Slajd 1

Literatura



Giddens A., Socjologia, WN PWN, Warszawa 2008.



Januszek H. Sikora J., Podstawy socjologii, Wyd. AE w Poznaniu,

Poznań 2008.



Januszek H. Przeobra

enia w gospodarce i funkcjonowaniu

przedsiębiorstw w Polsce, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań 2003.



Sztompka P., Socjologia, Wyd. Znak, Kraków 2002.



Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Oficyna Naukowa,

Warszawa 2003.



Morawski W., Socjologia Ekonomiczna, WN PWN, Warszawa 2001.

Wykład I

SOCJOLOGIA JAKO NAUKA



Co jest przedmiotem zainteresowania

socjologii?



Socjologia potoczna a socjologia

naukowa?



Jaki jest stosunek socjologii do innych

nauk społecznych?



Zależno

ci między socjologią ogólną a

socjologiami szczegółowymi?



Zakres bada

socjologii.



Zagadnienia socjologii.



Jakie funkcje socjologia pełni?



Jakie są metody badań socjologii?

Pojęcie socjologii



Pojęcie socjologia składa się z dwóch wyrazów:



SOCIETAS (społecze

stwo) + LOGOS (nauka) =

SOCJOLOGIA



Socjologia w dosłownym tłumaczeniu to tyle co nauka

o spo

ecze

stwie.



Współcze

nie na takim okre

leniu socjologii nie

emy poprzesta

, poniewa

społecze

stwem

zajmuje si

nie jedna a wiele nauk, zwanych

społecznymi lub humanistycznymi, do których obok

socjologii zaliczamy takie nauki jak: historia, prawo,

ekonomia, psychologia, itd.

Stosunek socjologii do innych nauk

społecznych

Tak jak:



historia bada to co było



prawo to co być powinno



ekonomia – jak ludzie gospodarują



psychologia – przebieg procesów

psychicznych itd.,

tak socjologia bada to co jest

charakterystycznego dla

współżycia ludzi

Definicja socjologii



Socjologia jest nauk

zajmuj

badaniem rozwoju wspó

łż

ycia

spo

ecznego i jego materialnych i

niematerialnych wytworów, zasadniczych

form, czyli struktur tego wspó

łż

ycia oraz

czynników warunkuj

cych zmienno

ść

czy

wzgl

niezmienno

ść

tych form i

wytworów, a wreszcie badaniem

osobników ludzkich, o ile przez to

wspó

łż

ycie s

wyznaczeni, czyli

zdeterminowani.

Socjologia ogólna a socjologie

szczegółowe



Szeroki zakres zainteresowania

socjologii spowodował,

e w jej

ramach powstało wiele zakresów

badawczych, które z czasem

wyodrębniły się jako samodzielne

dyscypliny badawcze.



I tak powstały takie socjologie, jak:

Socjologia: kultury, wsi, miasta, pracy,

biznesu, sportu itd.

Socjologia pracy

- dyscyplina socjologii, której przedmiotem badan jest społeczny proces pracy we

wszystkich systemach społecznych, zarówno historycznych, jak i współczesnych.

W jej obr

bie ustaliły się następujące pola zainteresowa



1) znaczenie pracy dla jednostek, grup społecznych i społeczeństw

jako całości (jak ceni się pracę i z jakich powodów);



2) formy pracy i towarzyszące im stosunki społeczne;



3) grupy społeczne formujące się w procesie pracy (grupy

zawodowe i tzw. profesje);



4) zmiany zachodzące w społecznym procesie pracy pod wpływem

zmian technologii i techniki;



5) włączenie ludzi w proces pracy (problematyka socjalizacji do

pracy. postaw wobec pracy i motywacji pracy);



6) współdziałanie ludzi w procesie pracy i jego motywy;



7) kształtowanie się kultury pracy (normy, wartości, idee i symbole

związane z prac

);



8) praca jako dobro rynkowe, w tym m.in. problematyka

bezrobocia;



9) przetarg zbiorowy o pracę w warunkach gospodarki rynkowej

(tzw. stosunki przemysłowe);



10) konflikty społeczne w procesie pracy (sabotaż pracowniczy,

strajk, inne formy protestu pracowniczego, np. fluktuacja

pracownicza. absenteizm);



11) problematyka zadowolenia z pracy.

Socjologia biznesu

dział socjologii zajmujący si

tą sferą wspó

łż

ycia społecznego ludzi, która wi

ąż

z ich prac

, działalno

zawodow

oraz funkcjonowaniem rozmaitych

instytucji społecznych, w których proces pracy ma miejsce i obejmuje takie

zagadnienia, jak:



Badanie pracy jako kategorii społecznej.



Socjologiczne uj

cie firmy.



Czynniki warunkuj

ce sprawne funkcjonowanie firmy.



Zachowania pracowników.



Grupy pracownicze



Postawy pracowników wobec pracy a wydajno

ść

i jako

ść

pracy.



Atmosfera pracy, morale pracy i zadowolenie z pracy.



Socjologiczne aspekty w

adzy i kierowania w przedsi

biorstwie.



Presti

a autorytet władzy



Zjawiska dezorganizuj

ce funkcjonowanie za

ogi /rodzaje, przyczyny,

skutki/.



Konflikty spo

eczne w zakładzie /poj

cie, rodzaje, przyczyny, skutki/



Kierowanie konfliktem, sposoby rozwiązywania konfliktów.



Stosunek pracowników do innowacji w pracy.



Socjotechnika wdrażania zmian w firmie.



Kierunki rozwoju socjologii pracy w biznesie

Zakres badań socjologii



1. Społeczna istota człowieka. (Socjologia ogólna i socjologie

szczegółowe)



2. Społecze

stwo, jego makro i mikro-struktury



1. Zbiory społeczne



2. Zbiorowości społeczne



3. Grupy społeczne



4. Społeczno

ść

lokalna



5. Rodzina jako pierwotna grupa społeczna.



6. Naród i grupy etniczne.



7. Praca i zakład pracy



3. Świadomo

ść

i kultura w społecze

stwie



1. Pojęcie świadomości społecznej



2. Rola tradycji w kształtowaniu świadomości społecznej



3. Utopie w życiu społecznym



4. Rola idei w życiu społecznym



5. Opina publiczna



6. Pojęcie kultury w socjologii



7. Kultura a struktura społeczna



8. Dziedziczenie i dyfuzja kultury



9. Kultura masowa



10. Wpływ kultury na życie społeczne

Zakres badań socjologii

cd.



4. Socjologiczna koncepcja osobowości



1. Osobowo

ść

jej elementy



2. Typy osobowo



3. Makro i mikrospołeczne uwarunkowania

osobowo



4. Zachowania społeczne postawy jednostki



5. Zmiany procesy spo

eczne



1. Pojęcie i rodzaje procesów społecznych



2. Industrializacja i dezindustrializacja



3. Urbanizacja ruralizacja



4. Ruchliwość społeczna



5. Zjawiska dezorganizacji i patologii społecznej



6. Przemiany społecze

stwa polskiego w perspektywie

socjologicznej

ZAGADNIENIA SOCJOLOGII



Socjologia jako nauka



Socjologia ogólna a socjologia szczegółowa



Socjologia potoczna a socjologia naukowa



Zakres badań socjologii



Przydatność socjologii dla ekonomisty - funkcje socjologii



Metody badań socjologii



Podstawowe nurty teoretyczne współczesnej socjologii



*Funkcjonalizm



*Teoria konfliktu



*Interakcjonizm symboliczny



*Teoria wymiany społecznej



Proste zbiory społeczne a zbiorowości społeczne



Grupy społeczne /pojęcie i rodzaje/

ZAGADNIENIA SOCJOLOGII cd.



Pojęcie i rodzaje społeczeństwa, ze względu na:



Poziom gospodarki: społeczeństwa pierwszego, drugiego i trzeciego świata, k.

nowo-uprzemysłowione;



Zatrudnienie: s. preindustrialne, industrialne i postindustrialne;



Rozwój: s.. przednowoczesne, s. współczesnego świata i s. ponowoczesne



Ruchliwość społeczną: s. zamknięte, otwarte;



Stratyfikacja społeczna, jej przykłady: system stanowy, kastowy, klasowy



Rodzina jako grupa społeczna – elementy i funkcje



Naród i czynniki narodotwórcze



Praca i zakład pracy



Kultura i jej wpływ kultury na życie społeczne



Dziedzictwo a dyfuzja kultury



Osobowość – typy i uwarunkowania



Procesy społeczne i ich rodzaje – przyczyny i skutki

Metody badań socjologii

Socjologiczna procedura badawcza

Metody badań socjologicznych



1. Obserwacja



2. Wywiad



3. Ankieta



4. Pomiar socjometryczny



5. Testy i skale



6. Analiza dokumentów

Sprawozdanie z badań

Document Outline