background image

1

BUDŻET 

BUDŻET 

ZADANIOWY

ZADANIOWY

18 styczeń 1999

TBB-1

Przygotował Krzysztof 

Pakonski

kpakonski@lgpp.krakow pl

background image

2

E

E

fektywne 

zarządzanie gminą

 właściwy i świadomy wybór celów i zadań

wiadomo jaki ma być efekt wydatku

 wybór ekonomicznych sposobów ich 

realizacji 

badanie stosunku jakości do kosztów

 zdolność organizacji do wykonania 

przyjętych planów. 

background image

3

P

P

oprawić 

skuteczność 

zarządzania

 Gmina poświęca 80-90% swoich środków na 

produkcję i dostarczanie usług, a zatem 
wymaga zarządzania podobnego jak firma.

 Firma poprawia sprawność zarządzania pod 

presją rynku, jej oferta MUSI

MUSI

 odpowiadać 

popytowi i wytrzy-mać konkurencję.

 Gmina zwykle dostarcza usług jako monopolista 

i w dodatku często płacą podatnicy, a nie 
korzystający (edukacja, pomoc społeczna itp).

background image

4

P

P

ostawa stratega

Podstawowa rola wizji i planu 

strategicznego

 zarządzanie jest nakierowane na realizację celów,
 znaczenie analizy kosztów i wskaźników 

efektywności,

 prawo wyznacza obowiązki, narzędzia i 

ograniczenia,

 wieloletni plan inwestycyjny i budżet to 

podstawowe narzędzia zarządzania,

 stopień osiągnięcia celów - najważniejszą miarą.

background image

5

P

P

ostawa 

administratora

 Zadania i sposób realizacji określają akty prawne,
 wątpliwości rozstrzyga właściwa interpretacja,
 prawo lokalne podąża za komentarzami urzędów 

centralnych,

Sprawne administrowanie zastępuje 

planowanie strategiczne

 budżet dzielony jest wskaźnikowo w działach,
 podstawowa miara - realizacja wydatków wg planu.

background image

6

Z

Z

asada związania 

celów i środków

 cel szczegółowy jaki ma być osiągnięty,
 zakres rzeczowy prac jakie przewiduje się 

wykonać ujęty ilościowo,

 planowany całkowity koszt wykonania 

najpierw wskaźnikowo później wg kosztorysu.

Nierozerwalne związanie w 

każdym przedsięwzięciu, 

będącym jednostką 

rozliczeniową następujących 

informacji:

background image

7

M

M

iejsce budżetu w 

planowaniu

finansowym w gminie

 Budżet obejmuje jedynie część przepływów 

finansowych, które pozostają w dyspozycji gminy 
poza budżetem pozostają spółki i zakłady 
budżetowe.

Podstawą dla przygotowania budżetu i innych 

rocznych planów winien być wieloletni plan 

rozwoju gminy przygotowany wraz z planem 

zagospodarowania oraz wieloletnie plany 

branżowe.

 Brak planów wieloletnich można zastąpić uchwałą o 

priorytetach budżetowych.

 

background image

8

B

B

udżet 

zadaniowy

BUDŻET ZADANIOWY

 to 

PROCEDURA

 

przygotowania budżetu polegająca na tym, 

że zanim Zarząd gminy przygotuje uchwałę 

budżetową zgodnie z obowiązującą 

klasyfikacją w całej administracji, zostaną 

przygotowane szczegółowe plany zamierzeń 

jakie poszczególni dysponenci mają zamiar 

zrealizować.

- narzędzie zarządzania w 

sektorze publicznym

background image

9

Nie

Nie

 

należy zatem mówić 

            o dwóch budżetach
 

      

tradycyjnym i 

zadaniowym

 budżet zadaniowy to nie

 

„DRUGI BUDŻET”

 ,

 różnica tkwi w różnym sposobie przygotowania 

budżetu,

 budżet przygotowany w układzie zadań prócz 

kwot w obowiązującej klasyfikacji zamiast tzw. 
„części opisowej” zawiera listę zadań z efektami 
jakie zamierza się osiągnąć i planowanymi 
kosztami,

 szczegółowość prezentacji zależy od rady             

  i zarządu gminy.

?

background image

10

C

C

redo

 Jeśli cele działań i wydatków nie są                 wyraźnie 

określone nie warto                     podejmować działań i 
wydawać pieniędzy.

 Jeśli nie określono osoby odpowiedzialnej za 

osiągnięcie danego celu szansa na sukces jest mała.

 Jeśli osoba ta nie przygotuje realistycznego, 

kompletnego planu, kosztorysu i harmonogramu 
działań dla osiągnięcia celu oraz nie otrzyma prawa do 
decydowania o wydatkach w zatwierdzonych ramach 
nie warto na zadanie to wydać ani złotówki.

 Jeśli cała reszta administracji ma cele ważniejsze niż 

pomoc odpowiedzialnym  w realizacji zapisanych      w 
ich zadaniach celów tylko gruntowne szkolenie           i 
wymiana części personelu może poprawić skuteczność 
organizacji.

background image

11

P

P

odstawową strukturą 

budżetu są programy i zadania

Zadanie odzwierciedla zespół przedsięwzięć, 

podejmowanych dla osiągnięcia 

szczegółowych celów.

 

Podstawowe typy 

zadań:

Zadania posiadające wyraźny  termin rozpoczęcia i 

zakończenia - przede wszystkim inwestycyjne.
Usługi i zadania nieustające, kontynuowane przez 

wiele lat -większość zadań finansowana w budżecie 

operacyjnym.

Struktura (klasyfikacja) programowa odzwierciedla 

szeroki publiczny cel, dla którego wydatki są 

podejmowane.    Przykładami programów mogą być 

ogólne usługi publiczne jak edukacja, ochrona zdrowia 

itp. Międzynarodowy Fundusz Walutowy posiada 

standardowy system klasyfikacji programowej.

Centra kosztów to zadania (najczęściej 

administracyjne), dla których wykonywania gmina 

powołała jednostkę i śledzi jej koszty (np. Biura 

Dzielnic).

background image

12

Z

Z

aplanowane zadanie     

             zawiera:

 określony ilościowo 

cel,

 przedsięwzięcia

 przewidziane do wykonania,

 harmonogram

 realizacji działań i wydatków,

 ilościowe 

skutki

 jakie mają zostać osiągnięte,

 kalkulację 

kosztów,

 obejmującą siły własne, 

zakupy i zlecenia,

 osobę,

 odpowiedzialną za realizację zadania. 

background image

13

D

D

la gminy, programu i 

zadania definiowane są 

wskaźniki efektywności

określenie celów wynika z dokumentów 

strategii gminy,

wskaźniki efektywności zapewniają 

informację o jakości usług w powiązaniu z 

kosztami ich dostarczenia,

wskaźniki opracowuje się dla programów, 

zadań i całej gminy,

wskaźniki stopnia osiągania celów dotyczą 

programów,

koszty jednostkowe i relacje „jakości do 

ceny” służą dla oceny zadań,

wskaźniki finansowe charakteryzują gminę.

background image

14

C

C

harakterystyczna 

różnica

 wnioski o środki 

nierealistycznie 
wysokie,

 przydział środków bez 

znajomości 
szczegółowych planów i 
przewidywanych 
skutków, 

 planowanie zadań 

dopiero po 
zatwierdzeniu środków,

 dokonywanie wydatków 

do wyczerpania środków.

 dysponent dostaje 

wstępny limit środków,

 dysponent opracowuje 

szczegółowe plany 
zadań,

 przydział środków 

następuje po analizie 
oraz ocenie planów i 
przewidywanych 
skutków,

 każde zadanie jest 

rozliczane jako oddzielny 
projekt .

planowanie tradycyjne     

planowanie 

zadaniowe

background image

15

PLAN STRATEGICHNY 

GMINY

PLAN STRATEGICHNY 

GMINY

STUDIUM I PLAN 

ZAGOSPODAROWANIA

 PRZESTRZENNEGO GMINY 

STUDIUM I PLAN 

ZAGOSPODAROWANIA

 PRZESTRZENNEGO GMINY 

WIELOLETNI 

PLAN 

FINANSOWY

WIELOLETNI 

PLAN 

FINANSOWY

WIELOLETNIE POLITYKI

W SEKTORACH ZAKŁADÓW 

BUDŻETOWYCH

WIELOLETNIE POLITYKI

W SEKTORACH ZAKŁADÓW 

BUDŻETOWYCH

PLANY 
STRATEGICZNE 
FIRM 
KOMUNALNYCH

PLANY 
STRATEGICZNE 
FIRM 
KOMUNALNYCH

WIELOLETNIE PLANY W 
USŁUGACH SPOŁECZNYCH
(ZDROWIE, EDUKACJA, 
KULTURA, POMOC SPOŁ

WIELOLETNIE PLANY W 
USŁUGACH SPOŁECZNYCH
(ZDROWIE, EDUKACJA, 
KULTURA, POMOC SPOŁ

PLAN ROCZNY

PLAN ROCZNY

PRIORYTETY

PRIORYTETY

PLANY ROCZNE  ZB

PLANY ROCZNE  ZB

PLANY ROCZNE FIRM 

KOMUNALNYCH

PLANY ROCZNE FIRM 

KOMUNALNYCH

BUDŻET

 

 ROCZNY

BUDŻET

 

 ROCZNY

BUDŻET OPERACYJNY

INWESTYCJE

INWESTYCJE

ZADANIA

ZADANIA

ZADANIA

WIELOLETNI

PROGRAM

 INWESTYCJI

WIELOLETNI

PROGRAM

 INWESTYCJI

S

S

chemat planowania w 

gminie

background image

16

BUDŻET

BUDŻET

Firma

Firma

 

 

komunalna

komunalna

1

1

Firma

Firma

 

 

komunalna

komunalna

2

2

OPERACYJNY    INVESTYCJE

OPERACYJNY    INVESTYCJE

z1 z2 z3

z5

I1I2

z4

I7

I..

z7

z..

z8

f1

f2 f3

p2p3

p1

Zdania w 

budżecie 

operacyjnym

Zdania 

inwestyc

yjne

Zdania w 

firmach 

komunalny

ch

1

2

7

3

z9

background image

17

W

W

ieloletni plan finansowy gminy 

określa:

 

 prognozę dochodów gminy,
 niezbędną wielkość wydatków 

operacyjnych oraz obsługę i 
spłatę zaciągniętych zobowiązań, 

 przewidywaną wielkość długu do 

zaciągnięcia, 

 wielkość środków 

przeznaczonych na inwestycje. 

W

W

ieloletni program inwestycji:

 

 lista projektów (zadań 

inwestycyjnych) przewidzianych 
do realizacji wraz z zakresem 
rzeczowym i finansowym         w 
rozbiciu na poszczególne lata.

background image

18

Wójt i zarząd  gminy

 chcącej poprawić sprawność 

zarządzania winien ogólnie zapoznać się z metodologią 
przygotowania budżetu w układzie zadań (w tym 
zakresie można liczyć na pełną pomoc programu LGPP)

skarbnik i służby finansowe

 wraz kierownictwem 

urzędu gminy winni przygotować procedury i 
przeszkolić planujących pracowników (tu pomoc 
zapewnią konsultanci działający na zlecenie LGPP)

 narzędzia rejestracji planu oraz dokonywanych 

wydatków w układzie zadań w postaci prostych 
aplikacji MS Office program 

LGPP

 także będzie 

oferował.

P

P

rocedura przygotowania budżetu 

         
     w układzie zadań jest dostępna 
zarówno 
     dla dużego miasta jak i dla małej 
gminy

background image

19

B

B

 

udżet przygotowany w układzie 

zadań 
       znacznie lepiej pełni funkcję 
narzędzia 
       komunikacji

 

 dokument jest zrozumiały dla 

mieszkańców,

 prezentacja pozwala na publiczną 

dyskusję projektu przed 

uchwaleniem,

 jawnie podjęta uchwała stanowi 

równocześnie rodzaj publicznego 

zobowiązania do osiągnięcia 

zaplanowanych celów,

 projekt pozwala czytelnikowi ocenić 

na ile plan roczny zbieżny jest z 

wieloletnią strategią gminy,

 wyraźnie oddzielona jest część 

inwestycyjna od operacyjnej.

background image

20

B

B

 

 

udżet 

zadaniowy

 jedno z najistotniejszych narzędzi zarządzania w 

gminie ukierunkowanego na osiąganie zaplanowanych 

celów,

 dostarcza informacji o kosztach i wskaźnikach 

ekonomicznych poszczególnych usług finansowanych z 

budżetu,

 zwiększa wiarygodność gminy w oczach 

kredytodawców,

 poprawia terminowość realizacji zadań, bo realizatorzy 

są wcześniej przygotowani do ich wykonania,

 pozwala lepiej decydować i skuteczniej nadzorować 

postępy, a co za tym idzie prowadzić skuteczną 

politykę kadrową,

 znacznie poprawia postać dokumentu budżetowego 

jako narzędzia komunikacji z mieszkańcami,

 może zostać wprowadzony z powodzeniem zarówno w 

dużym mieście jak i w małej gminie,

 wymaga więcej pracy przy staranniejszym planowaniu  

     i rejestracji kosztów, ale przyczynia się do znacznie 

efektywniejszego wydawania pieniędzy.


Document Outline