Przepływomierze spiętrzające - normy

21

PN-81/M-42364: Pomiar przepływu płynu. Pomiar 
przepływu płynu za pomocą rurek spiętrzających, WN, 
Warszawa 1981.

PN-81/M-42366: Pomiary przepływu płynu. Pomiary 
strumienia objętości metodami całkowania bryły prędkości, 
WN, Warszawa 1981.

PN-81/M-42367: Pomiary przepływu płynu. Pomiar 
prędkości przepływu za pomocą rurek spiętrzających, WN, 
Warszawa 1981.

PN93/M-53950/01, Pomiar strumienia masy i strumienia 
objętości płynów za pomocą zwężek pomiarowych, Wyd. 
Normalizacyjne Alfa, Warszawa, 1994

PN-EN ISO 5167-1: Pomiary strumienia płynu za pomocą 
zwężek pomiarowych. Kryzy, dysze i zwężki Venturiego 
wbudowane w całkowicie wypełnione rurociągi o przekroju 
kołowym, marzec 2000.

ISO 5167: 1991, Measurement of fluid flow by means of 
pressure differential devices – cz. 1: Orifice plates, nozzles 
and Venturi tubes inserted in circular cross-section conducts 
running flow.

 

 

Przepływomierze 

zwężkowe

22

Przepływomierze  zwężkowe:  a)  klasyczna 
zwężka Venturiego, b) kryza segmentowa, c) 
dysza Venturiego 

 

 

Zwężki pomiarowe dla małych liczb Reynoldsa

23

a )

b )

c )

d )

e )

f )

Zwężki  pomiarowe  dla  małych  liczb  Reynoldsa:  a)  zwężka  cylindryczna 

wg  Könecke,  Re

min

=300÷1500  b)  kryza  z podwójnym  skosem 

Re=20÷40,  c)  zwężka  kwadrantowa  Re

min

=200÷700,  d)  zwężka 

cylindryczna  Re

min

  ok.  5000,  e)  zwężka  z wlotem  stożkowym 

Re

min

=25÷80, f) kryza podwójna Re

min

=2000÷7500

 

 

Trwałe straty ciśnienia w rurociągu

24

K ry

z a

Z w ę ż k a  V e n tu rie

g o

D y sz

a





P s / P



0

0 , 1

0 , 1 5

0 , 2

0 , 3

0 , 4

0 , 5

0 , 6

0 , 7

0 , 8

0 , 9

1

0 , 2 0 , 3

0 , 4

0 , 5

0 , 6

0 , 7

0 , 8

Straty  ciśnienia  na  kryzach, 
dyszach 

i zwężkach 

Venturiego  w  stosunku  do 
pomiarowej różnicy ciśnień

 

 

Nazwa

Rysunek

Uwagi

K

Z

Rurka 

Prandtla

Najczęściej stosowane do określania 

rozkładu prędkości w kanale

1

1

Rurka 

Brabeego

1

1

Sonda 

cylindryczn

o-czaszowa

Wymaga bardzo starannego 

wykonania. Niewielkie różnice 

w kształcie dają duże zmiany 

współczynnika K

~0,7

~2

Sonda 

cylindryczn

a 

z otworkami 

impulsowy

mi 

przeciwległ

ymi

Łatwiejsza do wykonania w stosunku 

do sondy cylindryczno – czaszowej

~0,7

~2

Sonda 

cylindryczn

a podwójnie 

ścięta

Prosta konstrukcja

0,79

÷1

1÷1,

6

Sondy piętrzące, mikrozwężki – wybrane 

konstrukcje

25

 

 

Nazwa

Rysunek

Uwagi

K

Z

Sonda 

cylindryczn

a z tarczką 

jednostronn

ie 

sfazowaną

Odporna na osadzanie się 

zanieczyszczeń

~0,82

~1,

5

Sonda 

cylindryczn

a z dyszą 

Venturiego

Mało odporna na osadzanie się 

zanieczyszczeń. Trudna do 

wykonania

0,35÷0,45 5÷8

Sonda typu 

Dall-Pitot

Mało odporna na osadzanie się 

zanieczyszczeń. Stosunkowo 

wysokie spiętrzenia.

0,32÷0,35 8÷1

0

pojedyncza 

mikrozwężk

a 

Venturiego

Prosta konstrukcja, łatwo usunąć 

ewentualne zanieczyszczenia.

0,41÷0,58 3÷6

podwójna 

mikrozwężk

a 

Venturiego

Daje stosunkowo wysokie 

spiętrzenia, nieliniowa 

charakterystyka

0,22÷0,33 9÷2

0

Sondy piętrzące, mikrozwężki – wybrane 

konstrukcje

26

 

 

Mikrozwężki

27

Układ 

pomiarowy 

w 

kanale 

niekołowym 

oparty 

na 

mikrozwężkach

p -

p +

Układ pomiarowy 
firmy PEEK-
INSTRUMENTS 
oparty na 
mikrozwężkach

 

 

Porównanie współczynników wzmocnienia dla 

mikrozwężek

28

0

2

4

6

8

1 0

1 2

1 4

1 6

1 8

2 0

3 1 0



3

4

5

7 8

1 , 5

2

R e

3

4

5

6 7

6

9

9

3 1 0



4

3 1 0



5

p o je d y n c z a

d y s z a

V e n tu r ie g o
p o d w ó jn a  

d y s z a

V e n tu r ie g o





p

_ _ _ _

V /2

2

Współczynnik 

wzmocnienia 

dla 

mikrozwężki 

pojedynczej i podwójnej

 

 

Budowa przepływomierza z  rurką spiętrzającą

 Przepływomierz z sondą uśredniającą ciśnienie dynamiczne

29







p

2

K

w

 

 

Przekroje poprzeczne rurek uśredniających

3

1
0

Rurki spiętrzające

 

 

Rurki spietrzające – sposoby montażu:

2

1
1

a) 
dławikowy

c) 
kołnierzowy 

b) poprzez zawór 
kulowy

 

 

Rurki spietrzające

2

1
2

Układ przepływowy na kanale niekołowym

 

 

4

1
3

Porównanie eksploatacyjne i ekonomiczne rurki 

spiętrzającej i zwężki

Porównanie oporu przepływu 
– straty energii związane z 
transportem płynu 

Porównanie kosztów montażu rurki 
uśredniającej i kryzy (rurka 
uśredniająca - mniejszy koszt o ponad 
60%) 

 

 

Pomiar miejscowych strat ciśnienia

 

 

Metoda  pomiaru  strat  ciśnienia  oparta  o 
zalecenia  normy  PN-EN  ISO  5167-1 
(marzec  2000)  Pomiary  strumienia 
płynu za pomocą zwężek pomiarowych  

Kompensacyjna  metoda  pomiaru  miejscowych 
strat ciśnienia 

2

1

strat

p

p

p















3

1

2

strat

p

p

p

p













