Mięśnie obręczy
kończyny dolnej.
Mięśnie obręczy
kończyny dolnej.
Mięśnie obręczy kończyny
dolnej.
Podział tych mięśni uwzględnia ich położenie
w stosunku do kośćca.
1.
grupa grzbietowa
- mięśnie
rozpoczynające się na k. biodrowej,
położonej grzbietowo, i unerwione przez
część tylną splotu lędźwiowo-krzyżowego
2.
grupa brzuszna
- mięśnie położone po
stronie k. łonowej i k. kulszowej zaliczamy
do grupy mięśni brzusznych.
grupa grzbietowa
a.
część przednia
m. biodrowo – lędźwiowy
(m. iliopsoas) składa się z
:
m. lędźwiowy większy
(m. psoas major)
m. lędźwiowy mniejszy
(m. psoas minor)
m. biodrowy (m. iliacus)
b.
część tylna
m. pośladkowy wielki
(m. gluteus maximus)
m. napinający powięź
szeroką (m. tensor
fasciae latae)
m. pośladkowy średni
(m. glutenus medius)
m. pośladkowy mały
(m. glutenu minimus)
m. gruszkowaty
(m. piriformis)
grupa brzuszna
m. zasłaniacz wewnętrzny
(m. obturator internus)
M.m. bliźniacze góry i dolny
(M.m. gemelli superior,
inferior)
m. czworoboczny uda
(m. quadratus femoris)
m. zasłaniacz zewnętrzny
(m. obturator externus)
I. Grupa przednia mięśni grzbietowych
obręczy k.d.
Mięsień lędźwiowy większy
(m. psoas major)
Przebiega nad górno – przednia powierzchnią
kości biodrowej, praktycznie jej nie dotykając.
P.P. - boczna powierzchnia trzonu ostatniego
kręgu piersiowego (TH 12) oraz czterech
pierwszych kręgów lędźwiowych ( L 1-4).
W warstwie głębokiej przyczep początkowy ma
przy
wyrostkach żebrowych wszystkich kręgów
lędźwiowych.
Włókna tegoż mięśnia kierują się zbieżnie ku
dołowi,
do przodu oraz ku bokowi i wspólnie z m.
biodrowym
kończą się wąskim ścięgnem.
P.K. krętarz mniejszy kości udowej.
Mięsień lędźwiowy
mniejszy
(m. psoas minor)
Jest położony do przodu w relacji do
mięśnia lędźwiowego większego.
P.P. boczna powierzchnia trzonów
kręgów dwunastego piersiowego i
pierwszego lędźwiowego (th12 – L1)
Włókna tegoż mięśnia biegną ku
dołowi nieco bocznie i przechodzą w
długie płaskie ścięgno
P.K. w wyniosłości biodrowo łonowej
a dokładniej w powięzi biodrowej,
łuku biodrowo-łonowym - który
częściowo wytwarza - i na
wyniosłości biodrowo łonowej.
Mięsień biodrowy
(m. iliacus)
P.P. dół biodrowy
Włókna lekko wachlarzowate przy
P.P. biegną prawie pionowo (tj.
skupiając się zwężając) ku P.K.
P.K. krętarz mniejszy kości udowej.
mięsień biodrowo-lędźwiowy (m. iliopsoas)
Funkcje:
odgrywa bardzo ważna rolę przy
zginaniu stawu
biodrowego
, ustępując pod tym względem tylko
mięśniowi prostemu uda. W działaniu tym mięsień
lędźwiowy większy (jest to mięsień szybkobiegaczy,
który pozwala unieść udo, aż do zetknięcia się z
powierzchnią przednią brzucha. Możność chodzenia
jest bezpośrednio związana z czynnością mięśnia
lędźwiowo-biodrowego; w przypadku porażenia
mięśnia chodzenie jest prawie niemożliwe, dlatego jest
on jednym z najważniejszych mięśni ciała ludzkiego.
działając jednostronnie zgina kręgosłup w odcinku
lędźwiowym do boku.
Unerwienie:
nerw udowy (L1-4), krótkie gałęzie ze
splotu lędźwiowego
II. Grupa tylna mm. grzbietowych
obręczy k.d.
m. pośladkowy wielki
(m. gluteus maximus)
jest położony najbardziej
powierzchownie,
biegnie od góry i strony przyśrodkowej, w
dół i do boku,
jego znaczne rozmiary i położenie bliżej
kręgosłupa są charakterystyczne dla
człowieka
pp.
kość biodrowa (do tyłu od kresy
przyśrodkowej tylnej)
boczna okolica kości krzyżowej
kość guziczna
więzadło krzyżowo - guzowe.
pk.
powięź biodrowo – piszczelowa (część
górna),
guzowatość pośladkowa kości udowej
(część dolna).
Włókna mięśnia kierują się do boku i
kończą się płaskim ścięgnem.
m. pośladkowy wielki
(m. gluteus maximus)
Funkcje:
Prostowanie stawu biodrowego,
Wysuwanie miednicy do przodu (przy skurczu obu mięśni) - np. przy
ruchu wstawania z pozycji siedzącej lub przy wchodzeniu na
schody,
Utrzymanie pionowej postawy ciała (przy napięciu mięśnia),
Silne odwracanie w stawie biodrowym i przywodzenie – zwłaszcza
część dolną przyczepiającą się do kości udowej,
Odwodzenie uda i wspomaganie prostowania kolana – część
kończąca się w powięzi biodrowo – piszczelowej,
Wspomaganie mięśni zwieracza odbytu – przy skurczu obu mięśni
przy ustalonym stawi biodrowym,
Pomiędzy mięśniem a krętarzem większym położona jest kaletka
krętarzowa.
Unerwienie: splot krzyżowy, nerw pośladkowy dolny.
m. pośladkowy mały
(m. gluteus minimus)
Ma wachlarzowate ułożenie włókien,
Jest położony pod oboma mięśniami
pośladkowymi,
pp. talerz biodrowy, między kresą pośladkową
przednią a dolną
włókna biegną w bok i dołu zbieżnie,
pk. krętarz większy kości udowej.
Funkcje (podobne do funkcji mięśnia
pośladkowego średniego, z tym, że mięsień
pośladkowy mały jest w swoim działaniu słabszy):
Odwodzenie uda,
Zginanie w stawie biodrowym i nawracanie
części tylnej – część przednia,
Prostowanie uda i silne odwracanie – część tylna,
Przesunięcie miednicy do boku – przy ustalonej
kończynie,
Ruch kończyny do boku (miednica pochyla się w
stronę kończyny obciążonej) - podczas chodzenia.
Unerwienie: splot krzyżowy, nerw pośladkowy
górny
m. pośladkowy średni
(m. gluteus medius)
Leży pod mięśniem pośladkowym wielkim.
Ma pierzaste ułożenie włókien.
pp. rozpoczyna się na talerzu biodrowym,
między kresą pośladkową przednią a tylną.
pk. włókna mięśniowe kierują się zbieżnie w
bok i do dołu, a kończą się na krętarzu
większym kości udowej
Funkcja: taka sama jak mięśnia
pośladkowego małego.
Unerwienie: splot krzyżowy, nerw
pośladkowy górny.
m. naprężacz powięzi
szerokiej (m. tensor fasciae
latae)
Położony jest po stronie bocznej obręczy
biodrowej.
pp. znajduje się na kolcu biodrowym
przednim górnym i powięzi pośladkowej.
pk. dochodzi do pasma biodrowo –
piszczelowego wchodzącego w skład
powięzi szerokiej, która kończy się na
kłykciu bocznym piszczeli. Powięź ta
obejmuje mięsień.
Funkcja:
- W stawie biodrowym mięsień zgina,
nawraca i odwodzi udo
- W stawie kolanowym stabilizuje wyprost,
ale przy ruchu zgięcia pogłębia ten ruch.
Przy tym ruchu przyczep powięzi przesuwa
się ku tyłowi w stosunku do osi poprzecznej
stawu kolanowego.
Unerwienie: splot krzyżowy, nerw
pośladkowy górny.
m. gruszkowaty ( m.
piriformis)
Jest trójkątny i płaski.
pp. powierzchnia miedniczna kości
krzyżowej w bok od otworów krzyżowych
miednicznych.
Włókna biegną w bok i opuszczają
miednicę otworem kulszowym większym.
pk. znajduje się na krętarzu większym
kości udowej.
Funkcja: Mięsień działa na staw
biodrowy – odwraca, odwodzi i prostuje
udo.
Unerwienie: splot krzyżowy, gałązki
krótkie.
III. Grupa mięśni brzusznych obręczy
k.d.
m. zasłaniacz wewnętrzny
(m. obturator internus)
Jest mięśniem spłaszczonym, trójkątnym,
wachlarzowatym, położonym częściowo
wewnątrz miednicy, częściowo w okolicy
pośladkowej.
pp. powierzchnia wew. błony zasłonowej, k.
miednicza w okolicy otworu zasłoniowego
włókna biegną zbieżnie do otworu kulszowego
mniejszego, tam zawracają, kierują się bocznie
i przechodzą w ścięgno
pk. dół krętarzowy k. udowej
Funkcje:
obrót uda na zewnątrz, słaby przywodziciel i
prostownik uda
Unerwienie: splot krzyżowy
M.m. bliźniacze góry i
dolny
(M.m. gemelli superior,
inferior)
Dwa małe mięśnie z lekka spłaszczone,
które biegną poprzecznie od wcięcia
kulszowego mniejszego k. kulszowej do
krętarza większego k. udowej
pp. m. bliźniaczy górny – kolec kulszowy
m. bliźniaczy dolny – górny brzeg guza
kulszowego
oba mięśnie wytwarzają rynienkę, w której
przebiega ścięgno zasłaniacza
wewnętrznego
włókna biegną równolegle w kierunku
bocznym
pk. ścięgno zasłaniacza wewnętrznego, dół
krętarzowi k. udowej
Funkcje: oba mięśnie bliźniacze wzmagają
działanie m. zasłaniacza
wewnętrznego
Unerwienie: splot krzyżowy
m. czworoboczny uda
(m. quadratus femoris)
w postaci płaskiej płytki mięśniowej
poprzeczny przebieg włókien
pp. guz kulszowy
pk. grzebień międzykrętarzowy kości
udowej
Funkcje: obraca udo na zewnątrz,
przywodzi i prostuje udo
Unerwienie: gałązka przednia splotu
krzyżowego
m. zasłaniacz zewnętrzny
(m. obturator externus)
pp. powierzchnia zewnętrzna błony
zasłonowej, jej otoczenie kostne w
części przyśrodkowej i dolnej otworu
zasłonowego
pk. dół krętarzowy
Zbiegające się włókna z przyczepów
początkowych, tworzą stożek,
przechodzący w ścięgno; można je
dojrzeć, rozciągając mięśnie bliźniaczy
dolny i czworoboczny.
Ukryty między mięśniami uda,
rozwojowo należy do grupy
przywodzicieli.
Funkcja: obracanie uda na zewnątrz,
ustala
staw biodrowy
Unerwienie: gałęzie nerwu zasłonowego
Ola Porębna
Agnieszka Rudnicka
Marta Prusińska
Maga Różycka
Joanna Sobolewska
Kinga Siedlecka