Nosowanie
Nosowanie
Definicja: Nosowanie to takie
zaburzenie mowy, w którym
występuje nieprawidłowy udział
nosowania w artykulacji.
W czasie artykulacji wszystkich głosek
poza nosowymi dochodzi do zamknięcia
przejścia między jamą ustną a nosową
częścią gardła a strumień powietrza
kierowany jest do jamy ustnej
Samogłoski nosowe:
ą, ę,
spółgłoski
nosowe:
m, n ,ń
W zwarciu udział biorą : zwieracz
podniebienno-gardłowy (wał Passavanta
i zwieracz gardła górny) i skurcz
podniebienia miękkiego
Najsilniejsze zwarcie przy
s
i
i
,
najsłabsze przy
w
i
a
W czasie artykulacji głosek nosowych
przejście między jamą ustną i jamami
nosowymi pozostaje otwarte.
Samogłoski ustne nabierają barwy
nosowej gdy odległość między tylną
cz. Podniebienia a ścianą gardła
przekracza 6 mm
Zaburzenia barwy głosu i artykulacji
spowodowane wadliwym rezonansem
nosowym
Rodzaje nosowania
1.
Zamknięte (Rhiophonia
clausa)
2.
Otwarte (Rhiophonia aperta)
3.
Mieszane (Rhinophonia mixta)
Działanie pierścienia zwierającego
gardła
Nosowanie
zamknięte
Zmniejszony rezonans nosowy
głosek szczególnie nosowych
m
brzmi jak
b
,
n
jak
d
Zmiana brzmienia samogłosek na
skutek tłumienia niektórych tonów
składowych.
Nosowanie zamknięte
Przyczyną jest każdy stan
chorobowy w :
W jamach nosa- nosowanie
zamknięte przednie
W nosogardzieli- nosowanie
zamknięte tylne
Nosowanie zamknięte-
przyczyny
1.
Wady wrodzone np. zarośnięcie
nozdrzy tylnych
2.
Zapalne: katar, zapalenie zatok
zapalenie migdałka gardłowego
3.
Nowotworowe: guzy nosogardła, nosa i
zatok
4.
Nosowanie zamknięte czynnościowe
(obkurczenie podniebienia miękkiego
podczas artykulacji głosek nosowych)
Nosowanie zamknięte –
leczenie
Operacyjne usuniecie wady,
migdałka gardłowego lub guza.
Farmakologiczne leczeni stanów
zapalnych
Nosowanie
otwarte
Brak zamknięcia przejścia między
jamą ustna a nosogardzielą i
jamami nosowymi
Nadmierny rezonans nosowy
zniekształca głównie samogłoski i
głoski szczelinowe i wybuchowe
Niewydolność podniebienno-
gardłowa
Rozpoznanie nosowania
otwartego
1.
Próba Gutzmanna: badanemu
polecamy kilkakrotnie wymawiać
samogłoski
i
–
a
. W tym czasie
uciskamy i zwalniamy skrzydełka
nosa. W warunkach prawidłowych
brzmienie się nie zmienia. Przy
nosowaniu otwartym przy
uciśnięciu dźwięk samogłosek jest
ciemniejszy i wyczuwa się drgania
Rozpoznanie nosowania otwartego
Próba Czermaka: lusterko krtaniowe
(nieogrzane) ustawiamy przy nozdrzach
przednich i polecamy wymawianie sylab
złożonych ze spółgłosek wybuchowych i
samogłosek ( pa-pa, ta-ta, ba-ba). Przy
nosowaniu otwartym para wodna
zawarta w powietrzu wydychanym
skrapla się na lusterku.
3.
Próba Seemana – oliwkę
podłączoną do stetoskopu
wkładamy do nosa . Przy
artykulacji spółgłosek słychać
szum przy samogłoskach
huczenie.
Skala Hirshberga
>86% słów zrozumiałych – dobra
mowa
74-85% zrozumiałych słów – mowa
poprawna
61-73% zrozumiałych słów – mowa
do zaakceptowania
<60% słów – mowa źle rozumiana
Skala Wardila
o
I stopień prawidłowe używanie
narządów artykulacyjnych,
powietrze ucieka przez nos
o
II stopień- uruchomienie
mechanizmy zastępcze .
Samogłoski i niektóre spółgłoski
wymawiane prawidłowo
o
III stopień mowa niezrozumiała
samogłoski i spółgłoski nosowe
Nosowanie otwarte -
przyczyny
1.
Wady wrodzone – rozszczepy
podniebienia, krótkie podniebienie
2.
Przyczyny nabyte – blizny i ubytki w
podniebieniu po urazach i zapaleniach,
porażenie podniebienia, po zabiegach
usunięcia migdałków
3.
Czynnościowe – niedbała artykulacja,
długotrwałe upośledzenie czynności
podniebienia
Nosowanie otwarte -
leczenie
Operacyjne usuwanie wad
wrodzonych
Plastyka podniebienia
Masaże warg i podniebienia
miękkiego
Rehabilitacja logopedyczna
Nosowanie
mieszane
Rozwija się gdy współistnieją
przyczyny powodujące niedrożność
nosa i upośledzenie czynności
podniebienia miękkiego i wału
Passavanta
Najczęściej w znacznych
przerostach migdałka gardłowego
Schemat rozwoju dziecka z
rozszczepem podniebienia
Zespoły neurologiczne powodujące
niedowłady podniebienia miękkiego
Dziękuję za
uwagę