POJĘCIE KOSZTU JAKO 

KATEGORII EKONOMICZNEJ

 

 

2

POJĘCIE KOSZTU JAKO 

KATEGORII EKONOMICZNEJ



KOSZT- POJĘCIE OGÓLNE



PRZEDSTAWIENIE KOSZTU W 
UJĘCIU EKONOMICZNYM

•

KOSZT KSIĘGOWY

•

KOSZT ALTERNATYWNY 

•

ZADANIE 

 

 

3

KOSZT

Koszt to wyrażone wartościowo zużycie 

środków pracy (środków trwałych, wartości 

niematerialnych 

i prawnych), przedmiotów pracy, usług 

obcych 

i samej pracy oraz pewne wydatki nie 

odzwierciedlające zużycia, które są związane 

z prowadzeniem typowej działalności przez 

jednostkę gospodarczą w określonym czasie. 

Koszty ponoszone w ramach zwykłej 

działalności są zróżnicowane, dlatego 

dokonuje się ich klasyfikacji według różnych 

kryteriów. 

 

 

4

KOSZT W UJĘCIU EKONOMICZNYM

Definicja  kosztów  z  punktu  widzenia  ekonomisty 

jest  szersza  od  ich  definicji    z  punktu  widzenia 

księgowego.  Jest  tak  ponieważ  pojęcie  kosztu 

ekonomicznego  obejmuje  nie  tylko  oczywiste 

wydatki opłacane „wprost z kieszeni” takie jak np. 

zakup  paliwa  ale  także  koszty  alternatywne  czyli 

nie uwzględniane w rachunku księgowym. 

KOSZT EKONOMICZNY

KOSZT ALTERNATYWNY

                        

KOSZT 

KSIĘGOWY

 

 

5

RACHUNEK W UJĘCIU 

EKONOMICZNYM

Koszt ekonomiczny – to wartość wszystkich 
zasobów (czynników) użytych do produkcji. 
Wartości te wyznacza koszt najlepszego, 
alternatywnego zastosowania zasobów 
(nakładów na te czynniki). Koszt ekonomiczny 
to połączenie wydatków z kosztami, które nie są 
traktowane jako wydatki firmy. 

 

 

6

         KOSZT KSIĘGOWY

Są to czynniki wykorzystane do 

produkcji. Wielkość tych kosztów 

wynika z pomnożenia ilości 

kupowanych czynników przez ich 

cenę wyrażoną w pieniądzu. Jeżeli 

jakiś zasób czynnika nie jest 

bezpośrednio wyceniony w postaci 

ceny zakupu, nie jest on traktowany 

jako koszt księgowy. 

Koszt księgowy 

jest zawsze wydatkiem. 

 

 

7

KOSZT KSIĘGOWY

 

Koszty księgowe na ogół nie 

obejmują kosztu wynagrodzenia 
czasu pracy właściciela 
przedsiębiorstwa oraz kosztu 
alternatywnego.

 

 

8

KOSZT ALTERNATYWNY

W ekonomii koszt alternatywny 
danego dobra to ilość innego dobra, 
z której trzeba zrezygnować, aby 
możliwe stało się wytworzenie 
dodatkowej jednostki tego 
pierwszego. Koszt alternatywny 
definiowany jest też jako 

KOSZT 

POTENCJALNIE UTRACONYCH 
MOŻLIWOŚCI

.

 

 

9

KOSZT ALTERNATYWNY



Jest zawsze ponoszony przez osobę 
podejmującą decyzję



Jest określony w chwili dokonywania wyboru



Ma charakter subiektywny

Kosztem alternatywnym studiów dziennych 

jest brak możliwości podjęcia pracy w 

pełnym wymiarze godzin

 

 

10

Z życia wzięte…

Pojęcie kosztu alternatywnego może nam 

wyjaśnić, dlaczego studenci w tydzień po 

egzaminach oglądają telewizję częściej 

niż tydzień przed egzaminami. Oglądanie 

TV tuż przed egzaminem ma wysoki koszt 

alternatywny ponieważ alternatywny 

sposób wykorzystania czasu na naukę ma 

wysoką wartość z punktu widzenia 

osiągniętych ocen. Po egzaminach 

alternatywny koszt wykorzystania czasu 
jest niższy.

 

 

 

11

ZADANIE

 

Przypuśćmy, że zastanawiasz się czy polecieć z 

Polski do Londynu samolotem czy pojechać 

autobusem. Bilet lotniczy kosztuje 800 zł., lot 

trwa 2,5h. Bilet autobusowy kosztuje 120 zł, 

jazda trwa 20h.  Jaki będzie 

najekonomiczniejszy sposób podróży z punktu 

widzenia:



Przedsiębiorcy, którego czas kosztuje 100zł. za 

godzinę



Studenta, którego godzina jest warta 5 zł. 



Twojego punktu widzenia? 
WYJAŚNIJ DLACZEGO POJĘCIE KOSZTU 

ALTERNATYWNEGO MA TU ISTOTNE ZNACZENIE

 

 

12

     

BIBLIOGRAFIA



 

P.A. Samuelson, Ekonomia t.1, 

Warszawa 1998



D. Begg, Mikroekonomia, wyd. II, 
Warszawa 1996



M. Nasiłowski, System rynkowy, 
Warszawa 1998

 

 

13