background image

 

 

Wewnętrzne 

Zabezpieczenia 

Kontraktów

background image

 

 

Dodatkowe klauzule 

umowne

• Zadatek
• Umowne prawo 

odstąpienia

• Odstępne
• Kara umowna
• Zastrzeżenie 

własności rzeczy 
sprzedanej

•  Umowa 

przedwstępna

background image

 

 

Zadatek

znaczeniu szerokim (largo):

To suma pieniężna lub rzecz, którą 

jedna ze stron daje drugiej przy 

zawarciu umowy. Zwyczaj dawania 

zadatku ustalił się w obrocie przy 

zawieraniu wielu umów na oznaczenie, 

że umowa między pertraktującymi 

doszła do skutku. Znaczenie prawne 

zadatku może być jednak różne, 

zależnie od woli stron zawierających 

umowę. 

background image

 

 

Zadatek-Zaliczka-

Odstępne

Strony mogą widzieć w zadatku 

jedynie znak samego zawarcia 

umowy; mogą uznawać go za 

zaliczkę na poczet świadczenia, 

tzn. kwotę przypadającą na 

rachunek przyszłych należności 

wierzyciela; mogą uznawać 

zadatek za zabezpieczenie 

wykonania świadczenia; mogą 

w nim widzieć tzn. odstępne. 

background image

 

 

Zadatek w 

znaczeniu 

ścisłym

Oznacza w braku 

odmiennego 

zastrzeżenia 

umownego albo 

zwyczaju surogat 

odszkodowania na 

wypadek, gdy 

umowa zawarta 

między stronami nie 

zostanie wykonana    

 ( art. 394 K.C.)

background image

 

 

Umowne prawo 

odstąpienia

Polega na tym, że strony okresowej 

umowy zastrzegają dla jednej lub obu 

stron możliwość odstąpienia od umowy.

Przesłanką skuteczności takiego 

zastrzeżenia jest podanie terminu w 

ciągu którego uprawniony może 

odstąpić od umowy. Zastrzeżenie prawa 

odstąpienia jest osłabieniem zawartej 

umowy. 

background image

 

 

Cdn...

Wykonanie prawa odstąpienia następuje przez 

jednostronne oświadczenie złożone drugiej 

stronie. Musi ono być bezwarunkowe i raz 

dokonane nie może ulec odwołaniu bez zgody 

drugiej strony. Wykonanie prawa odstąpienia 

powoduje, że umowę uważa się za niezawartą 

– działa więc ono z mocą wsteczną ex tunc.

Lex commissoria – szczególny rodzaj 

umownego prawa odstąpienia, polegający na 

zastrzeżeniu, że strona może odstąpić od 

umowy, jeżeli druga strona nie spełni 

świadczenia lub je spełni nienależycie. 

background image

 

 

Odstępne

Pewną odmianą umownego prawa odstąpienia 

jest umowa o odstępne. Według treści takiej 

umowy, wolno jednej ze stron lub obu stronom 

odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy 

pieniężnej, czyli odstępnego. 

Klauzula przewidująca odstępne zmniejsza 

osłabienie umowy wynikające ze zwykłego 

zastrzeżenia prawa odstąpienia.

Z teoretycznego punktu widzenia odstępne jest 

równoznaczne z odszkodowaniem za nie dojście 

umowy do skutku.

background image

 

 

Kara umowna

Polega na tym, że 

strony w umowie 

zastrzegają, że jedna 

zapłaci drugiej 

określoną kwotę 

pieniężną w razie 

niewykonania lub 

nienależytego 

wykonania 

zobowiązania 

niepieniężnego. 

Ważnym jest, że 

dłużnik nie może 

bez zgody 

wierzyciela zwolnić 

się z zobowiązania 

przez zapłatę kary 

umownej. 

background image

 

 

Obniżenie kary umownej

       

Wysokość kary za zwłokę w wykonaniu 

umowy może być uznana za rażąco 

wygórowaną i ograniczoną, jeśli 

inwestor przyczynił się do tej zwłoki.

       Potwierdził to Sąd Najwyższy, rozpatrując 

sprawę, której początek dała umowa o 

roboty budowlane zawarta w trybie 

zamówienia publicznego między Miejskim 

Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym sp. z 

o.o. jako wykonawcą a Gminą Miasta 

Gdańska jako inwestorem. Miasto wybrało 

ofertę spółki ze względu na zaproponowany 

szybki termin wykonania robót. Chodziło o 

przebudowę ulicy Wita Stwosza w 

Gdańsku. Wartość robót wynosiła 14 mln 

zł. W umowie zastrzeżono na wypadek ich 

niewykonania w terminie karę umowną 30 

tys. zł za każdy dzień zwłoki. Wyznaczono 

też termin ich zakończenia na 9 sierpnia 

2006 r. Gmina potrąca półtora miliona

Gmina uznała, że spółka wykonała roboty z 

51-dniowym opóźnieniem, i tytułem kary 

umownej potrąciła z należnego jej 

wynagrodzenia 1,53 mln zł. 

background image

 

 

Zastrzeżenie własności 

rzeczy sprzedanej

Zastrzeżenie, że własność rzeczy 

przejdzie na kupującego dopiero po 

zapłaceniu ceny rzeczy sprzedanej 

-występuje najczęściej w sytuacji, gdy 

sprzedaż połączona jest z elementem 

kredytowym.

PRZEDMIOTEM ZASTRZEŻENIA 

WŁASNOŚCI MOŻE BYĆ JEDYNIE 

RZECZ RUCHOMA

background image

 

 

Umowa przedwstępna

Umowa tego rodzaju jest instytucją 

przygotowującą zawarcie właściwej 

umowy między stronami. Treścią umowy 

przedwstępnej jest zobowiązanie się do 

zawarcia w przyszłości oznaczonej 

umowy jako umowy stanowczej. 

background image

 

 

Umowa przedwstępna 

zależy od:

• Określenia w jej treści istotnych 

postanowień ( esentialia negotii ) 
umowy przyrzeczonej 

• Terminu, w ciągu którego ma ona 

być zawarta

background image

 

 

Skutki prawne umowy 

przedwstępnej

Mogą być dwojakie;

 skutek silniejszy polega na tym, że 

ten, kto jest uprawnionym w umowie 

przedwstępnej, może przymusowo 

doprowadzić do zawarcia przyrzeczonej 

umowy nawet wbrew woli dłużnika.

Skutek słabszy ogranicza się do 

roszczenia o odszkodowanie za nie 

zawarcie przyrzeczonej umowy.

background image

 

 

Bibliografia

• Witold Czachórski „Zobowiązania - 

zarys wykładu” wyd. Lexis Nexis

• www.studentlex.pl

background image

 

 

Opracowały:

• Paulina Bajdzińska
• Katarzyna 

Buczkowska


Document Outline