Edukacja przedszkolna we współczesnym systemie oświaty.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Historia wychowania przedszkolnego

w Polsce i na świecie.

Wychowanie przedszkolne w

zreformowanym systemie edukacji

narodowej.

Placówki wychowania przedszkolnego

w Polsce.

Edukacja przedszkolna w krajach Unii

Europejskiej.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Literatura:

Podstawy pedagogiki przedszkolnej pod red. M.

Kwiatowskiej, Z. Topińskiej, Warszawa 1988.

Klim – Klimaszewska A., Pedagogika przedszkolna,

Warszawa 2002.

Wychowanie przedszkolne. Warunki funkcjonowania

oraz efekty kształcenia, t. I i II pod red. Guz S.

Guz S. Edukacja przedszkolna – efektywność i

uwarunkowania, Lublin 1991,

Waloszek D., Edukacja dziecka w wieku

przedszkolnym, Zielona Góra 1996.

Artykuły w czasopismach „Wychowanie w

Przedszkolu”, Edukacja elementarna w teorii i

praktyce, Bliżej przedszkola i innych,

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Platon Arystoteles

„

List królowej Elżbiety o

wychowaniu

królewicza”

(nieznany pisarz)

―

Wykształcenie fizyczne,

moralne, intelektualne

dziecka.

―

Pierwszy utwór

pedagogiczny.

Rozprawa w języku

łacińskim. Prawidłowy

rozwój fizyczny,

umysłowy, moralny

dziecka, właściwe

metody wychowawcze,

higiena, sposób

żywienia, czynne,

pracowite.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Andrzej Frycz

Modrzewski

―

Wskazówki dotyczące

rozwoju małego dziecka,

właściwe wychowanie

umysłowe, moralne,

pracowitość, rozrywka w

parze z pracą,

unormowany i naturalny

tryb życia,

systematyczne ćwiczenia

hartujące ciało i

kształtujące umysł, wiara

w ojczyznę, właściwe

relacje między ludźmi.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Erazm Gliczner (1535

– 1603) „Książki o

wychowaniu dzieci

bardzo dobre,

pożyteczne i

potrzebne, z których

rodzice ku

wychowaniu dzieci

swych naukę dołożną

wyczerpnąć mogą” –

Praktyczny

przewodnik.

―

Proste, konkretne

wskazówki dotyczące

zabiegów

wychowawczych,

dydaktycznych i

higienicznych dziecka,

pracowitość i

systematyczność w

zajęciach i obowiązkach,

nauka abecadła,

sylabizowania i

składania liter,

kształcenie umysłu.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Mikołaj Rej (1505 –

1569)

―

Praktyczna pedagogika

małego dziecka, które:



Ma ubierać się

skromnie;



Jadać proste potrawy;



Pędzić czynny tryb życia;



Przebywać pod opieką

osób statecznych i

cnotliwych;



Nie można przeciążać go

nauką;



Zabawy łączyć z

pożytecznymi

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Sebastian Petrycy (1554

– 1626)

„

Przydatki do ekonomiki

i polityki

Arystotelesowej” –

Dzieło

―

Wychowanie małego

dziecka w wieku

przedszkolnym,

wskazówki pedagogiczne

dotyczyły rozwoju

fizycznego i moralnego,

edukacja wpływa na

zdrowie, postawę

moralną i intelekt,

spacery, wycieczki na

świeżym powietrzu,

przestrzeganie różnicy

temperatur, zabawa.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Jan Amos Komeński (1592 –

1670)

„

Informatorium Szkoły

Macierzyńskiej” –

pierwszy podręcznik

wychowania dzieci

przeznaczony dla matek i

piastunek.

„

Wielka Dydaktyka”

„

Drzwi języków otworzone”

„

Świat zmysłowy w

obrazach”

―

Twórczość pedagoga

wywarła istotny

wpływ na proces

wychowawczy

dziecka, nazywany

„Ojcem metodyki

nauczania

początkowego na

świecie”.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

ZAŁOŻENIA PEDAGOGICZNE

1. Organizacja placówki wychowawczej dla dzieci w wieku

przedszkolnym:

- Zespołowe przygotowanie do szkoły,

- Opracowanie programu kształcenia umysłu, rozwiania

mowy i wiedzy otaczającym świecie za pomocą metod i

technik dobranych do wieku,

- Prawidłowe formy zachowania,

- Właściwy stosunek do starszych,

- Obowiązkowość, cierpliwość, ogłada,

- Pracowitość i czynny sposób życia,

- Poznawanie rzeczy, wykonywanie czynności,

- Znajomość arytmetyki, geometrii i muzyki,

- Indywidualne tempo rozwoju dziecka.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

2. Własny program wszechstronnego rozwoju dziecka:

―

Przygotowanie dziecka do systematycznej nauki w

szkole (wprowadził pojęcie dojrzałości szkolnej),

―

Wyraźna mowa, stosowanie zasad gramatyki,

unikanie zdrobnień,

―

Uwzględnianie ćwiczeń zapobiegających seplenieniu,

szeplenieniu, reraniu, kappacyzmowi, itp,

―

Powiązanie ćwiczeń mowy z kształceniem słuchu,

―

Nauka łatwych piosenek w czwartym roku życia

dziecka, zastosowanie prostych instrumentów

muzycznych,

―

Skutki obciążania uczniów nauką,

―

Konieczność otoczenia troską i opieką dzieci słabsze

i mniej zdolne.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

John Locke (1632 – 1704)

(XVII w.)

―

Troska o rozwój fizyczny,

moralny i umysłowy dziecka,

wymagania i wyznaczanie

obowiązków, poczucie

odpowiedzialności i ambicji,

pochwała za właściwe

postępowanie, panowanie nad

sobą, uczciwość, poszanowanie

cudzej własności, brak kar

fizycznych, perswazja słowna,

przekazywanie wiedzy w

naturalny sposób, rozwijanie

zainteresowań, brak nagród –

podarunków, rozwijanie

aktywności, wartość

wychowawcza utworów

literackich; łączenie zabaw z

nauką.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Jan Jakub Rousseau

(1712 – 1778) „Emil,

czyli o wychowaniu” –

Dzieło

―

Zaznacza rolę wychowania

fizycznego w życiu dziecka

(sen, ruch, odpoczynek),

brak nagród, kar, rolę

wychowawcy spełnia

natura, rodzice postępują

drogami, które im

naznacza, natura reguluje

rozwój, nabywanie

doświadczeń, wiedzy,

uznaje naturalne zabawki

(gałązki drzew, krzewów,

owoce, nasiona, kamyczki,

piasek).

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Jan Henryk Pestalozzi (1776 –

1827)

„

Dziennik”, „Wieczory

pustelnika”,

„

Leonard i Gertruda”,

„Domowe nauczanie

dzieci”, „Jak Gertruda uczy

swoje dzieci”, „Łabędzi

śpiew”, „Matka i dziecko”

– Dzieła

―

Podkreślał świadome i celowe

oddziaływanie na dziecko,

wiedzę wychowawcy,

znajomość psychiki

przedszkolaka, troskę i

wnikliwą obserwację, łączył

zabawę z nauką, spostrzeganie

przedmiotów z wyobraźnią,

zalecał stosowanie zabaw

samorzutnych, organizował

zakłady wychowawcze, nauka

prowadzenia gospodarstw i

drobnej wytwórczości,

współpraca domu rodzinnego

z przedszkolem, planowe

wychowanie, serdeczna,

radosna atmosfera rodzinna.

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Propagatorzy poglądów J. H.

Pestalozziego w Polsce to:

Józef Jeziorowski,

Jan Władysław Dawid,

Aniela Szycówna

Historia wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Polska – II połowa XVIII

Postulaty pedagogiczne –

ustawa KEN (1783r.)

1814r.

XIX Królestwo Polskie

―

Liczne tłumaczenia prac

obcych

―

Dyskusje wokół

pedagogiki wieku

przedszkolnego: rozwój

fizyczny, moralny,

patriotyczny i umysłowy.

―

Warszawskie Towarzystwo

Dobroczynności (opieka

nad sierotami, pomoc

materialna ubogim,

powstanie ochronek dla

dzieci).

―

Wzrost liczby ochronek.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Fryderyk Wilhelm

Froebel (1872 – 1952)

―

Opracował teorię zabawy,

podkreślał samorzutne i

samodzielne działanie,

zabawa – centralne

miejsce w życiu dziecka,

dostosowanie zabawy do

etapów rozwojowych

dziecka,

przyporządkowanie

etapom – form zabawek.

Placówka wychowania

przedszkolnego – ogród

dziecięcy, dzieci – rośliny

pielęgnowane przez

ogrodnika – wychowawcę.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Maria Montessori (1870

– 1952)

Hasło: „Pomóż mi a

zrobię to sam”

―

Swoboda w rozwoju

spontanicznej

aktywności dziecka,

rozwijanie zmysłów,

odpowiednie

wyposażenie

przedszkola i jego

otoczenia, dobrany

zestaw ćwiczeń

dydaktycznych i

pomocy do zajęć.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Owidiusz Decroly’e

(1871 – 1932)

Hasło: „Wychowanie

dzieci przez życie dla

życia”

―

Twórca „Ośrodków

zainteresowań” których

podstawę stanowiła nauka

całościowa, ośrodki

wiązały się z

zaspokojeniem potrzeb:

troska o pożywienie,

ochrona przed niepogodą,

obroną przed

nieprzyjaciółmi i przed

niebezpieczeństwem,

aktywność na etapie

edukacji przedszkolnej,

ośrodkiem zainteresowań

było samo dziecko – jego

warunki życia, zabawy,

zajęcia, gry wychowawcze.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Adam Wiślicki, Teresa

Mleczkowa, Stanisław

Kaprowicz, Antoni

Dobrowolski –

Działacze wychowania

przedszkolnego.

1919r. – I Ogólnopolski

Wielki Zjazd

Nauczycielski – Sejm

Nauczycielski.

―

opracowali projekty

nowych rozwiązań z

zakresu edukacji

przedszkolnej, bogacącą

jej teorię i praktykę.

―

powołanie sekcji

wychowania

przedszkolnego,

projekty placówek

przedszkolnych.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

1932r. – Ustawa

Jedrzejewiczowska

―

Wprowadzenie po raz

pierwszy terminu

„przedszkole”, ustawa

regulowała podstawy

prawne

funkcjonowania

przedszkola, określała

charakter, wiek dzieci,

zadania; Spadek liczby

przedszkoli i liczby

dzieci.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

1945r. – Ogólnopolski Zjazd

Oświatowy w Łodzi.

1945r. – Instrukcja

Resortu Oświaty.

―

Wysunięto postulat

obowiązkowego

wychowania

przedszkolnego w

dwuletnich przedszkolach

dla 5 i 6 – latków.

―

Tworzenie przedszkoli dla

dzieci od 4 do 7 lat.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

1950r. – Zarządzenie

Ministra Oświaty.

1958r. – Ogniska

przedszkolne,

przedszkola przy

szkołach.

1961r. – Ustawa o

rozwoju oświaty.

―

Dziewięciogodzinny

dzień pracy

przedszkola.

―

Funkcjonowały 2 – 3

razy w tygodniu w

godzinach

popołudniowych.

―

Do przedszkoli mogą

być przyjmowane

dzieci od lat 3 do

rozpoczęcia nauki.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

1963r. – Program

wychowania

przedszkolnego.

1965r. – Statut

przedszkola.

1973r. – Kolejny

program wychowania

przedszkolnego.

―

Dążenie do systemu

nauki początkowej,

wprowadzenie nowego

działu: „Dojrzałość

szkolna i

przygotowanie dziecka

do nauki w szkole”.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

1977r. – Wychowanie

przedszkolne obejmujące

dzieci 6 – letnie.

1977r. – „Szkolny program

pracy wychowawczo –

dydaktycznej z dziećmi 6 -

letnimi”.

1989r. – Transformacja

ustrojowa państwa.

―

Przedszkola całodzienne,

osiemnastogodzinne ogniska

wychowawcze i

trzydziestogodzinne oddziały

przedszkolne.

―

Wyrównanie startu

szkolnego, zapewnienie

ciągłości oddziaływań

przedszkola i szkoły, nauka

czytania oparta na

znajomości 22 liter

drukowanych.

―

Wywarła wpływ na cały

system edukacji dziecka.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

2. Wychowanie przedszkolne w zreformowanym systemie

edukacji narodowej.

1. IX. 1999r. – Reforma systemu Oświaty w Polsce. Nowy

schemat systemu szkolnego.

Przedszkole jako oferta edukacyjna dla dzieci w wieku 3 – 6 lat.

―

Prawo dziecka 6 – letniego do rocznego przygotowania

szkolnego

―

Dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych

zakwalifikowane przez Poradnię Psychologiczno –

Pedagogiczną do kształcenia specjalnego mogą przebywać w

przedszkolu do dziesiątego roku życia.

―

Placówka ma stymulować wszechstronny rozwój dzieci.

―

Zadaniem przedszkola jest zapewnienie odpowiednich

warunków rozwoju.

―

Tworzenie przedszkoli integracyjnych i specjalnych.

―

Organizowanie zajęć rewalidacyjnych.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

3. Placówki wychowania

przedszkolnego w Polsce.

Polskie przedszkole – pierwsze

ogniwo.

7. IX. 1991r. – Ustawa o systemie

Oświaty – Przedszkola publiczne i

niepubliczne.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Przedszkola Publiczne:

―

Zakładane i prowadzone przez gminę,

―

Minimalne dotacje Państwa na działalność,

―

Zapewniona bezpłatność usług tylko w zakresie

Podstawy Programowej, określającej czas realizacji

do 5 godzin dziennie,

―

Koszty wyżywienia pokrywają rodzice,

―

Zatrudnianie nauczycieli z odpowiednimi

kwalifikacjami zgodnie z Kartą Nauczyciela,

―

Posiadają statut opracowany przez Radę

Przedszkola podlegający nadzorowi

pedagogicznemu Kuratorium Oświaty,

―

Liczba dzieci w grupie nie przekracza 25 osób,

―

Realizacja obowiązującej Podstawy Programowej.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Przedszkola Niepubliczne:

―

Prowadzone przez osoby prawne lub fizyczne, związki

wyznaniowe, kościoły, zgromadzenia zakonne, osoby i

stowarzyszenia świeckie,

―

Małe, domowe przedszkola zakładane dla kilkorga lub

kilkanaściorga dzieci,

―

Placówki, w których realizowana jest wybrana koncepcja

pedagogiczna,

―

Płatne w całości przez rodziców,

―

Zatrudniani nauczyciele o dowolnych kwalifikacjach, nie

przysługują im przywileje wynikające z Karty Nauczyciela,

―

Statut opracowany przez osobę prowadzącą placówkę,

―

Nadzór pedagogiczny Kuratorium Oświaty sprawowany w

określonym zakresie,

―

Nie obowiązuje limit liczby dzieci,

―

Realizacja Podstawy Programowej.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Inne: Przedszkola i Grupy

przedszkolne specjalne, Przedszkola

i grupy integracyjne.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

4. Edukacja przedszkolna w krajach Unii

Europejskiej.

Wychowanie przedszkolne ulega niewielkim

zmianom.

Idea przewodnia: Dążenie do ekonomicznej i

kulturalnej integracji krajów Europy z

zachowaniem pełnej tożsamości narodowej.

Priorytety edukacji przedszkolnej:

―

Europejski ideał wychowania,

―

Równość szans edukacyjnych,

―

Poprawa jakości kształcenia,

―

Nowy model nauczyciela.

Historia

wychowania

przedszkolnego w Polsce i na

świecie.

Problematyka Europeizmu:

―

Wyposażenie małych dzieci w wiedzę

i umiejętności przystosowania się do

życia w integrującej się Europie.

―

Podatność na innowacje,

konkurencyjność, uznawanie

pozytywnych wartości.

Document Outline