background image

 

 

Wykład 1 – 6 marca 
2009

Statystyka
dr Anna Maszorek-Szymala 

background image

 

 

Statystyka
dr Anna Maszorek-Szymala

Ignatczyk Walentyna, Chromińska 

Maria   

(1999), Statystyka. Teoria i 

zastosowanie. 

Wyd. WSB, Poznań.

background image

 

 

1. Przedmiot i zadania statystyki

Geneza, pojęcie i zadania statystyki

Zjawiska masowe - opis

Opis statystyczny a wnioskowanie statystyczne 
(różnice i cechy wspólne)

2. Zbiorowość statystyczna

Zbiorowości skończenie liczne i 
nieskończenie liczne

Zbiorowości jednorodne i niejednorodne

Zbiorowość generalna i próba badawcza

Dobór jednostek do próby (losowy i celowy)

Cechy statystyczne - rodzaje

background image

 

 

3.Etapy badania statystycznego

Przygotowanie badania

Obserwacja statystyczna

Opracowanie wyników

Analiza statystyczna wyników 
badań

Materiał pierwotny i wtórny

Metody obserwacji

background image

 

 

4. Metody i techniki opracowania materiału

grupowanie – dychotomiczne, politomiczne 
(wielodzielne), wariancyjne

szeregi statystyczne (proste, rozdzielcze, 
strukturalne, czasowe, przestrzenne, 
otwarte 

      z góry, otwarte z dołu)

tabele statystyczne (robocze, wynikowe, 
proste, złożone)

wykresy statystyczne (liniowe, wieloboki 
liczebności (diagramy), wykresy 
powierzchniowe, histogramy, wykresy 
strukturalne, dynamiczne i przestrzenne

background image

 

 

5. Metody analizy struktury zbiorowości

parametry opisowe

miary zgodności (klasyczne, 
pozycyjne)

miary zróżnicowania (dyspersji, 
asymetrii, koncentracji, zmienności)

graficzne wyznaczanie mediany i 
wartości modalnej

background image

 

 

Praca domowa:

BIBLIOTEKA  

      Pomorska 46/48

Wypożyczyć książkę 

     ze statystyki (na 3 dni)

Krótki wypis co znajdę 

      w książce
        1-2 strony

Warunek wpisu

background image

 

 

     Średnia arytmetyczna 
prosta

Podstawowym wzorem 

na średnią 

arytmetyczną jest 

formuła prosta:

                           ’
      gdzie: x

i

 to 

poszczególne wartości 

cechy, 

      zaś n to liczebność 

próby badawczej.

background image

 

 

                    

Średnia arytmetyczna c.d.

      Jeżeli dane powtarzają 

się, stosujemy wzór:

     gdzie: x

i

 – poszczególne 

wartości cechy, 

    n

i

 – liczebność 

cząstkowa 

poszczególnych x

i

   n – liczebność całej 

próby.

                       

  

background image

 

 

         Zastosowanie i ograniczenia średniej 
arytmetycznej

   

     

1.Średnia arytmetyczna jest 

estymatorem największej 

wiarygodności wartości 

oczekiwanej zmiennej losowej przy 

spełnieniu przynajmniej jednego z 

poniższych założeń:

liczba obserwacji jest dostatecznie 

duża;

rozkład zmiennej jest normalny. 

    

background image

 

 

     

2. W przypadku, gdy liczba 

obserwacji jest niewielka, a 
rozkład nie jest normalny, np. 
występują elementy odstające, 
lepsze wyniki otrzymamy 
obliczając medianę lub średnią 
windsorską.

background image

 

 

                
          

Wybrane własności średniej 

arytmetycznej:

 suma wartości cechy jest równa 
iloczynowi        średniej 
arytmetycznej i liczebności 
zbiorowości (próby badawczej) 

      tzn.   x

1

 + x

2

 + … + x 

n

 = n x

średnie

 

background image

 

 

    średnia arytmetyczna spełnia 
warunek: 

              x 

min

 ≤  x

średnie

  ≤ x 

max

 średnią arytmetyczną oblicza się 
dla szeregów o zamkniętych 
przedziałach klasowych;

background image

 

 

średnia arytmetyczna z próby 
reprezentatywnej, jest dobrym 
przybliżeniem wartości przeciętnej 
dla całej zbiorowości generalnej;

background image

 

 

średnia arytmetyczna jest liczona 
na podstawie wszystkich wartości 
przyjmowanych przez cechę, 
dlatego jest wrażliwa na skrajne 
wartości cechy, a tym samym na 
pomiary znacznie odbiegające 
wartością od pozostałych;

background image

 

 

średnia arytmetyczna łatwo ulega 
zniekształceniu pod wpływem wyrazów 
skrajnych.

    Przykład.
   A.   8, 9, 10, 11, 12, 13, 23.     X

średnie

 = 

12,3

   B.   8, 9, 10, 11, 12, 13.           X

średnie

 = 10,5

background image

 

 

Średnia arytmetyczna nie może być 
jedynym wskaźnikiem 
wykorzystanym do porównania prób 
badawczych. Gdyż jeden element 
odbiegający może zniekształcić 
znacząco średnią arytmetyczną. 

background image

 

 

   Przykład.
   A. 3,4,5,6,7,15.     X

średnie

 = 6,7

   B. 5,6,7,7,7,8.       X

średnie

 = 6,7 

    Jednakowa średnia może wystąpić 

przy różnych szeregach.

background image

 

 

                    Średnia arytmetyczna:

 jest miernikiem tendencji 
centralnej dla pomiarów 
wykonywanych w skali 
interwałowej;

jest bardzo czuła na wyniki 
pomiarów odbiegające od 
przeciętnych;

.

background image

 

 

dobrze opisuje dane w 
symetrycznym układzie;

nie nadaje się do opisu 
niejednorodnych grup pomiarowych, 
wtedy niejednorodne grupy należy 
podzielić na jednorodne podgrupy; 

    i obliczyć  średnią dla każdej 

podgrupy

background image

 

 

gdy rozkład jest 
niesymetryczny liczyć należy 
medianę lub średnią 
geometryczną.

background image

 

 

Wykład 2 – 20.03.2009

    Średnia arytmetyczna ważona
    Średnia geometryczna
    Średnia harmoniczna


Document Outline