Przygotowanie do zabiegu

Przygotowanie do zabiegu

operacyjnego w

operacyjnego w

ginekologii

ginekologii

KATEDRA I KLINIKA ZDROWIA MATKI I DZIECKA

KATEDRA I KLINIKA ZDROWIA MATKI I DZIECKA

MAŁGORZATA PISKORZ - SZYMENDERA

MAŁGORZATA PISKORZ - SZYMENDERA

Na oddziale ginekologii leczone są

Na oddziale ginekologii leczone są

kobiety z chorobami narządu rodnego

kobiety z chorobami narządu rodnego

w każdej fazie życia.

w każdej fazie życia.

Jedną z metod jest leczenie

Jedną z metod jest leczenie

operacyjne, które może być

operacyjne, które może być

przeprowadzone drogą brzuszną lub

przeprowadzone drogą brzuszną lub

pochwową.

pochwową.

Nie ma dwóch kobiet o takich samych cechach

Nie ma dwóch kobiet o takich samych cechach

biologicznych organizmu. Konieczne jest więc

biologicznych organizmu. Konieczne jest więc

traktowanie każdej pacjentki w sposób

traktowanie każdej pacjentki w sposób

indywidualny.

indywidualny.

Na prawidłowy przebieg zarówno

Na prawidłowy przebieg zarówno

zabiegu operacyjnego, jak i okresu

zabiegu operacyjnego, jak i okresu

pooperacyjnego, ma wpływ stopień

pooperacyjnego, ma wpływ stopień

przygotowania pacjentki do operacji.

przygotowania pacjentki do operacji.

Mówiąc o przygotowaniu chorej do

Mówiąc o przygotowaniu chorej do

zabiegu operacyjnego, należy mieć

zabiegu operacyjnego, należy mieć

na uwadze przygotowanie fizyczne i

na uwadze przygotowanie fizyczne i

psychiczne, na każdym z jego

psychiczne, na każdym z jego

etapów, tj. dalszym i bliższym.

etapów, tj. dalszym i bliższym.

Przygotowanie dalsze ma swój

Przygotowanie dalsze ma swój

początek w momencie podjęcia

początek w momencie podjęcia

decyzji o sposobie leczenia a kończy

decyzji o sposobie leczenia a kończy

się na jedną dobę przed planowanym

się na jedną dobę przed planowanym

zabiegiem operacyjnym.

zabiegiem operacyjnym.

PRZYGOTOWANIE DALSZE

PRZYGOTOWANIE DALSZE

Przygotowanie fizyczne pacjentki

Przygotowanie fizyczne pacjentki

odbywa się w oparciu o ocenę stanu

odbywa się w oparciu o ocenę stanu

biologicznego poszczególnych

biologicznego poszczególnych

układów (krążenia, oddechowego,

układów (krążenia, oddechowego,

pokarmowego, moczowo-płciowego),

pokarmowego, moczowo-płciowego),

aktywności i sprawności fizycznej,

aktywności i sprawności fizycznej,

funkcjonowania narządu zmysłów i

funkcjonowania narządu zmysłów i

stanu skóry.

stanu skóry.

Przygotowanie psychiczne chorej do

Przygotowanie psychiczne chorej do

zabiegu polega na pomocy w

zabiegu polega na pomocy w

rozwiązaniu problemów związanych z

rozwiązaniu problemów związanych z

jej nastawieniem do operacji,

jej nastawieniem do operacji,

akceptacją zabiegu przez pacjentkę,

akceptacją zabiegu przez pacjentkę,

jej męża, rodzinę.

jej męża, rodzinę.

Powinno się ono zaczynać jak

Powinno się ono zaczynać jak

najwcześniej.

najwcześniej.

Ważne jest przyjęcie do oddziału, które

Ważne jest przyjęcie do oddziału, które

powinno sprzyjać adaptacji kobiety

powinno sprzyjać adaptacji kobiety

do nowych warunków bytowych i

do nowych warunków bytowych i

osób w nim przebywających.

osób w nim przebywających.

Konieczne jest przedstawienie chorej

Konieczne jest przedstawienie chorej

zespołu terapeutycznego, nawiązanie

zespołu terapeutycznego, nawiązanie

z nią kontaktu emocjonalnego oraz

z nią kontaktu emocjonalnego oraz

rozmowa z jej rodziną, a także

rozmowa z jej rodziną, a także

zapoznanie z innymi pacjentkami

zapoznanie z innymi pacjentkami

przebywającymi w danej sali.

przebywającymi w danej sali.

Ponadto kolejnym zadaniem jest

Ponadto kolejnym zadaniem jest

zapoznanie pacjentki z topografią

zapoznanie pacjentki z topografią

oddziału, regulaminem dnia, kartą

oddziału, regulaminem dnia, kartą

praw pacjenta oraz przekazanie

praw pacjenta oraz przekazanie

informacji dotyczącej możliwości

informacji dotyczącej możliwości

utrzymywania kontaktu z

utrzymywania kontaktu z

najbliższymi.

najbliższymi.

Gromadzenie danych o pacjentce odbywa się przez wywiad.

Gromadzenie danych o pacjentce odbywa się przez wywiad.

Wywiad taki dotyczy:

Wywiad taki dotyczy:

•

przebytych chorób, zabiegów i operacji, w tym także

przebytych chorób, zabiegów i operacji, w tym także

ginekologicznych oraz przebiegu okresów pooperacyjnych,

ginekologicznych oraz przebiegu okresów pooperacyjnych,

•

chorób współistniejących,

chorób współistniejących,

•

objawów, z którymi pacjentka zgłosiła się do szpitala,

objawów, z którymi pacjentka zgłosiła się do szpitala,

•

przeszłości położniczej, czyli liczby przebytych porodów i

przeszłości położniczej, czyli liczby przebytych porodów i

poronień,

poronień,

•

wiedzy pacjentki i jej rodziny na temat istoty choroby,

wiedzy pacjentki i jej rodziny na temat istoty choroby,

zabiegu operacyjnego, rodzaju znieczulenia w czasie

zabiegu operacyjnego, rodzaju znieczulenia w czasie

zabiegu,

zabiegu,

•

możliwości uzyskania pomocy i wsparcia ze strony

możliwości uzyskania pomocy i wsparcia ze strony

najbliższych,

najbliższych,

•

pełnionych ról społecznych,

pełnionych ról społecznych,

•

wyznania religijnego.

wyznania religijnego.

Przez cały okres pobytu w szpitalu pielęgniarka prowadzi

Przez cały okres pobytu w szpitalu pielęgniarka prowadzi

bieżącą obserwację i ocenę podstawowych parametrów

bieżącą obserwację i ocenę podstawowych parametrów

stanu ogólnego. Podczas rozmów z kobietą i prowadzenia

stanu ogólnego. Podczas rozmów z kobietą i prowadzenia

obserwacji stara się ocenić:

obserwacji stara się ocenić:

•

stan nawodnienia ustroju,

stan nawodnienia ustroju,

•

stan uzębienia pacjentki i możliwości przeżuwania,

stan uzębienia pacjentki i możliwości przeżuwania,

połykania pokarmów,

połykania pokarmów,

•

aktywność fizyczną i motywację chorej do ruchu, jeżeli nie

aktywność fizyczną i motywację chorej do ruchu, jeżeli nie

ma przeciwwskazań,

ma przeciwwskazań,

•

stan skóry pacjentki pod katem zmian (zapalnych,

stan skóry pacjentki pod katem zmian (zapalnych,

predyspozycji do tworzenia odleżyn),

predyspozycji do tworzenia odleżyn),

•

stan narządów zmysłu, tj. zaburzenia widzenia, słuchu,

stan narządów zmysłu, tj. zaburzenia widzenia, słuchu,

równowagi, obniżenia wrażliwości na dotyk,

równowagi, obniżenia wrażliwości na dotyk,

•

nastawienie chorej do operacji i zespołu terapeutyczno-

nastawienie chorej do operacji i zespołu terapeutyczno-

pielęgnującego oraz stosunek rodziny do hospitalizowanej.

pielęgnującego oraz stosunek rodziny do hospitalizowanej.

Udział personelu pielęgniarskiego w

Udział personelu pielęgniarskiego w

badaniach diagnostycznych to

badaniach diagnostycznych to

jeszcze inny sposób na zdobywanie

jeszcze inny sposób na zdobywanie

zaufania chorej, a także możliwość

zaufania chorej, a także możliwość

świadczenia pomocy i wspierania jej,

świadczenia pomocy i wspierania jej,

poprzez wyjaśnianie celowości

poprzez wyjaśnianie celowości

wykonywanych badań, pytanie o

wykonywanych badań, pytanie o

zgodę, indywidualne przygotowanie

zgodę, indywidualne przygotowanie

do nich.

do nich.

Do ważniejszych zadań należy również

Do ważniejszych zadań należy również

pobieranie materiałów do badań

pobieranie materiałów do badań

laboratoryjnych (krwi, moczu,

laboratoryjnych (krwi, moczu,

wymazu z pochwy) oraz udział w

wymazu z pochwy) oraz udział w

farmakoterapii, a także sprawdzenie

farmakoterapii, a także sprawdzenie

raz jeszcze określenia grupy krwi i

raz jeszcze określenia grupy krwi i

czynnika Rh. W przypadku braku

czynnika Rh. W przypadku braku

takiej informacji konieczne jest

takiej informacji konieczne jest

pobranie krwi na badanie.

pobranie krwi na badanie.

BADANIA LABORATORYJNE

BADANIA LABORATORYJNE

•

zdj

zdj

ę

ę

cie rentgenowskie p

cie rentgenowskie p

ł

ł

uc - u chorych po 40. roku

uc - u chorych po 40. roku

ż

ż

ycia

ycia

(cz

(cz

ę

ę

sto wystarczy zdj

sto wystarczy zdj

ę

ę

cie z ostatnich dwóch lat); w

cie z ostatnich dwóch lat); w

przypadku podejrzenia lub stwierdzenia nowo tworu

przypadku podejrzenia lub stwierdzenia nowo tworu

zło

zło

ś

ś

liwego wymagane jest aktualne zdj

liwego wymagane jest aktualne zdj

ę

ę

cie klatki piersiowej,

cie klatki piersiowej,

•

EKG u chorych bez obci

EKG u chorych bez obci

ążeń

ążeń

po uko

po uko

ń

ń

czeniu 40. r

czeniu 40. r

ż

ż

.,

.,

morfologia krwi,

morfologia krwi,

•

st

st

ęż

ęż

enie elektrolitów w surowicy krwi, st

enie elektrolitów w surowicy krwi, st

ęż

ęż

enie glukozy w

enie glukozy w

surowicy krwi,

surowicy krwi,

•

badanie ogólne moczu,

badanie ogólne moczu,

•

grupa krwi i czynnik Rh, HBs,

grupa krwi i czynnik Rh, HBs,

•

biocenoza pochwy,

biocenoza pochwy,

•

cytologia szyjki macicy,

cytologia szyjki macicy,

•

zabezpieczenie krwi w dniu poprzedzającym operację.

zabezpieczenie krwi w dniu poprzedzającym operację.

Dobrze jest omówić z pacjentką przebieg

Dobrze jest omówić z pacjentką przebieg

okresu pooperacyjnego, a w nim czas leżenia

okresu pooperacyjnego, a w nim czas leżenia

w łóżku, możliwość korzystania z pomocy

w łóżku, możliwość korzystania z pomocy

personelu medycznego i rodziny, sposób

personelu medycznego i rodziny, sposób

odżywiania oraz zasadność wczesnego

odżywiania oraz zasadność wczesnego

wykonywania ćwiczeń gimnastycznych w

wykonywania ćwiczeń gimnastycznych w

łóżku. Należy wcześniej nauczyć pacjentkę

łóżku. Należy wcześniej nauczyć pacjentkę

wykonywania wszystkich tych ćwiczeń, które

wykonywania wszystkich tych ćwiczeń, które

mogą być przydatne w okresie

mogą być przydatne w okresie

pooperacyjnym.

pooperacyjnym.

Dobrze jest poinformować pacjentkę o

Dobrze jest poinformować pacjentkę o

możliwościach zwalczania bólu po operacji

możliwościach zwalczania bólu po operacji

oraz zapewnić, że zawsze może prosić o lek

oraz zapewnić, że zawsze może prosić o lek

przeciwbólowy.

przeciwbólowy.

PRZYGOTOWANIE BLIŻSZE

PRZYGOTOWANIE BLIŻSZE

Przygotowanie bliższe rozpoczyna się w

Przygotowanie bliższe rozpoczyna się w

dniu poprzedzającym operacje

dniu poprzedzającym operacje

ginekologiczną i kończy się w chwili

ginekologiczną i kończy się w chwili

przekazania chorej na blok

przekazania chorej na blok

operacyjny. Składa się ono, podobnie

operacyjny. Składa się ono, podobnie

jak przygotowanie dalsze, z

jak przygotowanie dalsze, z

przygotowania fizycznego i

przygotowania fizycznego i

psychicznego.

psychicznego.

Do fizycznego zalicza się przygotowanie:

Do fizycznego zalicza się przygotowanie:

przewodu pokarmowego, pola

przewodu pokarmowego, pola

operacyjnego, higieniczne skóry, drogi

operacyjnego, higieniczne skóry, drogi

do intubacji i układu moczowo-

do intubacji i układu moczowo-

płciowego.

płciowego.

Do emocjonalnego natomiast –

Do emocjonalnego natomiast –

kontynuację wcześniej rozpoczętego

kontynuację wcześniej rozpoczętego

przeciwdziałania lękom i niepokojom,

przeciwdziałania lękom i niepokojom,

świadczenie wsparcia, a przez to

świadczenie wsparcia, a przez to

utrzymanie komfortu psychicznego

utrzymanie komfortu psychicznego

kobiety.

kobiety.

Przygotowanie pola operacyjnego polega na

Przygotowanie pola operacyjnego polega na

dokładnym jego ogoleniu i zdezynfekowaniu.

dokładnym jego ogoleniu i zdezynfekowaniu.

Przygotowanie przewodu pokarmowego polega na

Przygotowanie przewodu pokarmowego polega na

wprowadzeniu pewnych ograniczeń w

wprowadzeniu pewnych ograniczeń w

spożywaniu pokarmów oraz na jego

spożywaniu pokarmów oraz na jego

oczyszczeniu – wykonanie lewatywy lub podanie

oczyszczeniu – wykonanie lewatywy lub podanie

innego środka przeczyszczającego.

innego środka przeczyszczającego.

Kąpiel całego ciała - dwukrotnie (wieczorem i

Kąpiel całego ciała - dwukrotnie (wieczorem i

rano).

rano).

W dniu poprzedzającym operację pielęgniarka

W dniu poprzedzającym operację pielęgniarka

uczestniczy w konsultacji anestezjologicznej,

uczestniczy w konsultacji anestezjologicznej,

która ma na celu między innymi wybór i

która ma na celu między innymi wybór i

omówienie metody znieczulenia.

omówienie metody znieczulenia.

Ponadto pobiera materiały do zleconych analiz (krew

Ponadto pobiera materiały do zleconych analiz (krew

na morfologię, ), a także towarzyszy pacjentce

na morfologię, ), a także towarzyszy pacjentce

podczas innych, koniecznych jeszcze badań, np.

podczas innych, koniecznych jeszcze badań, np.

wykonanie EKG.

wykonanie EKG.

Ważne jest umożliwienie pacjentce stałego kontaktu z

Ważne jest umożliwienie pacjentce stałego kontaktu z

rodziną, osobami bliskimi, a także spotkanie z

rodziną, osobami bliskimi, a także spotkanie z

osobą duchowną.

osobą duchowną.

Zapewnienie dostatecznie długiego snu i wypoczynku

Zapewnienie dostatecznie długiego snu i wypoczynku

w dniu poprzedzającym operacje ginekologiczną

w dniu poprzedzającym operacje ginekologiczną

również jest bardzo ważne. Należy zadbać o dobre

również jest bardzo ważne. Należy zadbać o dobre

wywietrzenie sali oraz poinformować inne chore o

wywietrzenie sali oraz poinformować inne chore o

bezwzględnym przestrzeganiu ciszy nocnej.

bezwzględnym przestrzeganiu ciszy nocnej.

Ponadto na zlecenie lekarza można podać lek

Ponadto na zlecenie lekarza można podać lek

nasenny.

nasenny.

W dniu zabiegu należy:

W dniu zabiegu należy:

•

sprawdzić ciepłotę ciała, tętno, ciśnienie tętnicze krwi,

sprawdzić ciepłotę ciała, tętno, ciśnienie tętnicze krwi,

a także to czy występuje, np. nieżyt nosa, miesiączka,

a także to czy występuje, np. nieżyt nosa, miesiączka,

•

zapewnić czystą bieliznę szpitalną,

zapewnić czystą bieliznę szpitalną,

•

poinformować o konieczności usunięcia protez

poinformować o konieczności usunięcia protez

zębowych i soczewek kontaktowych oraz

zębowych i soczewek kontaktowych oraz

zabezpieczyć je,

zabezpieczyć je,

•

wykonać inne zlecone zabiegi, np. cewnikowanie,

wykonać inne zlecone zabiegi, np. cewnikowanie,

założyć cewnik do pęcherza moczowego na stałe,

założyć cewnik do pęcherza moczowego na stałe,

•

sprawdzić, czy jest zgoda pacjentki na operacje oraz

sprawdzić, czy jest zgoda pacjentki na operacje oraz

kompletność dokumentacji, wyników badań, a także

kompletność dokumentacji, wyników badań, a także

dostarczonej do oddziału krwi.

dostarczonej do oddziału krwi.

Ważne jest by być blisko pacjentki, uspokajać i wspierać.

Ważne jest by być blisko pacjentki, uspokajać i wspierać.

DZIĘKUJE ZA UWAGĘ

DZIĘKUJE ZA UWAGĘ