background image

ZATRUCIA

ZATRUCIA

background image

Wybrane stany zagrożenia 

Wybrane stany zagrożenia 

życia (cd):

życia (cd):

Nagłe zatrzymanie krążenia

Nagłe zatrzymanie krążenia

Zawał mięśnia sercowego

Zawał mięśnia sercowego

Obrzęk płuc

Obrzęk płuc

Zator tętnicy płucnej

Zator tętnicy płucnej

Ciężki napad astmy

Ciężki napad astmy

Udar mózgowy

Udar mózgowy

Ostra hipoglikemia

Ostra hipoglikemia

Napad drgawek

Napad drgawek

Zatrucia

Zatrucia

background image

 

 

 

 

Drogi wchłaniania trucizny

Drogi wchłaniania trucizny

naczynia krwionośne.

naczynia krwionośne.

przewód pokarmowy

przewód pokarmowy

 

 

drogi oddechowe

drogi oddechowe

błony śluzowe

błony śluzowe

skóra

skóra

background image

 

 

 

 

Zatrucia pokarmowe

Zatrucia pokarmowe

Po ocenie stanu świadomości i zabezpieczeniu 

układów oddechowego oraz krążenia można 
rozpocząć postępowanie według określonego 
schematu:

1. przerwać wchłanianie trucizny, 
2. przyspieszyć eliminację z organizmu trucizny, 

która uległa wchłonięciu,

3. podać odtrutki,
4. wdrożyć postępowanie lecznicze przeciw 

działaniu już wchłoniętej substancji trującej.

 

 

background image

 

 

 

 

Zatrucia pokarmowe cd

Zatrucia pokarmowe cd

U chorych przytomnych płukanie żołądka w jak 

U chorych przytomnych płukanie żołądka w jak 

najkrótszym czasie od spożycia substancji trującej 

najkrótszym czasie od spożycia substancji trującej 

Do 6 godzin – trucizny w postaci stałej (proszki, tabletki)

Do 6 godzin – trucizny w postaci stałej (proszki, tabletki)

Od 3 do 4 godziny – substancje płynne

Od 3 do 4 godziny – substancje płynne

Do 3 doby włącznie – zatrucia grzybami 

Do 3 doby włącznie – zatrucia grzybami 

U chorych nieprzytomnych 

U chorych nieprzytomnych zabieg ten należy 
przeprowadzić zawsze, niezależnie od czasu, jaki 
upłynął od zażycia trucizny 

Zabieg płukania żołądka jest bezwzględnie 
przeciwwskazany u chorych z rozwiniętym 
wstrząsem, zaburzeniami rytmu serca, 
objawami krwawienia z przewodu 
pokarmowego, przy objawach „ostrego 
brzucha" oraz w zatruciach kwasami i 
zasadami.

  

background image

 

 

 

 

Technika zabiegu płukania 

żołądka

 

 

1.  U chorych zamroczonych, niewspółpracujących i 

nadmiernie pobudzonych należy rozważyć wykonanie 

intubacji dotchawiczej.

2.   Zgłębnik wprowadzamy przez usta, sprawdzając jego 

położenie i aspirując treść żołądkową lub wdmuchując ok. 

20 mi powietrza, równocześnie osłuchując okolicę żołądka 

(nadbrzusze środkowe).

3.    Zgłębnik zabezpieczamy przed wysunięciem, 

przyklejając go do nosa (przy wprowadzeniu przez nos) 

lub wargi górnej (przy wprowadzeniu przez usta). Bardzo 

często konieczne jest jednak przytrzymywanie go palcami 

na wyznaczonej wysokości przez osobę asystującą.

4.  Zaaspirowaną treść zabezpieczamy do dalszych badań. 

background image

 

 

 

 

Technika zabiegu płukania 

żołądka

5.   Pacjenta ułożyć w pozycji Trendelenburga na lewym 
boku. (żołądek jest ułożony częścią przed-odźwiernikową 
ku górze, co utrudnia przechodzenie podawanego płynu 
do jelit). W czasie płukania kilkakrotnie lekko należy 
przesunąć koniec zgłębnika, aby odessać treść z całej 
zawartości żołądka.

6.   Po każdym wprowadzeniu porcji płynu, należy starać 
się odzyskiwać tę samą objętość przez odciągnie 
strzykawką lub zdrenowanie siłą ciężkości przez 
opuszczony w dół zgłębnik.

7.    Do ostatniej porcji płynu płuczącego dodajemy węgiel 
aktywowany lub środek przeczyszczający. Porcję tę 
pozostawiamy w żołądku.
8.   Po zakończeniu zabiegu można usunąć zgłębnik użyty 
do płukania i zastąpić go innym, o mniejszej średnicy.

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Powikłania płukania żołądka

Powikłania płukania żołądka

Aspiracja treści żołądkowej do dróg 

oddechowych.

Aspiracja węgla aktywowanego do dróg 

oddechowych.

Mechaniczne uszkodzenie przełyku i żołądka.

Zaburzenia wodno-elektrolitowe (wynikające 

z wchłaniania części wody przez śluzówkę 

żołądka do krwiobiegu lub spowodowane 

usuwaniem jonów wodorowych wraz z 

wypłukiwaną treścią żołądkową). 

background image

 

 

 

 

Zatrucia – drogi oddechowe

Zatrucia – drogi oddechowe

Przy wchłanianiu trucizny drogą 

Przy wchłanianiu trucizny drogą 

oddechową, przerwanie 

oddechową, przerwanie 

ekspozycji następuje w momencie 

ekspozycji następuje w momencie 

usunięcia chorego ze skażonej 

usunięcia chorego ze skażonej 

atmosfery.

atmosfery.

 

 

background image

 

 

 

 

Zatrucia - skóra

Zatrucia - skóra

W celu eliminacji substancji żrącej 

ze skóry i błon śluzowych, należy 
zmywać miejsca skażone 
strumieniem wody przez około 15 
minut bez używania 
jakichkolwiek substancji 
zobojętniających
 

background image

 

 

 

 

Odtrutki swoiste

Odtrutki swoiste

Stosujemy, gdy znany jest rodzaj trucizny. 
Do najczęstszych odtrutek swoistych należą:

Związki chelatujące - podawane w zatruciach 
metalami ciężkimi. Najbardziej znane to: BAL 
stosowany w zatruciach arsenem, rtęciąi 
antymonem jako 10% związek olejowy, który 
wiąże metale, a powstały kompleks zostaje 
wydalony z moczem, oraz chelaton EDTA - 
podawany w zatruciach ołowiem, chromem i 
wanadem.

Parafina - wykorzystywana w zatruciach 
rozpuszczalnikami. 

background image

 

 

 

 

Odtrutki swoiste (cd)

Odtrutki swoiste (cd)

Alkohol etylowy, który - ze względu na 
łatwość wiązania dehydrogenazy alkoholowej 
- stosuje się w zatruciach metanolem i 
glikolem. Podawany jest dożylnie lub 
doustnie w postaci 10-15% roztworu.

Azotyn sodowy - podawany dożylnie w 
zatruciach cyjankami i cyjanowodorem.

Digitalis antidot (digibind) - w zatruciach 
digoksyną lub pochodnymi. 

background image

 

 

 

 

Odtrutki swoiste (cd)

Odtrutki swoiste (cd)

Flumazenil (Anexate), który jest swoistą 
odtrutką w zatruciach 
benzodwuazepinami.

Naloxon (Narcan) podawany w zatruciu 
morfiną i jej pochodnymi oraz 
alkoholemetylowym.

Tlen - stosowany jako odtrutka w 
zatruciu tlenkiem węgla. 

background image

 

 

 

 

Odtrutki nieswoiste

Wiążą one trucizny na swej 

Wiążą one trucizny na swej 

powierzchni lub tworzą obojętny 

powierzchni lub tworzą obojętny 

kompleks białkowy. 

kompleks białkowy. 

S

S

tosuje się, gdy 

tosuje się, gdy 

substancja trująca 

substancja trująca 

nie jest znana. 

nie jest znana. 

Do najczęstszych odtrutek 

Do najczęstszych odtrutek 

nieswoistych należą:

nieswoistych należą:

 

 

background image

 

 

 

 

Odtrutki nieswoiste

węgiel aktywowany - 1-2 g/kg m.c, w pierwszej 

dawce 100 g w 1 litrze letniej wody, następnie co 

3-6 godzin 20-50 g z 15 g siarczanu magnezu w 

celu sprowokowania „wodnistej biegunki";

białko jaj kurzych - białko z 4-5 jaj kurzych 

roztrzepać w 500 ml wody; stosujemy je w 

zatruciach środkami żrącymi, metaloidem 

(pochodne metali, np. węgiel, siarka, selen i 

technet);

wodorowęglan sodu - podawany w zatruciach 

metanolem i izoniazydem w dawce 30 g/l litr wody 

background image

 

 

 

 

Odtrutki nieswoiste

Odtrutki nieswoiste

mleko - podawane w tych samych 
przypadkach co białko jaj, a także w 
zatruciach fluorkami i szczawianami;

olej jadalny - stosowany w zatruciach lizolem 
w dawkach u dorosłych 180-200 ml, a u 
dzieci 3 ml/kg;

parafina płynna - wykorzystywana w 
zatruciach substancjami rozpuszczalnymi w 
tłuszczach (np. rozpuszczalnikami 
organicznymi);

background image

 

 

 

 

Zatrucie alkoholem 

Zatrucie alkoholem 

etylowym

etylowym

Dawka śmiertelna 

Dawka śmiertelna 

jest osobniczo zmienna i 

jest osobniczo zmienna i 

wynosi 150-300 g czystego alkoholu 

wynosi 150-300 g czystego alkoholu 

wypitego jednorazowo

wypitego jednorazowo

 

 

Płukanie żołądka tylko jeśli dawka wypita 

Płukanie żołądka tylko jeśli dawka wypita 

przed upływem godziny

przed upływem godziny

intensywna podaż dożylna płynów ze 

intensywna podaż dożylna płynów ze 

szczególnym uwzględnieniem 40% glukozy 

szczególnym uwzględnieniem 40% glukozy 

w ilości 100-150 ml, następnie płynu 

w ilości 100-150 ml, następnie płynu 

wieloelektrolitowego

wieloelektrolitowego

 

 

background image

 

 

 

 

Zatrucie alkoholem 

Zatrucie alkoholem 

metylowym

metylowym

Dawka śmiertelna dla dorosłych wynosi 60-250 ml, 

Dawka śmiertelna dla dorosłych wynosi 60-250 ml, 

dla dzieci 8-10 ml

dla dzieci 8-10 ml

 

 

Objawy zatrucia to bóle i zawroty głowy, zaburzenia 

Objawy zatrucia to bóle i zawroty głowy, zaburzenia 

widzenia, osłabienie, bóle mięśniowe nóg, drgawki, 

widzenia, osłabienie, bóle mięśniowe nóg, drgawki, 

niewydolność oddechowa

niewydolność oddechowa

 

 

W celu zatrzymania metabolizmu metanolu podaje się 

W celu zatrzymania metabolizmu metanolu podaje się 

dożylnie etanol

dożylnie etanol

 

 

w roztworze 5% glukozy, początkowo 

w roztworze 5% glukozy, początkowo 

w dawce 0,7 g/kg m.c./godzinę, a następnie 0,1-0,2 

w dawce 0,7 g/kg m.c./godzinę, a następnie 0,1-0,2 

g/kg m.c./godzinę, tak aby utrzymać stężenie 100 

g/kg m.c./godzinę, tak aby utrzymać stężenie 100 

mg/kg etanolu w surowicy krwi. 

mg/kg etanolu w surowicy krwi. 

Kwasicę metaboliczną zwalczamy, stosując dożylnie 

dwuwęglan sodu. W przypadkach ciężkich zatruć 

konieczna może okazać się hemodializa

 

 

background image

 

 

 

 

Zatrucie 

Zatrucie 

b

b

enzodwuazepin

enzodwuazepin

ami 

ami 

Objawy zatrucia charakteryzują się spadkiem 
aktywności aż do śpiączki włącznie i są 
szczególnie nasilone, gdy leki tę zostały użyte 
łącznie z alkoholem 

Stosuje się zarówno prowokowanie wymiotów, 
jak i płukanie żołądka oraz leczenie objawowe. 

Odtrutką swoistą jest Flumazenil (Anexate), 
działający antagonistycznie na receptor 
benzodwuazepinowy w ośrodkowym układzie 
nerwowym. Preparat ten podaje się w dawce 
początkowej 0,2 mg w ciągu 15 sekund. Dawkę 
można powtarzać aż do powrotu świadomości

 

 

background image

 

 

 

 

Zatrucie morfiną i jej 

pochodnymi

 

 

Objawy - pobudzenie, euforia, halucynacje, następnie 

niewydolność oddechowa i śpiączka. Częstość oddechów 

może wynosić 3-4 na minutę, źrenice są szpilkowate a 

napięcie mięśniowe zwiększone 

Po zażyciu doustnym stosuje się płukanie żołądka z 

zastosowaniem węgla aktywowanego. Nie podaje się 

środków wymiotnych. 

Odtrutką swoistą jest Nalokson (naloxonum 

hydrochloricum), będący czystym antagonistą receptorów 

opiatowych. 

Podajemy go dożylnie w dawce 0,01-0,015 mg/kg, 

(noworodki w dawce 0,01 mg/kg) celem wybudzenia ze 

śpiączki i poprawy wydolności oddechowej. Dawka ta 

może być powtarzana 10-20 razy. 

Leczenie musi uwzględniać także podaż płynów 

infuzyjnych, aby podtrzymać krążenie, a w razie potrzeby 
mechaniczną wentylację płuc

 

 

background image

 

 

 

 


Document Outline