Znaczenie aktywności ruchowej w życiu człowieka

Znaczenie aktywności

ruchowej w życiu człowieka

„Człowiek żyje

życiem całego
swojego ciała,

wszystkimi jego

elementami,

warstwami, jego

zdrowie zależy od

zdrowia jego

organizmu”.

Swoje możliwości ruchowe

człowiek przejawia na bazie

budowy ciała i jego funkcji

wewnętrznych zaś w formie

ruchu rozwija je i doskonali.

Ćwiczenia ruchowe są tym

czynnikiem, który rozwija

somatyczne i motoryczne

właściwości organizmu.

Ich znaczenie dla

prawidłowego przebiegu

rozwoju biologicznego trudno

jest przecenić. Ćwiczenia

ruchowe kształtują

właściwości morfologiczne

organizmu przez

intensyfikowanie

intensyfikowanie wzrastania

oraz wpływ na funkcje

narządów biorących udział w

ćwiczeniu.

Ćwiczenia ruchowe wpływają także na

czynnościowe doskonalenie się

organizmu. Praca mięśniowa

mobilizuje funkcje całego organizmu,

rozwijając je i dostosowując do

szerokiego zakresu zadań.

Strukturalne

i funkcjonalne efekty wpływu ćwiczeń

ruchowych na organizm dziecka

znajdują szczególny wyraz w rozwoju

sprawności fizycznej.

Wychowanie fizyczne i sport

w najbardziej widoczny

sposób wpływają przede

wszystkim na sprawność

dzieci i młodzieży oraz stają
się głównym czynnikiem ich

rozwoju motorycznego.

Stan sprawności fizycznej młodego

pokolenia, czyli tych właściwości

motorycznych, które decydują o

sposobie rozwiązywania

różnorodnych zadań ruchowych

wymagających pełnego zdrowia,

stanowi podstawowe zadanie

wychowania fizycznego i sportu

oraz różnorodnych form rekreacji

ruchowej. Poziom sprawności

fizycznej zależy

w dużym stopniu od trybu życia, a

w nim od poziomu aktywności

ruchowej.

Uczestnictwo polskiej

młodzieży szkolnej

pozostawia jednak wiele do

życzenia. A przecież

wiadomo, iż wpływ

działalności sportowej na

dzieci i młodzież jest bardzo

ważny, ze względu na jej

psychiczne uwarunkowania.

Osobowość, jej postawy

wykształcają się bowiem już

we wstępnych okresach

edukacji szkolnej.

Wykorzystując postępy techniki,

współczesny człowiek, coraz

bardziej ogranicza swoją

aktywność fizyczną do

niezbędnego minimum. Jak wynika

z badań, stopniowa redukcja

ogólnej aktywności ruchowej

prowadzi do obniżenia wydolności

fizycznej i ogranicza możliwości

rozwoju osobniczego, a także

zmniejsza zdolności adaptacyjne

do stale zmieniających się

warunków życia.

Wśród przedstawicieli

młodego pokolenia, stale

wzrasta procent dzieci

zaliczanych do

dyspanseryjnych

dyspanseryjnych. Znaczna

część niedomagań i schorzeń

jest wynikiem

niedostatecznego

uczestnictwa dzieci i

młodzieży w ćwiczeniach

fizycznych.

Wśród czynników egzogennych

wpływających z różną mocą na poziom

aktywności ruchowej wyróżnia się

takie czynniki

społeczno-kulturowe jak: pochodzenie

społeczne, wykształcenie rodziców,

wpływy rodzinne na sprawność

fizyczną, poziom wykształcenia,

wysokość zarobków, postawy wobec

kultury fizycznej, ciała, oraz kultury

osobistej, wpływ szkoły, przykład

nauczyciela wychowania fizycznego,

miejsce zamieszkania, charakter

i wielkość środowiska.

Stwierdzono, iż najlepszą sprawnością

fizyczną odznacza się młodzież

pochodzenia inteligenckiego; ustępuje

im nieco młodzież robotnicza,

natomiast wyraźnie gorsze

sprawnościowo są dzieci chłopskie.

Korzystniejsze elementy

środowiska materialnego, a przede

wszystkim inne formy spędzania

czasu, modele zachowań,

aspiracje, systemy wartości

powodują, że młodzież wzrastająca

w miastach odznacza się wyższym

poziomem sprawności fizycznej.

Dzieci rodziców o najniższym

statusie wykształcenia –

niepełne podstawowe i

podstawowe, wykazują

najniższy poziom ogólnej

sprawności fizycznej. Dzieci

rodziców

o wykształceniu średnim, a

nawet niepełnym oraz

wyższym charakteryzują się

sprawnością powyżej

przeciętnej.

O tym jak systematyczne

ćwiczenia ruchowe wpływają

na podniesienie rozwoju

somatycznego świadczą liczne

polskie i zagraniczne

eksperymenty. Dowodzą one,

że grupy młodzieży trenującej

osiągają znaczną przewagę

nad rówieśnikami nie

trenującymi

w takich cechach wzrastania

jak: wysokość, ciężar ciała,

obwód klatki piersiowej i

obwody kończyn.

Aktywność ruchowa poprawia stan

zdrowia na różne sposoby. Jest

najtańszym

i najprostszym sposobem

zapobiegania wielu schorzeniom.

Lekarze alarmują, iż obecny

sedenteryjny tryb życia:

„nałogowe” spędzanie wolnego

czasu przed telewizorem czy

monitorem komputera, a co za tym
idzie ogólny brak nawyku ruchu, w

sposób zdecydowanie negatywny

wpływa nie tylko na samopoczucie,

ale przede wszystkim na zdrowie

człowieka.

Najistotniejsze zmiany w

wyniku uprawiania

jakichkolwiek form ruchowych,

zachodzą w czynnościach

układu oddechowego, krążenia,

mechanizmach kontroli

metabolizmu oraz mięśniach

szkieletowych. Trening,

zwłaszcza aerobikowy,

powoduje, zwiększenie się

pojemności życiowej płuc,

wzrasta ich maksymalna

wentylacja, przez co dochodzi

do zwiększenia ogólnej

wytrzymałości organizmu.

Regularnie ćwicząc, zwiększamy

objętość krwi krążącej w ustroju, co

powoduje szybsze usuwanie

szkodliwych substancji i produktów

przemiany materii z organizmu,

powodując szybsza odnowę

biologiczną.

W dalszym ciągu jednak

aktywność ruchowa nie jest w

pełni doceniana,

a nawet rozumiana.

Bagatelizuje się jej integrującą

rolę w budowaniu

i realizowaniu zdrowego stylu

życia, nie dostrzega jej

znaczenia we wzmacnianiu

psychiki człowieka,

rozwiązywaniu problemów

społecznych czy nawet

duchowych.

Jeśli zatem chcemy żyć w zgodzie ze

słynną sentencją:

”PRIMUM NON

NOCERE”,

NOCERE”, co znaczy przede

wszystkim nie szkodzić, powinniśmy
uświadomić sobie, że z pośród wielu

środków najważniejsza jest aktywność

ruchowa. Tylko ona jest w stanie

skutecznie wspomagać rozwój fizyczny

na zasadzie pełnej harmonii, a także

jego rozwój fizyczny i społeczny.

Żadne rozważania

intelektualne czy debaty, ani

medytacje czy

skomplikowane procedury

psychoterapeutyczne,

najlepsze odżywianie lub leki

nie zastąpią

w żadnej mierze ruchu.

Ruch jest w stanie zastąpić

każdy lek, lecz żaden lek nie

jest w stanie zastąpić ruchu.

Zatem ruch oraz aktywność

fizyczna są sprawą

priorytetową. Są jakby

fundamentem i podstawą

zdrowia, najważniejszym

elementem strategii w jego

promocji.

Choć budżet naszego wolnego

czasu określamy jako nie

wystarczający, że względu na

wymogi współczesności,

musimy pamiętać czas wolny

możemy spędzić miło i

pożytecznie. Istotną funkcję

może tu pełnić rekreacja

ruchowa, która dotyczy

wszelkich form racjonalnego

pożytkowania wolnego od

pracy czasu

z przeznaczeniem na odnowę

sił.

Recreo - znaczy: przywrócić

do życia, ożywić, pokrzepić,

wzmocnić, stworzyć na nowo.

Uprawianie różnego

rodzaju form

rekreacji ruchowej

stwarza możliwości

kontaktu

z przyrodą oraz

wpływa na dbałość o

własne zdrowie.

Istotą rekreacji jest:

aktywność- jako forma

aktywnego spędzania wolnego

czasu; dobrowolność- jako

poczucie swobody wyboru i

możliwości działania;

bezinteresowność- jako barak

pobudek ekonomicznych;

przyjemność- jako relaks dla

ducha i ciała.

Zagrożeniami wynikającymi z

braku aktywności ruchowej jest

m.in.zwiększenie ryzyka

wystąpienia następujących

schorzeń:

•nadciśnienie
tętnicze

•choroby
serca

•otyłość

•osteoporoz
a

•udar mózgu

•depresja

•rak jelita
grubego

Korzyści jakie płyną ze

zwiększonej aktywności

ruchowej to min.:

•szybsza utrata masy ciała

•zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej

bez utraty tkanki mięśniowej

•zwiększenie wydolności organizmu

•poprawa samopoczucia oraz wzrost

energii życiowej

•zmniejszenie napięcia i stresu

•poprawa ogólnego stanu zdrowia

•obniżenie ciśnienia tętniczego

•obniżenie całkowitego poziomu

cholesterolu oraz co najważniejsze

„złego” cholesterolu LDL we krwi

Od wczesnego dzieciństwa człowiek

przejawia naturalną potrzebę ruchu.

Ruch jest nieodłącznym elementem

naszego życia, naszej egzystencji.

Zaniedbania w postaci braku jego

nawyku, zaowocują w przyszłości.

Błędem jest czekanie na dorosłość,

by zrozumieć jakie korzyści niesie

ze sobą aktywność ruchowa.

Zatem brak w młodym wieku

zachęty i warunków do

systematycznego

zaspakajania tej naturalnej

potrzeby, doprowadzi do jej

wygasania.

Reasumując zatem: stała,

systematyczna i optymalna aktywność

ruchowa, stanowi warunek ciągłego

podnoszenia na wyższy poziom nie

tylko sprawności fizycznej, ale przede

wszystkim walorów zdrowotnych

naszego organizmu.

Źródło:

1. Maszczak T., 1995, „Wychowanie

fizyczne i zdrowotne wobec

zagrożeń cywilizacyjnych”,

Wychowanie fizyczne i zdrowotne.

2. Sroczyński W., 1983,

„Uczestnictwo młodzieży szkolnej

w kulturze fizycznej”, Kultura

fizyczna nr. 9-10.

3. Publikacje zamieszczone w

internecie.

Słownik

•

Intensyfikowanie

: potęgowanie,

wzmacnianie

•

Dyspanseryjny:

Dyspanseryjny: związany z

profilaktyką oraz opieką medyczną

i sanitarną nad dużymi grupami

ludności zwłaszcza młodzieży i

dzieci

Primum non nocere

(z łac. - po pierwsze nie

szkodzić), jedna z naczelnych

zasad etycznych w medycynie.

Autorstwo tej zasady nie jest

znane, lecz zgodnie z tradycją

przypisywane Hipokratesowi,

choć wielu za jej twórcę uznaje

też Imhotepa.

Document Outline