PowerPoint Presentation

Nowotwór wewnątrzczaszkowy może być przyczyną

objawów:

- nadciśnienia śródczaszkowego

- ogniskowych, odzwierciedlających położenie guza

Objawy nadciśnienia śródczaszkowego:

- bóle głowy

- senność i zaburzenia świadomości

- pogorszenie widzenia

- nudności i wymioty

- zaburzenia równowagi

- sztywność karku

- tarcza zastoinowa

- niedowład nerwu odwodzącego

Nowotwory płata czołowego

Przednia część płata czołowego:

- zniesienie inicjatywy

- apatia, abulia

Przyśrodkowa część płata:

- spowolnienie intelektualne

- zaburzenia koncentracji

- zaburzenia planowania i zapamiętywania

Przypodstawna część płata:

- moria czołowa (impulsywność, drażliwość, odhamowanie,

labilność emocjonalna)

Oponiaki rynienki węchowej – upośledzenie węchu

Nowotwory rosnące ku tyłowi – uszkodzenie nerwów

wzrokowych

Uszkodzenie okolicy ruchowej mowy – dysfazja, niekiedy

dysgrafia

Bardziej rozległe nowotwory, zwłaszcza

zajmujące okolicę przedruchową –

apraksja,

ubóstwo ruchów, sztywność kończyn,

abazja, astazja.

Nowotwory płata skroniowego

Podstawowym objawem przy lokalizacji w

półkuli

dominującej jest afazja.

Uszkodzenie środkowej części płata – agnozja

słuchowa.

Zajęcie części promienistości wzrokowej –

przeciwstronne niedowidzenie kwadrantowe

Głębokie położenie (naruszające funkcje

hipokampa)

–

zaburzenia zapamiętywania

Nowotwory płata ciemieniowego

Różnego rodzaju zaburzenia czucia na

przeciwstronnej połowie ciała (zaburzenia

lokalizacji

bodźca, niemożność odróżnienia bodźca

pojedynczego od podwójnego, niezdolność do

rozpoznawania znaków pisanych na skórze czy

przedmiotów trzymanych w dłoni, a także pozycji

kończyn, brak poczucia niedowładu lub innych

zaburzeń tzw. anozognozja).

Zajęcie części promienistości wzrokowej –

niedowidzenie kwadrantowe dolne po stronie

przeciwnej.

Nowotwory płata potylicznego

Niemal wszyscy mają zaburzenia w polu widzenia.

Może być:

- niedowidzenie połowicze jednoimienne po stronie

przeciwnej

- czasem niedowidzenie w górnej lub dolnej części

pola widzenia

- mroczek środkowy (zajęcie bieguna potylicznego)

- niezdolność do odróżniania barw

- ślepota korowa

- złudzenia i omamy wzrokowe (rozległe zmiany)

Nowotwory pnia mózgu

Uszkodzenie długich dróg nerwowych i nerwów

czaszkowych oraz objawy móżdżkowe co jest

związane z zajęciem niektórych jąder pnia, dróg

rdzeniowo-móżdżkowych albo konarów móżdżku.

W nowotworach śródmózgowia dominuje

wodogłowie (ucisk na wodociąg). Poza ciasnotą

przy

nowotworach śródmózgowia występują: dwojenie,

anizokoria, opadnięcie powiek, zespół Parinauda,

niedowłady, sztywność, drżenie, niezborność,

senność i wreszcie mutyzm akinetyczny.

Nowotwory móżdżku

W obrazie klinicznym dominuje zespół nadciśnienia

śródczaszkowego; z reguły dochodzi do

wodogłowia.

Nowotwory w linii środkowej – oczopląs i ataksja

tułowia z niepewnym chodem na szerokiej

podstawie.

Nowotwory półkuli móżdżku – tożstronne obniżenie

napięcia mięśniowego, ataksja z tendencją do

padania w stronę guza, dysmetria,

adiadochokineza,

dyzartria, oczopląs.

Typy nowotworów oun:

- gwiaździaki

- glejaki

- skąpodrzewiaki

- wyściółczaki

- rdzeniaki

- oponiaki

- nowotwory osłonek

Nowotwory szeregu astrocytarnego

Najczęstszy typ nowotworów mózgu

I grupa:

- gwiaździak rozlany

- gwiaździak anaplastyczny

Wysoka aktywność biologiczna i niekorzystne rokowanie. W

znacznym odsetku podlegają transformacji w kierunku

glejaka

wielopostaciowego

II grupa:

- gwiaździak włosowatokomórkowy

- żółtakogwiaździak pleomorficzny

- gwiaździak powyściółkowy olbrzymiokomórkowy

Ograniczony potencjał proliferacyjny i na ogół dobre

rokowanie

Glejak wielopostaciowy

Najbardziej złośliwy glejak pochodzenia

astrocytarnego (wtórny z gwiaździaka lub

pierwotny).

Najczęściej spotykany pierwotny nowotwór oun.

Stanowi 25% nowotworów mózgu u dorosłych.

Do 3x

częściej u mężczyzn niż u kobiet.

Szczyt zachorowań 45-65 rż.

Skąpodrzewiak i skąpodrzewiak anaplastyczny

Występują przede wszystkim w wieku dojrzałym (3-5

dekada życia).

Mężczyźni chorują nieco częściej. Agresywne

postępowanie łączące zabieg operacyjny z

naświetlaniami i chemioterapią umożliwia uzyskanie

dobrych wyników odległych, zwłaszcza w

nowotworach łagodnych histologicznie.

Wznowa pojawia się nieomal w każdym przypadku

(75% to skąpodrzewiaki anaplastyczne, a 15% to

glejaki wielopostaciowe) i mimo reoperacji, radio- i

chemioterapii okres remisji jest krótki.

Wyściółczak

Stanowi 3-9% wszystkich nowotworów

wewnątrzczaszkowych i 6-10% pierwotnych

nowotworów mózgu u dzieci .

U chorych poniżej 3 rż. sięga 30%. O rokowaniu

decyduje dojrzałość histologiczna nowotworu, jego

umiejscowienie i wiek chorego. Szansa przeżycia 5

lat wynosi 40-60% .

W nowotworach lepiej zróżnicowanych leczonych

chirurgicznie i naświetlaniami wzrasta nawet do

80%.

Rokowanie dużo lepsze u dorosłych.

Rdzeniak

Złośliwy nowotwór pochodzenia zarodkowego,

występujący przede wszystkim u dzieci.

Po leczeniu operacyjnym i rtgterapii szansa

przeżycia

5-letniego sięga 60% a 10-letniego 53%.

Rokowanie zdecydowanie gorsze u małych

dzieci.

Niemal wszystkie nawroty mają miejsce w

ciągu 2 lat

po operacji.

Nowotwory przerzutowe

Najliczniejsza grupa nowotworów OUN.

Główne źródła przerzutów:

- nowotwory płuc

- nowotwory piersi

- nowotwory jelita grubego

- nowotwory układu moczowego

- czerniak

- nowotwory gruczołu krokowego

- nowotwory trzustki

- nowotwory macicy

- białaczki

- chłoniaki

W 80-85% dochodzi do równoczesnej manifestacji

klinicznej

ogniska pierwotnego i przerzutowego.

Symptomatologia:

- zespół nadciśnienia śródczaszkowego (dominujący)

- objawy ogniskowe

5-10% przypadków ma udarowy początek i jest

rezultatem

krwawienia do guza bądź zawału mózgu (ucisk na

tętnicę lub

zator).

Radioterapia w większości przypadków wydaje się być

leczeniem z wyboru.

Leczenie chirurgiczne może być korzystne w wybranych

przypadkach (pojedynczy przerzut) z usuniętym lub

dobrze

kontrolowanym ogniskiem pierwotnym.

Po usunięciu zmiany w mózgu stosuje się radioterapię.

Oponiak

Nowotwór wywodzący się z komórek opony

pajęczej.

Przeważnie łagodny, choć średnio 1x/14

przypadków

zdarzają się odmiany złośliwe.

Najczęstszy spośród łagodnych nowotworów

mózgu.

Mężczyźni chorują 2 x rzadziej. Zwykle dotyczą

chorych 40-60 rż., ale ich częstość rośnie z wiekiem

jest najwyższa w 9 dekadzie życia ( tu są często

bezobjawowe i wykrywane przypadkowo).

Chłoniaki i nowotwory układu krwiotwórczego

Częstość pierwotnych chłoniaków rośnie w związku

zakażeniem wirusem HIV oraz upowszechnieniem

leczenia immunosupresyjnego.

Występują nieco częściej u mężczyzn – wśród

chorych bez zaburzeń immunologicznych w 5

dekadzie życia, a u chorych na AIDS w około 35 rż.

Ważna jest terapia steroidowa. Najważniejsza jest

chemioterapia. Radioterapia jako jedyna metoda

leczenia nie zdała egzaminu – obecnie jest

stosowana jako metoda wspomagająca.

Nerwiak osłonkowy n. VIII

Najczęściej występujący nerwiak

wewnątrzczaszkowy. Występuje 2x częściej u

kobiet, zwykle w 5 dekadzie życia.

Gruczolaki przysadki mózgowej

Łagodne nowotwory powstające z komórek wydzielniczych

przedniego płata przysadki:

- gruczolaki niewydzielające (25%)

- gruczolaki hormonalnie czynne (75%)

PRL (powyżej 50%)

GH (15-25%)

ACTH (5%)

Niekiedy występuje krwawienie do guza objawiające się

nagłym bólem głowy, zaburzeniami świadomości,

zaniewidzeniem i niedowładami okoruchowymi. Jeśli krew

przedostanie się do przestrzeni podpajęczynówkowej,

rozwija

się zespół oponowy.

Torbiel pajęczynówki

Jest wadą wrodzoną spowodowaną zdwojeniem

lub

rozszczepieniem opony pajęczej. Wymaga

różnicowania z torbielami rzekomymi (po

urazach,

udarach, zakażeniach). Nierzadko przebiega

bezobjawowo. Torbiel może się powiększyć

wywołując efekt masy oraz objawy miejscowe

zależne

od jej położenia.

Document Outline