Slajd 1

      Współcześnie  pod  pojęciem  usług  rozumiemy  wszelką
działalność  człowieka  na  rzecz  ludzi  lub  instytucji  nie  dającą
bezpośrednich  materialnych  efektów  (ważne  jest  tu  słowo
bezpośrednich,  gdyż  pośrednio  przyczyniają  się  one  do
wytwarzania  lub  zmieniania  właściwości  różnych  wyrobów).
Zadaniem  tak  rozumianego  pojęcia  usług  jest  obsługa
procesów

wytwarzania

(produkcji),

przemieszczania

przesyłania oraz zaspokajania potrzeb niematerialnych
ludności.

Aczkolwiek musimy sobie zdawać sprawę, że ze względu na
bardzo szeroki zakres obejmowanej aktywności ludzkiej pojęcie
usług jest częstokroć inaczej rozumiane przez prawników,
ekonomistów itd.

Kryterium

Typy usług

zasięg
oddziaływania

podstawowe (np. sklep, przychodnia lekarska)

ponadpodstawowe (np. szpital, urząd wojewódzki)

P r z y k ł a d o w e k l a s y f i k a c j e u s ł u g

Kryterium

Typy usług

poziom
cywilizacyjn
y

nowe (ich powstanie i rozwój wynika z masowego
charakteru konsumpcji pewnych dóbr (np. nauka, ochrona
zdrowia, sport,
e–biznes)

komplementarne

(czyli

uzupełniające

proces

industrializacji, są one silnie od niego zależne (np.
transport, finanse)

stare (wraz z rozwojem technicznym tracące na znaczeniu
np. kowalstwo, zduństwo, dekarstwo)

Kryterium

Typy usług

efekty
działalności
usługowej

naprawcze

(inaczej

renowacyjne,

ich

celem

jest

przywrócenie wartości użytkowych naprawianej rzeczy lub
obiektu, np. zakłady naprawcze)

informacyjne (uzyskiwanie, obróbka, przechowywanie,
przesyłanie i udostępnianie informacji, np. łączność, centra
obliczeniowe)
dystrybucyjne (przechowywanie, przesyłanie i dystrybucja
dóbr materialnych, np. handel)

rekreacyjne (odnowa i wypoczynek człowieka, np. sport,
turystyka)
edukacyjno–kulturalne

(poszerzanie

przekazywanie

wiedzy, np. nauka, kultura, szkolnictwo)

organizacyjne (sprawne funkcjonowanie państwa, np.
administracja rządowa i samorządowa, finanse)

zdrowotne (zachowanie dobrostanu obywateli, np. służba
zdrowia, pomoc społeczna)

Kryterium

Typy usług

adresat
usług

produkcyjne

usługi dla rolnictwa

usługi dla przemysłu

(w tym energetyki)

usługi

dla budownictwa

rynkowe

usługi

komunikacyjne

usługi

handlowe

gospodarka komunalna

usługi

finansowe i ubezpieczeniowe

usługi

turystyczne

(bez

działalności

uzdrowiskowej)

społeczno–
edukacyjno–
kulturalne

kształcenie i badania naukowe
służba zdrowia i opieka społeczna (w tym
działalność uzdrowiskowa)
kultura (i sztuka)
sport (w tym kultura fizyczna)

porządkująco–
zabezpieczając
e

administracja państwowa i samorządowa
wymiar sprawiedliwości
działalność partii politycznych i organizacji
pozarządowych
ochrona bezpieczeństwa (policja, wojsko itd.)

Ogólnoświatową tendencją jest zwiększanie się liczby
ludności zatrudnionej w usługach oraz wzrost ich udziału w
tworzeniu dochodu narodowego. Jest to proces niezależny od
aktualnego

poziomu

rozwoju

społeczno-gospodarczego

państw.  W  krajach  wysokorozwiniętych  gospodarczo  ponad
połowa  ludności  jest  zatrudniona  i  również  ponad  połowa
dochodu  narodowego  jest  uzyskiwana  w usługach.  Dzieje  się
tak  ponieważ  dzięki  postępowi  technicznemu  można  bardzo
łatwo zastąpić pracę ludzką w przemyśle, trochę trudniej, lecz
również  względnie  łatwo  można  zastąpić  pracę  człowieka  w
rolnictwie.
      Natomiast  zatrudnienie  w  usługach  rośnie  z  dwóch
przyczyn: (1) pracy ludzkiej w nich nie jest tak łatwo zastąpić
np. postęp techniczny w służbie zdrowia czy nauce i edukacji
wcale  nie  powoduje  masowych  zwolnień,  (2)  następuje
gwałtowny  rozwój  części  istniejących  od  dawna  rodzajów
usług  (np.  turystyce)  oraz  pojawianie  się  nowych  (np.  e–
biznes), a to wymaga zatrudniania nowych pracowników.

Document Outline