background image

Oznaczanie 

aktywności

Wieloenzymowego 

układu 

fotosyntetycznego

background image

2 fazy fotosyntezy

FAZA ŚWIETLNA

• Powstaje: NADPH

2

, ATP, O

2

• 2 rodzaje fotosyntetycznej fosforylacji:

1. Niecykliczna

-

H

2

O → O

2

-

NADP → NADPH

2

-

„Otwarty” transport elektronów → ATP

2. Cykliczna

-

„Zamknięty” transport elektronów → ATP

FAZA CIEMNA

• CO

2

 → węglowodany (cykl Calvina)

background image

W tylakoidach gran 

zlokalizowane są chlorofile 

wraz z układami 

fotosyntetycznymi .

background image

Fotoukłady i anteny

Fotoukład - centra reakcji 

oraz towarzyszące im anteny.

PSI

PSII

Anteny energetyczne 

kompleksy barwnikowo-

lipidowo-białkowe z 

chlorofilami i barwnikami 

pomocniczymi 

po absorpcji kwantu światła 

→stan wzbudzony barwników

przekazywany do centrum 

reakcji fotochemicznej 

(chlorofilu a)

background image

Strukturachemiczna  chlorofilu a oraz 

b

Centrum reakcji 

fotochemicznej PSI i PSII 

→ 

chlorofil a

PSII dodatkowo 

chlorofil 

b

 → przesunięcie jego 

maksimum absorpcji w 

kierunku fal krótszych 

(światła niebieskiego) (tzw. 

„kompleks zbierający 

energię” - duża antena o 

wysokiej zawartości chl b)

Chlorofile w tych dwóch 

fotoukładach wykazują 

inne maksima absorpcji:

dla PSI 700 nm (P-700)

dla PSII 680 nm (P-680).

background image

Reakcje fotochemiczne i 

transport elektronów

Faza świetlna fotosyntezy 

polega na wykorzystaniu 

energii świetlnej do 

wytworzenia związków 

bogatych w energię: ATP, 

NADPH

2

.

Niecykliczna fosforylacja – 

1.

Redukcja NADP do NADPH

2

2.

Synteza ATP (protony ze stromy 

do wnętrza tylakoidów → 

gradient →ATPaza)

3.

Wydzielenie tlenu

Ten rodzaj fosforylacji był badany 

w naszym ćwiczeniu

background image

Transport elektronów i powstawanie 

NADPH

2

M manganowo-białkowy 

kompleks wydzielający tlen;

Y

Z

 reszta tyrozynowa białka D1;

Pheo feofityna;

Q

A

, Q

B

 ,PQ plastochinony;

cyt b, cyt f cytochromy

Fe-S

R

 bialko żelazowo-siarkowe 

Rieskiego

PC plastocyjanina

A

0

 chlorofil a

A

1

 filochonon

F

X

, F

A

, F

B

 centra Fe-S

Fd ferredoksyna

FNR reduktaza ferredoksyna – 

NADP

(Hall i Rao, 1999)

background image

Wydzielanie tlenu (PSII)

(Hall i Rao, 1999)

background image

Synteza ATP

CF1

CF0

background image

BADANIE

background image

Układy badane w czasie 

wykonywania ćwiczenia

Układ 

fotosyntetyczny II

Układ 

fotosyntetyczny I

Cały łańcuch 

fotosyntetyczny

background image

METODA

background image

Pomiar wydzielania lub pochłaniania 

tlenu

DAWNIEJ: Joseph Priestley (XVIII w.)

employees.csbsju.edu/SSAUPE/biol115/priestly.gif

background image

Pomiar wydzielania lub pochłaniania 

tlenu

OBECNIE: Elektroda tlenowa (Clarka)

(Hall i Rao, 1999)

background image

Schemat badania

1. Oznaczanie aktywności PSII

a.

Kontrola

b.

+ DCMU

c.

+ kwas linolenowy

2. Oznaczanie aktywności całego łańcucha

a.

+ metyloamina

b.

+ DBMIB

3. Oznaczanie aktywności PSI

a.

+ DCMU

background image

Oznaczanie aktywności PSII

KONTROLA

• Pomiar szybkości wytwarzania tlenu

• Donor e

-

:H

2

0

• Sztuczny akceptor: fenylo-p-benzochinon

odbiera e

z PSII, ale nie przekazuje ich na cytochromy 

(zastępuje plastochinon) → możliwe oddzielenie PSII od PSI

background image

•Objętość dodawanej zawiesiny 

chloroplastów: 7ul 
•Stężenie chlorofilu wynosi 

11,368 mg/ml 
•Szybkość 22,78 O

2

 *h

-1

*mg

-1

 

•Objętość dodawanej zawiesiny 

chloroplastów
1. odc. 6ul
2. odc. 12ul 
•Stężenie chlorofilu wynosi 7,8 

mg/ml 
•Szybkość (odc.1) 35,66 O

2

 *h

-1

*mg

-

1

 

background image

Oznaczanie aktywności PSII

+ DCMU

• Pomiar szybkości wytwarzania tlenu

• Donor e

-

:H

2

0

• Sztuczny akceptor: fenylo-p-benzochinon

odbiera e

z PSII, ale nie przekazuje ich na cytochromy 

(zastępuje plastochinon) → możliwe oddzielenie PSII od PSI

• DCMU → inhibitora PSII, który blokuje miejsce 

przyłączenia plastochinonu w PSII uniemożliwiając 

transport e

-

 na PSI

Sztuczny 

akceptor

background image

DCMU dodawano w 

objętości 5ul w 

odstępach ok. 1 

minutowych

Odc. 3 +DCMU 5ul (kolejne odc. 

+5ul)

background image

•Punkty na wykresie 

odpowiadają spadkowi szybkości 

wydzielania tlenu przy 

dodawaniu kolejnych porcji 5ul 

DCMU
•Stężenie DCMU przy którym 

obserwuje się hamowanie 

reakcji w 50% wynosi 103 nM.

background image

Oznaczanie aktywności PSII

+ kwas linolenowy

• Pomiar szybkości wytwarzania tlenu

• Donor e

-

:H

2

0

• Sztuczny akceptor: fenylo-p-benzochinon

odbiera e

z PSII, ale nie przekazuje ich na cytochromy 

(zastępuje plastochinon) → możliwe oddzielenie PSII od PSI

• Kwas linolenowy → jego ogon hydrofobowy posiada 

zdolność do penetracji i niszczenia błon  lipidowych

1. etap: zwiększenie dostępności światła do błon tylakoidów i 

przyspieszenie reakcji

2. etap: degradacja układu i zahamowanie reakcji

background image

•Przyspieszenie reakcji po 

dodaniu kwasu linolenowego: 

etapy 2 oraz 3 
•Hamowanie reakcji: etapy 4 

oraz 5
•Całkowite zahamowanie 

reakcji od etapu 6

•Przyspieszenie reakcji po 

dodaniu kwasu linolenowego: 

etapy 1-5 (c kw. linol.=25ug/ml)
•dodanie drugiej porcji
•Hamowanie reakcji: etapy 5-9 

(c=50ug/ml)
•Całkowite zahamowanie reakcji 

od etapu 8

background image

Układ 

pomiarowy 

PSII

Szybkość reakcji

O

2

 *h

-1

*mg

-1

 chlorofilu

% kontroli, stopień 

hamowania lub 

stymulacji

KONTROLA

22,78

100%

49,21

100%

33,27

100%

35,41

100%

+DCMU

(całkow. 

zaham. przy 

c= 0,16 

µmol/ml)

Szybkość reakcji maleje wykładniczo wraz ze stężeniem 

inhibitora

[przy stęż. 246nM: 4,4 (19,3%)]

[48,7 (99%); 34,3 (70%); 17,1 (35%); 12,1 (25%); 10,6 

(22%); 8,7 (18%0; 6,4 (13%); 0 (0%)]

[23,96 (72%); 13,5 (40%); 6,7 (20%)]

[19,7 (56%); 12,4 (35%)]

+kwas 

linolenowy

(c= 0,089 – 

0,178 µmol/ml)

Stymulacja 31,47

73,71% (?)

Hamowanie 3,88

78,6%  (?)

Stymulacja 72,82

116%

Hamowanie 0

100% hamowania

Stymulacja 40,92

151,12%

Hamowanie -1,81

100% hamowania

Stymulacja 34,82

109,14%

Brak danych

background image

Pseudocykliczny transport 

elektronów

Reakcja Mehlera

Przeniesienie e- bezpośrednio z kompleksu PSI na cząsteczkę tlenu 
(powstaje anionorodnik ponadtlenkowy)

2 MV

+ 2O

2

 → 2 MV

2+ 

+ 2 O

2.- 

Anionorodnik ponadtlenkowy przekształca się w nadtlenek wodoru w 
wyniku reakcji katalizowanej przez miedziano-cynkową dysmutazę 
ponadtlenkową
.

2 O

2.-

+ 4H

→ 2 H

2

O

2

 + 2O

2

Redukcja nadtlenku wodoru zachodzi dzięki 
tylakoidalnej peroksydazie askorbinianowej
która jednocześnie powoduje utlenienie 
askorbinianu 
(powstaje monodehydroaskorbinian -MDHA). 

2 H

2

O

2

 → 2 H

2

O + O

2

background image

Oznaczanie aktywności całego 

łańcucha +metyloamina

• Pomiar szybkości pobierania tlenu

• Donor e

-

:H

2

0

• Sztuczny akceptor: metylowiologen (reakcja 

Mehlera)

• Czynnik rozprzęgający: metyloamina

• Zatrzymuje syntezę ATP: ułatwia ruch protonów 

przez błony → ogranicza gradient protonów

• Możliwy pomiar fosforylacji niecyklicznej 

(zablokowana fosforylacja cykliczna, w której 

powstaje tylko ATP)

background image

Metyloamina c=3mM

Odc. 3 +metyloamina

Odc. 4, 6 + kolejne porcje 

chloroplastów

background image

Oznaczanie aktywności całego 

łańcucha 

+DBMIB

• Pomiar szybkości pobierania tlenu

• Donor e

-

:H

2

0

• Sztuczny akceptor: metylowiologen (reakcja 

Mehlera)

• Inhibitor: DBMIB

• hamuje utlenianie PQ, zatem uniemożliwia transport 

e

-

 z PQ do kompleksu cytochromów bf, blokując PSI

background image

2ul 5mM DBMIB (c=0,01µM)

Odc4 +DMBIB

background image

Cały łańcuch

Układ pomiarowy

Szybkość reakcji

O

2

 *h

-1

*mg

-1

 chlorofilu

% kontroli, stopień 

hamowania lub 

stymulacji

+ metyloamina

(bez -2,7) -6,39

137,13% stymulacja

(bez -14,88) -36,35

244% stymulacja

(bez -18,8) -21,81

115,98% stymulacja

+DBMIB

(bez -14,51) -0,34

2,34% hamowanie

(bez -16,69), -1,11

6,65% hamowanie

(bez -12,2) -2,77

22,73% hamowanie

background image

Oznaczanie aktywności PSI

• Pomiar szybkości pobierania tlenu

• Donor e

-

:TMPD (+askorbinian – pozwala utrzymywać 

TMPD w formie zredukowanej)

• Sztuczny akceptor: metylowiologen (reakcja 

Mehlera)

• Inhibitor PSII: DCMU

background image

•3ul 8mM DCMU 
(c=0,012umol/ml) 

background image

PSI

Układ pomiarowy

Szybkość reakcji

O

2

 *h

-1

*mg

-1

 chlorofilu

% kontroli, stopień 

hamowania lub 

stymulacji

DCMU

-36,31

Oznaczanie aktywności 

(bez stymulacji, bez 

inhibicji)

-29,45

-43,01

background image

Bibliografia

• Hall, D.O., Rao K.K. (1999). Fotosynteza. WNT.

• Garstka, M. Strukturalne podstawy reakcji świetlnych fotosyntezy. 

Postępy Biologii Komórki 34 (2007) 445-476.

• Hipkins M. F.,  Baker N. R. Photosynthesis energy trunsduction. A 

practical approach. str. 117-154.

• Nicholls D., Ferguson, S. (1995) Bioenergetyka 2. PWN: str. 199-

211.

• Kopcewicz J., Fizjologia roślin str. 272-291 (PWN, 2009)

• Internetowe źródła rysunków (slajdy 1-8, 9) 

http://www.helpsavetheclimate.com/photosynthesis.html, 

http://pl.wikipedia.org/wiki/Tylakoid, 

http://pl.wikipedia.org/wiki/Wiolaksantyna, 

http://pl.wikipedia.org/wiki/Fikocyjanina , http://www.food-

info.net/pl/colour/chlorophyll.htm, 

http://www.gdynia.mm.pl/~drake87/drake87/3/36/3603001.htm, 

http://pl.wikipedia.org/wiki/Fotosynteza, 

http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Fotouk%C5%82ad_1.svg, 

http://pl.wikipedia.org/wiki/Fosforylacja_fotosyntetyczna, 

http://owocewarzywakwiaty.pl/warzywa/artykuly/a/pokaz/c/article/ar

t/mszyce-i-wciornastki-grozne-na-grochu.html

background image

Dziękujemy!


Document Outline