Wstrząs anafilaktyczny u dzieci postępowanie

Wstrząs anafilaktyczny u

dzieci

postępowanie

lek. med. Piotr Maciejasz

ANAFILAKSJA

phylaxis (gr.) - czuwanie

–

nadwrażliwość

–

uczulenie organizmu spowodowane

ponownym wprowadzeniem antygenu

–

wywołana działaniem antygenu na IgE

związane z komórkami tucznymi i

bazofilami

ANAFILAKSJA

–

powoduje powstanie anafilotoksyn ( C3a, C5a),

które prowadzą do uwolnienia mediatorów:



histaminy



prostaglandyny D



leukotrienów C



czynnika aktywującego płytki



tryptazy



chymazy



heparyny



siarczanu chondroityny

PSEUDOANAFILAKSJA

reakcje rzekomoanafilaktyczne

(anafilaktoidalne)

–

przebiegają

wśród

takich

samych

przebiegają

wśród

takich

samych

objawów

–

są wywoływane przez mechanizmy

inne

niż działanie IgE

–

prowadzą do bezpośredniego uwalniania

mediatorów z komórek i/lub aktywacji

układu dopełniacza

–

wcześniejsza ekspozycja na alergen

NIE

jest konieczna

–

niektóre mechanizmy pozostają niejasne

ANAFILAKSJA

Antygeny najczęściej odpowiedzialne za

reakcje:

ANAFILAKTYCZNE

RZEKOMOANAFILAKTYCZNE

Penicylina

substancje wywołujące
bezpośrednie uwalnianie

histaminy:

Obce białko

- opiaty

J ady owadów

- d-tubokuraryna

Pożywienie

- dekstran

Śr. Konserwujące

śr. cieniujące

Antygeny testowe

kaptopril

NSAID

wysiłek fizyczny

Anestetyki miejscowe

czynniki środowiskowe

Immunoterapia

ANAFILAKSJA

–

reakcje

anafilaktyczne

rzekomo

reakcje

anafilaktyczne

rzekomo

-anafilaktyczne

są

klinicznie

NIE

-anafilaktyczne

są

klinicznie

NIE

odróżnienia

–

leczenie w trybie pilnym obydwu reakcji

dotyczy tych narządów, gdzie docelowo

działają mediatory

DLATEGO

–

jest takie samo w przypadku reakcji

anafilaktycznych

rzekomo-

anafilaktycznych

rzekomo-

anafilaktycznych

ANAFILAKSJA

Rokowanie w anafilaksji:

–

śmiertelność 0.4 -1.0 / 1000 000

Przyczyna zgonu

–

niewydolność oddechowa 75%

–

niewydolność krążeniowa 25 %

ANAFILAKSJA

–

wystąpienie objawów waha się od kilku

minut do kilku godzin po ekspozycji

(średnio ok. godziny) na alergen

–

czas wystąpienia objawów i ich

nasilenie zależą od:



indywidualnej wrażliwości pacjenta



drogi podania alergenu



ilości i jakości przyjętego alergenu

–

możliwy jest nawrót objawów po ich

wyjściowym ustąpieniu

ANAFILAKSJA

WSTRZĄS

–

gdy objawy występują bardzo szybko i

burzliwie

–

gdy pojawia się bezpośrednie

zagrożenie życia wynikające z:



1. Niewydolności oddechowej



2. Niewydolności krążeniowej



3. Następowej niewydolności innych

narządów i układów

M.O.F.

ANAFILAKSJA

WSTRZĄS - układ oddechowy:

–

krytyczne zwężenie górnych i dolnych

dróg oddechowych



obrzęk krtani: stridor, bezgłos



skurcz i obrzęk oskrzeli: świsty

ANAFILAKSJA

WSTRZĄS - układ krążenia:

–

obniżenie napięcia naczyń

–

znaczny wzrost przepuszczalności naczyń



spadek ciśnienia tętniczego



zmniejszenie wypełnienie łożyska o 20 - 40%

objętości

–

zaburzenia rytmu serca

ANAFILAKSJA

WSTRZĄS - postępowanie doraźne

–

podaż tlenu



udrożnienie dróg oddechowych



tlenoterapia bierna



wentylacja wspomagana lub zastępcza

–

przerwanie ekspozycji na alergen



opuszczenie pomieszczenia



opaska uciskowa itp.

–

podaż adrenaliny

ANAFILAKSJA

WSTRZĄS - adrenalina

–

działanie



- mimetyczne: skurcz naczyń



zmniejszenie obrzęku krtani i śluzówki

górnych dróg oddechowych



wzrost napięcia naczyń krwionośnych -

poprawa ciśnienia tętniczego i perfuzji

narządowej

–

działanie





- mimetyczne:



rozszerzenie oskrzeli



poprawa kurczliwości mięśnia sercowego

ANAFILAKSJA

WSTRZĄS - adrenalina

–

roztwór 1 : 10 000

–

droga podania i.v. lub i.o. 0.1 ml/kg

–

droga podania e.t. 0.2 - 0.3 ml/kg

po ustabilizowaniu krążenia

–

roztwór 1 : 1000

–

droga podania s.c. 0.01 ml/kg

–

dawka powtarzalna co 10 - 20 min.

ANAFILAKSJA

Postępowanie uzupełniające

–

skurcz oskrzeli





- mimetyk wziewny (salbutamol itp.)



aminophillina i.v. (bolus i wlew ciągły)

–

stridor



inhalacja adrenaliny

–

spadek ciśnienia



krystaloidy 20 ml/kg - wlewy powtarzane



wlew ciągły adrenaliny od dawki 0.1



g/kg/min.

ANAFILAKSJA

Inne leki

–

fenazolina i.m. , p.o. 1 - 2 mg/kg/dawkę

–

hydrokortyzon i.v. 5 -7 mg/kg/dawkę

–

calcium Polfa 10% i.v. 3ml/kg/dawkę

–

calcium Polfa p.o. 1 - 2 tabletki

musujące/dawke

Document Outline