background image

 

 

Rozpoznanie stanu pacjenta
                z bólem              

background image

 

 

BÓL

Jest reakcją obronną 

organizmu na 
działanie bodźców 

szkodliwych, ma 
znaczenie obronno- 

przystosowawcze

Jest odczuciem 

subiektywnym, ból 
świadomie ocenia 

osoba, która go 
doznaje

Jest cennym objawem 

diagnostycznym, czucie bólu 

jest jednym ze zmysłów 

koniecznych człowiekowi do 

odróżniania czynników 

szkodliwych, sygnalizuje 

zmiany patologiczne w 

ustroju wyzwalając 

odpowiednią reakcję 

organizmu

Występuje jako 

objaw większości 

chorób, może być 

objawem 

towarzyszącym lub 

dominującym

background image

 

 

Mechanizm występowania 

bólu

na zdolność odczuwania bólu składa się

Zadziałanie bodźca bólowego
Prawidłowe funkcjonowanie 
nerwów bólowych i ich zakończeń
Ośrodkowy układ nerwowy

background image

 

 

Mechanizm występowania 

bólu

O U N

Rozpoznawanie 
bólu

Nerwy 
bólowe

Przewodzenie bólu 
do wyższych pięter 
ukł nerwowego

-------------------------
Zakończenia 
nerwów bólowych

Odbieranie 
bodźców 
nerwowych

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 
0 0

TKANKI

BODZIEC BÓLOWY

background image

 

 

Rozpoznanie stanu 

pacjenta cierpiącego ból

Podwyższone RR
Przyśpieszone tętno
Miejscowe 
przekrwienie skóry
Nadmierna potliwość
Rozszerzone źrenice
Niepokój
Pobudzenie ruchowe
Zahamowanie 
ruchowe

Smutek
Lęk, strach
Grymas twarzy
Zaciskanie 
zębów,ust,palców
Przyśpieszony oddech
Zwolniony oddech lub 
bezdech
Utrata łaknienia
Skóra zimna lub 
wilgotna

background image

 

 

Rodzaj bólu

Bodziec. Ból

OSTRY---

fizjologiczny, czucie 

powierzchniowe
Odczucie bodźca 

szkodliwego, 

zagrażającego 

uszkodzeniom tkanek. 

Uczy odróżniania, 

omijania bodźców 

szkodliwych, trwa tak 

długo, jak działa 

bodziec

Przewlekły--- 

patologiczny, 

czucie głębokie

Cierpienie związane z 

uszkodzeniem tkanek: 

bodziec uszkadzając 

tkankę wprowadza 

substancje drażniące: 

ból jest odczuwany 

pomimo tego, że 

bodziec bólowy 

przestał działać

background image

 

 

Natężenie bólu – oceniamy na 

podstawie reakcji i zachowania 

się pacjenta oraz interpretacji 

objawów towarzyszących

Brak bólu
Czucie bólu bez objawów 
towarzyszących/ pacjent nie wymaga 
stosowania środków p/ bólowych
Ból z niektórymi objawami 
towarzyszącymi/ wymaga stosowania 
środków i zabiegów p/ bólowych
Ból bardzo silny, powodujący zmiany 
w zachowaniu się pacjenta

background image

 

 

Natężenie bólu określamy 

jako ból

Ledwo 
zauważalny
Pobolewanie
Ból
Ból dokuczliwy
Ból mocny
Ból dręczący

background image

 

 

Intensywność bólu nie 

zawsze jest proporcjonalna 

do przebiegu choroby czy 

urazu

Choroba nie 
zagrażająca życiu – 
może wystąpić 
bardzo silny ból- 
próchnica zębów, 
zapalenie ucha itp.
Choroba nieuleczalna, 
zagrażająca życiu – 
mogą wystąpić 
dolegliwości bólowe

background image

 

 

Wytrzymałość na ból- 

wrażliwość

Wrażliwość prawidłowa
Brak wrażliwości na ból
Wzmożona wrażliwość na ból   

Wrażliwość na ból związana jest z 
reakcją organizmu adekwatną do 
działającego bodźca wywołującego 
ból                                                    

background image

 

 

Wytrzymałość to istnienie pewnej 

granicy tzn bólu jaki jest w stanie 

człowiek wytrzymać oceniany na 

podstawie

;

Zachowania się pacjenta
Reakcji psychiki
Mięśni

background image

 

 

Czynniki wpływające na 

wrażliwość;

Temperatura ciała – 

ochłodzenie ciała 

obniża próg bólowy
Płeć – większa 

wytrzymałość u 

kobiet
Wiek 
Czas trwania 

choroby- przewlekła 

choroba zmniejsza 

wytrzymałość

background image

 

 

Próg bólowy- jest to tolerancja 

na ból związana z ochroną 

organizmu przed działaniem 

czynników szkodliwych

PODWYŻSZAJĄ

Ciepło, 
alkohol,komfort 
psychiczny, 
odwrócenie 
uwagi, 
odpoczynek, sen, 
dobry nastrój, 

OBNIŻAJĄ

Zmęczenie, nuda, 
lęk, zły stan 
ogólny, osłabienie, 
niepokój, 
przewlekła 
choroba,smutek, 
depresja

background image

 

 

Brak wrażliwości na ból;

A/ Tkanki różnią się wrażliwością na 
działanie bodźca bólowego

Duża wrażliwość- rogówka,miazga zębowa
Mało lub wcale – tkanka płucna,narządy 
miąższowe /wątroba, śledziona/, tkanka nerwowa w 
mózgu

B/ wrodzony brak wrażliwości na ból
C/ nabyty brak wrażliwości na ból- 

wyniku uszkodzenia ukł nerwowego/uszk rdzenia, 
guzy mózgu/

background image

 

 

Wzmożona wrażliwość na 

ból

Zwiększona, zwana przeczulicą
Uogólniona- towarzyszy najczęściej 
nerwicom

background image

 

 

Czas trwania bólu:

Początek wystąpienia bólu
Długość czasu odczuwania 
dolegliwości bólowych
Czy ból wystąpił po raz pierwszy
Czy występuje stale, czy z przerwami
Jaka jest intensywność i jej zmiany w 
czasie występowania bólu

background image

 

 

Krzywe natężenia bólu o 

typie;

/

czas wystąpienia bólu + zmiany 

w natężeniu/

OSTRYM 

nagłe 

wystąpienie, 
narastanie,stopniowe 
ustępowanie/ kamica,ostre 
urazy, neuralgie/

NAPADOWYM

nagłe 

wystąpienie, krótsze i dłuższe 
napady,ustępuje całkowicie;w 
przerwach brak objawów/ 
migrena/

NARASTAJĄCYM

-

 

powoli zwiększa się 
intensywność,trwa długo, bez 
przerw/zwyrodnienia,stany 
zapalne, nowotwory/

FALISTYM

 – 

intensywność 

zmienia się w rytmie dobowym, 
kilkudniowym,narastając i 
zwalniając/ bóle 
głowy,korzonkowe,reumatyczne
/

PRZEWLEKŁYM

 – stała 

intensywność, trwa długo, 
uciążliwy- powoduje 
wyczerpanie fizyczne i 
psychiczne, uniemożliwia 
normalny tryb życia

background image

 

 

Umiejscowienie bólu;

W miejscu działania bodźca
Uogólniony – różna intensywność w 
różnych miejscach

background image

 

 

Charakter bólu- określa 

pacjent

PULSUJĄCY

bólach głowy 
pochodzenia 
naczyniowego 

nasilenie bólu 
zmienia się do fali 
tętna

RWĄCY

przewodowy,prom
ieniuje wzdłuż 
podrażnionego 

nerwu, 
krótkotrwały,gwałt
owny, bardzo silny

KURCZOWY 

niedokrwieniu 
mięśni może 
wystąpić 

nagle,trwać krótko 
ale i przez dłuższy 
czas, ustępuje 
stopniowo, nasila 

się podczas ruchu 
i wysiłku

PIEKĄCY –

przewodowy, po 

podrażnieniu pni 

nerwowych, 

rozlany,trudny do 

umiejscowienia,wyst 

po urazach 
obejmujących

 

nerwy 

obwodowe

ROZSADZAJĄ

CY- 

tępy, 

głęboki,gwałtowny,c

zęsto połączony z 

nudnościami i 

wymiotami, wyst w 

chor jamy brzusznej, 

w kamicy 

pęcherzykowej


Document Outline