background image

Wykład V

Strategie organizacji i jej 

klasyfikacje

background image

• ogólna strategia przedsiębiorstwa
 w jakich dziedzinach działać?
 jak alokować zasoby pomiędzy     

dziedziny działalności?
 jaki obszar działalności wybrać?

  

• strategie poszczególnych 

strategicznych obszarów działalności 

( SOD )
 jaka ma być domena działania?
 jaki rodzaj przewagi 

konkurencyjnej opanować?
 jak działać w ramach SOD?

• strategie funkcjonalne
 jak dana funkcja ma sprzyjać 

uzyskaniu przewagi konkurencyjnej?
 jak zintegrować i skoordynować 

dana funkcję z innymi funkcjami?

STRUKTURA  STRATEGII  W  PRZEDSIĘBIORSTWIE

SOD 1

SOD 2

SOD 3

Marketing

Finanse

Personel

background image

Producent

Firma

konkurencyjna

Firma 

konkurencyjna

Dostawca

Poddostawca

Dystrybutor

Klient

docelowy

Legenda:

Więzi finansowe

Więzi kapitałowe

Więzi materialne

Integracja pionowa

Integracja pozioma

A, B, B*

C, C*

C

C*

B

B

B*

A

background image

Strategie inwestycyjne- Strategie wzrostowe

TYP STRATEGII

CHARAKTERYSTYKA

Strategia integracji 

poziomej

Polega na wykupie firm konkurencyjnych lub firm, które nie 
konkurują bezpośrednio z nami, lecz maja zbliżony do naszego 
profil działalności

Strategia integracji 

pionowej

Polega na wykupie firm, które są dla nas dostawcami i/ lub 
wykupie firm, które zajmują się dystrybucją naszych produktów. 
Głownie ma to na celu uniezależnienie się od dostawców i sieci 
dystrybucji

Strategia dywersyfikacji 

koncentrycznej

Polega na wykupie firm, których profil działalności znacznie 
różni się od profilu naszej firmy, lecz mieście się w granicach 
posiadanego przez nas know- how, doświadczenia 
technologicznego, sieci dystrybucji, a także misji firmy.

Strategia dywersyfikacji 

konglomeratowej

Wiąże się z inwestowaniem w nowe dziedziny działalności, 
które w istotny sposób różnią się od dotychczasowego profilu 
działania

Strategia joint- venture

Polega na stworzeniu takiej kombinacji cech. Której żaden z 
partnerów nie może samodzielnie stworzyć, a osiągniecie celu 
nie byłoby możliwe, gdyby obie strony działały indywidualnie. 
Wykorzystywany jest w tym przypadku efekt synergii dodatniej

background image

Strategie inwestycyjne- Strategie stabilizacyjne

TYP STRATEGII

CHARAKTERYSTYKA

Strategia 

koncentracji

Polega na inwestowaniu w silne strony SJG w celu wzmocnienia 
przewagi konkurencyjnej. Naturalnym skutkiem zastosowania tej 
strategii jest wzrost udziałów w rynku, wzrost dynamiki sprzedaży. 
Warunkiem sukcesu jest rosnący popyt na produkty danego 
biznesu.

Strategia rozwoju 

rynku

Polega na inwestowaniu w SJG, które mają możliwości ekspansji 
rynkowej. Dotyczy to głownie nowych rynków pod względem 
geograficznym.

Strategia rozwoju 

produktu

Polega na inwestowaniu w SJG w celu doskonalenia i/ lub rozwoju 
dotychczasowych produktów.

Strategia innowacji

Wiąże się z inwestowaniem w te SJG , które pracują nad 
wprowadzeniem nowych produktów na rynek. Finansowanie 
dotyczy głownie prac badawczo- rozwojowych oraz komercjalizacji 
produktu.

background image

Strategie inwestycyjne- Strategie spadkowe

TYP STRATEGII

CHARAKTERYSTYKA

Strategia redukcji 

kosztów działalności

Polega na obsadzie kluczowych stanowisk kierowniczych przez 
nowych ludzi, centralizacji decyzji finansowych, wzmocnieniu 
kontroli finansowej, w celu wyeliminowania zbędnych kosztów 
działalności SJG

Strategia sprzedaży 

części firmy ( strategia 

dywersyfikacji )

Polega na sprzedaży wyodrębnionych pod względem 
organizacyjnym i finansowym części SJG w celu ograniczenia 
kosztów działalności

Strategia likwidacji

Polega na sprzedaży SJG w momencie jej maksymalnej wartości 
rynkowej, lub jej likwidacji

background image

Rodzaj działania

Zmiana alokacji 

zasobów finansowych 

w ramach korporacji

Wykup firm działających 

w otoczeniu

Minimalizacja słabych stron SJG

• Likwidacja
• Sprzedaż części firmy
• Redukcja kosztów 
działalności

• Integracja pionowa
• Dywersyfikacja 
konglomeratu

Maksymalizacja silnych stron 

SJG

• Koncentracja na 
wybranym obszarze
• Rozwój rynku
• Rozwój produktu/ usługi
• Innowacje

• Integracja pozioma
• Dywersyfikacja 
koncentryczna
• Joint- venture

Możliwe strategie inwestycyjne

Źródło: B. Nogalski, J. Rybicki, Strategiczne…, s. 219.

background image

Produkty/ Rynki

Istniejące

Nowe

S

p

o

b

 k

o

n

ku

ro

w

a

n

ia

Frontalna 

konkurencj

a

STRATEGIA 

BUDOWY 

FUNCJONALNEJ 

ODMIENNOŚCI

STRATEGIA 

AGRESYWNEJ 

INICJATYWY

Unikanie 

konkurencji

STRATEGIA 

REALTYWNEJ 

PRZEWAGI

STARTEGIA 

MAKSYMALIZACJI 

STAYSFAKCJI 

KLIENTA

Model Kenichi Ohmae

background image

Rodzaj przewagi strategicznej

Skoncentrowana

Rozproszona

K

ie

ru

n

e

o

st

rz

a

 s

tr

a

te

g

ii

Konkurencj

a

STRATEGIA 

FRONTALNEGO 

ATAKU

STRATEGIA 

OMIJANIA 

KONKURENCJI

Klient

STRATEGIA 

ZDOBYWANIA 

RYNKU

STARTEGIA 

TWORZENIA 

NOWEGO RYNKU

Macierz strategii rynkowych

background image

Powiązania między strategiami przedsiębiorstwa.

STRATEGIE INWESTYCYJNE ( podstawowe )

Strategie

 wzrostowe

Strategie 

stabilizacyjne

Strategie 

spadkowe

STRATEGIE HANDOLWE ( marketingowe )

S

T

R

A

T

E

G

IE

 F

U

N

K

C

JO

N

A

LN

E

SH1

Korporacja

SH8

SH2

SH3

SH7

SH6

SH5

SH4

Strategiczne 
jednostki 
gospodarcze 
przedsiębiorstwa

zaopatrzenie

finanse

Potencjał ludzki

dystrybucja

Badania i rozwój

produkcja

Źródło: B. Pekayraz: Strategische Planung in der Materialwirtschaft, Frankfurt am Main/ New York 1985, s. 66.

background image

Główne założenia szkoły planistycznej

Organizacje dzięki budowaniu planów strategicznych mogą i powinny swoją 

przyszłość kształtować w racjonalny i uporządkowany sposób.

W tworzeniu strategii najbardziej znacząca jest perspektywa prezesa firmy

Budowanie strategii jest zdyscyplinowanym, formalnym procesem

Efektem procesy planowania powinna być gotowa do wdrożenia strategia- 

dokument, który mówi, co, kto i jak ma robić

Główne założenia szkoły ewolucyjnej

Długookresowe planowanie strategiczne nie ma większego sensu z trzech 
powodów:

1. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć wszystkich czynników w otoczeniu 

mających wpływ na zachowania strategiczne organizacji.

2. Zmienność siły oddziaływania poszczególnych czynników jest mało 

przewidywalna.

3. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć precyzyjnie dynamiki wnętrza organizacji.

Strategię organizacji należy budować w stosunkowo krótkim horyzoncie czasu, na 

zasadzie „małych kroczków”

Rzeczywista strategia organizacji powstaje na styku zamierzeń strategicznych i w 

małym stopniu przewidywalnych wydarzeń w otoczeniu firmy.

background image

Etapy w sformalizowanym planowaniu strategicznym

Ustalenie 

celów strategicznych

Identyfikacja

aktualnych

celów i strategii

Analiza zasobów

strategicznych

Analiza otoczenia

Określenie strategicznych

kierunków działania

Analiza luki strategicznej

i określenie zmian

Podjęcie decyzji

strategicznych

Implementacje strategii

Pomiar postępów

i kontrola

Źródło: Ch. W. Hofer, D. E. Schendel, Strategy…,s. 48.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

background image

PROCES FORMUŁOWANIA STRATEGII

Aspekt analizy

Położenie nacisku na

Istota strategii

Formułowanie strategii

Etapy

Proces formułowania

Obraz przyszłości

Proces podejmowania 

decyzji

Implementacja

Podejście planistyczne

Działanie w pełni świadome 

i rutynowe

Ściśle zaprojektowana

Rozwiązanie problemów

Najpierw pomyśl, potem działaj

Formalny i całościowy

Przewidywalna

Alokacja/ Koordynacja

Zaprogramowana

Podejście inkrementalne

Działanie świadome tylko do 

pewnego stopnia i 

elastyczne

Określona częściowo

Ciągłe znajdowanie 

rozwiązań

Myśl i działaj na przemian

Niesformalizowany i 

fragmentaryczny

Nieprzewidywalna

Eksperymentowanie

Oparta na procesie uczenia 

się

background image

Krytyka planistycznego podejścia do budowy strategii

Pierwszy kierunek- cechy procesu planowania, które osłabiają jego 

praktyczną skuteczność

1. Proces planowania przebiega na najwyższych szczeblach struktury 

organizacyjnej i jest odizolowany od wykonawców. Wszelkie próby 
decentralizacji są skazane na niepowodzenie, z racji ostatecznego 
decydenta i osoby odpowiedzialnej za kształt strategii.

2. Planowanie z reguły ogranicza elastyczność działania firmy. Dobrze 

zbudowany plan jest misterną konstrukcja decyzyjną a zmiany w jednym 
obszarze wymagają natychmiastowych zmian we wszystkich pozostałych. 
Raz opracowany plan wzmaga opory planistów co do jego modyfikacji.

3. Skuteczność planowania jest ograniczona ze względów politycznych, 

społecznych          i poznawczych.

4. Rygorystyczna kontrola efektów zabija kreatywność, ogranicza skłonność do 

ryzyka   i utrudnia reakcję na nieprzewidzialne zmiany w otoczeniu.

background image

Krytyka ewolucyjnego podejścia do budowy strategii

1. Szkoła ewolucyjna tak, czy inaczej korzysta z elementów formalnego 

planowania, nieformalnych norm, wartości a przede wszystkim planu 
głównego stratega. Wszystkie te elementy składają się na powstanie w 
miarę spójnego wzorca działania, w ramach określonego modelu 
biznesowego.

2. Badania oparte na studiach przypadków mają istotne ograniczenia 

metodologiczne. Nie wiadomo praktycznie nic o pozostałych firmach w 
danej branży, które nie zostały przebadane. Zgodnie z rygorystycznym 
rozumieniem metodologii wnioski odnoszą się tylko do przebadanych firm.

3. Dorobek empiryczny szkoły ewolucyjnej oparty jest w przeważającej mierze 

na firmach, które odniosły sukces w badanym okresie czasu. Często firmy te 
w późniejszym czasie przechodzą kryzysy, czy po prostu bankrutują. Istnieje 
całkiem pokaźny dorobek empiryczny, który pokazuje, że wiele firm upada 
dlatego, że założyciel firmy powiela spójny wzorzec działania, który powstał 
na styku zamierzeń  i ewolucji otoczenia w pierwszej fazie rozwoju .

4. Koszty prób i błędów procesu ewolucji ponosi cierpliwa, obojętna i 

apersonalna Natura. Dzisiejsze firmy nie mają czasu na błędy a ich 
margines jest niewielki. Koszty błędów strategicznych ponoszą ludzie i 
firmy- uczestnicy organizacji, dostawcy, odbiorcy, społeczności lokalne i 
globalne.

background image

5. Koncepcja uczącej się organizacji, która leży u podstaw szkoły ewolucyjnej 

często nie ma żadnego poparcia w empirii. Historia organizacji XX wieku 
dowodzi, iż większość z nich nie była w stanie nauczyć się czegokolwiek – 
ani na swoich ani na cudzych błędach. Uczenie się wymaga zrozumienia tak 
złożonych i dynamicznych sytuacji, że często przekraczają one zdolności 
poznawcze ludzkiego umysłu. Ludzie i organizacje radzą sobie z tym 
problemem na sześć sposobów:

• Powielanie rutynowych rozwiązań bez względu na zmianę kontekstu działania

• Koncentrowanie uwagi na wybranych fragmentach rzeczywistości i doskonalenie
  wybranych reakcji

• Upraszczanie rzeczywistości przez pomijanie jej poszczególnych wymiarów

• Bazowanie na heurystyce reprezentatywności

• Bazowanie na heurystyce dostępności informacji

• Zmniejszanie różnorodności przetwarzanych informacji

6. Aby zbudować dobrą strategię trzeba mieć nowatorską wizję przyszłości, 

która  nie powstaje na drodze ewolucji

background image

Co daje nam planistyczne podejście do projektowania 

strategii?

1. Metody prognozowania przyszłości:

• Ekstrapolacja trendów

• Modelowanie ekonometryczne

• Metody scenariuszowe

• Prognozowanie wielowariantowe

2. Uporządkowany w czasie algorytm działania

• Cele strategiczne

• Podział zadań

• Harmonogram działania

3. Sprzężenie zwrotne między planem i a jego realizacją

• Pętla: planowanie – wdrożenie – analiza efektów

• Planowanie sytuacyjne

• Ocena pracy menedżerów

• Skuteczne systemy informacyjne kluczowym 
czynnikiem sukcesu

background image

Co daje nam ewolucyjne podejście do projektowania strategii?

1. Ukazuje ograniczenia i pułapki w podejściu planistycznym do budowy strategii.

2. Stworzyło koncepcję wzorca działania, pozwalającego nadać 
sens i zrozumieć zależności w skomplikowanej siatce znaczeń, zdarzeń i procesów, 
która ewolucyjnie powstaje i utrwala się w firmie.

4. Ukazuje irracjonalne czynniki, mające wpływ na osiągnięcie sukcesu, takie jak:
 intuicja, szczęście, przypadek, splot pomyłek itp.

3. Szkoła ewolucyjna wykazała, że organizacje mają skłonność do budowania wzorców 
działania. Badacze procesu zmian organizacyjnych wykazali, że wzorce takie, jeśli 
prowadzą w jakimś okresie do sukcesu, stają się z czasem balastem tworzącym inercję 
wobec zmiany. W praktyce oznacza, to że wdrożenie strategii niezgodnej z utrwalonym 
wzorcem natrafi na ogromne opory.

background image

Główne założenia szkoły pozycyjnej

Istota strategii jest osiągnięcie przewagi konkurencyjnej

Punktem wyjścia do budowy i analizy strategii jest otoczenie firmy

Istota strategii jest walka z konkurencją

Istnieją dwie fundamentalne strategie prowadzące do sukcesu firmy:

1. strategia minimalizacji kosztów

2. strategia zróżnicowania

Główne założenia szkoły zasobowej

Aby zrozumieć źródła sukcesu organizacji, trzeba zrozumieć konfigurację 

jej unikanych zasobów i umiejętności

Zasoby na których zasadza się strategia sukcesy muszą być cenne, 

rzadkie, trudne do imitacji oraz efektywnie wykorzystane

Zasoby musza być rozpatrywane w kontekście relacji organizacji z 

otoczeniem

Między zamierzeniami firmy i zasobami musi istnieć dynamiczne 

napiecie

background image

Typy przewag konkurencyjnych

Przewaga naturalna

1. Lokalizacja

2. Dostęp do zasobów

3. Regulacje prawne

Przewaga relacji ceny do jakości

1. Przewaga cenowo-kosztowa

2. Przewaga jakościowa

3. Relacja cena –jakość

Przewaga systemu obsługi

1. Kreowanie długookresowych relacji (dogłębna 

znajomość realiów i potrzeb odbiorców)

2. Unikalność produktu/usługi ( budowanie silnych 

barier ekonomicznych i prawnych)

3. Aktywny dostawca (wysoki poziom dopasowania 

oferty produktowo-usługowej)

Przewaga barier wejścia i budowy standardów

1. Quasi-monopol

2. Stworzenie i kontrola standardu

3. Współdziałanie w sieci

background image

Osiem zasad działania doskonałych firm wg T. Petersa i R. 

Watermana

 ( A bias for action ) Obsesja działania- polegająca na szybkiej analizie pojawiających się problemów i 
bezzwłocznym rozwiązywaniu ich w praktyce. Jest przeciwieństwem działań biurokratycznych, 
polegających na długotrwałej analizie marginalnych zjawisk i traceniu czasu na pisanie szczegółowych 
raportów, z których nic nie wynika. Trzeba działać szybko i zdecydowanie, aby nie popaść w paraliż 
decyzyjny.

 ( Staying close to the customer ) Bliski kontakt z klientem- co oznacza hołdowanie zasadzie 
maksymalizacji zadowolenia klienta, przez wsłuchanie się w sygnał z rynku ( opnie klientów ) Klient 
tworzy dochody firmy, zatem trzeba walczyć o jego lojalność.

 ( Autonomy and etrepreneueship ) Autonomia i przedsiębiorczość- polegająca na stworzeniu 
warunków do samodzielnego działania jednostkom i zespołom zdolnym do inicjatywy innowacyjności. 
Korporacja lepiej działa jako zbiór małych firm myślących niezależnie i mających bliski kontakt z klientem.

 ( Productivity through people ) Ludzie są najbardziej efektywnym zasobem organizacji- co oznacza, 
że sukces całej firmy składa się wysiłek wszytskich pracowników. Podstawowym problemem jest 
tworzenie warunków do rozwoju pracowników, ponieważ ich rozwój determinuje rozwój firmy.

 ( Hands- on, value driven ) Koncentracja na wartościach- wymaga położenia szczególnego nacisku 
na wartości realizowane przez daną organizację i wynikającą z nich filozofię działania. Kierownictwo firmy 
musi dbać o wspólne wartości stanowiące sedno danego biznesu.

 ( Stick to the knitting ) to idiom oznaczający zasadę „ trzymaj się tego co potrafisz najlepiej”. 
Oznacza to w praktyce koncentrację firmy na podstawowym profilu działania. Firma może osiągnąć 
sukces tylko wtedy, kiedy będzie koncentrowała zasoby na tym, co umie najlepiej i co przynosi jej 
powodzenie, dywersyfikacja jest źródłem największych niepowodzeń.

 ( Simple form, lean staff )- oznacza niewielki zarząd o prostej strukturze, małej liczebności członków 
i przejrzystej strukturze.

 ( Simultaneous loose- tight properties )- oznacza występowanie w strukturze organizacyjnej 
„luźnych i sztywnych” form organizacyjnych. Dodatkowo firma musi znaleźć mądry kompromis między 
żelazną dyscypliną efektywności i reżimów technologicznych a pozostawieniem swobody na 
eksperymentowanie, innowacje i rozwój.

background image

Zasoby firmy

Zasoby 

materialne

Zasoby 

niematerialne

• Zasoby finansowe
• Stosowana technologia

• Infrastruktura
• Grunty

• Reputacja firmy
• Reputacja marki
• Sieć kontaktów osobistych
• Relacje z dystrybutorami
• Relacje z dostawcami
• Relacje z klientami
• Sieć aliantów strategicznych

* Wiedza ( licencje i 
patenty )

* Doświadczenie
* Umiejętności
* Kultura organizacyjna

background image

Porównanie dwóch perspektyw analizy strategicznej.

Aspekt analizy

Perspektywa portfelowa

Perspektywa 

zasobowa

Położenie nacisku na

Autonomię

Efekt synergii

Typ przewagi 

konkurencyjnej

Rozproszona przewaga 

konkurencyjna

Skoncentrowana 

przewaga 

konkurencyjna

Strategie konkurencji 

formułowane są na:

Poziomie biznesu

Poziomie korporacji

Główne zadanie

Optymalizacja 

przepływów finansowych

Budowa kluczowych 

kompetencji

Architektura korporacji

Zdywersyfikowana

Oparta na kluczowych 

kompetencjach

Pozycja SJG

Wysoce niezależna

Współzależna

Sposób kontroli

Cele sformułowane w 

kategoriach finansowych

Cele sformułowane w 

kategoriach 

jakościowych

Wykup firm

Łatwy w ramach 

dywersyfikacji

Trudny ze względu na 

integracje w ramach 

kluczowych 

kompetencji

background image

Porównanie dwóch koncepcji przedsiębiorstwa

Aspekt analizy

Perspektywa portfelowa

Perspektywa zasobowa

Podstawa walki 

konkurencyjnej

Konkurencyjność w 

obszarze istniejących 

produktów

Budowa kluczowych 

kompetencji

Struktura firmy

Portfel biznesów 

zorientowanych na 

produkty i rynki

Portfel kompetencji 

zorientowanych na 

produkty i SJG

Status SJG

Wydzielony biznes 

posiada wszystkie zasoby 

potrzebne do walki na 

rynku

Wydzielony biznes jest 

potencjalnym źródłem 

kluczowych 

kompetencji

Alokacja zasobów

Sprowadza się do 

optymalizacji zasobów 

finansowych

Przedmiotem analizy 

są kompetencje i ich 

wykorzystanie

Rola naczelnego 

kierownictwa

Inwestowanie środków 

finansowych w 

„ obiecujące” biznesy

Tworzenie strategicznej 

architektury i 

kluczowych 

kompetencji

background image

Krytyka pozycyjnego podejścia do budowy strategii

1. Szkoła pozycyjna zakłada milcząco, iż każdy menedżer będzie 

wiedział, jak użyć odpowiednich narzędzi analitycznych i na 
podstawie analizy zbudować skuteczną strategię

2. Podstawowe opcje strategiczne są z reguły za mało wyrafinowane, 

co prowadzi do łatwego odczytania ich przez konkurencję i 
niemożliwości stworzenia trwałej przewagi strategicznej

3. Szkoła pozycyjna nie daje odpowiedzi na pytanie co jest rzeczywistą 

przyczyną zdobycia przewagi konkurencyjnej – nie analizuje modelu 
biznesowego firmy.

4. Pojęcie sukcesu firmy jest bardzo względne i wieloznaczne – szkoła 

pozycyjna milcząco zakłada iż sukces jest równoznaczny z zajęciem 
pozycji lidera.

background image

Krytyka zasobowego podejścia do budowy strategii

1. Szkoła zasobów i umiejętności pozostaje w dużym stopniu 

abstrakcyjna i trudno przekładalna na skuteczne działania.

2. Brak operacjonalizacji podstawowych kategorii pojęciowych: 

• Jak bronić się przed imitacją?

• Jak transferować kluczowe kompetencje miedzy poszczególne 
biznesy?

• W jaki sposób nabywa się kluczowe kompetencje?

• Dlaczego jedne organizacje uczą się szybciej niż inne?

3. Brak praktycznych rekomendacji dla menedżerów; w jaki sposób 

budować strategię przedsiębiorstwa

4. Podobnie jak szkoła ewolucyjna, ogranicza się do analiz typu Case 

Study – firm, które odniosły sukces na bazie kapitału intelektualnego.

background image

Co daje nam pozycyjne podejście do projektowania strategii?

1. Metody analizy otoczenia, analizy sektorowe, analizy grup 

strategicznych na poziomie firm i produktów.

2. Metody analizy portfela strategicznych jednostek gospodarczych, 

które po modyfikacjach znalazły zastosowanie na gruncie 
marketingu strategicznego.

3. Szkoła pozycyjna jak żadna inna szkoła dostarczyła badaczom, 

konsultantom i menedżerom skutecznych narzędzi – metod i 
technik myślenia oraz działania. ( Model Portera, Krzywa 
doświadczeń, Modele BCG, ADL, GE, techniki pozycjonowania 
wielowymiarowego).

background image

Co daje nam zasobowe podejście do projektowania strategii?

1. Tłumaczy jak unikalna kombinacja zasobów strategicznych 

przedsiębiorstwa przyczynia się do budowy przewagi na rynku

2. Na pierwszy plan w budowie i konfigurowaniu strategicznych 

zasobów wysuwają się wiedza i umiejętności menedżerów

3. Zwraca szczególną uwagę na wykorzystanie zasobów 

niematerialnych (głównie kapitału intelektualnego) i zasobów 
relacyjnych

background image

Podejście pozycyjne

• Logika strategii: - zdobycie i utrzymanie silnej pozycji 
rynkowej

• Koncentracja na: - powolnych zmianach na 
ustrukturalizowanych rynkach 
• Posunięcia strategiczne: - identyfikacja atrakcyjnych rynków. 
Zdobycie dogodnej pozycji rynkowej. Umocnienie i obrona 
zajętej pozycji

• Źródło przewagi konkurencyjnej: - Unikalna pozycja na rynku i 
bariery mobilności
• Cel strategiczny: - Zyskowność
• Kluczowy czynnik sukcesu: - Trafione inwestycje
•Struktura korporacji: - Portfel biznesów
• Głowna pułapka: -  zbyt duża koncentracja wysiłków na 
poprawie pozycji rynkowej

background image

Podejście zasobowe

• Logika strategii: - wykorzystanie zasobów dzięki 
wykorzystaniu dźwigni

• Koncentracja na: - umiarkowanych zmianach na 
strukturalizowanych rynkach
• Posunięcia strategiczne: - wizja przyszłości, budowa 
kluczowych kompetencji, wykorzystanie kompetencji na 
rynkach

• Źródło przewagi konkurencyjnej: - unikalna i trudna do imitacji 
konfiguracja zasobów
• Cel strategiczny: - długookresowa dominacja
• Kluczowy czynnik sukcesu: -zastosowanie dźwigni kluczowych 
kompetencji
•Struktura korporacji: - Portfel kluczowych kompetencji
• Głowna pułapka: -  zbyt wolne tempo budowy kluczowych 
kompetencji

background image

Podejście systemowe

• Logika strategii: -poszukiwanie i wykorzystywanie szans
• Koncentracja na: - gwałtownych zmianach na 
nieustrukturalizaowanych rynkach
• Posunięcia strategiczne: - podjęcie walki konkurencyjnej o 
lepsze wykorzystanie zidentyfikowanych szans, innowacyjność i 
ciągłe zmiany

• Źródło przewagi konkurencyjnej: - procesy strategiczne jako 
system działania oparty na prostych zasadach
• Cel strategiczny: -zrównoważony wzrost
• Kluczowy czynnik sukcesu: -umiejętne wykorzystanie szans 
• Struktura korporacji: -portfel szans
• Głowna pułapka: -tendencja do przecenienia szans lub złej 
hierarchizacji

background image

Próba integracji podejść w budowie strategii firmy

Wymiar

Podejście 

pozycyjne

Podejście 

zasobowe

Podejście 

integrujące

Sposób 

prowadzenia walki

Silna pozycja 

rynkowa implikuje 

atak

Słaba pozycja 

rynkowa implikuje 

obronę

Atak i obrona w 

opraciu o 

wykorzystanie 

wszystkich 

zasobów

Silna pozycja może 

implikować 

zarówno atak, jaki 

i obronę

Słaba pozycja 

może implikować 

zarówno atak, jak i 

obronę

Wykorzystanie 

zasobów 

strategicznych

Autonomia w 

ramach 

strategicznych 

jednostek 

gospodarczych

Tworzenie 

maksymalnie 

dodatnich 

związków 

synergicznych

W praktyce 

zarządzania mamy 
zwykle kombinację 

autonomii i 

synergii 

występujących na 

różnych 

płaszczyznach

Kierunek ostrza 

strategii

Strategie 

koncentrujące się 

na pokonaniu 

konkurentów

Strategie 

koncentrujące się 

na zaspokojeniu 

potrzeb klientów

W praktyce 

zarządzania nie 

ma firmy, która 

zapatrzona jest w 

potrzeby klienta i 

nie analizuje 

posunięc 

konkurencji, lub 

odwrotnie

Podejście w 

analizie 

strategicznej

Od zewnątrz do 

wewnątrz

Firmy „napędzane 

przez rynek”

Od wewnątrz na 

zewnątrz

Firmy „napędzane 

przez zasoby”

Od zewnątrz do 

wewnątrz 

i

Od wewnątrz na 

zewnątrz

background image

Trzy podejścia do budowy strategii

Aspekt analizy

Podejście pozycyjne

Podejście zasobowe

Podejście systemowe

Logika strategii

Zdobycie i utrzymanie 
silnej pozycji rynkowej

Wykorzystanie 

zasobów dzięki 

zastosowaniu dźwigni

Poszukiwanie i 

wykorzystanie szans

Koncentracja na

Powolnych zmianach 

na 

ustrukturalizowanych 

rynkach

Umiarkowanych 

zmianach na 

ustrukturalizowanych 

rynkach

Gwałtownych zmianach 

na 

nieustrukturalizowanych 

rynkach

Strategiczne 

posunięcia

Identyfikacja 

atrakcyjnych rynków

Zdobycie dogodnej 

pozycji rynkowej

Umocnienie i obrona 

zajętej pozycji

Wykreowanie wizji 

Budowa kluczowych 

kompetencji

Wykorzystanie 

kluczowych 

kompetencji na 

rynkach

Podjęcie walki 

konkurencyjnej

Identyfikacja szans

Wykorzystanie szans

Innowacyjność i ciągłe 

zmiany

Kluczowe pytanie

Gdzie powinniśmy 

być?

Kim powinniśmy być?

Jak powinniśmy działać?

Źródło przewagi 

konkurencyjnej

Unikalna pozycja na 

rynku i bariery 

mobilności

Unikalne i trudne do 

imitacji zasoby

Procesy strategiczne 

( system działań ) oraz 

proste reguły

Trwałość przewagi 

konkurencyjnej

Trwała

Trwała

Nieprzewidywalna

Cel strategiczny

Zyskowność

Długookresowa 

dominacja

Zrównoważony

Poziom strategiczny

Poziom biznesu

Poziom korporacji

Poziom korporacji i 

poziom biznesu

Kluczowy czynnik 

sukcesu

Trafione inwestycje

Zastosowanie dźwigni 

kluczowych 

kompetencji

Umiejętne wykorzystanie 

szans

Struktura korporacji

Portfel biznesów

Portfel kluczowych 

kompetencji

Portfel szans

Głowna pułapka

Zbyt duża 

koncentracja wysiłków 

na poprawie pozycji 

rynkowej

Zbyt wolne tempo 

budowy kluczowych 

kompetencji

Tendencja do 

przeceniania szans lub 

złe hierarchizacji

background image

Typologia prostych zasad działania

Typ zasady

Istota

Przykład

Zasady sposobu, 

procesów i procedur

Zasady odnoszące się 

do sposobu działania, 

odpowiadają na 

pytanie: co powoduje, 

że dany proces jest 

unikalny?

Alpinus S. A. Silne 

przywództwo. Ogólne 

planowanie i podejście 

programowe 

przeniesione z 

doświadczeń zebranych 

podczas wypraw 

wspinaczkowych.

Zasady granic działania

Zasady pozwalające na 
ocenę, które z szans są 

w naszym zasięgu a 

które nie są i dlaczego?

Cisco wykupuje tylko te 

firmy, które posiadają 

więcej niż 75 

pracowników a 75% 

załogi musi mieć 

wykształcenie 

inżynierskie

Zasady hierarchii

Zasady pozwalające 

określić hierarchię 

szans, czy zagrożeń

Intelu 

najważniejszym 

kryterium alokacji i 

rozwoju zdolności 

produkcyjnych jest 

marża brutto- 

generowana na 

produkcie

Zasady czasowe

Zasady pozwalające na 

synchronizację działań 

odnośnie pojawiających 

się szans w czasie

Hewlett- Packard- 

minimalny czas 

krytyczny ( Break Even 

Time ) jest podstawą 

wprowadzania nowych 

produktów na rynek.

Zasady wycofania się

Zasady, które pomagają 

menedżerom wycofać 

się z „ wczorajszych 

„ szans

Oticon- jeśli kluczowa 

osoba w projekcie 

decyduje się przejść do 
nowego projektu „stary 

projekt jest trupem”

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Eisenhardt K. N., Supl. D. N., Strategy as Simple Rule, Harvard Business Review, January 2001, s. 111, oraz Obłój 
K., Strategie sukcesu: jak proste reguły pozwalają wygrywać?, Harvard Business Review Polaka, Marzec 2003, s. 73.

background image

Proste reguły strategiczne liderów

Reguły

Sposób myślenia

Działanie

Rezultaty

Optymistyczna 
percepcja otoczenia 

firmy

Wszystko jest szansą 
lub wyzwaniem, 

konkurenci jako 
element 

dopingujący, zmiana 
jako rzecz naturalna

Intuicyjna analiza 
otoczenia stałe 

przygotowywanie się 
do nowych 

przedsięwzięć

Szybki wzrost dzięki 
wykorzystaniu szans

Eksploracja i 

eksperymenty jako 
główny sposób 

budowania firmy i 
wpływania na 

otoczenie

Sukcesy i błędy jako 

źródło informacji 
oraz podstawa 

procesu uczenia się i 
doskonalenia, ryzyko 

jest naturalnym 
elementem biznesu

Wiele strategicznych 

wyborów, stałe 
inicjatywy, 

doskonalenie firmy

Różnorodność 

doświadczeń, 
pozwalająca na 

szybką poprawę 
jakości zarządzania, 

dywersyfikacje, 
alianse, okresowe 

pomyłki lub kryzysy

Elastyczność i 

szybkość działania

Lepiej działać i 

popełniać błędy, niż 
starannie analizować 

możliwe warianty

Centralizacja 

decyzji, ograniczona 
formalizacja, system 

motywacyjny 
zmuszający 

menedżerów do 
inicjatyw i 

samodzielnego 
działania, częste 

zmiany struktury

Proste spłaszczone 

struktury, 
ułatwiające przepływ 

informacji i 
podejmowanie 

decyzji, duża 
innowacyjność całej 

firmy, gotowość 
średniej kadry do 

podejmowania 
inicjatyw i nowych 

przedsięwzięć

Źródło: Obłój K., Strategie sukcesu: jak proste reguły pozwalają wygrywać?, Harvard Business Review Polaka, Marzec 2003, s. 71.


Document Outline