background image

 

 

 

 

Tworzywa sztuczne 

Tworzywa sztuczne 

stosowane w protetyce 

stosowane w protetyce 

- akryl

- akryl

background image

 

 

 

 

Materiały te należą do grupy organicznych 

tworzyw sztucznych,

o wielkocząsteczkowej budowie 

chemicznej. Są to syntetyczne tworzywa 

otrzymywane drogą polimeryzacji estrów 
kwasu akrylanowego i metakrylanowego.

W procesie polimeryzacji cząsteczek z 

wiązaniami wielokrotnymi powstaje 

makrocząsteczkowy związek o strukturze 

linearnej, rozgałęzionej czy usieciowanej 

(zależność od dodatku kopolimerów np.: 

winylowych czy innych tworzyw 

sieciujących np.: styrenu).

background image

 

 

 

 

Tworzywa akrylanowe mogą być 

dostarczane w różnych postaciach, 

takich jak

proszki, płyny oraz płatki i arkusze. 

Obecnie są stosowane w postaci 

proszku

(polimer) i płynu (monomer). 

Proporcje mieszanki wynoszą 3 : 1 

(proszek : płyn). Użycie proszku i 

płynu nie tylko ułatwia pracę tym 

materiałem, ale i umożliwia 

bezproblemowe wykonanie płyty 

protezy w laboratorium 

protetycznym.

background image

 

 

 

 

Zastosowanie tworzyw 

Zastosowanie tworzyw 

akrylowych

akrylowych

Protezy ruchome całkowite i 
częściowe

Zęby sztuczne do protez ruchomych

Korony akrylowe (obecnie 
tymczasowe)

Licówki koron i mostów (dawniej)

background image

 

 

 

 

Podział akrylanów ze względu 

Podział akrylanów ze względu 

na rodzaj polimeryzacji

na rodzaj polimeryzacji

termoutwardzalne – utwardzane na 
gorąco

samopolimery – chemoutwardzalne, 
autopolimery

światłoutwardzalne

background image

 

 

 

 

Fazy polimeryzacji

Fazy polimeryzacji

Faza mokrego piasku

Faza pęcznienia

Faza rozklejania

Faza nitek

Faza ciasta

background image

 

 

 

 

Skład proszku akrylanów

Skład proszku akrylanów

poli(metakrylan metylu), polimer lub kopolimer 
(perełki)

organiczny nadtlenek – inicjator

dwutlenek tytanu pozwalający kontrolować 
przezierność

barwniki nieorganiczne – zapewniają odpowiedni 
kolor, odzwierciedlając kolor błony śluzowej pacjenta

Wysuszone włókna syntetyczne – w celu poprawy 
estetyki

plastyfikatory – zwiększają elastyczność

background image

 

 

 

 

Cechy proszku - polimeru

Cechy proszku - polimeru

sproszkowany polimetakrylan metylowy

otrzymywany przez addycyjną polimeryzację 
cząstek monomeru

bezbarwny przepuszcza światło i promienie RTG

trwałość 2-3 w skali Mohsa

rozpuszczalny w niewielu rozpuszczalnikach 
organicznych, nie ulega działaniu kwasów i 
zasad

ziarna – perełki 0,04 mm

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Skład płynu akrylanów

Skład płynu akrylanów

metakrylan metylu lub monomer

inhibitor – hydrochinon

czynnik zapewniający wiązanie sieciowe – 
dimetyloakrylan

przyspieszacz – nadltenek benzoilu

plastyfikatory – ułatwiają wymieszanie 
monomeru z polimerem

background image

 

 

 

 

Cechy płynu - monomeru

Cechy płynu - monomeru

płynny ester metylowy kwasu 

metakrylanowego

temperatura wrzenia 103  ̊C

nierozpuszczalny w wodzie

rozpuszczalny w rozpuszczalnikach 

organicznych

bezbarwny o przenikliwym zapachu

łatwopalny

powyżej 65  ̊C ulega polimeryzacji

przechowywany w ciemnych w butelkach, w 

chłodnym miejscu

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Wymagania stawiane materiałom 

Wymagania stawiane materiałom 

stosowanym do wytwarzania płyt 

stosowanym do wytwarzania płyt 

protez

protez

Wytrzymałość, trwałość

Dokładność przetwórcza , stabilność wymianowa

Dobre właściwości termiczne

Stabilność chemiczna

Mała sorpcja wody

Nierozpuszczalność

Biokompatybilność

Naturalny wygląd

Stabilność koloru

Łatwość wytwarzania i naprawy

Umiarkowany koszt

background image

 

 

 

 

Cechy akrylanów polimeryzowanych 

Cechy akrylanów polimeryzowanych 

termicznie, przeznaczonych do 

termicznie, przeznaczonych do 

wyrobu protez

wyrobu protez

Mała wytrzymałość, umiarkowana elastyczność; są 

kruche i miękkie; wysoka odporność na 

zniszczenia na skutek zużycia

Małe przewodnictwo cieplne

Niska temperatura, przy której dochodzi do 

odkształcenia akrylanu płyt protez (ok. 95  ̊C)

Względnie wysoka sorpcja wody

Słaba adhezja polimerów akrylanowych do metalu 

i porcelany

Dobra stabilność koloru

Dobra kompatybilność

background image

 

 

 

 

Modyfikowane tworzywa 

Modyfikowane tworzywa 

akrylanowe do wyrobu protez

akrylanowe do wyrobu protez

Zmodyfikowane przez dodanie gumy-
butadienowo-sterynowej

Kopolimery uzyskane przez 
połączenie monomerów 
hydroksymetakrylowych z 
metakrylanem metylu

background image

 

 

 

 

Porównując dokładność przylegania 

czterech typów akrylanów do wyrobu 

płyt protez

po zakończeniu ich polimeryzacji i 

nasyceniu wodą, można stwierdzić, że 

kolejno najlepiej

przylegają akrylany:

1.Hydroksymetylometakrylanowe
2.Typowe akrylane
3.Akrylany z dodatkiem gumy

background image

 

 

 

 

Dodatek tłuszczów, takich jak np.: ftalan 

dibutylu, wpływa na plastyfikację 

polimeru.  Odpowiednia ilość ftalanu 

powoduje, że polimer staje się elastyczny.

Takie uplastycznione akrylany są 

stosowane jako tymczasow masy 

podścielające

protezy ruchome. Stopniowe ulegają one 

utwardzeniu, ponieważ ślina

wypłukuje plastyfikatory tłuszczowe. 

Plastyfikowanie to inaczej zmiękczanie.

background image

 

 

 

 


Document Outline