background image

1

Prawo celne i prawo 

dewizowe

Zakres i przedmiot regulacji prawnych. Zasady 

obrotu towarowego z zagranicą. Podstawowe 

instytucje prawa celnego

background image

Przedmiot regulacji

 Prawo celne 

 

    

obrót towarowy 

(każde przemieszczenie towaru przez 

granicę, czyli przywóz, wywóz, tranzyt) 

z zagranicą 

(w 

rozumieniu granicy między krajami członkowskimi UE a 
krajami trzecimi)

 Prawo dewizowe
    
zasady - 

obrotu dewizowego z zagranicą, 

obrotu   

 

      wartościami 

dewizowymi w kraju,

   

 

   

       

prowadzenia działalności kantorowej

           

oraz wynikające z tych zasad 

obowiązki uczestników 

obrotu

2

background image

3

Regulacje celne Unii Europejskiej

Rozporządzenie Rady nr 2913/92

 z dnia 12 

października 1992 r. ustanawiające 

Wspólnotowy 

Kodeks Celny

;

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady 

(WE) nr 450/2008 z dnia 23 kwietnia 2008 r. 

ustanawiające wspólnotowy kodeks celny 

(zmodernizowany kodeks celny)

Rozporządzenie Komisji Nr 2545/93

 z dnia 2 lipca 

1993 r. wprowadzające 

przepisy wykonawcze do 

Wspólnotowego Kodeksu Celnego

;

Rozporządzenie Rady Nr 918/83

 z dnia 28 marca 1983 

r. ustanawiające 

Wspólnotowy system zwolnień 

celnych

;

Rozporządzenie Rady Nr 2658/87

 z dnia 23 lipca 1987 

r. w sprawie 

nomenklatury towarowej i statystycznej

 

oraz w sprawie 

Wspólnej Taryfy Celnej

Wspólnotowa Zintegrowana Taryfa Celna (TARIC)

;

background image

4

Źródła prawa celnego w UE

Zewnętrzne

1.

GATT – Układ Ogólny w sprawie Taryf Celnych i Handlu z 1947 r.

2.

Porozumienia WTO (Światowa Organizacja Handlu – Genewa 
1995 r.)

   - Porozumienie w sprawie wartości celnej
   - Porozumienie TRIPS (Handlowe aspekty praw własności intelektualnej)
3.     Konwencje 
WCO (Światowa Organizacja Celna – 1950 r.) 
   - Konwencja w sprawie upraszczania i harmonizacji procedur celnych z 

Kyoto

   - Konwencja w sprawie odprawy czasowej ze Stambułu
   - Konwencja w sprawie zharmonizowego systemu opisu i kodowania 

towarów

4.

Konwencje ECE (Europejska Komisja Gospodarcza)

   - Konwencja TIR
   - Konwencja w sprawie harmonizacji granicznych kontroli towarów
   - Konwencja w sprawie kontenerów
   - Konwencja w sprawie czasowego przywozu prywatnych pojazdów 

drogowych

background image

5

Źródła prawa celnego w UE

Wewnętrzne

1.

Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską – WE 
(Rzym 1957r.)

2.

Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii 
Atomowej –EWEA (Rzym 1957r.)

3.

Traktat o Unii Europejskiej (Maastricht 1992r.)

4.

Traktat Nicejski (Nicea 2001r.)

background image

6

Krajowe regulacje celne

 Ustawa z 19.03.2004 

Prawo celne 

(Dz.U. Nr 68, 

poz. 622 z 2004 r.)

zawiera m.in. regulacje dot. : 

wprowadzania towarów na teren wspólnoty,

 długu celnego,

 postępowania w sprawach celnych,

 postępowanie z towarami objętymi WPR, 

statystyki obrotu wspólnotowego

 

z przepisami wykonawczymi

 

 Ustawa z 27.08.2009 r. 

o Służbie Celnej  

( Dz.U. Nr 168, poz. 1323 z 2009 r.)

 

zawiera m.in. regulacje dot.:

zadań organów celnych (właściwość rzeczowa) 

uprawnień kontrolne

spraw organizacyjno-kadrowych

background image

Regulacje dewizowe

1.

Ustawa z dnia 27.07.2002 r. Prawo dewizowe (Dz.U. nr 

141,poz. 1178, zmiany: Dz.U. nr 228,poz. 2260 z 2003 r., 

Dz.U. nr 91,poz. 870 i Dz.U. nr 173,poz. 1808 z 2004 r., Dz.U. 

nr 61, poz.410 z 2007 r., Dz.u. nr 228, poz.1506 z 2008 r., 

Dz.U. nr 18,poz.97 z 2009 r., Dz.U. nr 69,poz.589 z 2009 r.)

2.

Rozporządzenie MF z 20.04.2009 r. w sprawie ogólnych 

zezwoleń dewizowych (Dz.U. nr 69, poz. 597 z 2009 r.);

3.

Rozporządzenie MF z 23.10.2009 r. w sprawie 

przekazywania Narodowemu Bankowi Polskiemu danych 

niezbędnych  do sporządzania bilansu płatniczego oraz 

międzynarodowej pozycji inwestycyjnej (Dz.U. nr 184, 

poz.1437 z 2009 r.) 

7

background image

8

Wspólne

 

zasady w zakresie obrotu 

towarowego:

Polityka handlowa

 

podobnie jak każde państwo, Wspólnota Europejska także 
dzieli swoją politykę handlową na zewnętrzną i 
wewnętrzną

Wewnętrzna polityka handlowa:

 

realizacja zasady swobody przepływu towarów (art.28-30 
TWE)

System handlu zewnętrznego :

rozwiązania prawne dotyczące zasad handlu z państwami 
spoza UE

background image

9

Wewnętrzny obrót towarowy w UE

• Nabycie wewnątrzwspólnotowe

 – przywóz 

towarów z krajów Unii Europejskiej do Polski

• Dostawa wewnątrzwspólnotowa

 – wywóz 

towarów z Polski do krajów Unii Europejskiej 

 - brak kontroli celnej

 

obowiązek informowania o 

dokonanym

   obrocie  

(deklaracje INTRASTAT)

background image

10

System handlu zewnętrznego:

System ten opiera się na dwóch filarach:

Wspólnotowy Kodeks Celny

        

(ustawodawstwo celne UE) 

uzupełniany przez krajowe przepisy celne

Wspólna Polityka Handlowa

 

(umowy 

międzynarodowe oraz ustawodawstwo 
ochraniające interes UE w zakresie polityki 
gospodarczej)

background image

Zasady obrotu towarowego z 

zagranicą

1. Swobody obrotu towarowego z zagranicą 

– wyjątek : ograniczenia podmiotowe i 
przedmiotowe

2. Powszechności ceł w przywozie 

– wyjątek : 

towary wolne od cła z mocy prawa

3. Równości podmiotów uczestniczących w 

obrocie towarowym z zagranicą 

– wyjątek : 

podmioty uprzywilejowane np. AEO

4. Jedności obrotu towarowego z zagranicą

11

background image

12

Wspólnotowy Kodeks Celny

 Tytuł I – Przepisy ogólne Kodeksu celnego:

zakres terytorialny

podstawowe definicje – art. 4 WKC (status celny towarów, dług celny, 

dłużnik, dozór i kontrola celna, zgłoszenie celne, zgłaszający)

przedstawicielstwo – art. 5

bezpośrednie

pośrednie

instytucja upoważnionego przedsiębiorcy (AEO) – art. 5a

wiążące informacje – art. 12

taryfową

o pochodzeniu

Tytuł II - Elementy na podstawie, których stosowane są 

należności przywozowe lub wywozowe i inne środki 

przewidziane w ramach obrotu towarami:

 Taryfa celna i klasyfikacja taryfowa towarów (CN)

 Pochodzenie towarów: niepreferencyjne i preferencyjne (reguły ustalania i 

dokumentowanie)

Wartość celna

background image

13

Wspólnotowy Kodeks Celny

 Tytuł III – Postanowienia odnoszące 

się do towarów wprowadzanych na 
obszar celny Wspólnoty do czasu 
otrzymania przeznaczenia celnego;

wprowadzenie (uprawnione przejścia, dozór 
celny
)

przedstawienie towarów (deklaracja skrócona)

czasowe składowanie

  

(

terminy

: 45 dni 

transport 

morski

, 20 dni 

inny; miejsce – magazyny celne 

)

obowiązek nadania przeznaczenia

background image

Wspólnotowy Kodeks Celny

  

Tytuł IV - Przeznaczenie celne:

1. Wprowadzenie towaru do wolnego obszaru celnego lub 

składu wolnocłowego – art. 166 – 176  i  art. 26 – 28 ust. Pr. 
celne 

2. Powrotny wywóz towaru

3. Zrzeczenie się towaru na rzecz Skarbu Państwa          

art. 182, 

art. 841 RWKC

4. Zniszczenie towaru

5. Objęcie towaru procedurą celną

14

background image

15

 

Wspólnotowy Kodeks Celny

 

Tytuł IV - Przeznaczenie celne:

• Formy zgłoszenia towarów do procedury: 
 pisemna

 

procedura zwykła
uproszczona

 

(zgłoszenie niekompletne, złożenie dokumentu 

handlowego z wnioskiem o objęcie, wpis do rejestru)

 elektroniczna

 

(Celina, NCTS, ECS, 

ICS

)

  

ustna

 

(ruch podróżnych)

  inna

 

czynność przewidziana przez przepisy

  

• Regulacje dotyczące poszczególnych przeznaczeń w tym 

procedur celnych

background image

16

Wspólnotowy Kodeks Celny

Tytuł IV – Przeznaczenia celne cd :

Procedury celne

1.

Dopuszczenie do obrotu

Dopuszczenie do obrotu

                                    

                                    

2. Tranzyt

2. Tranzyt

                                

                                

3. Skład celny

3. Skład celny

                                                     

                                                     

                                           

                                           

4. Uszlachetnianie czynne

4. Uszlachetnianie czynne

a)

system zawieszeń

b)

system ceł zwrotnych

                                    

5. Przetwarzanie pod kontrolą

5. Przetwarzanie pod kontrolą

   

   

 

 

     

     

                

                

              

              

6. Odprawa czasowa

6. Odprawa czasowa

                                           a)     z całkowitym zwolnieniem od cła

    

                           b)   z częściowym zwolnieniem od cła

                                    

7. Uszlachetnianie bierne

7. Uszlachetnianie bierne

  8.Wywóz

  8.Wywóz

Procedury

Procedury

 

 

zawieszające

zawieszające

 – 

 – 

korzystanie może 
być uzależnione
 
od złożenia 
zabezpieczenia

Procedury 

Procedury 

gospodarcze

gospodarcze

 – 

korzystanie 
uzależnione od 
uzyskania 
pozwolenia od 
naczelnika 
urzędu celnego

background image

17

Wspólnotowy Kodeks Celny

Tytuł IV – Przeznaczenia celne cd :

Tytuł IV – Przeznaczenia celne cd :

Procedury celne

Procedury celne

1.

1.

Dopuszczenie do obrotu

Dopuszczenie do obrotu                                                               
(WKC art. 79-83, PW WKC art. 290-308d)

2.

2.

Tranzyt 

Tranzyt                                                                                (WKC 
art. 91-97, PW WKC art. 340a-462a)

3.

3.

Skład celny

Skład celny                                                                          (WKC 
art. 98-113, PW WKC art. 524-535)

4.

4.

Uszlachetnianie czynne

Uszlachetnianie czynne                                                       (WKC 
art. 114-129, PW WKC art. 536-550)

5.

5.

Przetwarzanie pod kontrolą

Przetwarzanie pod kontrolą                                                   
(WKC art. 130-136, PW WKC art. 551-552)

6.

6.

Odprawa czasowa

Odprawa czasowa                                                                  
(WKC art. 137-144, PW WKC art. 553-584)

7.

7.

Uszlachetnianie bierne

Uszlachetnianie bierne                                                           
(WKC art. 145-160, PW WKC art. 585-592)

8.

8.

Wywóz   

Wywóz                                                                                   
(WKC art. 161-162, PW 

WKC art. 788-798)

background image

18

Wspólnotowy Kodeks Celny

 Tytuł V – Towary wyprowadzane z obszaru 

celnego  Wspólnoty:

przepisy dotyczą jedynie kwestii opuszczenia przez towar  
obszaru wspólnotowego.

 Tytuł VI – Operacje uprzywilejowane 

Zwolnienia z należności celnych - Rozporządzenie Rady Nr 
918/83

towary powracające – zwolnienie z należności celnych

wniosek osoby zainteresowanej

przywóz w terminie 3 lat ( możliwość przedłużenia)

dokumentowanie wywozu

przywóz w stanie niezmienionym

background image

19

Wspólnotowy Kodeks Celny

 

Tytuł VII – Dług celny;

• Zabezpieczenie kwoty długu celnego
 Osoby zobowiązane do złożenia zabezpieczenia 

(dłużnik lub 

osoba mogąca się nim stać, osoby trzecie)

 Zabezpieczenie obligatoryjne 

(tranzyt, zwolnienie towaru 

dopuszczonego do obrotu przed uiszczeniem należności, 
wstrzymanie wykonania decyzji od której złożono odwołanie)

 Zabezpieczenie fakultatywne 

(procedury zawieszające z 

wyjątkiem tranzytu)

 Zwolnienia z obowiązku zabezpieczenia 

(wynikające z 

przepisów i decyzji organów)

 Formy zabezpieczenia 

(depozyt w gotówce i poręczenie – art. 

193-195 WKC, inne formy – art. 857 PW WKC)

 Zwrot zabezpieczenia 

(gdy dług wygaśnie lub nie będzie mógł 

powstać, brak prawa do żądania odsetek)  

background image

20

Wspólnotowy Kodeks Celny

 Tytuł VII – Dług celny c.d. ;

• Powstanie długu celnego
 objęcie towaru procedurą dopuszczenia do obrotu i odprawy 

czasowej z częściowym zwolnieniem od cła 

(art. 201 WKC)

 nielegalne wprowadzenie 

(art. 202 WKC)

 usunięcie towaru spod dozoru 

(art. 203 WKC)

 niewykonanie obowiązku wynikającego z czasowego 

składowania lub stosowania procedury, niewypełnienie 
warunków dla objęcia procedurą lub zastosowania 
obniżonych stawek celnych 

(art. 204 WKC)

• Termin uiszczenia należności
 10 dni od dnia powiadomienia dłużnika
 możliwość odroczenia 

( 30 dni, uzależnione od złożenia 

zabezpieczenia, odsetki)

background image

21

Wspólnotowy Kodeks Celny

Tytuł VIII – Odwołania;

• wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania 

decyzji

• tryb postępowania odwoławczego określą państwa 

członkowskie

 

(ordynacja podatkowa oraz krajowe przepisy 

celne)

 Tytuł IX – Przepisy końcowe 

background image

22

adresy internetowe 

• System zintegrowanej taryfy celnej ISZTAR

:

http://isztar.mf.gov.pl:7080/taryfa_celna/web/main_PL

• Zintegrowana Taryfa Wspólnot Europejskich 

(TARIC):

http://europa.eu.int/comm/taxation_customs/dds/pl/home.
htm

• Ministerstwo Finansów

www.mf.gov.pl

• Służba Celna Rzeczpospolitej

 

www.mf.gov.pl/sluzba_celna

bogdan.michajluk@wro.mofnet.gov.pl


Document Outline