ODMA
ODMA
OPŁUCNOWA
OPŁUCNOWA
Mgr Maciej
Mgr Maciej
Fidos
Fidos
ODMA
ODMA
OPŁUCNOWA
OPŁUCNOWA
Mgr Maciej
Mgr Maciej
Fidos
Fidos
DEFINICJA
DEFINICJA
Odmą
Odmą
opłucnową
opłucnową
nazywamy
nazywamy
obecność
obecność
powietrza w
powietrza w
jamie
jamie
opłucnej
opłucnej
Rodzaje
Rodzaje
Odma samoistna ( pierwotna,
Odma samoistna ( pierwotna,
wtórna)
wtórna)
Odma urazowa
Odma urazowa
Odma prężna
Odma prężna
Przyczyny
Przyczyny
1.
1.
Odma samoistna
Odma samoistna
Pękniecie pęcherzy rozedmowych
Pękniecie pęcherzy rozedmowych
Zmiany w miąższu płucnym wywołane:
Zmiany w miąższu płucnym wywołane:
przewlekłym nieżytem oskrzeli, astmą
przewlekłym nieżytem oskrzeli, astmą
oskrzelową, paleniem papierosów, gruźlicą,
oskrzelową, paleniem papierosów, gruźlicą,
pylicą, guzami, ropniami płuc
pylicą, guzami, ropniami płuc
Zmiany ciśnienia w otoczeniu (podczas
Zmiany ciśnienia w otoczeniu (podczas
nurkowania, podróż samolotem)
nurkowania, podróż samolotem)
Nieuczwytna – bez wczęsniejszych zmian
Nieuczwytna – bez wczęsniejszych zmian
patologicznych w miąższu płucnym
patologicznych w miąższu płucnym
Przyczyny
Przyczyny
2.
2.
Odma urazowa
Odma urazowa
Uszkodzenie opłucnej przez złamane żebro
Uszkodzenie opłucnej przez złamane żebro
w przebiegu wypadków komunikacyjnych,
w przebiegu wypadków komunikacyjnych,
upadek z wysokości,
upadek z wysokości,
masaż pośredni serca (bardzo rzadko)
masaż pośredni serca (bardzo rzadko)
Uszkodzenie ściany klatki piersiowej przez
Uszkodzenie ściany klatki piersiowej przez
ciało obce (zakłucie nożem)
ciało obce (zakłucie nożem)
Uszkodzenie jatrogenne ( powikłanie
Uszkodzenie jatrogenne ( powikłanie
kaniulacji żył centrlnych, biopsja)
kaniulacji żył centrlnych, biopsja)
Przyczyny
Przyczyny
3.
3.
Odma prężna
Odma prężna
Powikłanie zwykłej odmy Powstaje w przypadku
Powikłanie zwykłej odmy Powstaje w przypadku
izolowanego uszkodzenia opłucnej trzewnej z
izolowanego uszkodzenia opłucnej trzewnej z
wytworzeniem mechanizmu wentylowego
wytworzeniem mechanizmu wentylowego
Skutki:
Skutki:
Każdy wdech powoduje stałe przedostawanie się
Każdy wdech powoduje stałe przedostawanie się
powietrza do jamy opłucnowej bez możliwości
powietrza do jamy opłucnowej bez możliwości
wydobywania się stamtąd
wydobywania się stamtąd
Gromadzące się powietrze w opłucnej uciska płuco
Gromadzące się powietrze w opłucnej uciska płuco
po stronie uszkodzonej powodując przesunięcie
po stronie uszkodzonej powodując przesunięcie
śródpiersia na stronę zdrową
śródpiersia na stronę zdrową
Rosnące w klatce piersiowej ciśnienie zmniejsza
Rosnące w klatce piersiowej ciśnienie zmniejsza
powrót żylny do serca
powrót żylny do serca
Objawy odmy samoistnej
Objawy odmy samoistnej
Ból w klatce piersiowej – nagły ostry , kłujący
Ból w klatce piersiowej – nagły ostry , kłujący
Kaszel, duszność
Kaszel, duszność
Płytki oddech
Płytki oddech
Tachypnoe
Tachypnoe
Sinica
Sinica
Utrata przytomności do nagłego zgonu włącznie
Utrata przytomności do nagłego zgonu włącznie
Może pojawić się tachykardia (w wyniku
Może pojawić się tachykardia (w wyniku
zmniejszonego napływu żylnego)
zmniejszonego napływu żylnego)
Spadek ciśnienia tętniczego
Spadek ciśnienia tętniczego
Rozszerzenie żył szyjnych i przesunięcie
Rozszerzenie żył szyjnych i przesunięcie
tchawicy na stronę przeciwną odmy – w późnej
tchawicy na stronę przeciwną odmy – w późnej
fazie
fazie
Objawy odmy samoistnej
Objawy odmy samoistnej
W badaniu przedmiotowym:
W badaniu przedmiotowym:
Zmniejszona ruchomość klatki
Zmniejszona ruchomość klatki
piersiowej po stronie odmy
piersiowej po stronie odmy
Przy osłuchiwaniu klatki pierś. cisza
Przy osłuchiwaniu klatki pierś. cisza
lub znaczne osłabienie szmerów
lub znaczne osłabienie szmerów
oddechowych po stronie odmy
oddechowych po stronie odmy
Odgłos opukowy nadmiernie jawny -
Odgłos opukowy nadmiernie jawny -
bębenkowy
bębenkowy
Objawy odmy samoistnej
Objawy odmy samoistnej
Objawy odmy urazowej
Objawy odmy urazowej
Objawy typowe dla odmy
Objawy typowe dla odmy
oraz
oraz
Widoczna rana klatki piersiowej (przedmiot
Widoczna rana klatki piersiowej (przedmiot
wywołujacy odmę może nadal tkwić w ranie)
wywołujacy odmę może nadal tkwić w ranie)
Syk
towarzyszącym
ruchom
oddechowym
Syk
towarzyszącym
ruchom
oddechowym
słyszalny w miejscu uszkodzenia ściany klatki
słyszalny w miejscu uszkodzenia ściany klatki
piersiowej
piersiowej
Objawy odmy prężnej
Objawy odmy prężnej
Zaburzenia oddechowe : duszność, płytki i
Zaburzenia oddechowe : duszność, płytki i
szybki oddech
szybki oddech
Szybko postępująca sinica
Szybko postępująca sinica
Poszerzone żyły szyjne
Poszerzone żyły szyjne
Spadek ciśnienia tętniczego
Spadek ciśnienia tętniczego
Przesunięcie tchawicy na stronę zdrową
Przesunięcie tchawicy na stronę zdrową
Ściszenie szmerów oddechowych i słabsza
Ściszenie szmerów oddechowych i słabsza
ruchomość klatki piersiowej po stronie odmy
ruchomość klatki piersiowej po stronie odmy
Objawy wstrząsu na skutek spadku powrotu
Objawy wstrząsu na skutek spadku powrotu
krwi żylnej do serca
krwi żylnej do serca
Nie leczona prowadzi do utraty przytomności i
Nie leczona prowadzi do utraty przytomności i
NZK !!!
NZK !!!
Leczenie odmy
Leczenie odmy
samoistnej
samoistnej
Zapewnienie drożność dróg oddechowych
Zapewnienie drożność dróg oddechowych
Tlenoterapia
Tlenoterapia
Gdy odma obejmuję ponad 20 % klatki piersiowej lub gdy jest
Gdy odma obejmuję ponad 20 % klatki piersiowej lub gdy jest
ona nawracająca wykonuję się drenaż jamy opłucnowej (IV
ona nawracająca wykonuję się drenaż jamy opłucnowej (IV
lub V przestrzeni miedzyżebrowej w linii przedniopachowej)
lub V przestrzeni miedzyżebrowej w linii przedniopachowej)
W pozostałych przypadkach:
W pozostałych przypadkach:
Odbarczenie odmy poprzez nakłucię klatki piersiowej grubą
Odbarczenie odmy poprzez nakłucię klatki piersiowej grubą
igłą
w
II
przestrzeni
miedzyżebrowej
w
linii
igłą
w
II
przestrzeni
miedzyżebrowej
w
linii
środkowoobojczykowej
środkowoobojczykowej
Założenie jednokierunkowego cewnika
Założenie jednokierunkowego cewnika
Położenie chorego na boku po stronie odmy (poprawa
Położenie chorego na boku po stronie odmy (poprawa
wentylacji wraz ze stabilizacją klatki piersiowej)
wentylacji wraz ze stabilizacją klatki piersiowej)
Kontrola parametrów życiowych
Kontrola parametrów życiowych
Odbarczenie odmy
Odbarczenie odmy
Odbarczenie odmy
Odbarczenie odmy
Leczenie odmy urazowej
Leczenie odmy urazowej
Udrożnić drogi oddechowe
Udrożnić drogi oddechowe
Tlenoterapia
Tlenoterapia
Ranę otwartą zabezpieczyć szczelnym
Ranę otwartą zabezpieczyć szczelnym
najlepiej foliowym jałowym opatrunkiem
najlepiej foliowym jałowym opatrunkiem
(opatrunek Ashermana/trójstronny)
(opatrunek Ashermana/trójstronny)
Ciało obce penetrujace klatkę piersiową
Ciało obce penetrujace klatkę piersiową
pozostawić (ustabilizować)
pozostawić (ustabilizować)
Położyć chorego na chorym boku
Położyć chorego na chorym boku
Kontrolować parametry życiowe
Kontrolować parametry życiowe
Założyć dren do jamy opłucnowej w V
Założyć dren do jamy opłucnowej w V
przestrzeni międzyżebrowej w przedniej linii
przestrzeni międzyżebrowej w przedniej linii
pachowej
pachowej
Opatrunek Ashermana
Opatrunek Ashermana
Badania
Badania
W przypadku podejrzenia odmy
W przypadku podejrzenia odmy
samoistnej wykonać badanie
samoistnej wykonać badanie
pulsoksymetrem oraz RTG płuc
pulsoksymetrem oraz RTG płuc
Odmę prężną rozpoznaje się na podstawie
Odmę prężną rozpoznaje się na podstawie
badania fizykalnego i wywiadu. W
badania fizykalnego i wywiadu. W
przypadku podejrzenia wystąpienia u
przypadku podejrzenia wystąpienia u
poszkodowanego tej odmy , bezzwłocznie
poszkodowanego tej odmy , bezzwłocznie
wdrożyć doraźne leczenie bez
wdrożyć doraźne leczenie bez
oczekiwania na RTG klatki piersiowej
oczekiwania na RTG klatki piersiowej
Dalsze postępowanie
Dalsze postępowanie
Każdy chory z odmą prężną powinien być
Każdy chory z odmą prężną powinien być
po założeniu drenu do jamy opłucnej
po założeniu drenu do jamy opłucnej
przyjęty na OIOM
przyjęty na OIOM
Chorzy z odmą urazową powinni być
Chorzy z odmą urazową powinni być
leczeniu na OIOM lub inny oddział w
leczeniu na OIOM lub inny oddział w
którym będzie monitorowany stan pacjenta
którym będzie monitorowany stan pacjenta
U chorych z odmą samoistną po założeniu
U chorych z odmą samoistną po założeniu
drenu mogą być leczeniu na oddziale
drenu mogą być leczeniu na oddziale
zachowawczym pod warunkiem że RTG
zachowawczym pod warunkiem że RTG
pokazuje ustępowanie odmy
pokazuje ustępowanie odmy
Dziękuję za uwagę!
Dziękuję za uwagę!