeznacza na te 

ćwiczenia mniej niż 1 godzinę/tyg.

1/3 wszystkich dzieci w wieku 11, 13 15 lat 

przeznacza na oglądanie programów TV ponad 4 

godziny dziennie

Źródło: Drygas i wsp.

Źródło: Drygas i wsp.

background image

Zadania nauczyciela w 

promocji aktywności fizycznej

Prowadzenie efektywnych zajęć lekcyjnych    
           i pozalekcyjnych

Koordynowanie w szkole wszelkich działań 
związanych z : 

-

wychowaniem fizycznym

-

wychowaniem zdrowotnym 

-

Sportem i turystyką

-

Organizowanie imprez sportowo-
rekreacyjnych

background image

Zadania nauczyciela w 

promocji aktywności fizycznej

Przekazywanie uczniom wiedzy 
o zmianach zachodzących w 
organizmie pod wpływem ruchu

Wyjaśnianie znaczenia ruchu dla 
zdrowia i życia

Wskazywanie zagrożeń z niedoboru 
ruchu oraz z nadmiernej 
intensywności

background image

Zadania nauczyciela w 

promocji aktywności fizycznej

Nie skupianie się wyłącznie na 
osiągnięciach sportowych „za 
wszelką cenę” (np. dla prestiżu 
szkoły, klasy, grupy...itp.) 

Pomoc w rozwijaniu osobowości 
sportowej (dla przyjemności a nie 
z przymusu)

background image

Czynniki wpływające 
niekorzystnie na wydajność 
pracy umysłowej

1.  duża liczebność uczniów w klasie
2.  złe warunki do prowadzenia zajęć 

ruchowych

3.  hałas
4.  zachwiany bilans ruchowy

Znaczenie zdrowotne 

ćwiczeń śródlekcyjnych  

background image

Czynniki wpływające niekorzystnie 

na wydajność pracy umysłowej 

c.d.

5.

przebywanie długo w zamkniętych 
i dusznych pomieszczeniach

6.  nieodpowiednie oświetlenie
7.  niedostosowane do wymiarów 

ciała ucznia meble szkolne

background image

8.  Organizacja pracy ucznia 
    - pora dnia
    - dzienna kumulacja godzin 

lekcyjnych

    - zgrupowanie tematyczne godzin  

lekcyjnych

Czynniki wpływające niekorzystnie 

Czynniki wpływające niekorzystnie 

na wydajność pracy umysłowej 

na wydajność pracy umysłowej 

c.d.

c.d.

background image

Długotrwała praca umysłowa, 

mała aktywność fizyczna

Zmęczenie i znużenie

background image

Zmęczenie i znużenie

Obniżenie sprawności

            Osłabienie funkcji 

układu nerwowego                                                   

wegetatywnych

Płytki oddech

Zaburzenia krążenia

Zaleganie krwi żylnej w naczyniach

 krwionośnych miednicy i kończyn dolnych

Przybranie wadliwej postawy (wady postawy)

Zmęczenie narządów zmysłu (oczy,uszy)

Stany napięcia

Zmęczenie i znużenie

background image

Objawy zmęczenia i 

znużenia 

u uczniów

1.

Spadek percepcji

2.

Brak skupienia uwagi

3.

Oznaki niepokoju lub apatii

To sygnał do przerwania lekcji 

i rozpoczęcia ćwiczeń śródlekcyjnych

 

!!!

background image

Cel i funkcje ćwiczeń 

śródlekcyjnych 

Celem ćwiczeń śródlekcyjnych jest 

osiągnięcie stanu psychofizycznego i 

fizycznego odprężenia a nie rozwijanie 

aktywne sprawności fizycznej

Funkcje:

1.

Relaksacyjna

 - odprężenie

2.

Stymulująca

 – ożywienie czynności 

wegetatywnych

3.

Korekcyjna

 – korgowanie postawy

4.

Dydaktyczna

  - wyrabianie nawyku ćwiczeń 

w szkole i w domu 

background image

Zasady prowadzenia 

ćwiczeń śródlekcyjnych 

Przerwy na ćwiczenia – 2-3 min. (w klasach 

niższych do 5 min.)

W momencie zauważenia znużenia uczniów

Ćwiczenia przy otwartych oknach

Zasady relaksacji – pogody i swobody ruchu

Zestaw ćwiczeń uaktywniający mięśnie i 

stawy najbardziej obciążone

Zracać uwagę na bezpieczeństwo miejsca 

wykonywanych ćwiczeń

Wskazany jest akompaniament muzyczny

W klasach młodszych metoda zabawowo-

naśladowcza

background image

Podstawowe ćwiczenia 

śródlekcyjne

1.

Ćwiczenia szyi

2.

Ćwiczenia ramion

3.

Ćwiczenia tułowia w różnych 
płaszczyznach

4.

Ćwiczenia nóg

5.

Ćwiczenia oddechowe lub śpiew

background image

Przeważnie ludzie ćwiczą 

Przeważnie ludzie ćwiczą 

wtedy, gdy mają czas to 

wtedy, gdy mają czas to 

znaczy 

znaczy 

NIGDY !

NIGDY !

Brak czasu ?

Brak czasu ?

Z systematycznych raportów ośrodków 

Z systematycznych raportów ośrodków 

badań opinii społecznej (m.in. OBOP) 

badań opinii społecznej (m.in. OBOP) 

wynika, że przeciętny dorosły mężczyzna 

wynika, że przeciętny dorosły mężczyzna 

lub kobieta w Polsce spędza dziennie od 3 

lub kobieta w Polsce spędza dziennie od 3 

do 5 godzin oglądając program TV

do 5 godzin oglądając program TV

background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image
background image

Istnieje    doskonałe  lekarstwo 

Istnieje    doskonałe  lekarstwo 

poprawiające  stan  zdrowia    i   

poprawiające  stan  zdrowia    i   

sprzyjające długowieczności.

sprzyjające długowieczności.

Należy je stosować przez 30 minut 

Należy je stosować przez 30 minut 

                

                

najlepiej codziennie.

najlepiej codziennie.

Tym uniwersalnym lekarstwem jest 

Tym uniwersalnym lekarstwem jest 

                

                

wysiłek fizyczny.

wysiłek fizyczny.

M. Danzon, WHO, 
2002


Document Outline