Wizyta patronażowa
Pierwsze spotkanie
z nowonarodzonym pacjentem naszej
praktyki i jego rodziną w domu.
Wizyta patronażowa
Pierwsze spotkanie
z nowonarodzonym pacjentem naszej
praktyki i jego rodziną w domu.
Wizyta patronażowa lekarska
Planowa wizyta poprzedzona patronażem
położnej środowiskowej
, która odwiedza
dziecko i jego rodzinę w ciągu
48
godzin
od wypisania noworodka z oddziału
noworodkowego
-
informacja
: telefon
-
dokumentacja
: pracownik praktyki,
korespondencja, członek rodziny
Termin wykonania wizyty
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dn.
10 lipca
2003r
. W sprawie zakresu świadczeń
zdrowotnych, w szczególności badań
przesiewowych oraz okresów, w których te
badania są przeprowadzane –
Patronażowa wizyta lekarska
w domu noworodka
powinna być wykonana przez pediatrę, lekarza
rodzinnego, w ciągu
pierwszych dwóch tygodni
życia dziecka.
Wizyta patronażowa
Torba lekarska
-szpatułki
-2% spirytus salicylowy
-Aphtin
-1% spirytusowy i 1% wodny roztwór gencjany
-probówki do pobierania wymazów
-pałeczki bawełniane
-słuchawki lekarskie
-druki medyczne (skierowania, zaświadczenia, recepty)
-rękawiczki jednorazowe
+ rezerwacja czasu!
Cele wizyty patronażowej
-
Poznanie środowiska noworodka.
- Zapoznanie się z problemami zdrowotnymi ew. nałogami w
rodzinie i pomoc w ich rozwiązaniu.
- Zebranie wywiadu na temat przebiegu i długości
trwania ciąży.
-
Analiza wpisu dokonanego w Książeczce Zdrowia Dziecka
po urodzeniu.
-
Przeprowadzenie dokładnego badania przedmiotowego
dziecka
z badaniem neurologicznym, (
obj. Ortolaniego i Barlowa,
skierowanie do poradni preluksacyjnej) i poinformowanie
rodziców o jego wyniku
Cele wizyty patronażowej c.d.
Udzielenie porady odn. karmienia i pielęgnacji
(ew. informacja o poradni laktacyjnej).
Ustalenie zasad profilaktyki
krzywicy i wylewów
śródczaszkowych
u niemowlęcia.
Przedstawienie programu szczepień ochronnych.
i poinformowanie rodziców o możliwości wyboru
szczepionek i uzupełnieniu kalendarza
szczepień
obowiązkowych
–
szczepionkami zalecanymi.
Zaproszenie na wizytę kontrolną.
Wizyta patronażowa
Najczęstsze problemy związane ze
zdrowiem noworodka zgłaszane przez
rodziców lub zauważone podczas wizyty
patronażowej:
Przedgłowie
Przesięk do tkanek miękkich szczytu
czaszki, powstały w wyniku
przedłużającego się porodu.
Nie wymaga leczenia, wchłania się
samoistnie.
Krwiak podokostnowy
Najczęstsza lokalizacja – obręb kości
ciemieniowych.
Wchłania się powoli (czasem do 6
miesięcy), samoistnie.
Sapka
Najczęstsza przyczyna - obrzęk błony śluzowej
nosa:
-nieprawidłowa higiena (zbyt głęboko użyta
gumowa gruszka do czyszczenia nosa)
-podrażnienie śluzówki w wyniku ulewania lub
regurgitacji
-infekcja
-suche powietrze w otoczeniu
Nosek noworodka należy zwilżać cienko skręconymi
wacikami nasączonymi solą fizjologiczną lub wodą
morską.
Powiększenie gruczołów
piersiowych
Obustronne, symetryczne – jako efekt
oddziaływania estrogenów matczynych
przechodzących przez łożysko do płodu w ostatnim
okresie ciąży
Cofa się samoistnie
Różnicowanie
– z
zapaleniem sutka
-obrzęk zwykle jednostronny
-cechy zapalenia (obrzęk, zaczerwienienie,
nadmierne ucieplenie, ból – noworodek
niespokojny)
-leczenie miejscowe + antybiotykoterapia ogólna, a
w przypadku chełbotania –leczenie chirurgiczne.
Milia
Przerost gruczołów łojowych na twarzy
w postaci białych zaskórników w wyniku
pobudzenia androgenowego pod koniec
ciąży.
Dotyczy niemowląt donoszonych.
Ustępuje do ok. 6. tygodnia życia.
AZS
Rozpoznanie
-
świąd, suchość, zakażenie skóry
- przewlekły i nawracający charakter
- w wywiadzie cechy atopii u pacjenta
i/lub w rodzinie
Ciemieniucha
Zapalenie łojotokowe owłosionej skóry
głowy i okolic brwi, w postaci
zlewających się żółtawych łusek i
strupków. Ustępuje po wykonaniu
okładów z oliwki salicylowej
i delikatnym starciu lub wyczesaniu w
kąpieli.
Plamy łososiowe
Różowe plamy spowodowane
rozszerzeniem naczyń, umiejscowione
na powiekach, czole, potylicy, karku –
stępują samoistnie do ukończenia 1.
roku życia.
Perły Epsteina
Białe lub żółte grudki opalizujące
perłowo
w obrębie błony śluzowej podniebienia
twardego w linii środkowej oraz na
dziąsłach.
Znamiona naczyniowe
płaskie
pojedyncze lub mnogie
różowe, czerwone, sino-czerwone
nabierają intensywnej barwy w czasie
płaczu dziecka
mogą powiększać się wraz z wiekiem
dziecka
Naczyniaki jamiste
gąbczaste uwypuklenia o różnej wielkości
pojedyncze lub mnogie
czerwone, bordowe, niebiesko-fioletowe
powstają w wyniku poszerzenia
i nowotworzenia naczyń krwionośnych skóry
i tkanki podskórnej
leczenie – jeśli rosnąc uszkadzają tkanki lub
zakłócają funkcję narządów
mogą być objawem zespołów chorobowych
wymagających hospitalizacji
Potówki
Wynik przegrzania noworodka, używania
syntetycznej bielizny
Umiejscowienie: szyja, tył głowy, pachy, plecy,
pachwiny
Rumieniowe grudki, pęcherzyki wypełnione
płynem surowiczym, a w przypadku infekcji –
treścią ropną.
Leczenie
miejscowe (częste kąpiele z użyciem
delikatnego mydła, przecieranie spirytusem
salicylowym lub 1% spir. roztworem gencjany).
Antybiotykoterapia ogólna – jeśli duża ilość
potówek ropnych.
Odparzenia krocza i odczyny
pieluszkowe
Ostro odgraniczone, rumieniowe zmiany
skórne krocza, pachwin, pośladków
Maceracja naskórka, nadżerki
Wynik zaniedbań higienicznych, skutek
pocierania przez sztywne pieluchy i ocierania
fałdów skórnych
Leczenie: częstsze kąpiele z użyciem mydła,
wietrzenie, stosowanie grubszych warstw
izolacyjnych maści o jednoczesnym działaniu
przeciwzapalnym: Bepanthen, Fleksiderm,
Sudokrem, a na nadżerki –Solcoseryl.
Zapalenie spojówek
Częste zakażenie noworodkowe (15-35%)
Główna przyczyna – niedrożność dróg łzowych
spowodowana zamknięciem ujścia nosowo-
łzowego (zwykle ustępuje samoistnie w
pierwszych tygodniach życia)
Objawy zapalenia: przekrwienie spojówek,
obrzęk powiek, nasilone łzawienie, gromadzenie
się ropnej wydzieliny sklejającej powieki
Leczenie
: płukanie worka spojówkowego solą
fizjologiczną, krople z antybiotykiem
(tobramycyna, biodacyna, gentamycyna) i
masaż kanalika łzowego, przy braku poprawy –
wymaz i korekta leczenia, skierowanie do
okulisty
Pleśniawki
Ostro odgraniczone, białe naloty na śluzówce
podniebienia, języka, dziąseł, policzków mogą
szerzyć się na błonę śluzową gardła, krtani,
przełyku.
Zakażenie Candida albicans
Objawy: chrypka, niepokój, utrata łaknienia
Leczenie: Aphtin, Nystatyna, 1% wodny roztwór
gencjany, (u dzieci karmionych piersią – mogą
ustąpić samoistnie), ogólnie –diflucan – (Flumycon
– syrop)
Kolka jelitowa
Dotyczy ok. 60% dzieci
Zaczyna się zwykle po 2. tygodniu życia
Ustępuje samoistnie ok. 4-5 m.ż.
Nadmierny, nie dający się uspokoić
krzyk
u
zdrowego poza tym niemowlęcia. Trwa co
najmniej 3 godz. dziennie, powtarza się co
najmniej 3 x w tygodniu w ciągu minimum 3
tygodni.
Inne objawy: wzdęcie brzuszka, prężenie
tułowia, gwałtowne podkurczanie nóżek,
oddawanie gazów, zaczerwienienie twarzy
Żółtaczka okresu
noworodkowego
Występuje u noworodków donoszonych i
u większości wcześniaków.
W 90% z przewagą bilirubiny nie
związanej
Żółtaczka fizjologiczna
Noworodki
donoszone
Wcześniaki
Ujawnienie
koniec 2. doby
życia
3 – 4. doba życia
Samoistne
ustąpienie
do10. doby
Do 21. doby
Maksymalny
poziom
bilirubiny
12 mg% w 4.
dobie życia
15 mg% w 7.
dobie życia
Żółtaczka patologiczna z przewagą
bilirubiny pośredniej może być
objawem:
choroby hemolitycznej (niezgodność
grupowa krwi, defekt błony komórkowej
krwinek czerwonych)
zakażenia
nadmiaru witaminy K
wysokiej niedrożności jelit
policytemii
obecności krwiaków podokostnowych
choroby metabolicznej
Żółtaczka związana z
karmieniem piersią -
przyczyny
Patomechanizm nie do końca wyjaśniony
Opóźnienie pierwszego karmienia
, które
powoduje: opóźnienie pasażu smółki,
opóźnienie kolonizacji bakterii w jelitach,
czego następstwem jest zmniejszenie
wydalania bilirubiny wskutek
zwiększonego obiegu jelitowo-
wątrobowego
Wysoki poziom lipazy lipoproteinowej i
pregnandiolu
w pokarmie matki, które
opóźniają glukuronizację bilirubiny
Żółtaczka związana z
karmieniem piersią -
rozpoznanie
Wywiad
– przedłużona żółtaczka u
poprzednich dzieci karmionych piersią
Próba przerwania karmienia piersią
:
- w 2. godzinie po nakarmieniu piersią
ustalenie poziomu bilirubiny, przerwa w
karmieniu naturalnym na 12 godz. i
sprawdzenie poziomu bilirubiny.
Obniżenie o 2 mg% - potwierdzenie
rozpoznania.
Żółtaczka wywołana bilirubiną
bezpośrednią - przyczyny
-
uszkodzenie funkcji komórki wątrobowej
-
zastój żółci
Wyniki badań diagnostycznych,
które mogą wskazywać na
cholestazę i uszkodzenie komórki
wątrobowej
Podwyższony poziom fosfatazy
zasadowej
Obecność barwników żółciowych w
moczu
Podwyższony poziom transaminaz
i wydłużenie czasu protrombinowego
Żółtaczka wywołana bilirubiną
bezpośrednią
Stężenie bilirubiny bezpośredniej
przekraczające
2 mg%
- uważa się za
patologiczne i wymagające szybkiego
pogłębienia diagnostyki – skierowanie do
szpitala.
Operacyjne leczenie niedrożności dróg
żółciowych powinno być podjęte w
2. m.ż
.
U dzieci leczonych po 3. m.ż. rokowanie
jest złe, szybko dochodzi do marskości
wątroby.
Normy kliniczne
Parametr
Wiek dziecka - norma
AspAt (GOT)
AlAT(GPT)
Fosfataza
zasadowa
No- 47-150 U/l
do 2. r.ż.- 9 – 80 U/l
>2. r.ż.- 15 – 40 U/l
_____________________
Nie- 13 - 45 U/l
>12/12 – 15-35 U/l
_____________________
Nie- 100 – 500 U/l
do 10. r.ż. – 100- 450 U/l
do 14. r. ż. - 90 – 350 U/l
do 18. r. ż. - 80 – 250 U/l
Normy kliniczne
Parametr
Wiek dziecka - norma
Bilirubina całk.
1. doba – 1,4 – 8,7 mg%
1-2. doba – 3,4 – 11,5 mg%
3-5. doba – 1,5 – 12 mg%
>5.doby 0,2 - 1,0 mg%
Normy kliniczne
Parametr
Wiek dziecka - norma
Hb
L. leukocytów
do 2. tyg – 13,4-19,8 g%
do 1/12 – 10,7-17,1 g%
Nie – 10,3 – 14,1 g%
do 10. r. ż. – 11,5-14,5 g%
_________________________
1.Doba – 9,4-34 tys/mm
3
do 1/12 – 5,0 – 20 tys/mm
3
do 3/12 – 6,0 -17,0 tys/mm
3
do 10 r.ż. – 4,5 – 13,5 tys/mm
3
do 18. r.ż. – 4,5 -12 tys/mm
3