ZASTOSOWANIE EFEKTU 

DOPPLERA 

DO 

ULTRASONOGRAFICZNYCH 

METOD 

BADANIA PRZEPŁYWU KRWI

(Pomiar prędkości krwi w tętnicy szyjnej wspólnej)

z

EFEKT DOPPLERA

 Zjawisko obserwowane dla fal, polegające na powstawaniu 

różnicy częstotliwości, a tym samym i długości fali, wysyłanej 

przez źródło fali oraz zarejestrowanej przez obserwatora, 

który porusza się względem źródła fali.

 Źródło fal poruszające się w lewo. 

Długość fali jest mniejsza po lewej,

 a większa po prawej od źródła

 Dla fal rozprzestrzeniających się w ośrodku, takich jak na 

przykład fale dźwiękowe, efekt zależy od prędkości 

obserwatora oraz źródła względem ośrodka, w którym te fale 

się rozchodzą. 

W przypadku fal propagujących się bez udziału ośrodka 

materialnego, jak na przykład światło w próżni (w ogólności 

fale elektromagnetyczne), znaczenie ma jedynie różnica 

prędkości źródła oraz obserwatora.

POMIAR PRZEPŁYWU KRWI

Efekt Dopplera – występuje dwa razy:

1. zmiana częstotliwości, gdy wiązka ultadźwięków 

dociera do poruszających się erytrocytów 

(ich opór akustyczny różni się  od oporu akustycznego 

osocza)

2. zmiana częstotliwości, gdyż fala częściowo się od 

nich odbija- stają się dla głowicy ruchomym 

źródłem.

Ultrasonograf Dopplerowski mierzy różnicę 

częstotliwości Δv wyst między falą nadawaną i 

odbieraną.

          

Wyliczanie prędkości przepływu krwi:

              

                         v = c Δv / 2v̥ cosφ

c- prędkość dźwięku 

v̥- częstotliwość fali

φ- kąt między kierunkiem 

    rozchodzenia się fali

    a kierunkiem przepływu krwi 

 Kąt φ powinien być jak najmniejszy!

         Najdokładniejszy pomiar

Kierunek 

wiązki prostopadły do 

            

kierunku krwi

Niemożliwe 

wyznaczenie predkości

 

Wiązka 

ultradźwiękó

w

Kąt φ

Kierunek 

przepływ

u krwi

USG w skali szarości

Ultrasonografia dopplerowska (USG doppler)

Zapis spektralny przepływu jest

wizualizacją parametrów fizycznych 

przepływającej krwi i powstaje na 

ekranie monitora w postaci linii

o charakterystycznym dla każdego 

typu naczynia kształcie. 

Wykres znajdujący się powyżej linii 

bazowej informuje o krwi 

przepływającej 

w kierunku do głowicy,

natomiast wykres poniżej linii

 bazowej informuje

o przepływie w kierunku od głowicy. 

Kolorowa ultrasonografia dopplerowska

(color doppler)



Parametry przepływu krwi, 

tzn. kierunek i prędkoość, 

mogą być także wyrażone w 

postaci skali barwnej, która 

ułatwia identyfikację 

anatomiczną naczyń i 

przyspiesza czas badania.



Skala barwna jest nałożona 

na obraz uzyskiwany w skali 

szarości, wypełniając 

kolorem światło naczyń.



Wysycenie kolorem jest 

proporcjonalne do prędkości 

przepływającej krwi.



Z reguły kolor czerwony 

wskazuje na przepływ w 

kierunku do głowicy, 

natomiast kolor niebieski na 

przepływ w kierunku od 

głowicy.

Power Doppler

Modyfikację obrazowania 

przepływu w skali 

barwnej stanowi power 

doppler. 

Metoda ta przetwarza całą 

energię sygnału 

dopplerowskiego na 

barwny obraz (ryc. 5.).

 Z bardzo dużą czułością¹ 

wykrywa obecność 

przepływu naczyniowego 

bez względu na jego 

kierunek.

Metoda ta jest szczególnie 

przydatna do

identyfikacji naczyń o 

bardzo małej średnicy 

oraz w uwidocznieniu 

bardzo wolnych 

przepływów 

naczyniowych zwłaszcza 

w narządach 

miąższowych.